تصور کودک از خدا تصور مادی است/نویسنده کودک باید مفاهیم دینی را کاملا فهمیده باشد
حیدری نویسنده و پژوهشگر کتب دینی کودکان گفت: مفاهیم دینی مثل ترکیبات دارویی است که اگر کم و زیاد شود تاثیر متفاوتی میگذارد. اول باید خود نویسنده تصور درستی از توحید داشته باشد.
به گزارش خبرنگار رادیو و تلویزیون خبرگزاری موج، بیست و ششمین برنامه شب روایت در شامگاه ۸ بهمن با موضوع روایت دینی از شبکه ۴ سیما پخش شد.
در این برنامه مجری برنامه محمدمهدی شیخ صراف با حجت الاسلام غلامرضا حیدری ابهری پژوهشگر و نویسنده کتب دینی کودکان در رابطه با روایت امر دینی برای کودکان به گفتگو نشستند.
در ابتدا مهمان برنامه درخصوص اینکه صحبت از خدا برای کودک چه ضرورتی دارد گفت:باید ببینیم ما تربیت اسلامی را چه میبینیم علامه طباطبایی در المیزان یک مقاله ای دارند که من بیست سال تحت تاثیر این مقاله هستم.ایشان می گویند ما سه مبنای تعریفی برای تربیت داریم.تربیت براساس منافع دنیا مثل قصه چوپان دروغگو که می گوید اگر راست بگویی کسی به سراغت نمی آید، پس دروغ بگو. تربیت بر اساس منافع آخرت و تربیت براساس توحید.
وی افزود: بعضی ها فکر میکنند که کودک باید مفهوم تجرد خدا را بفهمد خیر لازم نیست ،او تصور مادی از خدا دارد.یک سال در نمایشگاه قرآن از کودکان خواستیم که خدا را نقاشی کنند .یکی کوه میکشید. یکی گوش و عده ای چشم و درخت. این تصور مادی آغاز تصور بچه ها از خداست و اشکالی ندارد.
حیدری در پاسخ به این سوال که اگر ما برای کودک در مورد خدا توضیح ندهیم ممکن است از جای دیگر این مفاهیم را بگیرد توضیح داد: ببینید این ورودی ها اصلا دست من و شما نیست. آقای دکتر کاردان یک کتابی دارند به اسم مراحل تعلیم و تربیت که ترجمه کرده اند و در آنجا می گوید در یک جامعه دینی بچه ها مدام با این واژه های دینی در تماس هستند. در یک جامعه مسیحی بچه مدام صدای ناقوس را می شنود یا پدرش انجیل میخواند. بنابراین به طور طبیعی این سوالها برایش پیش می آید چون در فرهنگ و جامعه این الفاظ را میشنود.بعضی ها می گویند تا ۱۵ سالگی در مورد این مفاهیم با کودک صحبت نکنید اما مگر دست ما است ؟خود کودک سوال میپرسد.کودک درمورد خودش و جهان و آفریننده سوال میپرسد.
حیدری در مورد معارف دینی بیان کرد:معارف دینی ما میگوید وقتی نوزاد به دنیا آمد در گوشش اذان بگویید بالاخره اینکه اولین واژه را به نام خدا بشنود تاثیر دارد. بعد می گوید وقتی ۳ ساله شد به او یاد بدهید که لاالهالاالله را بگوید و به این هم کاری ندارد که بچه می فهمد یا نه. معرفت یک امر تدریجی است.
این نویسنده همچنین اظهار کرد:اولین تصوری که کودک از پدر و مادر ش دارد این است که آنها را خدای خود میبیند. این بحث هم در روانشناسی آمده و هم در معارف دینی ما. به همین دلیل می گویند که به بچه ها بدقولی نکنید، چون کودک پدر و مادر خود را رازق خودش میداند. پدر و مادر مهربان است. پس جهان بینی کودک از خدا این است که او مهربان است.
وی افزود: پیامبر در نماز جماعتی بودند و وقتی دیدند بچه ای گریه می کند به نماز خواندن سرعت دادند چون وقتی کودک گریه می کند به دنبال فریاد رس می گردد و اگر مادر به سراغ او نیاید او حس میکند این دنیا فریادرسی ندارد.
حیدری در پاسخ سوال مجری برنامه که ما چه طور باید به سوالات کودکان پاسخ دهیم، تصریح کرد:اول باید خود نویسنده تصور درستی از توحید داشته باشد ما تا خودمان معرفت درستی از خدا نداشته باشیم نمیتوانیم راجع به آن با خدا حرف بزنیم. مفاهیم دینی مثل ترکیبات دارویی است که اگر کم و زیاد شود تاثیر متفاوتی میگذارد. پس نکته مهم در ابتدا صلاحیت نویسنده است یعنی نویسنده باید این امور را برای خود هضم کرده باشد تا بتواند در مورد آنها بنویسد.
من برای کتاب "خداشناسی قرآنی کودکان درباره خدا" ،کتاب براهین اثبات شناسی آیت الله جوادی آملی را نخواندم بلکه مباحثه کردم و همیشه به دوستان طلبه میگویم اینکه شما طلبه هستید به این معنا نیست که شما از مطالب دینی مستغنی هستید خیر بلکه باید در این زمینه به پختگی برسید .
مرحوم جعفرمرتضی عاملی یک مقاله فقهی درمورد مسواک زدن به زبان عربی داشتند. من این را خواندم و خدمت خودشان رسیدم و بعد این را به شکل یک قصه برای کودکان کارکردم به نام "مسواک میثم"
من مثالی که همیشه میزنم این است که کبوتر را درنظر بگیرید کبوتر دانه را میخورد و در سینه اش هضم می کند. در دهان خودش می آورد و آن را با بزاق دهانش ترکیب می کند و بعد ذره ذره به بچه های خود می دهد. من نمی خواهم این تصور در ذهن پدر و مادرها ایجاد شود که وقتی می گوییم درباره خدا بگویید باید کلی کتاب بخوانند یا کلاس های متعددی شرکت کنند. آموزش مفاهیم دینی باید با زندگی ما عجین باشد و کودک در رفتار ما ببیند.
ارسال نظر