به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، دنیای کنونی عصر ارتباطات و رسانه‌های گروهی است. فضای مجازی نسل جدیدی از فضای روابط اجتماعی است که با اینکه عمر زیادی ندارد، ولی توانسته است در زندگی مردم جا باز کند و بسیاری از آنان را با خود درگیر کند.

بازی‌های رایانه‌ای خواسته یا ناخواسته وارد خانواده‌ها شده است و اگر بخواهیم آن را نادیده بگیریم و فرزندان‌مان را از داشتن این بازی‌ها محروم کنیم، در آنها حرص بیشتری برای انجام چنین بازی‌هایی ایجاد کرده و آنها را وادار می‌کنیم تا به دور از چشم ما این کار را انجام دهند.

این بازی‌ها به بخش جدایی ناپذیری از زندگی کودکان و نوجوانان و حتی بزرگسالان تبدیل شده‌اند. تغییرات سبک زندگی از قبیل کوچک شدن خانواده‌ها و تک فرزندی و نبود هم بازی، زندگی آپارتمانی و محدودیت تحرک برای کودکان، نبود فعالیت‌ها و جست و خیزهای کودکانه، تنهایی کودکان و غیبت‌های طولانی والدین، در کنار عوامل و زمینه‌های مختلف دیگر، استفادهٔ کودکان و نوجوانان از رایانه، اینترنت، تبلت و گوشی‌های هوشمند را اجتناب ناپذیر کرده است.

هرچند این روزها بازی‌های رایانه‌ای جزء محبوب‌ترین بازی‌ها برای بچه‌ها محسوب می‌شوند، اما باید توجه داشت که این بازی‌ها می‌توانند به عنوان تهدیدی جدی برای سلامت روح و روان و جسم دانش آموزان نیز به حساب بیایند. در سنین پایین‌تر، کودکان تبلت را دوست دارند و ساعت‌ها وقت خود را برای این بازی‌ها صرف می‌کنند. شاید بازی با تبلت بتواند مهارت خاصی را به آنها آموزش بدهد، اما مشکل اصلی این بازی‌ها آن است که بچه‌ها تمام وقت خود را صرف این کار می‌کنند که باعث آسیب‌های جسمی و روحی جدی خواهد شد.

بازی‌های رایانه‌ای این توانایی را دارند که بتوانند به رشد و توسعه فکری کودکان و نوجوانان کمک کنند و یا بالعکس عاملی برای ترویج خشونت، بی‌بند و باری و کم‌تحرکی آنها باشند. شناخت فواید و مضرات بازی‌های رایانه‌ای برای کودکان می‌تواند به والدین برای انتخاب درست بازی‌های رایانه‌ای کمک کند.

فواید بازی‌های کامپیوتری برای کودکان و نوجوانان

کاهش استرس و افسردگی

انجام به اندازه (نه بیش از حد) بازی‌های رایانه‌ای می‌تواند به افرادی که از مشکلاتی نظیر استرس یا افسردگی رنج می‌برند، کمک کند تا بتوانند تا حدی بر این مشکلات غلبه کنند. برخی افراد که معمولاً بسیار فعال هستند با انجام این بازی‌ها می‌توانند فرصتی برای آرامش بیابند و به این ترتیب از میزان استرس آن‌ها کاسته شود.

تقویت بینایی کودکان

پدر و مادرها معمولاً به فرزندان خود می‌گویند نشستن در برابر تلویزیون منجر به کاهش قدرت بینایی می‌شود. این گفته زمانی صحت دارد که دانش آموزان بیش از حد معمول این کار را انجام دهند. افرادی که دچار بیماری آب مروارید هستند، می‌توانند با انجام بازی‌هایی که در آن کاربر باید به هدف‌هایی مشخص شلیک کند، قدرت بینایی خود را تقویت کنند. این دسته از بازی‌ها سرعت بسیار بالایی دارد و نیازمند تمرکز زیاد هستند و به این ترتیب فرد باید خود را برای دیدن سریع موارد مختلف و تصمیم گیری آنی عادت دهد. این بازی‌ها همچنین موجب تولید هورمون‌های دوپامین و نیز آدرنالین شده که به صورت بالقوه می‌تواند به افزایش توانایی و انعطاف پذیری مغز کمک کند. همچنین انجام منظم بازی‌های رایانه‌ای توسط بچه‌های دارای بیماری و اختلالاتی نظیر اوتیسم، افسردگی و پارکینسون، سبب افزایش استقامت و روحیه مقاومت آن‌ها در برابر مشکلات ناشی از بیماری می‌شود.

تقویت توانایی تصمیم گیری

بیشتر بازی‌های رایانه‌ای نیازمند تصمیم گیری و واکنش سریع کاربر هستند. انجام بازی‌های کامپیوتری سبب تمرین مغز برای تصمیم گیری سریع می‌شود. بازی‌هایی نظیر شبیه سازی موقعیت‌هایی که باید در آن به سرعت تصمیم گرفت کاربر را عادت می‌دهد تا به سرعت اطلاعات محیطی را بررسی و بلافاصله به آنها واکنش دهد.

مضرات بازی‌های کامپیوتری برای کودکان و نوجوانان

مشکلات بینایی

نگاه کردن و خیره شدن بیش از حد به هر نوع صفحه تصویری، باعث بروز مشکلات چشمی می‌شود. افرادی که بیش از حد بازی‌های رایانه‌ای انجام می‌دهند، نیز از این قاعده مستثنی نیستند و دردهای چشمی بیشتری آنها را تهدید می‌کند، خصوصا اینکه چشم شخص نزدیک بین هم باشد. برخی نیز به دلیل هیجان بازی‌ها پلک هم نمی‌زنند. خیره شدن به صفحه تصاویر سفید رنگ نیز برای چشم بسیار مضر است.

انزوای اجتماعی

انزوا و گوشه گیر بودن از تاثیرات منفی بازی‌های رایانه‌ای و آنلاین است. دانش آموزان به جای حضور در اجتماع و بازی با همسالانشان، وقت خود را به بازی‌های کامپیوتری می‌گذرانند و از لحاظ اجتماعی منزوی می‌شوند. این کودکان در بسیاری از فعالیت‌های فوق برنامه و کلاس‌های ورزشی شرکت نمی‌کنند. این انزوا منجر به شکل گیری ویژگی‌هایی از قبیل خجالتی و کم حرف بودن در آنان می‌گردد و بسیاری از مفاهیمی را که تجربه با همسالان بودن به آنان آموزش می‌دهد را کسب نمی‌کنند.

رفتار خشونت بار

افرادی که بیش از اندازه بازی‌های رایانه‌ای انجام می‌دهند همیشه نگران‌تر و افسرده‌تر از انسان‌های دیگر هستند. معمولاً کودکان بیشتر در خطر رفتارهای خشونت بار اجتماعی هستند و حتی خطر اعتیاد نیز در آنها وجود دارد.

کاهش و افزایش وزن نامعقول و اعتیاد

بسیاری تصور می‌کنند که فقط افرادی معتاد هستند که مواد اعتیاد آور مصرف می‌کنند، اما بازی‌های رایانه‌ای نیز اعتیاد آور است. خطر اعتیاد نوجوان‌ها و جوان‌هایی که به بازی رایانه‌ای روی می‌آورند، بیشتر از بقیه افراد است و بازی‌های رایانه‌ای شخص را وابسته به خود می‌کند. از نشانه‌های اعتیاد به بازی‌های رایانه‌ای از دست دادن وزن یا چاق شدن بیش از حد، کاهش روابط اجتماعی، توجه نکردن به بهداشت شخصی و اختلال در خواب فرد است.

از زمان سنج استفاده کنید

همچنین به آرامی زمان بازی را کم کنید. استفاده از تایمر برای اینکه فرزندتان از زمانی که برایش در نظر گرفته‌اید خارج نشود، بسیار ضروری است. هشدار دادن به آنها از این که وقت بازیش رو به پایان است، به آنها اجازه می‌دهد تا راحت‌تر از بازی‌های مجازی دل بکنند. با فرزندتان صحبت کنید که تا تکالیف درسی‌اش را انجام نداده باشد، حق بازی کردن ندارد. این تکالیف ممکن است، کارهای شخصی فرزندتان باشد و یا کارهایی که معلم‌ها از آنها می‌خواهند.

قوانین را شرح دهید

واضح است که قوانین ایجاد شده برای تغییر رفتار فرزندتان مهم هستند. آن چیزی را که از آنها انتظار دارید برایشان شرح دهید تا بدانند. همچنین آنها باید از عواقب قانون‌هایی که برای کودکتان وضع می‌کنید، کاملا با خبر باشند. بهترین راه این است که با فرزندتان در مورد قوانین جدیدی که قرار است وضع کنید، صحبت کنید. لحن خود را تغییر دهید به جای استفاده از جمله، آیا این زمان برای این کار زیاد نیست؟ بگویید روزهایی که مدارس شروع می‌شوند، می‌توانی یک ساعت بازی آنلاین انجام دهی. به احتمال زیاد بچه‌ها با قهر کردن، استفاده از کلمات خشن، تهدید کردن و گاهی اوقات گریه کردن، نسبت به قانون شما اعتراض خواهند کرد. کودکان ممکن است تا چند روز چنین رفتارهایی از خودشان بروز دهند. مراقبت را در چنین زمان‌هایی بیشتر کنید.

عواقب قانون شکنی را به فرزندان بازگو کنید و پیگیر عواقب آن باشید

دانش آموزان باید با عواقب قانونی که برایش وضع کرده‌اید، آشنا شوند. پس از تعیین محدودیت‌ها و پیامدهای قانون شکنی نباید مراقبت را از یاد ببرید. اگر فرزندتان بفهمد بعد از هر قانون شکنی عواقبی که قرار بود بر رویش پیاده شود اجرا نمی‌شود، سعی می‌کند قانون شکنی‌اش را بیشتر کند.

سیستم بازی آنلاین او را در یک اتاق مشترک با خودتان قرار دهید

قرار دادن سیستم بازی در اتاق مشترک باعث می‌شود، کودکتان احساس کند، کسی مراقب اوست و تا جایی که امکان دارد، قانون شکنی نمی‌کند.

فرزندانتان را در انجام کارهای خانه شریک کنید

سعی کنید فرزندتان را برای انجام برخی امور خانه تشویق کنید تا از اینکه در کنارتان هستند، احساس غرور و آرامش کنند.

بیشتر بخوانید:

زمان پینگ بازی‌ها تا یک چهارم کاهش خواهد یافت

دنیای شگفت انگیز بازی ها رایانه ای

اکنون در حوزه بازی های رایانه ای با یک جنگ شناختی روبرو هستیم

حمایت، مهم ترین مأموریت بنیاد ملی بازی های رایانه ای است