محمدرضا چراغعلی در پاسخ به خبرنگار موسیقی خبرگزاری موج در مورد تجربه اش از داوری اولین دوره « مسابقه استعدادیابی نواهنگ » که در حوزه خوانندگان جوان مهاجر افغانستانی ساکن ایران توسط شبکه آی فیلم ۲ برگزار شد گفت: به نظر من این کار برای شبکه آی فیلم کار با کیفیتی بود که نمونه مشابه آن از تلویزیون رسمی داخلی خودمان پخش نشده است.

وی تاکید کرد: من از حجم کمی و کیفی و افراد شرکت کننده شگفت زده شدم. روز اول اصلا تصور نمی کردم که چه به لحاظ کمی و کیفی چنین اتفاقی بیفتد و معتقدم که در این جمع چهار تا پنج نفر مستعد رشد و پیشرفت هستند که از این منظر برایم بسیار جالب بود.

این آهنگساز مطرح کشور در پاسخ به این سوال که آیا هنر این جوانان افغانستانی تحت تاثیر موسیقی رایج ایران است یا موسیقی بومی افغانستان گفت: حقیقت این است که مرزهای موسیقی به هم کمی باریکتر و نزدیکتر  شده است، ولی عمده کارها موسیقی خودشان بود و در بیشتر موارد موسیقی که ما می شنیدیم بر پایه کلام فاخر بود که این خیلی ارزشمند است.

جوانان افغان برخلاف هنرمندان پاپ ایرانی از کلام سخیف استفاده نمی کنند

این هنرمند در تفاوت کار خوانندگان جوان افغانستانی با آثار هنرمندان امروز ایرانی گفت: ما در کارهای ارائه شده این هنرمندان افغانستانی جوان اصلا کلام سخیف دم دستی که در موسیقی پاپ امروز کشورمان رایج است ندیدیم که این برای من خیلی جالب بود. به هرحال این هنرمندان جوانانی هستند که اینجا بزرگ شده اند و قاعدتا گوش و زیبائی شناسی شنیداریشان به ذائقه ما نزدیک شده است. اما کارهایشان مستقل خودشان بود یعنی جغرافیا داشت و وقتی شما می شنیدید می گفتید که این موسیقی مال افغانستان است و این اتفاق خوبی است در حالی که چنین اتفاقی در مورد موسیقی رایج امروز ما رخ نمی دهد. وقتی موسیقی هنرمندانمان را که می شنوید می گوئید این ترکی، یونانی یا هر جای دیگری است که اتفاق خیلی بدی است ولی در مورد موسیقی این جوانان چنین نبود. ما هم در داوری به این نکته توجه می کردیم و برایمان مهم بود که منشاء موسیقیشان مختص افغانستان باشد.

هنر باید در خون یک نفر باشد

چراغعلی در پاسخ به این سوال که با توجه به اینکه این هنرمندان جوان دور از وطن زندگی می کنند، آیا به موسیقی شاد تمایل بیشتری داشتند یا افسرده؟ گفت: راستش من از این منظر چندان به کارها توجه نکردم اما چیزی که برایمان جالب است و باید به آن توجه شود، از بین این بچه ها با این همه محدودیت و غالبا بدون آموزش و امکانات اولیه، این تعداد هنرمند خیلی خوب درآمد. این ثابت می کند که اگرچه آموزش و امکانات مهم اند اما موسیقی چیزی است که اصلاحا باید درخون و ژن یک نفر باشد. بخشی از موفقیت در موسیقی به آموزش و معلم ربط دارد اما عامل اصلی ژن آن فرد است که باید هنرمند باشد و این در این بچه ها وجود داشت که با این همه محدودیت و مشکلاتی که داشتند و در حالی که اکثرا برای امرار معاش هم زمان سخت کار می کنند و به هنرشان هم می پردازند. واقعا دو سه تا از آنها را خیلی خوب دیدم و چون نمی خواهم اسمی از آنها ببرم اما شرایط را برای یکی دو نفر آنها فراهم کرده ام که موسسات فرهنگی و هنری برای تولید آثار و همکاری جدی، روی آنها سرمایه گذاری کنند.

ساخت برنامه موسیقیایی در کشور ما بسیار سخت است

این تنظیم‌کننده موسیقی و نوازنده در پاسخ به این سوال که به رغم اینکه این مسابقه در یکی از شبکه های رسمی رسانه ملی تولید شده چرا تولید چنین برنامه ای برای جوانان کشور خودمان انجام نمی شود، افزود: سیاست های موسیقی در کشور ما خط قرمزهایی دارد که مشکلاتی دارد که مسائلی را بوجود می آورد. نمایش ندادن ساز و اجازه ندادن به نیمی از کشور که خانم ها هستند از این دست موارد است. برای اینکه موسیقی پخش شود باید به جاهای زیادی پاسخگو باشیم و در این شرایط ترجیح داده می شود که به جای ارائه یک کار بی کیفیت اصلا آن کار را ارائه ندهد.

چراغعلی ادامه داد: گاهی به شوخی عرض می کنم که بزرگترین آرزویم این است که وقتی ساز می زنم، سازم را هم نشان بدهند و این واقعا آرزوی خنده داری است. ما منشاء ساز و صدادهی را از تصاویر حذف می کنیم و این توهین به شعور مخاطبان است.

ما اصلا موسیقی بین المللی ای نداریم

وی در مورد فراگیری و بین المللی بودن موسیقی ایرانی اظهار داشت: ما اصلا موسیقی بین المللی نداریم. برای گفتن این حرف هم به هیچ وجه رودربایستی ندارم. چه به لحاظ کلام که زبان فارسی به طور رسمی در سه کشور افغانستان، تاجیکستان و ایران محدود می شود؛ و چه در بخش موسیقی اینسترومنتال و بی کلام که اصلا حرفی برای گفتن نداریم. من بیست و پنج سال است که در این حوزه فعالیت می کنم و هیچ کار شاخصی که بین المللی شود و جایگاه خاصی پیدا کند را سراغ ندارم.

این موزیسین تاکید کرد: پس موسیقی ما بین المللی که نمی شود هیچ هر روز هم اوضاعش بدتر می شود چرا که در کشور متولی مناسبی برای موسیقی نداریم و اصولا مقوله موسیقی اهمیتی ندارد. در بخش فرهنگ و هنر در این سالها من چیزی ندیده ام.

در نمایش موسیقی کشورمان امکان رقابت با رسانه های دیگر کشورها را نداریم

چراغعلی در پاسخ به این سوال که آیا با برگزاری و پخش چنین مسابقه ای از یک شبکه ماهواره ای مانند آی فیلم ۲ می توان به منطقه ای و بین المللی شدن موسیقی ایرانی امیدوار بود، گفت: علم موسیقی در این روزگار در حال تبدیل شدن به صنعت موسیقی است و آن هم تبدیل شده به یک صنعت مالتی مدیا و این به این معنی است که اگر تصویر را از موسیقی بگیرید مانند این است که ۸۰ درصد ماجرا حذف شده است. ما عملا در حال پخش تنها صدای موسیقی هستیم که شبیه به آن چیزی است که هشتاد سال پیش رخ می داده و به هیچ وجه الان توان رقابت با شبکه ها و رسانه های دیگر ندارد.

این هنرمند عرصه موسیقی با گلایه ادامه داد: وقتی نمی توانیم ادوات سازی مان را نشان دهیم،  چه چیزی را می توانیم نشان بدهیم؟ حتی گاهی برای گفتن یک ترانه اجتماعی به مثابه یک ترانه سیاسی با ما برخورد می شود و نمی توانیم درد جامعه را بیان کنیم. تا کی باید ترانه های عاشقانه من و توئی گفت؟ بالاخره یک بار این من و تو می آیند و یک بار هم می روند؛ بالاخره باید بتوانیم بدون ترس از انگ سیاسی دردهای اجتماعی مان را هم بگوئیم دیگر. وقتی در خیابان قدم می زنیم و دختران فراری را می بینیم و اگر در موردشان حرفی بزنیم به صدجا بر می خورد و متهم به سیاسی حرف زدن می شویم؛ به نظر من شرایط کار کردن در حوزه موسیقی در جامعه ما خیلی خنده دار است.

کاش کاندیداها در مورد موسیقی سکوت کنند

محمدرضا چراغعلی در پاسخ به این سوال که انتظار یا درخواستش از فردی که رئیس جمهور آینده کشور می شود چیست گفت: تجربه این چندساله من به من می گوید که کاندیداهای ریاست جمهوری هر حرفی در زمینه موسیقی زده اند برعکس شده است؛ بنابراین و براساس این تجربه می خواهم خواهش کنم که این دوستان در حوزه موسیقی هیچ حرفی نزنند و هیچ وعده ای هم ندهند و انگار کنند که موسیقی مرده است! شاید اینگونه اتفاق بهتری برای موسیقی رخ دهد.