به گزارش خبرنگار بین الملل خبرگزاری موج، اجلاس دو روزه سران سازمان همکاری شانگهای روز پنجشنبه در تاشکند، پایتخت ازبکستان آغاز شد. این سری از نشست های شانگهای به دلیل بررسی تبدیل شکل حضور کشورهای ایران، پاکستان و افغانستان از ناظر به عضو دائم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود. در این رابطه ایران پس از توافق هسته‌ای و رفع تحریم‌های بین‌المللی امیدوار بود بتواند نظر کشورهای شانگهای یعنی چین، روسیه، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان و تاجیکستان را برای پذیرفته شدن به عنوان عضو دائم جلب کند. بر این اساس محمد جواد ظریف با حضور در تاشکند، در این اجلاس شرکت کرد اما در نهایت نشست ها با عدم پذیرش درخواست ایران به پایان رسید. گفته می‌شود به رغم اصرار روسیه برای آغاز روند عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای، این مساله فعلا منتفی شد. در همین خصوص ظریف اعلام کرد چین، قرقیزستان، قزاقستان، روسیه، هندوستان، پاکستان و روسیه از عضویت ایران استقبال کردند؛ اظهاراتی که معنای آن می‌تواند مطرح شدن نام ازبکستان و تاجیکستان به عنوان کشورهایی که باشد که موافق عضویت ایران نبوده‌اند. همچنین ظریف تاکید دارد سیاست جدید ایران برای عضویت در این سازمان این است که سازمان باید خود خواستار عضویت کشورمان شود، رویکردی که اعضای شانگهای در قبال هند و پاکستان در پیش گرفت. این در حالی بود که دستگاه دیپلماسی دولت پیشین بر اصرار بیش از حد برای عضویت مبتنی بود. اگرچه ایران از پیوستن به جمع هشت کشوری که ۴۵ درصد جمعیت را در حال حاضر نمایندگی می‌کنند، باز ماند اما «بختیار خاکیموف» نماینده ویژه رئیس جمهور روسیه در سازمان همکاری شانگهای تصریح کرد که عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای «به لحاظ اصول و مبانی» مشکلی ندارد و تنها «اختلافات فنی و جزئی» مربوط به زمان‌بندی این عضویت مطرح است. با این حال در این نشست دو روزه پاکستان موفق شد با امضای «تفاهم‌نامه تعهدات» در «تاشکند» به عضویت کامل این سازمان دربیاید. وزرای امور خارجه شش کشور عضو، دبیرکل سازمان شانگهای و «سرتاج عزیز» مشاور امور بین‌الملل نخست‌وزیر پاکستان این تفاهم‌نامه را امضا کردند. پاکستان در سال ۲۰۰۵ میلادی به عنوان عضو ناظر سازمان همکاری شانگهای شد و برای عضویت کامل در این سازمان در سال ۲۰۱۰ میلادی اقدام کرد. سران کشورهای عضو سازمان شانگهای در اجلاس «اوفا» در جولای سال ۲۰۱۵ میلادی درخواست پاکستان در مورد عضویت این سازمان را تصویب کردند. با پیوستن پاکستان به این سازمان در حال حاضر تعداد کشورهای عضو سازمان شانگهای به هشت کشور رسید که شامل روسیه، چین، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان، هند و پاکستان اعضای دائم و ایران، افغانستان، مغولستان نیز اعضای ناظر این سازمان هستند. همچنین افغانستان که از سال ۲۰۱۲ عضو ناظر است در این اجلاس درخواست عضویت دائم کرد که با توجه به اظهارات «هارون چخانسوری» سخنگوی رئیس‌جمهور افغانستان مبنی بر موافقت اکثر اعضا، این روند نیازمند گذر زمان است. گفتنی است هدف از سازمان همکاری شانگهای تقویت روابط دوستانه بین کشورهای عضو و برقراری صلح، ثبات و امنیت در منطقه است. اهمیت این سازمان پس از ایجاد شکاف روسیه با غرب و رویاروی‌هایی دو سال اخیر با آمریکا و اروپا بر سر اوکراین و تحمیل تحریم هایی علیه مسکو، بیش از پیش شده است. با این چین تلاش دارد به دور از فضای سیاسی، شانگهای تبدیل به نهادی برای تقویت همکاری‌های اقتصادی باشد. زیرا پکن نشان داده است در سال‌های اخیر به دلیل برخورد منافع با آمریکا در شرق آسیا، به دنبال جلوگیری از ایجاد حساسیت‌های آمریکا به تشکل‌هایی است که می‌تواند توان اقتصادی این کشور را بیش از پیش ارتقا دهد.