به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، توسعه صادرات کالاهای غیرنفتی یکی از رویکردهای ایران در زمان تحریم‌های اخیر آمریکا علیه ایران بوده است تا در شرایطی که میزان درآمدهای نفتی کاهش می یابد، درآمد ارزی ناشی از صادرات کالاهای غیرنفتی بخشی از نیاز کشور را تامین کند، هرچند در شرایط کنونی مشکلات ناشی از کاهش مبادلات بانکی با کشورهای خارجی، عدم راه اندازی سازوکار مالی با اروپا و ... همچنان به عنوان یک محدودیت باقی مانده است و به تازگی نیز رئیس‌کل بانک مرکزی کشور میزان بازگشت درآمدهای حاصل از صادرات کالاهای غیرنفتی از ابتدای سال تا ۱۵ مهر ۹۸ را کمتر از ۹.۵ میلیارد عنوان کرده است، با این حال همچنان راهکارهای برای توسعه این بخش وجود دارد که به گفته برخی مسئولان تقویت تولیدات صنعتی و صنایع تبدیلی می تواند به افزایش صادرات کشور کمک کند.

خلاء های موجود در بازارهای صادراتی

در رابطه با دلایل کاهش صادرات ایران به بازارهای خارجی آرش امام بخش عضو جامعه مهندسان مشاور ایران در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج ضمن اشاره به اینکه در شرایط کنونی دولت باید زمینه توسعه صادرات به کشورهای همسایه را فراهم کند، اظهار کرد: در زمانی که تحریم‌ها موانع بانکی بر سر راه فعالان بخش خصوصی ایجاد کرده است، تنها دولت با تعامل با کشورهای همسایه می تواند زمینه تقویت صادرات و افزایش درآمدهای ارزی را محقق کند، به عبارت دیگر کلید عرضه بیشتر کالا و خدمات ایرانی به بازارهای همسایه تنها توافقات دولت ها در سطح کلان است.

او با بیان اینکه ایران در شرایط کنونی امکان افزایش صادرات خدمات فنی مهندسی به بازارهای مختلف را دارد، تصریح کرد: در شرایطی که پیمانکاران ایرانی می توانند پروژه ها را با کیفیت بالاتری از هندی ها و چینی ها ارائه کنند به دلایل مشکلات ناشی از تحریم ها مشارکت کمتری در کشورهای همسایه دارند، با وجود اینکه مدیران پروژه های همین شرکت ها تمایل بیشتری برای همکاری با ایرانی ها دارند چراکه اگرچه کیفیت خدمات پیمانکاری ایرانی ها کمی پایین تر از شرکت های اروپایی است، اما در مقابل از پیمانکاران هندی و چینی موفق تر هستند، از طرف دیگر از نظر صرفه اقتصادی صدور خدمات فنی و مهندسی ایران برای این کشورها هزینه بسیار کمتری دارد.

دلایل ضعف اینستکس

یکی از موانع صادرات کالاهای ایرانی به بازارهای خارجی مشکلات بانکی است که پیش از این اروپایی ها وعده داده بودند با راه اندازی اینستکس این موانع را برطرف کنند، اما بر مبنای داده های بانک مرکزی اروپا میزان صادرات ایران به اروپا و بالعکس کاهش یافته است، رئیس سازمان توسعه و تجارت ایران در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج عامل این موضوع را کاهش گردش مالی بین ایران و اروپا عنوان کرد و گفت: اینستکس در واقع قرار بود مسیری برای تسهیل مبادلات کالایی ایران و اروپا باشد و در شرایطی که موجودی مالی آن کم باشد امکان واردات و صادرات نیز از این طریق وجود ندارد، به عبارت دیگر قرار بود درآمد حاصل از صادرات نفت ایران در اینستکس ذخیره شود و بعد از محل آن اعتبار از اروپا کالا وارد شود که در شرایط کنونی اروپایی ها نتوانسته‌اند به وعده های خود جامه عمل بپوشانند و این ناکارآمدی اینستکس متاثر از کاهش خرید نفت اروپا از ایران است.

راهکار توسعه صادرات

عضو خانه صنعت، معدن و تجارت در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج با اشاره به اینکه در حال حاضر ایران توان صادرات محصولات صنعتی به کشورهای همسایه را دارد، گفت: در گام نخست صنعتگران باید نیازهای بازارهای کشورهای همسایه را مورد ارزیابی قرار دهند و بر مبنای همان تقاضا تولیدات خود را مدیریت کنند.

آرمان خالقی با بیان اینکه در شرایطی که ارزش تومان در مقابل دلار کاهش یافته، محصولات ایرانی در بازارهای خارجی رقابت پذیری بیشتری پیدا کرده اند، افزود: در شرایط کنونی محصولات صنعتی و صنایع غذایی ایران که مبتنی بر دانش فنی داخلی و محصولات کشاورزی هستند قابلیت رقابت با محصولات خارجی را دارند، چراکه در منطقه خاورمیانه کشورها بیشتر مصرف کننده محصولات صنعتی هستند و بیشتر از کشورهای دیگر واردات انجام می دهند، حال هم کنون که تولیدات ایران از نظر ارزی قیمت تمام شده کمتری یافته نسبت به تولیدات خارجی برای کشورهای همسایه که در حال نوسازی تاسیسات خود هستند مزیت بالاتری دارد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، توسعه صادرات یکی از برنامه های کشور برای رسیدن به ظرفیت های تولیدی در مسیر حفظ اشتغال است، چراکه در شرایط کنونی میزان تقاضای داخلی برای کالا نیز کاهش یافته، ازاین‌رو شرکت ها برای افزایش سرمایه در گردش و چرخه تولید نیازمند عرضه بیشتر محصولات به بازارها هستند که وقتی این چرخه فعال می شود، زمینه جذب سرمایه و توسعه صنایع پایین دستی نیز فراهم می شود که در زمان تحریم ها از روند با خلل مواجه می شود، زیرا میزان تقاضا زیر فشار تورم ها کاهش می یابد و باید با تاکید بر صادرات چرخه را فعال نگهداشت.