، محمد ثابت اقلیدی مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فارس بابیان اینکه غار "چهل دخترون" با شماره ثبتی ۳۴۱۵۴ در فهرست آثار ملی جای گرفته است افزود: طبق شواهد موجود در این غار استقرار از دوره پیش‌ از تاریخ تا دوره تاریخی (ساسانی) دیده می‌شود.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی استان فارس افزود: مهم‌ترین یافته موجود در غار "چهل دخترون" نقوش ایجاد شده با استفاده از گل اخرا در بدنه جنوبی غار است که تعداد این نقوش بالغ‌بر ۵۰ عدد و شامل نقوش انتزاعی، حیوانی، انسانی و گیاهی است.

ثابت اقلیدی بابیان اینکه درصد بیشتر این نقوش اشکال هندسی انتزاعی هستند که بارها در این غار تکرار شده‌اند گفت: بسیاری از نقوش فرسایش یافته و ازاین‌ بین ۸ عدد نقش دارای یک طرح مشترک شامل دو بازوی کشیده از دو جهت، یک نیم‌دایره (به‌ندرت چهارگوش) در مرکز هستند و در اطراف این نقوش نیز گاها در داخل قسمت مدور زیرین و یا درست در پایین نقش تعداد زیادی نقطه و بعضاً یک یا چند حیوان در حالت گله‌ای ترسیم‌شده‌اند.

او ادامه داد: این نقوش که در کمتر منطقه‌ای حداقل در مقیاس فارس دیده‌شده‌اند بسیار شاخص است و در دو مورد از این نقوش طرح خورشیدی مانندی در فاصله کمی از زیر آن‌ها ترسیم‌شده‌اند.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی استان فارس گفت: از حیوانات ترسیمی در این نقوش احتمالاً گوزن می باشد هر چند فرسایش نقوش می‌تواند دید مارا به این‌سو گمراه کند همچنین نمونه دیگر نقوش حیوانی چهارپایانی بدون شاخ هستند که در بعضی موارد به‌صورت تکی و در موارد دیگر به‌صورت گروهی ترسیم‌شده‌اند. از حالت گله‌ای آن‌ها گمان می‌رود شکارهایی باشند که ترسیم و طلسم می‌شده‌اند.

ثابت اقلیدی بابیان اینکه نکته جالب‌توجه ترسیم این حیوانات گله‌ای به‌صورت انتزاعی و نوعی دیگر حیوانی با سر مدوراست افزود: این حیوانات با سری کاملاً مدور و با دهانه باز و نقاطی منظم و محدودکننده در اطراف شاید تصوری از سگ را در ذهن ما ایجاد کند. این نقوش نیز به‌ندرت در منطقه دیده‌ شده‌اند.

او ادامه داد: آخرین نمونه‌های حیوانی ترسیم‌ شده در این غار تصویر انسانی را سوار بر حیوانی نشان می‌دهد که می‌تواند اسب باشد. از نمونه تصاویر سگ و اسب و گله‌های ترسیمی تصاویر، می‌تواند به این نکته پی برد که تصاویر مربوط به هزاره اول قبل از میلاد و به زمان رام کردن حیوانات بازمی‌گردد.

مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان فارس گفت: نقوش انسانی در این غار شاید کمتر از سایر نقوش و در حدود ۴ شکل مشاهده شد و نقش خورشید و یا آتش در دو جا و یک‌بار جسمی شبه ستاره ترسیم‌شده است.

ثابت اقلیدی به دیگر ویژگی‌های این غار اشاره کرد و افزود: علاوه بر نقوش بسیار زیبای موجود در بدنه غار، تعدادی حوضچه سنگی در انتهای غار وجود دارد که محل جمع‌آوری آب چشمه درون غار است به‌طوری‌که سه حوضچه کوچک نامنظم در این محل حفرشده که بر ارزش این غار زیبا می‌افزاید.

بنابراین گزارش غار چهل دخترون واقع در استان فارس، شهرستان جهرم، دره تنگ چهل دخترون، است در این غار استقرار از دوره پیش‌ازتاریخ تا دوره تاریخی (ساسانی) دیده می‌شود و نام آن برگرفته از تنگه چهل دخترون است. عمق آن ۱۵ متر و مساحت آن حدود ۲۰۰ مترمربع است. ارتفاع سقف آن در دهانه ۱۲ متر و با توجه به شیب‌دار بودن کف غار، در انتهای آن به ۴ متر می‌رسد. این غار با دهانه وسیع در بدنه شرقی دره چهل دخترون و در ارتفاعات کوه قرار گرفته است.

در این غار حوضچه‌های متعددی دیده می‌شود که حوضچه اول با فاصله ۱۴۰ سانتی‌متری از چشمه در شیب رو پایین غار حفر شده است. این حوضچه دارای شکل نامنظم است و محیطی در حدود ۳۳۵ سانتی‌متر و عمق ۱۸ سانتی‌متر دارد. حوضچه دوم با عمق متغیر ۲۲ تا ۲۸ سانتی‌متر و حوضچه سوم با ابعاد ۱۹۰ در ۱۵۰ سانتی‌متر مربع است. حوضچه سوم در دو جبهه دارای دیواره‌هایی ساخته‌ شده با مصالح است تا با شیب‌گیری آن توانایی جمع‌آوری آب بیشتری داشته باشد.