به گزارش خبرگزاری موج، استراتژیست های نظامی هنوز با مفهوم جنگ سایبری به شکل کامل کنار نیامده اند. دلیل اصلی کنار نیامدن با این مفهوم، همپوشانی است که این مفهوم با برخی مفاهیم دیگر از جمله جاسوسی سایبری دارد. اما این مفهوم به تدریج در حال پیدا کردن مرزهای خود است و تبدیل به یک حوزه جدید در مطالعات امنیتی شده است.

«کنت گیرز»، سفیر مکرز سایبری ناتو و مقام ارشد شورای آتلانتیک مثال جالبی در این باره می زند و می گوید: نیروی هوایی در مدت یک شب می تواند تصمیم گرفته و اقدام به بمباران یک هدف کنند. اما همین اتفاق در مورد جنگ سایبری و هک صادق نیست. شما باید تصمیم بگیرید که ظرف یک سال آینده با چه کسی وارد منارعه می شوید، چه زمانی این اتفاق می افتد و تا چه حد میخواهید در عمق سیستم ها نفوذ کنید.

به گفته گیرز از آنجایی که تصمیم و اقدام به جنگ سایبری یک شبه نمی تواند انجام شود، پس بهتر آن است که در زمان صلح اقدامات بیشتری برای هک کردن داشته باشید.

در واقع بعد از استاکس نت دوره ای در عرصه روابط امنیتی آغاز شده است که جنگ را تبدیل به یک موضوع مداوم و همیشگی کرده است، موضوعی که حتی در زمان صلح نیز در جریان است. استاکس نت بعد از خود دکترین جدید را در حوزه امنیتی شکل داده است که به همراه خود مفاهیم و پدیده های جدید را به قلمرو استراتژی نظامی آورده است.

به گفته گیرز همین دکترین در مورد بدافزار دیگری به نامBlackEnergyنیز قابل پیاده سازی است. بد افزاری که خدف اصلی آن سیستم ها و زیر ساخت های توزیع برق است و جدیدترین و جدی ترین کاربرد آن را همین چند ماه قبل در کشور اوکراین شاهد بودیم و منجر به قطعی چند ساعته برق در قسمت شرقی این کشور شد.

هرچند بسیاری بر این باور هستند که این بد افزار ساخت کشور روسیه است و مسوولیت ماجرای اوکراین نیز به طور مستقیم بر گردن کرملین، اما اثبات این موضوع بسیار دشوار است و این یکی دیگر از مسائل و چالش های جدید پدید آمده در عصر پسا استاکس نت است. به تعبیر جالب گیرز «کدها و بد افزارها هرگز یونیفرم به تن نمی کنند».

شاید از همین روی است که متخصصان حوزه حقوق بین الملل به دنبال تدوین چارچوبی برای یک کنواسیون ژنو در عرصه جنگ سایبری هستند. همین چندی قبل ناتو به طور رسمی جنگ سایبری را وارد حوزه های تعریق شده جنگ کرد که معنی آن اقدام دسته جمعی همه اعضای ناتو علیه مهاجم سایبری است. اقدام و تصمیمی که تبعات آن البته بسیار فراتر از این ها می رود.

استاکس نت بر اساس شواهد موجود که تعداد آنها کم هم نیست محصول مشترکی از رژیم اسراییل و ایالات متحده و نام کد آن نیزOlympic Gamesبود. رژیم اسراییل هرگز مسوولیت حمله به ایران با این بد افزار را نپذیرفت. اما «بن اسرائیل» متخصص اسرائیلی مشغول درIDFبر این باور است که بعد از استاکس نت اسرائیل باید همواره و بیش از گذشته آماده باشد.

همین موضوع به خوبی نشان می دهد که استاکس نت شروع دوره جدیدی است که تمامی مفاهیم قبل از خود را به کلی دگرگون کرده و اکنون استراتژی ها و دکترین های عصر پسا استاکس نت کاملا متفاوت با همه آن چیزی است که پیش از این وجود داشته است.