به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری موج، انباشت زباله در جنگل‌های هیرکانی شمال کشور به‌دلیل چالش‌هایی که درباره دفن و سوزاندن پسماند در استان‌های شمالی کشور دارد، از حدود ۵۰ سال پیش شروع شده است و کوه‌های زباله‌ای که اکنون ارتفاع برخی از آنها به بیش از ۹۰ متر می‌رسد، حاصل انباشت زباله‌های دیروز و امروز نیست.

استان‌های شمالی کشور به‌دلیل شرایط توپوگرافی خاص، نزدیکی به دریا و وجود رودخانه‌ها و آبخوان‌های زیرزمینی فراوان، امکان دفن زباله به روش مرسوم در سایر شهرهای کشور را ندارند و توسعه دستگاه‌ها پسماندسوز در این استان‌ها نیز به کندی پیش رفته است و در نتیجه آن، انباشت کوهی از پسماندها را د ر دل جنگل‌های بی‌بدیل شمال کشور شاهد هستیم.

این انباشت زباله به‌دلیل افزایش جمعیت ثابت و متغیر و همچنین افزایش تولید سرانه زباله، سال به سال زیادتر و پیامدهای آن وخیم‌تر می‌شود. این معضل نه‌تنها سلامت این جنگل‌ها، بلکه سلامت ساکنان اطراف آنها را نیز به خطر انداخته است.

ایجاد بوی نامطبوع، زشت شدن منظره جنگل‌‌ها، ابتلا به انواع بیماری‌های تنفسی و پوستی و آلوده شدن خاک و منابع آب زیرزمینی، از جمله چالش‌هایی هستند که انباشت زباله برای جنگل‌های هیرکانی و جوامع محلی اطراف آن به همراه داشته است. شیرابه‌های این زباله‌ها به سمت پایین سرازیر می‌شوند و مقاوم‌ترین درختان را از بین می‌برند و باعث خشکی آنها می‌شوند.

در حال حاضر، ۳۰ سایت زباله در جنگل‌های هیرکانی وجود دارد و  روزانه زباله‌هایی که هیچ‌گونه نظارت و کنترلی بر آن نیست، وارد جنگل‌های هیرکانی که در فهرست میراث طبیعی یونسکو نیز به ثبت رسیده‌اند، می‌شوند.

در مسئله تصفیه‌خانه شیرابه‌ها و دستگاه‌های زباله‌سوز خوب کار نکرده‌ایم

در این  زمینه، سیدمحسن علوی، کارشناس محیط‌زیست به خبرنگار خبرگزاری موج گفت: شیرابه‌ها، اصلی‌ترین تهدید هستند که به‌واسطه انباشت عظیم زباله‌ها ایجاد می‌شوند. شیرابه در سطح زمین به راه می‌افتد و به علت بالا بودن میزان اسیدیته آن بسیار خطرناک و تهدید بالقوه  برای تمام موجودات زنده در خاک است. خاک جنگل‌های شمال کشور، نفوذپذیری بالایی دارد و شیرابه در اینجا بلافاصله وارد خاک شده و به‌طور مستقیم وارد آب‌های زیرزمینی می‌شود.

وی با تأکید بر استفاده از دستگاه‌های زباله‌سوز برای کاهش پسماند در شمال کشور افزود: در این سال‌ها در مسئله تصفیه‌خانه شیرابه‌ و دستگاه‌های زباله‌سوز، خوب کار نکرده‌ایم که دلیل آن هم تزریق قطره‌ای بودجه و  دیدگاه نادرست مدیران شهری و استانی است که سرمایه‌گذاری در بخش زباله‌سوزها را نوعی پول دورانداختن می‌دانند، بوده است.

این کارشناس خاطرنشان کرد: اگرچه مشکلی که طی ۴۰ سال ایجادشده را نمی‌توان یک‌شبه برطرف کرد، اما توقع این است که اقداماتی ازجمله تأسیس تصفیه‌خانه،‌ مراکز اصولی پسماندسوزی و... با سرعت بیشتری اجرا شده و  با نظارت بیشتر بر ورود غیرقانونی زباله به جنگل‌، حداقل ورودی پسماند به صفر برسد و در مراحل بعد برای حل مشکل نفوذ شیرابه‌ و ترمیم مناطق جنگلی که به‌وسیله پسماند تخریب شده‌اند، اقدام شود. این مشکل باید یک‌بار برای همیشه به صورت اساسی  برطرف شود و نه اینکه در جای دیگری، شروع به دپو زباله کنیم.

سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری به‌عنوان متولی حفاظت از جنگل‌های کشور در سال‌های اخیر مجوز احداث سایت دپو را  صادر کرده و نقش مهمی در رقم خوردن مناظر زشت در جنگل‌های هیرکانی داشته است.

در این زمینه، عباسعلی نوبخت، رئیس سازمان منابع طبیعی و معاون وزیر جهاد کشاورزی نیز به خبرنگار خبرگزاری موج گفت: از قبل یک‌سری مراکز دپو پسماند در جنگل‌های هیرکانی وجود دارد که مجوزهای آن در دولت‌های قبل صادر شده، اما در دولت جدید تقاضایی برای واگذاری عرصه برای این کار مطرح نشده است.

وی ادامه داد: براساس اطلاعاتی که دارم، در استان گیلان به‌دنبال این هستند که در منطقه سراوان همین سایت پسماندی که وجود دارد را نیز جمع کنند، چرا‌که این پسماندها باعث تخریب محیط زیست منطقه شده‌اند.

مسئله پسماند استان‌های شمالی کشور پای‌ثابت تمام جلسات کارگروه ملی مدیریت پسماند کشور است که هر هفته با حضور همه دستگاه‌های کشور در سازمان حفاظت محیط زیست برگزار می‌شود. در این جلسات حل مشکل کوه‌های زباله و زخم عمیقی که به کشور وارد شده، جدی‌تر از همیشه دنبال می‌شود. سازمان محیط زیست قصد دارد که در یک بازه ۴ ساله این مشکل را رفع کند.

 علی سلاجقه، معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست درباره آخرین وضعیت اجرای این برنامه به خبرنگار خبرگزاری موج گفت: در بحث دپو زباله شمال کشور، ۵۰ درصد کارها انجام شده و مرتب در ستاد ملی پسماند، مسائل و گزارش‌های شهرداران و استانداران را پیگیری می‌کنیم. براساس برنامه‌ای که تعریف کرده بودیم، تاکنون ورودی پسماند به این جنگل‌ها متوقف شده و به‌دنبال این هستیم که در یک بازه زمانی ۴ ساله، مشکل را ریشه‌کن کنیم.