مراسم اربعین دارای ابعاد مذهبی، فرهنگی، سیاسی، امنیتی، مردمی و پتانسیل‌های فراوانی است که هر یک می‌تواند مبنای بررسی فراوان قرار گیرد. اربعین مانور قدرت شیعه، رمز وحدت مسلمان و مانوری برای ظهور است؛ همچنین این مراسم جریانی مستمر در تاریخ و حلقه وصلی میان عاشورا و ظهور که در یک کشور خارجی با ضوابط، قوانین و شرایط خاص کشور میزبان برگزار می‌شود.

میزبان مراسم اربعین، مردم عراق میزبان و زائران ایرانی میهمان هستند و همه کمک‌های ایران در زمان اربعین تنها یک هدیه برای میزبان است و مردم عراق هرچه دارند به خصوص در ایام اربعین، در طبق اخلاص عرضه می‌کنند.

مراسم اربعین از قرون قدیم حتی در زمان صدام نیز به صورت مخفیانه، از میان نخلستان‌ها و بوستان‌ها و با پذیرش همه خطرات انجام می‌شد و افراد بسیاری در این مسیر به شهادت رسیدند. سفر زائر عراقی طی ایام اربعین محدود به نجف تا کربلا است اما زائر ایرانی در این مدت از بصره تا سامرا را سفر می‌کند. با پذیرش اینکه عراق یک کشور خارجی، مستقل، با ضوابط، شرایط و قوانین خاص خود است، حفظ و رعایت قوانین و اجرای آن بر همه لازم است.

کسب اطلاعات ضروری قبل از سفر

زائران بهتراست یک کارت شناسایی درمانی برای خود درست کنند در برگه‌ای مشخصات خود شامل نام، نام‌خانوادگی و نام پدر، سن، سابقه بیماری، شماره تلفن ضروری، آدرس، گروه خونی و محل استقرار خود را در این کارت نوشته به همراه عکس خود در کوله پشتی قرار دهند و حتماً گذرنامه همراه داشته باشند.

اطلاعات ضروری را قبل از سفر به دست آورید. طول این پیاده‌روی حدود ۸۰ کیلومتر است که در این فاصله ستون‌های شماره‌گذاری‌شده به چشم می‌خورند. فاصله بین این ستون‌ها ۵۰ متر و تعداد کل ستون‌ها ۱۴۵۲ عدد است. این ستون‌ها به شما کمک می‌کند تا از اینکه چقدر راه سپری کرده و چقدر راه مانده است، اطلاع کسب کنید.

در راستای این مراسم، روزی هفت تا هشت ساعت پیاده‌روی لازم است تا سه روزه این مسیر طی شود. با دانستن این اطلاعات می‌توانید آغاز و پایان سفر را مشخص کنید. بسیاری معتقد هستند بهترین زمان برای شروع پیاده‌روی ۱۶ صفر است. مسیر پیاده‌روی کاملاً مشخص است و امکان گم کردن راه نیست.

یکی از مهم‌ترین نکات مربوط به سفر زیارتی در ایام اربعین، سبک سفر کردن است. مسیر پیاده‌روی طولانی و حمل بار زیاد طاقت‌فرسا است. به داشتن یک کوله که آن را زیاد هم سنگین نکرده‌اید، بسنده کنید. پیش از انتخاب کوله، به سالم بودن بدنه و بندهای آن دقت کنید که وسط راه اذیتتان نکند.

وجود مراکز گزارش گمشدگان در هر ۳ کیلومتر

به طور متوسط هر سه کیلومتر یک مرکز گزارش گمشدگان وجود دارد. اگر با کسی همراه هستید پیش از شروع سفر با او در کنار ستون‌ها یا در مقر نگهداری از گمشدگان قرار بگذارید که مشکلی ایجاد نشود. با اینکه در موکب‌ها پریز برق وجود دارد اما به دلیل جمعیت بالا و تعداد کم پریزها، بهتر است شارژر همراه (پاور بانک) داشته باشید.

اگر مدارکتان گم شد یا مشکلی در این زمینه پیش آمد به کنسولگری کشورمان در شهرهای کربلا و نجف مراجعه کنید. به دلیل آب و هوای عراق و وزش بادهای زیاد و شدید، گردوخاک زیاد بلند می‌شود. همراه داشتن ماسک برای سالم‌تر ماندن ریه کمک کننده است.

برای مدارک و پول، بهتر است یک کیف کوچک یا کیسه پارچه‌ای که بشود آن را به گردن بیاویزید، همراه داشته باشید. با تاریک شدن هوا، به سختی مکان برای اسکان پیدا می‌شود و باید برای یافت اسکان مناسب برنامه‌ریزی کنید. سیم کارت‌های کشور تقریباً در همه جای مسیر آنتن دارد اما بد نیست سیم کارتی از یکی از اپراتورهای عراقی داشته باشید تا چنانچه مشکلی ایجاد شد، از آن استفاده کنید.

امکان استفاده از وای‌فای در طول مسیر فراهم شده است و سیم کارت‌های عراقی اینترنت دارند که با خریداری بسته‌های اینترنت می‌توانید با هزینه کمتری از اینترنت همراه استفاده کنید. حتماً چند نرم‌افزار مخصوص اربعین روی تلفن همراه خود نصب داشته باشید. نرم‌افزارهایی که اطلاعاتی درباره راه‌ها، معرفی موکب‌ها و حتی اعمال اربعین دارند به شما در طول مسیر کمک خواهند کرد.

تاول پا، از رایج‌ترین مشکلات پیاده‌روی اربعین

کفش و لباس مناسب از واجب تر است. بسیاری از زائرانی که سال‌های پیش زیارت اربعین را تجربه کرده‌اند، کفش‌های ورزشی و کتانی را انتخاب می‌کنند تا راحت‌تر راه بروند. کفش طبی دارای پاشنه نرم، مناسب‌ترین کفش برای این منظور است، به کمر ضربه وارد نمی‌کند و از آنجایی که زائر در هنگام پیاده‌روی پای متورمی پیدا می‌کند، داشتن کفش بنددار موجب می‌شود بتواند کمی کفش را گشاد کند تا به پا فشار کمتری وارد شود.

تاول پا یکی از رایج‌ترین مشکلاتی است که در طول پیاده‌روی ایجاد می‌شود که ناشی از کفش نامناسب یا آلودگی‌های دیگر است. اگر این اتفاق برایتان افتاد از دستکاری کردن آن خودداری کنید و با بتادین یا الکل آن را ضدعفونی کنید.

لازم نیست موادغذایی زیادی همراه داشته باشید اما برخی از خوراکی‌ها مثل خرما، کشمش و دانه‌های روغنی که انرژی‌زا و غیرفاسد شدنی هستند، با شما باشند بد نیست. همراه داشتن داروهای عمومی که هنگام سرماخوردگی یا دردهای معده استفاده می‌شوند و همچنین مسکن‌ها بد نیست.

اگرچه موکب‌های درمانی بین راه هستند و می‌توانید از داروها و خدمات پزشکی استفاده کنید. داشتن یک پتوی کوچک، ملحفه یا کیسه خواب به دلیل قابل پیش‌بینی نبودن جای اقامت بد نیست.

توصیه‌های بهداشتی حین سفر

مراقب بیماری وبا باشید. اولین و مهم‌ترین نکته‌ی بهداشتی که زائران باید آن را رعایت کنند این است که شست‌وشوی مداوم دست‌ها را فراموش نکنند و به خصوص قبل از غذا و بعد از تردد با اتوبوس، در مکان‌های عمومی، بازار و مکان‌های پرتردد حتماً دست‌های خود را با آب و صابون یا آب و مایع ضدعفونی کننده بشویند.

زائرانی که بیماری قلبی و دیابت دارند برای جلوگیری از سرماخوردگی لباس‌های مناسب همراه داشته باشند؛ جوراب، دستکش، کلاه به همراه داشته باشند و لباس‌های گرم را طوری انتخاب کنند که دکمه یا زیپ داشته باشند و بتوانند آنها را در طول مسیر کم یا زیاد کنند.

با توجه به تراکم جمعیت در اربعین، استفاده از ماسک در پیشگیری از ابتلاء به بسیاری از ویروس‌ها و میکروب‌ها مؤثر خواهد بود، بر این اساس بهتر است تا زائران به تعداد روزهای سفر، ماسک همراه داشته و روزانه یک ماسک را استفاده کنند.

خانم‌ها بهتر است، پارچه نرم مشکی مستطیل که جلوی صورت را بگیرد، تهیه کنند و به آن کش بدوزند و چیزی شبیه پوشیه درست کنند تا در طول مسیر از سرما و گرد و غبار محافظت شوند. کرم مناسب برای تاول و عرق‌سوز همراه داشته باشید.

افراد دیابتی، توجه داشته باشند چون پیاده‌روی فعالیت زیادی محسوب می‌شود که برای آن‌ها غیرطبیعی است، باید بیشتر از خود مراقبت کنند. حتماً در استراحتگاه‌ها پاهای خود را بشویند و خوب خشک کنند تا دچار زخم نشوند. همچنین مصرف داروها را منظم ادامه دهند.

مناسب نبودن پیاده‌روی اربعین برای افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی پیشرفته

پیاده‌روی طولانی در مراسم روز اربعین برای افرادی که دچار بیماری‌های قلبی پیشرفته هستند به هیچ‌وجه مناسب نیست و بهتر است این بیماران از ون‌ها و مینی‌بوس‌هایی که در طول مسیر است، استفاده کنند. علاوه بر این، اگر دچار کوچک‌ترین درد و عارضه‌ای در قفسه سینه شدند، به پزشکان که در هر ۱۵ کیلومتر یک مرکز فعال دارند، مراجعه کنند.

افرادی که دچار نقص سیستم ایمنی هستند و به هر علتی داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی مصرف می‌کنند، دیابت پیشرفته دارند و انسولین مصرف می‌کنند، بهتر است سفر نکنند و اگر هم سفر می‌کنند، مراقبت‌های لازم را انجام دهند. تزریق واکسن آنفلوانزا، کرونا و مننژیت فراموش نشود. همراه داشتن چفیه، کلاه، چتر، عینک، سمعک و هر وسیله کمک توانبخشی برای زائران ضروری است.

زائران حتماً باید صابون (به صورت مایع دستشویی، یا خمیر صابون که در داروخانه‌ها وجود دارد) را در کوله‌پشتی خود قرار دهند و نسبت به شست‌وشوی دست‌ها اقدام کنند؛ چراکه شست‌وشوی دست‌ها با مایع دستشویی از سرماخوردگی، ابتلاء به بیماری‌های مختلف نظیر اسهال و استفراغ جلوگیری می‌کند.

شب‌ها در محل پاشنه پا از پماد ویتامین «آ د» استفاده کنید و اگر امکان دارد شب پاها را ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌متر بالاتر نگه دارید. در مسیر حرکت زائران هوا سرد یا آفتابی است؛ لذا بهتر است دست و صورت در معرض باد و آفتاب قرار نگیرد و حتماً از کرم‌های ضدآفتاب یا آ. د استفاده شود.

لزوم تهیه غذا از موکب‌های معتبر

در پیاده‌روی حتماً از ماسک یک‌بار مصرف در طی مسیر استفاده کنید تا خطر ابتلاء به بیماری‌های ویروسی و میکروبی کم شود. هنگام روبه‌رو شدن با سایر افراد تا حد امکان از بغل کردن و روبوسی با آنها خودداری کنید. افرادی که از وسایل کمکی توانبخشی مانند عینک و عصا استفاده می‌کنند، حتماً این وسایل را همراه خودشان داشته باشند.

طی مسیر پیاده‌روی اربعین موکب‌های بسیاری برای نذری دادن وجود دارد؛ بنابراین حتماً غذای خود را از موکب‌های معتبر بگیرید. از آب و موادغذایی بسته‌بندی‌شده استفاده کنید. تا حد امکان از خوردن غذاهای گرم داخل ظروف پلاستیکی خودداری کنید. غذای بسته‌بندی شده را حتماً تا دو ساعت بعد از بسته‌بندی مصرف کنید.

غذاهای کنسرو شده را حتماً قبل از مصرف ۲۰ دقیقه بجوشانید و بعد از آن مصرف کنید، از میوه‌هایی که می‌شود پوست گرفت بخورید و لبنیات غیرپاستوریزه محلی را نخورید و همراه خود خرما، کشمش و پسته و بادام داشته باشید. مقداری از گیاهان خشک شده مانند نعنا، پونه، آویشن، بابونه و زنیان را به همراه داشته باشید تا در صورت وجود مشکل در یک لیوان آب جوش آنها را بریزید و بنوشید.