وی با بیان اینکه راهکار رفع مشکلات خانوادگی دادگاه نیست، گفت: براساس آیات قرآن کریم، اساس رابطه در خانواده ها حقوقی نیست و بر پایه عشق ورزی قرار دارد و اگر این اساس به هر دلیلی دچار آسیب شود، راه حل آن حکم دادگاه نیست و باید اطرافیان پا در میان بگذارند و نگذارند این خانواده دچار آسیب شود و در نهایت اگر هیچ راهکاری نبود، آن زمان به دادگاه فکر کنند.

رئیس قوه قضائیه افزود: همچنین اگر در بازار و در حوزه داد و ستد هم اختلافی بین دو نفر پیش آید، باید ریش سفیدان و بزرگان آن صنف ورود کنند و به جای دادگاه، مشکل را با مصالحه و سازش حل کنند.

وی خاطرنشان کرد: بسیاری از مسائل مختلف حقوقی که بین افراد ایجاد می شود با ریش سفیدی و مصالحه قابل حل است.

رئیسی اضافه کرد: در قانون نهادهایی همچون شوراهای حل اختلاف، داوری و میانجیگری پیش بینی شده تا مشکلات را مردم را به وسیله آنها و دیگر سازمانهای مردم نهاد حل کنند و به مراحل اداری در مراجع قضایی نرسد، چراکه ورود هر پرونده به دادگستری هزینه های زیادی را بدنبال دارد.

وی ادامه داد: حتی در مورد مسئله ای همانند قتل هم علیرغم اینکه جرم سنگینی است و جزو گناهان کبیره قرار دارد و غضب الهی و عذاب الیم را برای قاتل به دنبال دارد، اما برای اولیای دم علاوه بر حقی که برای قصاص داده شده، این اختیار را داده که عفو و گذشت کنند و در اینجا هم صلح و سازش می تواند کارآمد باشد.

رئیس قوه قضائیه با بیان اینکه گاها وقوع یک قتل، جنایات و قتل های بعدی و بحران هایی همچون تخلیه یک یا چند روستا را در پی دارد، عنوان کرد: در این میان نقش سازمانهای مردم نهاد و شوراهای حل اختلاف برای حل مشکل مهم است.

وی به اجرای سند تحول قضایی در کشور هم اشاره کرد و گفت: در این دوران تحول قضایی یکی از محورهایی که در دستور قوه قضائیه قرار گرفته، صلح و سازش، داوری و میانجیگری و حل اختلافات و رفع خصومت‌ها با کمک مردم به دستگاه قضا و به وسیله خود آنها است.

رئیسی با تاکید بر اینکه نقش مردم، فعالان اجتماعی، آمران به معروف و ناهیان از منکر و مصلحین این است که حرکت خود را در اصلاح ذات البین قرار دهند، عنوان کرد: امیر المومنین علی(ع) حتی در آخرین لحظات عمر پربرکت خود هم تاکید داشتند که اصلاح بین دو نفر از بسیاری نماز و روزه های مستحبی بهتر است، چراکه به حل مسائل اجتماعی و ایجاد آرامش در جامعه کمک می کند.

رئیس قوه قضائیه متذکر شد: فرهنگ صلح و سازش و  حل اختلاف و خاتمه دادن به دعاوی و رفع مشکلات خانوادگی و هر مسئله ای که با رضایت شاکی خصوصی پرونده ختم می شود، باید توسط ریش سفیدان و افراد فرهیخته جامعه افزایش و گسترش پیدا کند تا به کاهش ورودی پرونده ها به عدلیه، رضایت خداوند و ائمه اطهار و افزایش امنیت در جامعه منجر شود.