به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، بابای امروز با بابای ۵۰ سال پیش تفاوت معناداری دارد، البته این تفاوت اغلب مثبت است. پدر امروزی تنها تامین‌کننده نیازهای مالی اعضای خانواده نیست و امروز پدران نقشی پررنگ‌تر در بزرگ کردن فرزندان دارند. شما هم حتما این قصه‌ها را زیاد شنیده‌اید که پدربزرگ‌ها هیچ وقت در بزرگ کردن و نگهداری از بچه‌های خود نقشی نداشته‌اند و مادر بزرگ‌ها بودند که باید بچه را از گهواره تا دبیرستان و حتی محل کار همراهی می‌کردند. تمام این داستان‌ها و خاطره‌ها نشان می‌دهند تا چه حد پدران و نقش آنها در خانواده تغییر کرده‌‌ است.

در حالی که این تغییر و گسترش نقش مردان در خانه و خانواده، انقلابی را میان آنها ایجاد کرد، اما این تغییر براحتی هم برای خیلی از آنها حاصل نشد. زیبایی این قضیه در آن است که شما به عنوان پدر فقط باید کنار فرزندان خود باشید و کارهایی نه چندان دشوار انجام دهید تا آنها حضور شما را کنار خود احساس کنند و از آن لذت ببرند.پدرها اغلب می‌دانند که چگونه باید با بچه‌ها رفتار کنند، اما مرور همین کارهای ساده هم مهم است.

در گذشته خانواده ها در قدیم پر جمعیت تر بودند اما امروزه کم جمعیت تر شده اند و به تک فرزندی روی آورده اند. در گذشته خانواده ها رفت و آمد بیشتری داشتند، این در حالی است که اکنون رفت و آمدها خیلی محدودتر شده است.زهرا زن میانسالی است که در مقایسه خانواده‌های جدید و قدیم می‌گوید: خانواده قدیم را که با خانواده جدید مقایسه می‌کنم متوجه می‌شوم که زمان ما سطح توقعات و تجملات نسبت به نسل جدید خیلی پایین تر بود. تنها مرجع اطلاعاتی که می‌توانستیم از آن چیزی یاد بگیریم، پدر و مادرهایمان بودند. زمان ما اینترنت و فضای مجازی نبود. حتی روزنامه هم به سختی در دسترس بود. حیا و حرمت فرزندان نسبت به پدرها و مادرها بسیار بالا بود، اما امروزه برخی از نسل‌های جوان نسبت به والدین یا بزرگترهای خود گستاخی می‌کنند.

ناگفته پیداست که سرپرستی، نقش مقدسی است که خداوند به مردان داده است. واگذاری مقام سرپرستی به مرد، به دلیل توانایی و قدرتی است که خداوند متعال به او بخشیده است. آیات، روایات و نیز قانون مدنی برگرفته از آموزه‌های اسلامی، ریاست خانواده را بر عهده‌ی پدر خانواده گذاشته و همه‌ی اعضای خانواده، حتی مادر را به پیروی از او سفارش کرده است.

پدر حافظ خانواده، نگهبان خانواده، نان‌آور خانواده

احمد پدرام، روانشناس و مشاور خانواده پیرامون نقش پدر در خانواده ایرانی، اظهار می‌کند: «از زمان ایران باستان و زرتشت، نقش مرد در خانواده ایرانی به گونه‌ای روشن مشخص بوده است و البته در طول تاریخ تکامل بشر نیز از انسان غارنشین به این سو، همواره نقش مرد به عنوان حافظ خانواده، نگهبان خانواده و نان‌آور خانواده کاملاً بارز بوده است، به همین خاطر، همواره برآوردن نیازهای معیشتی و امنیتی خانواده بر عهده مرد بوده است.

وی می‌افزاید: به این دلیل، دوست داشته شدن مرد در میان ایرانیان مورد توجه ویژه قرار داشته است، زیرا اصولاً مرد در خانواده ایرانی به عنوان مرجع قدرت و دانایی و توانایی و اجتماعی بودن شناخته می‌شود و به دلیل اینکه چنین امتیازاتی می‌تواند کانون خانواده را گرم نگاه دارد، مورد احترام واقع می‌شود.

این روانشناس ادامه می‌دهد: البته اینجا نکته قابل تأملی وجود دارد و آن اینکه وجود دانایی و توانایی در مرد به این خاطر بوده است که مرد در خانواده سنتی، روابط اجتماعی و تعامل بیشتری داشته است ولی هم اکنون خانم‌ها نیز با پیشرفت در عرصه‌های اجتماعی، بیش از ۱۵۰ سال است که در جهان موقعیت ویژه‌ای دارند.

پدر دنیا را به تو نشان می‌دهد

وی ادامه می‌دهد: این تغییرات، نکات مثبتی را به دنبال داشته است، به ویژه در مورد فشارهای مردانه‌ای که همه مسئولیت‌های خانواده را صرفاً برعهده مرد می‌گذاشت. اکنون این فشارها در میان زن و مرد تقسیم شده است، توانایی منحصر به فرد زنان هم در گذشته، آن‌گونه که باید به آن توجه نشده بود و یا محیط آنها را سرکوب کرده است اما با صنعتی شدن جهان، زن و مرد همراه یکدیگر فعالیت می‌کنند.

پدرام می‌افزاید: خانواده ایرانی به پدر ایرانی وابسته است و این محاسنی دارد که باید ارزش‌های فرهنگی خودمان را نیز درنظر داشته باشیم، ما شرقی‌ها و به طور کلی مردم آسیا و به ویژه ایرانیان، پدر را نماد قدرت، مهربانی و اقتدار می‌دانیم و پدرها معمولاً خانواده دوست هستند.

وی می‌گوید: عبارتی هست که می‌گوید زن فرزند را به دنیا می‌آورد و مرد یا پدر دنیا را به فرزند نشان می‌دهد. می‌توان استنباط کرد که تربیت فرزند، کار پدر است و اصول مراقبت از خود، اصول اجتماعی شدن و شکوفایی رشد عاطفی و معنوی را پدر به خانواده می‌آموزد و حتی وقتی هم که نیست، نقش او وجود دارد، به عنوان مثال، مادر به فرزندانش می‌گوید پدرتان در مورد این موضوع یا موضوعی دیگر چنین گفته است و به این شکل رهنمودها از طریق پدر به مادر و از مادر به فرزندان ابلاغ می‌شود.

این روانشناس ادامه می‌دهد: اما این پدر قدرتمند، این پدر مهربان که برای خانواده عشق و امنیت را به ارمغان می‌آورد، سال‌ها است که در کشور ما گرفتار غم نان بوده و شانه اش زیر فشارهای اقتصادی خم شده است و متأسفانه دلش از غم برخی ناعدالتی های اجتماعی و نابرابری‌ها که جزو مطالبات خانواده‌ها بوده پر است.

وی ادامه می‌دهد: پدر امروز شاید به دلیل مشکلات اقتصادی شکسته و شرمسار باشد اما ناتوان نیست و اینها سختی‌ها و فراز و نشیب‌های زندگی است. گاهی به جای اینکه در این مناسبت‌ها زندگی را پر از زر و زیور کنیم یا هدیه بخریم، باید شرایط موجود را درک کنیم. برخی از پدرها دغدغه زندگی دارند و نباید با درخواست‌های بیهوده به آنها فشار آورد.»

نقش مقدس و ایفای وظیفه پدری حکم میکند تا در برخورد با خانواده مواردی را رعایت کند ؛ توازن اقتصادی و روانی خانواده با رعایت سیاست های هوشمند و مدبرانه برای مدیریت بهتر خانواده ، تامین امنیت و عواطف اعضای خانواده خصوصا" فرزندان،  که پدر الگوی انها محسوب میشود. برخوردهای منطقی و دور از افراط و تفریط در محیط  بیرون و داخل خانه و خانواده،  به گونه‌ای رفتار و سبک رهبری و مدیریت را در خانواده‌ی خود برعهده گیرد که به نتایج انسانی و احساس خوشبختی بیشتر بیانجامد. اینها محقق نمیشود مگر به یمن داشتن آگاهی و فن مدیریت مردان با همراهی مدبرانه مادر.

تجملات روی رویدادهای مناسبتی سایه افکنده است

محسن قاسمی، جامعه شناس در خصوص شرایط کنونی زندگی ساختن یک پدر در خانواده تصریح می‌کند: «تجملات باعث این شده است که در مناسبت‌ها موارد مهمی را از دست بدهیم و به آنها توجه نکنیم. ما مناسبت‌ها را برای این احیا و پاسداری می‌کنیم که ببینیم از سال گذشته تاکنون چه رشد معنوی و روحی در روند تربیت و مراقبت از خودمان داشته ایم، اما متأسفانه گرامیداشت این مناسبت‌ها جای خود را به مهمانی و شب‌گردی و رستوران رفتن و خرج‌های غیرضروری داده است.

وی اظهار می‌کند: متأسفانه برآوری این هزینه‌ها نیز در کشور ما دشوار است و چشم و همچشمی ها باعث شده است که برخی ناچار به تحمل این شرایط شوند. برخی از یک هفته پیش از فرا رسیدن روز زن یا روز مرد، با دغدغه و نگرانی هدیه‌هایی تهیه می‌کنند و تا یک هفته بعد از آن نیز دلخوری‌هایی وجود دارد که مثلاً چرا اول از همه به پدر خودت و بعد از آن به پدر من هدیه دادی در حالی که مناسبت‌ها نباید زمینه دلخوری باشد.

این جامعه شناس می‌افزاید: اینگونه است که چرایی‌های زیادی در برخی خانواده‌ها به وجود می‌آید که "چرا روز زن یا مرد را فراموش کردی؟ " "چرا تبریک نگفتی؟ " و چراهای فراوان دیگری که موجبات دلخوری افراد را به وجود می‌آورد، در حالی که هدف هر جامعه‌ای از پاسداشت چنین روزهایی، عمدتاً برآوردن نیازهای مادی نیست.

زندگی برای پدرها سخت شده، آنها را درک کنیم

قاسمی می‌افزاید: فرزندان باید پدر و مادرها و حد توانایی آنها را بشناسند، این روزها زندگی برای پدرها خیلی سخت شده است. داشتن یک فرزند در مدرسه، یا مهدکودکی که غیردولتی است یا داشتن فرزند دانشگاهی، هزینه زیادی دارد و پدر نمی‌تواند تنها با حقوق اداره کار نیازهای خانواده و فرزندان را برآورده کند.

وی خاطرنشان می‌کند: بنابراین بهتر است به جای اینکه رنج این تشریفات را بر خود هموار کنیم، این روز و روزهای مشابه را شروعی برای خودشناسی بدانیم و به فرزندان‌مان نشان دهیم که امروز روز مرد است و من رفتار مردانه ای از خود نشان خواهم داد و به مادرتان کمک می‌کنم یا قول می‌دهم که کمک و همکاری بیشتری در خانواده داشته باشم.»

از نظر فرزندان پدر سمبل قدرت و ضامن خانواده است و آرزوی کودک همانندی با پدر است. هر چه فرزندان بزرگتر میشود ، دید فرزندان نسبت به توانمندی و ضمانت پدر بیشتر میشود به طوری که در سنین نوجوانی مادر را عامل مهر و محبت و پدر را عامل تأمین زندگی میداند.

کود‌کانی که از تربیت و همراهی پد‌ر د‌ر بازی و تفریح و سرگرمی برخورد‌ار بود‌ه‌اند‌، ضمن د‌اشتن روابطی عمیق‌تر با د‌وستان، مهارت بیشتری د‌ر بیان حالات هیجانی خود‌ و تشخیص احساسات د‌یگران دارند‌. پد‌رانی که د‌خالت بیشتری د‌ر تربیت دارند‌، فرزند‌ان‌شان از مسئولیت پذیری بالاتر و توانمند‌ی بیشتری د‌ر حل مسائل، مهارت‌های کلامی و پیشرفت تحصیلی برخوردار بود‌ه‌اند،‌ و د‌ر بزرگسالی همد‌لی بیشتری با د‌یگران نشان می‌د‌هند.‌ برعکس نوجوانانی که پد‌ری سرزنشگر داشته‌اند به راحتی د‌چار اضطراب و ناراحتی می‌شوند‌.

بیشتر بخوانید:

هدیه روز پدر چه بخریم؟