کارخانه ریسباف نمونه میراث متنوع و گسترده صنعتی استان اصفهان است/ تبدیل کارخانه ریسباف به موزه ملی
امروزه استفاده مجدد از مواریث صنعتی به ویژه کارخانه های صنعتی یکی از مباحث چالش برانگیز حوزه میراث صنعتی محسوب می شود. ابعاد وسیع این بناها و به تبع آن، هزینه های زیاد مرمت و نگهداری و یا تمایل مالکان به تخریب این بناها و احداث ساختمان هایی با بازده اقتصادی فراوان از این چالش هاست .
به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج اصفهان، حفاظت از میراث فرهنگی باید بر مبنای ایجاد رابطه ای هماهنگ بین هنجارها، ارزش ها، نمادها، فناوری، مستندات و ارزش های ملموس در جامعه باشد تا سبب ایجاد ارتباطی نمادین بین وجوه ملموس و ناملموس ارزش های جامعه شود. به طور کلی هر فعالیت حفاظتی زمانی صورت می گیرد که شی یا مکانی ارزشمند باشد و از این رو تصمیم گیری درباره درمان اثر و مداخله در اثر پیرو این ارزش است .
کارخانه ریسباف یکی از نمونه های میراث متنوع و گسترده صنعتی استان اصفهان است که با توجه به ظرفیت ها و قابلیت های بسیاری که دارد سیاست بازآفرینی آن در راستای حفاظت از آن می تواند گامی برای بازخوانی اندیشه ایران شهری ، احیای زندگی شهری و ارتقای کیفیت آن ، توجه به موجودیت شهر و انسان و ارزش های زیست محیطی و در نهایت توسعه پایدار شهر اصفهان باشد.
بازآفرینی کارآمد و پایدار مستلزم برنامه ریزی و طراحی جامعی است که یکی از جنبه های مهم آن ، تعیین کاربری های بهینه براساس چشم انداز و اهداف مورد نظر و همچنین بر پایه مجموعه ای از معیارهاست .
در تازه ترین صحبت های مسئولین شهری اصفهان موید این نکته است که اقدامات مقدماتی و توافقهای اولیه برای تبدیل کارخانه ریسباف به موزه انجام گرفته است تا این مجموعه به یک موزه ارزشمند برای شهر اصفهان تبدیل شود .
ابوالفضل قربانی نایب رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان با بیان اینکه در حال حاضر اصفهان به عنوان یک شهر تاریخی و فرهنگی، موزهای با استانداردهای لازم ندارد واین دوره از مدیریت شهری مصمم است تا این نقص را در اصفهان رفع کند، به همین منظور محل کارخانه ریسباف به عنوان موزه در نظر گرفته شده است زیرا کارخانه ریسباف و ساختمان داخلی آن جنبه تاریخی دارد و از جهتهای مختلف هویت اصفهان است، از این رو ارزش واقعی این بنا این است که همین کارکرد برای سالهای آینده حفظ شود، بنابراین بهترین کاربری برای مجموعه ریسباف این است که به موزه تبدیل شود .
کارخانه ریسباف تنها کارخانه باقی مانده از مجموع ۹ کارخانه تاریخی پارچهبافی در اصفهان است که در زمینی به مساحت بیش از ۶۹ هزار متر مربع در خیابان چهارباغ بالا در سال ۱۳۱۱ احداث شد.
بعد از تعطیلیهای مداوم و بازگشایی دوباره ریسباف و در نهایت روند نزولی فعالیت و سود رسانیاش، بانک ملی ایران صاحب این بنای تاریخی شد . این کارخانه در سال ۱۳۸۱ با شماره ۶۰۱۸ به عنوان یکی از آثار ملی در ایران به ثبت رسید. اما با این وجود سالهاست که بیاستفاده و متروکه رها شده و درهای آن به روی مردم بسته شده است.
از سال ۹۳ زمزمههایی برای تبدیل این کارخانه به موزه منطقهای شنیده شد. استاندار و شهردار وقت اصفهان در آن زمان پیگیر این موضوع بودند اما با پیشنهاد وزارت راه و شهرسازی بحث تغییر مالکیت این کارخانه رسمی و جدی شد که از اواخر سال ۹۵ شرکت بازآفرینی شهری ایران به عنوان زیر مجموعه وزارت راه و شهرسازی با بانک ملی وارد تعامل شد و دبیرخانه احیا و بازآفرینی میراث صنعتی ریسباف آغاز به کار کرد اما با تغییر وزیر و مدیر عامل شرکت بازآفرینی شهری، کار دبیرخانه ادامه پیدا نکرد و موضوع تغییر مالکیت کارخانه و احیای آن با کاربری فرهنگی هنری بیسرانجام ماند .
در این روزها ریسباف همچنان متروکه و رو به ویرانی است و خطر نابودی و تخریب همیشگی آن را تهدید میکند. از طرفی برای اصفهان به عنوان شهری تاریخدار که به پایتخت فرهنگ و تمدن جهان اسلام هم مشهور است اما از فضاهای درخور فرهنگی مانند یک موزه و مرکز بزرگ فرهنگی هنری که از استانداردهای طراحی جهانی برخوردار نیست، احیای این ساختمان با مساحت فوقالعاده و مرکزیت شهری مناسب، یک ضرورت به حساب میآید .
اما در تازه ترین اظهار نظر در خصوص انتشار خبر مبنی بر آمادگی شهرداری اصفهان برای تبدیل کارخانه ریسباف به موزه که در ابتدا گزارش به آن اشاره شد، علیرضا قاریقرآن مدیرکل راه و شهرسازی استان اصفهان گفته است که کاربری کارخانه ریسباف در طرح تفصیلی مصوب شهر، به عنوان «خدمات شهری» در نظر گرفته شده بود که در طرح بازنگری طرح تفصیلی، با عنوان «خدمات عمومی» لحاظ شده که با توجه به ابلاغ البوم نقشهها در حال حاضر این کاربری ملاک عمل بوده و درنظر است مجموعه کارخانه ریسباف به عنوان یک اثر واجد ارزش در زمینههای معماری، فرهنگی و اجتماعی (خاطره جمعی) با تنوعی از کاربریهای فرهنگی، تفریحی و جهانگردی، احیاء شود و به عنوان یک فضای شهری منسجم و همپیوند با شهر مورد توجه مردم، فرهنگ دوستان و حافظان بناهای با ارزش معماری قرار گیرد و پذیرای انبوهی از بازدیدکنندگان داخلی و خارجی باشد!
علیرضا قاری قرآن با بیان اینکه ادارهکل راه و شهرسازی استان اصفهان همسو با سیاست گذاریهای مربوطه همواره مدافع طرحهایی است که موجبات ارائه خدماتی بزرگ و ماندگار برای شهر، کشور و فرهنگ میشود.
لذا در رابطه با کارخانه ریسباف، به منظور دستیابی به راه حلهای برون رفت از مشکلات پیرامون آن، جلسهای را در ایام پایانی سال ۱۴۰۰ در دفتر مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران هماهنگ و با حضور نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی، رئیس شورای اسلامی شهر و شهردار اصفهان بررسیهای لازم بعمل آمد که در این جلسه با توجه به آمادگی شهرداری اصفهان در راستای تملک کارخانه و معرفی معوض، مقرر شد شهردار اصفهان اعلام آمادگی و پیشنهاد خود را در اسرع وقت بصورت مکتوب ارائه نماید که متاسفانه تا کنون پس از گذشت ماهها اقدامی در این رابطه صورت نگرفته است !
حال باید منتظر ماند و دید که آیا کارخانه ریسباف به یک موزه تبدیل خواهد شد یا تبدیل به مکانی فرهنگی، تفریحی و جهانگردی !
ارسال نظر