به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج در فارس، شب یلدا بلندترین شب سال که به زمان مابین غروب آفتاب از ۳۰ آذر یعنی آخرین روز پاییز تا طلوع آفتاب ۱ دی ماه یعنی اولین روز زمستان می گویند که مصادف با انقلاب زمستانی در نیمکره شمالی می باشد، به همین علت از آن تاریخ به بعد طول شب کوتاه تر و طول روز بیشتر می شود.

نزدیک به چند هزار سال است که آخرین شب پاییز یا همان شب یلدا توسط ایرانیان به‌ صورت همگانی در محفلی خانوادگی یا دوستانه و در برخی دیگر از کشورها، فارغ از هر قشر و دین و مذهبی برگزار می‌شود. یلدا شب زیباییست که در شهرهای مختلف ایران با آداب و رسوم و سنن خاصی پاس داشته می شود.

جشن یلدا در استان فارس و شیراز  همانند مابقی شهرهای زیبای ایران با سنت زیبای صله رحم و دیدار بزرگان و همچنین پهن کردن سفره یلدایی، و برگزاری مشاعره های خانوادگی، شعرخوانی و شاهنامه خوانی و قصه گفتن در بین دعوت شدگان برپا می شود. خواندن شعرهای حافظ یکی از رسم های جدا نشدنی برای شیرازی ها است. و یادگاری این شاعر شیرازی در بین سفره یلدای همه مردم ایران جای خود را باز کرده  و حافظ خوانی به عنوان رسم همیشگی و کلی شب نشینان یلدا شده است.

بر سر آنم که گر ز دست برآید، دست به کاری زنم که غصه سر آید

خلوت دل نیست جای صحبت اضداد، دیو چو بیرون رود فرشته درآید

صحبت حکام ظلمت شـب یلداست، نور ز خورشید جوی بو که برآید

بر در ارباب بی‌مروت دنیا، چند نشینی که خواجه کی به درآید

ترک گدایی مکن که گنج بیابی، از نظر ره روی که در گذر آید

صالح و طالح متاع خویش نمودند، تا که قبول افتد و که در نظر آید

بلبل عاشق تو عمر خواه که آخر، باغ شود سبز و شاخ گل به بر آید

غفلت حافظ در این سراچه عجب نیست، هر که به میخانه رفت بی‌ خبر آید

شب یلدا در بین شیرازی ها بنام شب چله معروف است، به گفته بزرگان اصیل  شیرازی یکی از دلایلی که به شب یلدا، شب چله میگویند این است که چله در واژه های باستانی به معنای زمستان است و با شروع زمستان، دوره چله بزرگ آغاز میشود که این دوره بلند از یک دی تا ۱۰ بهمن ماه ادامه دارد و چله کوچک نیز از ۱۰ تا ۳۰ بهمن ادامه دارد و همینطور اول تا آخر اسفند ماه را چله پیرزن می نامند. چهار روز آخر چله بزرگ و چهار روز اول چله کوچک را (چهار چهار ) می گویند که این ۸ روز اوج سرما ست.

سفره چینی شیرازی که مثل سفره نوروز رنگین است در جشن یلدا با: تمثالی از امام علی (ع)، آینه، چند شمع، دو لاله، اسفند، تنقلاتی مانند نخودچی، کشمش،  قصبک، انجیر، توت خشک، حلوای ارده، آجیل مشکل گشا، رنگینک، ارده شیره، خرما و... آراسته می شود و بساط میوه های فصل هم پهن است.از میوه ها، انار و مرکبات و به ویژه هندوانه بایستی در سفره ی شب یلدا باشد در این سفره نقش اصلی را میوه‌های سرخ رنگ دارند که  رنگ سرخ این میوه‌ها نماد خورشید است.

شیرازیها معتقدند که عموم مردم یا گرم مزاجند یا سرد مزاج، معمولا در شب چله سرد مزاج ها اگر بخواهند طبع شان برگردد باید چیزهای گرم بخورند، گرم مزاج ها هم باید برعکس چیزهای سرد بخورند بنابراین در شب چله خوردن ارده شیره، ارده و خرما و رنگینک رواج کاملی دارد این خوراک ها همه گرم هستند. مردم شیراز اعتقاد دارند در صورت خوردن هندوانه در این شب، از گرمای تابستان و سرمای زمستان در امان هستند.

معمولا غذای شیرازی ها ویژه ی سفره شب یلدا، هویج پلو، کلم پلو و سیر پلو است که از غذاهای سنتی شیراز بحساب می آید و در مهمانی ها مورد استقبال همگان قرار میگیرد.

یکی از مراسم هایی که در شب یلدا و در میان خانم ها انجام می شود فال کلوک است. کلوک یک کوزه بزرگ با دهانه گشاد است که در این شب خانم ها نشانه خاصی را در کوزه می اندازند و سپس یک دختر بچه می آید و نشانه ای را از داخل کوزه خارج می کنند و سپس زنی باسواد ترانه‌های محلی را می‌خواند و هرکسی از ترانه مخصوص به خودش نتیجه‌ای می‌گیرد، به جای ترانه‌های محلی بعضی از اشعار ناب حافظ استفاده می‌کنند.

 خوشا امشو که مهمون شمایم، کبوتر وار در بوم شمایم

ترشرویی مکن بر روی مهمون، خدا دوند که فرداشو کجایم

از دیگر آداب و رسوم مردم فارس در شب یلدا، قربانی کردن در کازرون، درست کردن هفت تخم گیاهی در فسا، شیر برنج در مرودشت، پختن نوعی شیرینی به نام کماچ در داراب و پختن آش دوغ در فیروز آباد اشاره کرد.

و در پایان با تفالی بر لسان الغیب حافظ شیرازی  شب یلدا را به پایان می رسانند.

دیوان حافظ را برداشته صلوات فرستاده و برای آمرزش خواجه سوره حمد و توحید را خوانده نیت می‌کنند و می‌گویند: ای خواجه حافظ شیرازی - تو کاشف هر رازی- من طالب یک فالم - بر من نظر اندازی… دیوان را باز کرده غزل بالای صفحه دست راست جواب تفال است.