مصطفی کریمی در گفتگو با  خبرنگار خبرگزاری موج درباره اقلام دارویی موجود در کشور اظهار داشت: هزار و ۲۴۰ مولکول دارویی در فهرست دارویی کشور وجود دارد که به‌صورت حدود ۲ هزار و ۲۰۰ شکل با حدودا ۷هزارو ۵۰۰ پروانه در بازار دارویی عرضه می‌شوند. از تعداد ۲ هزار و ۲۰۰ قلم شکل دارو، چیزی حدود ۶۹۰ قلم آن صرفا وارداتی است که اصولا رقابتی با تولیدات داخل ندارد. حدود ۱۲۴۰ شکل دارو نیز صرفا تولید داخل است و هیچ رقابتی با واردات ندارند.

وی ادامه داد: در این بین رقابت موجود صرفا ۱۷۰ قلم داروی خارجی و داخلی را در بر می گیرد که بازاری معادل ۳ هزار میلیارد تومان دارد. ۴۰ درصد بازار ۳۰۰۰ میلیارد تومانی داروهای مشابه و رقابتی به واردات و ۶۰ درصد به داروهای تولید اختصاص دارد. این داروهای هم عمدتا داروهای بیماران مزمن، خاص و صعب العلاج است که جلوگیری از واردات آنها میسر نیست.

به گفته معاون فنی اداره کل نظارت بر دارو و مواد مخدر سازمان غذا و دارو، در سال گذشته از نظر ارزش حدود ۳۵۰ میلیون دلار صرفه جویی داشته ایم و امیدواریم با برنامه ریزی‌هایی انجام شده در سال جاری در تمامی حوزه‌ها پیشرفت داشته و این روند را به‌صورت افزایشی ادامه دهیم. میزان واردات داروهای مشابه تولید داخل از ۶۰۰ میلیون دلار در سال ۹۲ به ۲۰۰ میلیون دلار در سال ۹۴ کاهش یافته است. همچنین آمار کلی واردات دارو از ۱۳۵۰ میلیون دلار در سال ۹۲ به ۱ میلیارد دلار در سال ۹۴ کاهش یافته است.

کریمی با بیان اینکه سهم تولید داخل از نظر ریالی در حال افزایش بوده یعنی در سال ۹۴،۷۰ درصد بازار تولید داخل بوده و در سال ۹۱ زیر ۶۰ درصد که این نشان دهنده این است که صنعت داروسازی داخلی ما در حال پیشرفت است و سهم بازار آن بالاتر رفته، گفت: امیدواریم در آینده از این هم بالاتر رود به نحوی که هدف برنامه توسعه ششم که ۷۵ درصد ارزش بازار تولید داخل باشد تا پایان همین دولت قابل دست یافتن است، اما نیازی نمی بینیم تا ۵ سال دیگرصبر کنیم اما از لحاظ کمی میزان داروهای داخلی ۹۷ و نیم درصد بوده و ۲ و نیم درصد واراتی بوده است.

وی در پاسخ به این سوال که چند درصد از داورهای قاچاق مورد نیاز کشور است و مهمترین دلیلی که داورهای خارجی رو تجویز می‌کنند چیست، گفت: سیستم توزیع دارو در کشور ما سیستمی بسته است به این معنا که توزیع کنندگان دارو از سازمان غذا و دارو مجوز دریافت می‌کنند و صرفا هم می‌توانند از تامین کنندگان مجاز دارویی که شامل شرکت‌های تولیدی داخل و وارداتی مجاز دارو هستند، محصول دریافت کنند ضمن آنکه فقط قادرند دارو را به مراکز درمانی و داروخانه‌ها تحویل دهند. بنابراین اگر دارویی خارج از این شبکه توزیع شود تخلف است. لذا داروهایی که مجوز ورود به بازار دارویی کشور را نداشته و خارج از شبکه رسمی سازمان غذا و دارو تجویز و توزیع می شوند در بازار توزیع قاچاق موجود خواهند بود هنگامی‌که دارویی توسط ارگان نظارتی کشور ایران تایید نمی‌شود طبیعتا مجوز ورود به کشور را هم اخذ نخواهد کرد اگر هم توسط برخی پزشکان چنین دارویی برای بیمار تجویز شود لاجرم شبکه قاچاقی هم برای پاسخگویی به آن شکل خواهد گرفت در حالی که اگر چنین دارویی تجویز نشود اصولا بازار قاچاقی هم پا نمی‌گیرد.

به گفته کریمی، تا امروز هیچ ممنوعیتی برای تجویز داروهای خارج از فهرست رسمی دارویی از سوی پزشکان ایجاد نشده است وقتی پزشک آزادی کامل برای تجویز داروهای خارج از فهرست رسمی دارویی را دارد، بیمار چاره ای ندارد جز اینکه برای یافتن داروی تجویز شده به شبکه‌های توزیع قاچاق دارو روی آورد، بر همین اساس شبکه قاچاق و بازار سیاه دارو برای آن نسخه‌ها ایجاد می‌شود و و عده ای افراد سودجو و طمعکار به دنبال تامین آنها می‌روند. متاسفانه علی رغم تمامی تلاش‌هایی که دستگاه‌های امنیتی، انتظامی، دستگاه قضایی، سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت انجام می دهند هنوز شبکه قاچاق دارو از بین نرفته است و لذا یکی از مهمترین راه‌های مبارزه با این شبکه پزشکان هستند که نباید داروهای خارج از فهرست رسمی برای بیماران تجویز کنند

معاون فنی اداره کل نظارت بر دارو و مواد مخدر سازمان غذا و دارو تصریح کرد: امیدوارم که مجلس تجویز داروهای خارج از فهرست را ممنوع و تخلف محسوب کند سازمان غذا و دارو و وزارت بهداشت هم کما فی السابق ضمانت می‌کنند که تامین داروهای فهرست رسمی کشور با مشکلی مواجه نشود. خیلی از داورهای شیمیایی که توسط پزشک تجویز می شود مدل خارجیه و مطرح شده عوارض کمتری داره أما شامل بیمه نمی شود چرا؟ چه باید کرد؟ از بیمه پرسیده شود البته نگرانی بیماران را درک می‌کنیم. به همین دلیل هم واردات دارو را صفر نکردیم.

وی در پاسخ به اینکه اگر داورهای تولید داخل عوارض ندارد چرا پزشکان توجیه نیستند، گفت: یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های مردم و سیاست‌گذاران نظام سلامت در اکثر جوامع کیفیت فرآورده‌های دارویی است، در واقع باید گفت اولین فاکتور در موفقیت فرایند درمان بیماری عبارت از تشخیص صحیح بیماری است. اگر بیماری درست تشخیص داده نشود، پر واضح است که پزشک معالج نمی‌تواند داروی مناسبی برای او تجویز کنند. فاکتور دوم در تجویز درست، تناسب دارو با نوع بیماری است که در این صورت، داروهای متناسب با آن‌هم تجویز می‌شود. نکته موثر دیگر در درمان، مصرف درست دارو توسط بیمار است. به‌هرحال فاکتورهایی نظیر غذا، داروهای دیگر، زمان مصرف دارو و موارد دیگری در اثر بخشی دارو تأثیر گذارند. برخی از داروها اثرات یکدیگر را تشدید می‌کنند و در نقطه مقابل برخی داروها هم اثرات یکدیگر را کاهش می‌دهند. همچنین بحثتداخل غذا با اثرات دارویی نیز حائز اهمیت است. به همین دلیل برخی از داروها قبل یا بعد غذا یا همزمان با آن مصرف می‌شود؛ بنابراین مصرف درست دارو یکی از فاکتورهای اصلی در درمان بیماری است. عواملی نظیر نژاد و جنس بر اثر بخشی دارو مؤثر است.

به گفته کریمی، یکی دیگر از فاکتورهای مهم در درمان، کیفیت داروی تجویزی است که در کشور ما سازمان غذا و دارو متولی تائید آن می باشد خوشبختانه در آنالیزهای تطبیقی صورت گرفته از نمونه داروی های تولید داخل و مقایسه آن با انواع برند خارجی، در اکثر قریب به‌اتفاق، همسنگی اثربخشی آن‌ها با یکدیگر یکسان بوده و در برخی از موارد این اثربخشی حتی بهتر از داروهای خارجی بوده است.

معاون فنی اداره کل نظارت بر دارو و مواد مخدر سازمان غذا و دارو درپاسخ به این سوال که مهمترین دلیلی که داورهای خارجی را تجویز می کنند چیست، افزود: کیفیت داروهای تولید داخل مورد تایید است و انتظار می‌رود پزشکان و مردم به تولید داخل اعتماد کنند و متوجه باشند که این بی‌اعتمادی و ترویج آن برای بیماران هیچ سودی ندارد. نمی‌توان زمانی که در کشور سرمایه‌گذاری صورت گرفته و دارویی تولید شده است، مراحل ارزیابی و کنترل کیفیت را طی کرده و تاییدیه دارد، بگوییم کیفیت این دارو خوب نیست و آن را با قیمت ۱۰ برابری وارد کنیم و هر شرکت ایرانی که توان تولید این داروهای خاص را داشته باشد، می‌تواند بدون محدودیت و ممنوعیتی نسبت به تولید آن اقدام کند.

کریمی با بیان اینکه اصرار برخی پزشکان به مصرف داروی گران قیمت برند آن هم در حالی که مشابه تولید داخل با کیفیت همان داروی خارجی موجود است، به هیچ وجه مورد تایید سازمان غذا و دارو نیست، گفت: روش برخی پزشکان که ضمن منع بیمار از مصرف داروهای ژنریک آن‌ها را به مصرف داروهای برند و خارج از فهرست دارویی کشور اجبار می کنند ناصحیح است و آنها باید بداننداین رویه نه سودی برای کشور و نه عایدی برای بیماران دارد. از پزشکان می خواهیم به داروهای ایرانی اعتماد کنند کما اینکه همانطور که در بالا گفته شد قانونی که پیگیری آن هستیم تا قانونی وضع شود که ضمن ممنوعیت تجویزهای خارج از چارچوب، جلوی تجویز دسته اندکی از پزشکانی که بر رویه غلط خود اصرار دارند گرفته شود.