به گزارش خبرگزاری موج، نهمین نشست از سلسله نشست‌های پژوهشی مدرسه ملی سینمای ایران با موضوع «مخاطب و آمار فروش در سینمای ایران» عصر روز سه‌شنبه ۲ شهریورماه در محل مدرسه برگزار شد.

مهدی داوودی در مورد پژوهش خود با عنوان «ررسی وضعیت اقتصادی سینمای ایران گفت: دلیل طرح مساله وضعیت اقتصادی سینمای ایران پاسخ به این سوال بود که وقتی به آمار فروش سینما طی سی سال گذشته نگاه می‌اندازیم از مخاطب ۸۰ میلیون نفری رسیده‌ایم به ۱۰ میلیون. یعنی ۷۰ میلیون از مخاطبان خودمان را با وجود افزایش مخاطب از دست داده‌ایم.

وی ادامه داد: موارد زیادی در این کاهش مخاطب نقش داشته‌اند که آنها را به پنج دسته تقسیم می‌کنیم: قیمت کالا یا خدمت، درآمد خریدار، تعداد خریدار، کالاهای جانشین یا مکمل و سلیقه مخاطب. هر وقت کالاهای مکمل یا جانشین قیمت کمتری از کالای اصلی داشته باشند، خریداران به سمت آن گرایش پیدا می‌کنند که در حوزه خرید بلیط سینما، می‌توانیم از محصولات شبکه نمایش خانگی، صدا و سیما و رسانه‌های تصویری و اینترنت به عنوان کالای جانشین نام ببریم.

داوودی سپس مقایسه‌ای در باب قیمت بلیط سینما در طول سالیان گذشته انجام داد: «سال ۱۳۶۱ میانگین قیمت سینما ۲۹ تومان و سال ۱۳۹۱ سه هزار و هشتاد تومان بوده است یعنی ۱۳۱ برابر افزایش! این نسبت در طول ۵۰ سال در سینمای آمریکا هشت برابر بوده است. با مقایسه قیمت بلیط سینماها و افزایش درآمد مردم به این نتیجه می‌رسیم که جایی که قیمت بلیط کاهش پیدا می‌کند، تعداد بلیط فروخته شده بیشتر می‌شود و بالعکس. وی افزود: قیمت بلیط در کشور ما با سرعت بیشتری نسبت با درآمد مردم افزایش داشته است. اگر بخواهیم به نقش کالاهای جانشین اشاره کنیم، در سال ۶۵-۱۳۶۴ که فروش بلیط بالایی داشته‌ایم صدا و سیمای قوی نداشتیم. در حال حاضر تاثیر ماهواره و دی‌وی‌دی ارزان فیلم‌ها را نباید نادیده بگیریم. همین فاکتورها باعثشده تا فروش سینماهایمان کاهش پیدا کنند».

مجید مسچی کنیز طی سخنانی گفت: به جای پرداختن به آمار و ارقام خام، به نظرم استناد به شاخص‌های معین که از این آمار به دست آمده باشد امکان مقایسه و ارزیابی را برای ما فراهم می‌کند. حدودا با ۱۴ یا ۱۵ شاخص سر و کار داریم که اولین شاخص، تعداد بیننده است که به شکل سالانه ارائه می‌شود.

وی ادامه داد: بالاترین تعداد بیننده در دنیا نیز به مربوط به کشور هند است که سینمای آن در سال گذشته دو میلیارد و ۱۰۰ میلیون فروش بلیط داشته است. سینمای ما اما در سال گذشته ۱۳ میلیون و ۴۰۰ هزار بیننده داشت که پیش‌بینی می‌شود تا پایان امسال به ۲۵ تا ۳۰ میلیون نفر برسد.

مسچی افزود: پارامتر دوم رقم فروش است. رقم فروش سینماها در آمریکا بالغ بر ۱۱ میلیارد دلار و چین ۶ میلیارد و ۸۰۰ میلیون بوده است. این درحالی است که فروش کل سینمای ایران در سال ۹۴ حدود ۲۰ میلیون دلار بوده است و احتمالاً تا پایان امسال با توجه به استقبال مخاطبان از فیلم‌ها، به ۶۰ میلیون دلار می‌رسد.

وی ادامه داد: شاخص مهم بعدی، تعداد دفعاتی است که هر شهروند به سینما می‌رود که نسبت مستقیمی با درآمد سرانه دارد. هر شهروند آمریکایی در سال ۳٫۷ مرتبه به سینما می‌رود اما در سال ۹۴ هر ایرانی ۰٫۲ مرتبه به سینما رفته است؛ یعی شهروندان ما بطور میانگین هر پنج سال یک‌بار به سینما می‌روند! این رقم با رشد خوبی که امسال داشته احتمالاً به نیم دفعه در سال می‌رسد.

مدیرعامل موسسه سینما شهر افزود: هزینه هر شهروند برای سینما رفتن هم فاکتور مهمی است، اینکه هر شهروند در سال بطور متوسط چقدر برای سینما رفتن پول می‌دهد. این رقم با تقسیم فروش کل بر تعداد جمعیت به دست می‌آید. در آمریکا هر شهروند ۳۲ دلار در سال و در ایران حدود ۰٫۳ دلار در سال برای سینما خرج‌ می‌کند که احتمالاً تا آخر سال به ۰٫۸ دلار می‌رسد.

وی ادامه داد: شاخص بعدی متوسط قیمت بلیط سینماست. قیمت بلیت سینما در ایران ۱٫۷ دلار است درحالیکه در انگلستان به ۱۱ دلار می‌رسد. از طرفی در انگلستان در سال ۲۲۰ بلیت برای هر صندلی سینمای فروخته می‌شود و در ایران پارسال ۱۵۹ بلیت بود که رقم قابل توجهی است. تعداد سالن به ازای هر نفر، میانگین تعداد صندلی‌ در هر سالن، و درصد فیلم‌های ملی به فیلم‌های خارجی هم از دیگر شاخص‌های قابل بررسی در سینمای دنیا هستند.

مسچی آماری از سینماهای پرفروش ارائه داد و افزود: «پردیس سینمای کورش با ۱۱ سالن و دوهزار و ۵۲۰ صندلی، پرفروش‌ترین سینمای کشور است و بعد از کورش، پردیس آزادی، پردیس ملت و پردیس هویزه‌ مشهد قرار دارند. نکته جالب این است که به نظر می‌رسد عمر سینماهای تک سالنه به پایان رسیده باشد و اولین سینمای تک ‌سالن در این رده بندی در رتبه‌ هفدهم قرار دارد. در واقع ۵۰ درصد از فروش سینمای ایران در سال ۹۴ متعلق به پنج سینماست و ۵۰ سینما بیش از ۹۰ درصد گردش سینمای ما را به خود اختصای می‌دهند. یعنی از حدود ۲۵۰ سالن سینمای ایران، ۲۰۰ سالن چیزی کمتر از ۱۰ درصد گردش مالی کل را در اختیار دارند.

وی ادامه داد: سینمای کوروش در چهار ماه گذشته فروش ماهانه دو میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان، پردیس آزادی با یک و نیم میلیارد تومان، پردیس ملت با ۹۳۲ میلیون، پردیس هویزه مشهد با ۹۳۱ میلیون و پردیس زندگی نیز ۶۳۷ میلیون متوسط فروش ماهانه داشته‌اند.

علیرضا داودنژاد در واکنش به آمار و اظهارات مسچی عنوان کرد: نکته مهم این است که از کل فروش هر فیلم بالاى نود و سه درصد، متعلق به کمتر از ١٠٠ سالن و کمتر از هفت درصد، متعلق به بیش از ٣٠٠ سالن است. و باز نکته قابل توجه اینکه این بالاى نود در صد فروش هرفیلم ایرانى متعلق به سیزده شهر کشور است.

وی ادامه داد: یعنى نود در صد مخاطبان فیلم‌هاى ایرانى متعلق به سیزده شهر کشور هستند و بقیه شهر‌هاى مملکت شامل کمتر از ده در صد مخاطبانى است که به تماشاى فیلم‌هاى ما مى‌روند. جالب‌تر این است که از این نود در صد فروشى که متعلق به سیزده شهر کشور است، حدود هفتاد درصد آن متعلق به پایتخت یعنى تهران است. خیلی جالب‌تر این که سى در صد از فروش کل ایران متعلق به سه مجتمع سینمایى است که شناسایى وجوه مختلف این سه مجتمع و اصولاً بررسى دقیق‌تر مجتمع‌هاى سینمایى موجود درس‌هاى فراوانى دارد و قابل فهم است که چرا عده‌اى نمى‌خواهند ما این درس‌ها را بیاموزیم. چرا علاقه‌اى به تحقیق و بررسى و تحلیل و کار علمى وجود ندارد و از اینگونه فعالیت‌ها استقبال نمى‌شود و در اصناف ما جز صداى لالایى به گوش نمى‌رسد!