مدرس دوره های تخصصی روانشناسی و طرحواره درمانی در اصفهان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج ، به روابط زوجی و عاطفی در شرایط کرونایی بیان داشت: شرایط کرونایی در این روزها، باعث شده است تا ۶۰ درصد، شاهد افزایش  تنش ها و دعواهای زناشویی باشیم. این در حالی است که  طبق گزارش منابع مختلف خبری، مراجعه به مراکز مشاوره و درمان و یا تماس با اورژانس اجتماعی نیز افزایش محسوسی داشته است.

مهمترین دلایل افزایش تنش های زوجی در این شرایط چیست؟

حامد جعفری گفت: طبیعتا یکی از علل مهم استرس و فشار روانی ناشی از بیماری، مشکلات اقتصادی، فرسودگی روانی و احساس نا امیدی در افراد جامعه می باشد که نهایتا هر فردی احتمالا مشکلات خود را به رابطه عاطفی منتقل می کند. همچنین بخشی از مشکلات و اختلافات زوجین، قبل از شرایط کرونا ، خیلی محسوس نبوده و در درگیری های شغلی و اجتماعی پنهان بوده است، لذا در این شرایط که زوجین زمان بیشتری را کنارهم قرار می گیرند مشکلات نیز بروز پیدا می کند.

از نگاه روانشناسی چطور می شود که زوجین، حساسیت های متفاوتی به رعایت نکات بهداشتی دارند؟

 وی اضافه کرد: طبیعتا افراد بر اساس خلق و خو  و ویژگی های شخصیتی،  واکنش های متفاوتی به احساس نا امنی یا استرس ناشی از هر خطری می دهند.

این روان شناس بالینی ادامه داد: از نگاه طرحواره درمانی به عنوان یک رویکرد تحلیلی روانشناختی، افراد ۳ واکنش رایج به استرس   و احساس نا امنی ناشی از کرونا دارند. دسته اول تسلیم احساس خطر شده و طبیعتا استرس زیادی را تحمل می کنند. این افراد حتی گاها علایم اضطراب شدید یا  وسواس را از خود نشان می دهند.

مدرس دوره های  تخصصی روانشناسی و طرحواره درمانی گفت: دسته دوم افرادی هستند که این بیماری را انکار و به اصطلاح از واقعیت اجتماعی و خطر ناشی از بیماری، فرار می کنند و دسته سوم افرادی هستند که موضع وارونه به خود گرفته و اتفاقا بی خیالی و بی مسولیتی قابل توجهی را نسبت به سلامتی خود و دیگران ابراز می کنند. این افراد گاها مسایل بهداشتی عادی را هم رعایت نمی کنند. 

 از دلایل دعواهای زناشویی می توان به مراعات نکردن مسایل بهداشتی  یکی از طرفین اشاره کرد. چه راهکاری پیشنهاد می دهید؟

جعفری بیان کرد: طبیعتا سلامتی و حفظ جان در این شرایط حق طبیعی هر فردی است اما یک اصل روانشناختی را فراموش نکنیم: سلامت روان بیشتر از سلامت جسم اهمیت نداشته باشد، کمتر اهمیت ندارد.

وی افزود: گاه مراعات نکردن همسر، توجیه خوبیست برای درگیری های زوجی و به اصطلاح ماشه چکان تخلیه خشم های طرفین و افزایش تنش و دعوای مداوم آنها. پیشنهاد می شود در صورت مراعات نکردن همسر، از  بحث و درگیری و دعوا دوری کرده و بدنبال تغییر شخصیت همسر به خصوص در این شرایط نباشیم. همچنین سعی کنیم حتی الامکان بهداشت فردی خود را نسبت به همسر حفظ کنیم. البته به عنوان یک روانشناس درک می کنم که برای زوج حساس،  شرایط سخت و گاها غیر قابل تحملی است اما اصرار و دعوای زوجی ، مسایل را بدتر می کند.

مدرس دوره های  تخصصی روانشناسی و طرحواره درمانی در اصفهان گفت: در نهایت جلسات مشاوره زوج درمانی ، راهکار بسیار مناسب و موثری برای حل چالش های زوجی می باشد.

مسافرت های برون شهری را برای کاهش تنش های زوجی و سلامت فردی پیشنهاد می کنید؟

حامد جعفری بیان داشت: در درجه اول باید اذعان نمود ، پیروی از قوانین جامعه و احترام به حقوق شهروندی مبنی بر نرفتن به مسافرت های تفریحی و غیر ضروری ، فراتر از خواسته های فردی و خانوادگی بوده و نشان از سلامت روان افراد می باشد. 

این روانشناس بالینی ادامه داد: اما نکته روانشناختی اینجاست که مسافرت، فارغ از قوانین اجتماعی، آنچنان در کاهش تنش های فردی و خانوادگی اثر ندارد. چه بسا زوجینی که در مسافرت تجربه تنش و دعوا داشته و اتفاقا اختلافات زناشویی در مسافرت دردناک تر از دعوا در خانه می باشد.

چه راهکارهایی برای حل اختلافات زناشویی در این شرایط کرونایی، پیشنهاد می دهید؟!

وی تاکید کرد: زوجین محترم به یک اصل روانشناختی توجه داشته باشند: ما در هنگام ناراحتی، سخت گیری و بهانه گیری بیشتری داریم. همچنین یک اصل مهم از نگاه طرحواره درمانی اذعان می کند: ما از فردی که احساس امنیت بیشتری از آن می گیریم، بیشتر توقع داریم و طبیعتا بیشتر دچار مشکل می شویم.

حامد جعفری توضیح داد: با توجه به دو اصل بیان شده پیشنهاد می شود:

از کنایه زدن و یا قهر کردن در هنگام ناراحتی بپرهیزیم.

هنگام ناراحتی، به سمت همسر خود حمله روانی و کلامی نکنیم.

ناراحتی خود را مستقیم و بدون توهین و ناسزاگویی ابراز کنیم. جملاتی مثل {او اگر مرا دوست دارد،  باید ناراحتی من را بداند } و یا {قبلا گفته ام و اثری ندارد} خطاهای فکری ماست که مانع حل مشکلات می شود.

انتظارات و خواسته های  خود را در پاسخ به ناراحتی لیست کرده و بهترین و مناسب ترین راهکار را برای پاسخ به ناراحتی بیان پیدا کنیم.

از همسر بخواهیم، برای رفع ناراحتی های ما اقدام موثری داشته باشد.

و درنهایت اگر همسر رفتار و اقدام موثری نداشت، به یک متخصص زوج درمانی برای حل مشکل خود مراجعه کنیم.

تا چه حد مشاوره و روان درمانی در سلامت فردی و زوجی موثر می باشد؟

مدرس دوره های  تخصصی روانشناسی و طرحواره درمانی در اصفهان گفت: امروزه مسایل بشری آنقدر گسترده داشته است که برای پاسخ به هر یک از مشکلات نیاز به حضور متخصص مربوطه می باشد.

وی افزود: متاسفانه به اندازه ای که به نیازهای جسمانی خود می پردازیم، برای نیازهای روانی اهمیتی قایل نمی شویم. این درحالی است که مسایل روانی در سلامت جسم بسیار موثر است. برای مثال استرس های روانی باعث افزایش دردهای مزمن جسمی، افزایش دیابت، میگرن های عصبی و حتی سرطان می شود.

حامد جعفری خاطر نشان کرد: آمارها و تجارب بالینی نشان می دهد بهره گیری از خدمات مشاوره و روان درمانی البته اگر درمانگر مجرب باشد، اثربخشی چشمگیری در حال خوب و افزایش سلامت روان و جسم مراجعین دارد.