به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری موج، درحالی که «صنعت گردشگری پزشکی» در سراسر جهان روبه گسترش و رشد است، برخی کارشناسان براین باورند که نباید نسبت به این اتفاق خوشبین بود به این دلیل که در بسیاری از موارد هزینه‌های پنهان تحمیل شده به جوامع می‌تواند مشکلاتی را ایجاد کند که هرگز به آنها فکر نکرده‌ایم.

نگرانی این افراد درست زمانی ایجاد می‌شود که شهروندان برخی از کشورها مثل آمریکا و قاره سبز با درنظر گرفتن دریافت خدمات پزشکی ارزان‌تر و سریع‌تر در سایر نقاط جهان با استفاده از سیستم‌های بهداشتی و درمانی کشورشان بار سفر بسته و راهی سایر نقاط جهان می‌شوند.

براساس آمارهای منتشر شده از ابتدای سال ۲۰۱۷ میلادی تا سال ۲۰۲۳ میلادی گردشگری پزشکی در سراسر جهان رشدی معادل ۴/۲۱ درصد را تجربه می‌کند که این اتفاق در ظاهر برای کشورهای مقصد می‌تواند رویایی شیرین از درآمدهای ارزی سرشار به همراه داشته باشد؛ اما کشورهای مبدأ قطعاً چالش‌هایی را تجربه می‌کنند.

با درنظر گرفتن روند روبه رشد صنعت گردشگری پزشکی و افزایش تقاضای سفر اتباع کشورهای مبدا برای سفر به مقاصد گردشگری پزشکی در سایر نقاط جهان صنعت بیمه کشور و البته نظام سلامت همان کشور نیز درگیر هزینه‌هایی قابل ملاحظه خواهد شد.

پس بیایید از خودمان بپرسیم رشد گردشگری پزشکی چه تأثیری بر جامعه فرستنده گردشگران و ارائه‌دهندگان خدمات مراقبت‌های بهداشتی مبدأ خواهد داشت؟ یا اینکه تورم و کیفیت خدمات پزشکی را دولت‌های مربوطه در کشور مقصد چطور کنترل خواهند کرد؟

به گفته کارشناسان صنعت گردشگری سلامت این موارد سوال‌هایی هستند که باید برایشان پاسخ‌های کلیدی و منطقی و دقیق ارائه کنیم در غیر این صورت مشکلات دوچندان خواهد شد.

در این رابطه، عماد علی‌پور؛ فعال حوزه گردشگری به خبرنگار خبرگزاری موج گفت: بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی سازمان بهداشت جهانی، رهبری ارسال گردشگران سلامت و پزشکی به سایر نقاط جهان در اختیار ایالات متحده آمریکا است و در پی آن طی سال‌های اخیر قاره سبز، جایگاه دوم را به خود اختصاص داده است. چون در این مناطق یا هزینه دریافت خدمات پزشکی بالاست و یا اینکه دوره انتظار برای استفاده از خدمات مورد نیاز، مناسب حال بیماران و متقاضیان نیست.

وی ادامه داد: به عنوان مثال گردشگران سلامت آمریکایی اگر برای دریافت خدمات گردشگری سلامت یا پزشکی به یکی از مقاصد اصلی سفر کنند بعضاً تا ۶۰ درصد هزینه خدمت مورد نظرشان را پس‌انداز می‌کنند؛ یا اینکه انگلیسی‌ها اکنون برای استفاده از خدمات درمانی دولتی بعضاً تا بیش از یک سال باید در لیست انتظار بمانند.

این فعال حوزه گردشگری اظهار کرد: سال گذشته سیستم خدمات بهداشت عمومی انگلستان NHS اعلام کرد با درنظر گرفتن افزایش تقاضای دریافت خدمات درمانی در منطقه ولز دوره انتظار بیماران برای دریافت خدمات مورد نظرشان نسبت به سال ۲۰۱۳ رشد ۴۰۰ درصدی داشته است؛ که همین روند باعث افزایش ۵۰ درصدی تقاضای سفر به خارج از کشور برای درمان به ارمغان آورده است.

علی‌پور ادامه داد: با درنظر گرفتن این شرایط بسیاری از انگلیسی‌ها ترجیح می‌دهند با استفاده از بیمه‌ و شرایط قانون ارائه خدمات درمانی کشور به دنبال فرصتی مناسب خارج از مرزها باشند تا بتوانند علاوه بر دریافت خدمات مناسب، به قول معروف گشت و گذاری هم داشته باشند. این درحالی است که اصلی‌ترین مقاصد گردشگران پزشکی از دو منطقه یاد شده، بخش‌هایی از جنوب شرق آسیا، آسیا، آمریکای جنوبی و خاورمیانه است.

وی تأکید کرد: پس با درنظر گرفتن عوامل پیرامونی، یعنی تورم، نرخ ارائه خدمات پزشکی تا عدم دسترسی به مراقبت‌های خانگی و کاهش خدمات بهداشتی می‌توان گفت هر روز باید شاهد گسترش تقاضای سفر برای دستیابی به خدمات مناسب باشیم که معمولاً هزینه‌هایی را به سیستم خدمات درمانی و صنعت بیمه کشور مبدا تحمیل خواهد کرد.

مشکل اصلی دولت‌های مبدا چیست؟ 

این کارشناس با بیان اینکه سالانه هزاران بیمار خارجی برای دستیابی به خدمات پزشکی و سلامت مورد نیازشان بار سفر بسته و بالاخره سر از یکی از کشورهای مقصد گردشگری پزشکی و تندرستی در خواهند آورد، گفت: با درنظر گرفتن قوانین حاکم بر نظام سلامتی این کشورها، سیستم بیمه‌ای و خدمات پزشکی، کشور مبدا تحت تأثیر عوامل و بار مالی بالایی قرار خواهد گرفت که مسئولان باید برای هزینه و فایده آن پاسخ دقیق و قانع کننده‌ای داشته باشد.

علی‌پور افزود: حتی اگر باور کنیم که هزینه درمان خارج از مرزها بسیاری پایین‌تر از دریافت همان خدمت در سرزمین خودمان باشد، لازم است بپذیریم بالاخره بخشی از هزینه‌های درمانی خارج از مرزها تبعات داخلی خواهد داشت که می‌تواند در بلند مدت مشکلات را پررنگ‌تر نشان دهد.

وی یادآور شد: در همین حال، اصلی‌ترین نکته‌ای که مسئولان کشورهای مبدا آغاز سفر گردشگران پزشکی مثل آمریکا و انگلستان باید پاسخ دهند این است که آیا در کشور مقصد اولویت با خارجی‌هاست یا اینکه رای‌دهندگان بومی در صدر فهرست دریافت خدمات مناسب قرار دارند؟ آیا واقعاً بهترین خدمات پزشکی از سوی نهادها و مراکز درمانی و بیمه‌ها به بیماران خارجی ارائه می‌شود؟ پاسخ این سوال‌ها می‌تواند دولت کشورهایی مثل آمریکا که اصلی‌ترین فرستنده گردشگران سلامت به سایر نقاط جهان است را متقاعد کند که واقعاً بهتر نیست بجای اینکه در رویای ارزانتر شدن خدمات پزشکی هزینه سفر متقاضیان به خارج از کشور را متقبل شود؛ همان هزینه‌را صرف تکمیل و توسعه زیرساخت‌های کشور خود کند؟

این فعال گردشگری تأکید کرد: فراموش نکنیم هرچه این سیاست بیشتر اجرایی شود رفته رفته سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های پزشکی بومی کاهش یافته و در نهایت تورم بیشتری در بخش خدمات پزشکی و سلامت منطقه مورد نظر ایجاد می‌شود که آینده مبهم و نگران کننده‌ای برای منطقه به ارمغان خواهد آورد.

علی‌پور در رابطه با اینکه چرا در سال‌های اخیر تقاضا برای گردشگری پزشکی تا این اندازه افزایش یافته است، توضیح داد: در نگاه اول اصلی‌ترین پاسخ افزایش جمعیت، افزایش هزینه‌های درمانی در سرزمین اصلی، شکاف طبقاتی، کمبود نیروی متخصص، تغییر سبک زندگی و ... است اما واقعاً این موارد همگی دخیل بوده‌اند یا اینکه اصل ماجرا چیز دیگری است؟ به عنوان مثال دولت آمریکا سال گذشته اعلام کرد 7/1 میلیون آمریکایی به دلیل عدم توانایی در پرداخت صورتحساب خدمات پزشکی خود در همین سال اعلام ورشکستگی کرده‌اند.

وی اضافه کرد: حال آنکه در همان دوره اگر یک آمریکایی که امکان پرداخت هزینه‌های پزشکی خود را ندارد به کشور فلسطین اشغالی برای دریافت همان خدمات سفر کند؛ تقریبا65ً تا 80 درصد صرفه‌جویی اقتصادی در کل مراحل درمان خود را تجربه می‌کند. بنابراین دربرخی موارد دولت‌ها حتی از گزینه گردشگری پزشکی اتباع خود نیز استقبال خواهند کرد.

این فعال گردشگری گفت: از سوی دیگر، هستند کشورهایی که واقعاً امکان تأمین تخصص‌های مورد نیاز اتباع خود را نداشته و اساساً برای درمان به توانمندی سایر نقاط جهان تکیه کرده‌اند و به نوعی حتی قوانین دقیقی برای این موضوع وضع شده که نمونه بارز آن را می‌توان کشور الجزایر یا نیجریه‌ مطرح کرد. به عنوان مثال خدمات ملی بهداشت نیجریه هر سال بیماران بسیاری را برای درمان به خارج از کشور اعزام می‌کرد اما از ابتدای سال گذشته تلاش کرده این روند را به نفع بازار داخلی خود کاهش داده و در تلاش است سرمایه‌گذاری قابل توجهی در نظام سلامت داخلی خود انجام دهد.

علی‌پور در پایان خاطرنشان کرد: اگر چه برخی کشورها به عنوان مقاصد گردشگری سلامت و پزشکی از هجوم بیماران خارجی علاقه‌مند به بهره‌برداری از سیستم مراقبت‌های ارزان‌تر بسیار خرسند هستند، اما در نیمه پنهان ماجرا اتباع و بومیان کشورهای مبدا برای دریافت همان خدمات با مشکلاتی عمده روبرو شده‌اند. به عنوان مثال کاستاریکا سال 2012 میلادی از رشد و توسعه گردشگری پزشکی خود 338 میلیون دلار منافع اقتصادی به دست آورد درحالی که سیستم بهداشت عمومی انگلستان در همان دوره  2 میلیارد پوند بودجه اضافه را متحمل شد به این معنی که از بودجه عمومی سلامت مردم بریتانیا سه دهم درصد کسر شد تا تعدادی از هموطنانشان خارج از مرزها درمان شوند.