به گزارش خبرنگار بین الملل خبرگزاری موج، منطقه کشمیر در ۱۰ روز گذشته شاهد درگیری میان نیروهای امنیتی و مردم بوده است. در تیراندازی پلیس تاکنون چهار نفر کشته و سه هزار نفر زخمی شدند. در حالی است که وضعیت کمشیر چندان در رسانه های جهان مطرح نشده و تحت تاثیر حوادث کودتای نافرجام ترکیه و حمله تروریستی در فرانسه قرار گرفت. از این رو برای بررسی وضعیت این منطقه گفتگویی با نوذر شفیعی، کارشناس مسائل شبه قاره ترتیب داده ایم که در ادامه می خوانیم: ریشه بحران کمشیر به چه حوادثی در شبه قاره هند برمی گردد و نقش پاکستان در این باره چیست؟بحران کشمیر یکی از دیرپاترین بحران های جهان است. آغاز این وضعیت به سال ۱۹۴۷ و تجزیه شبه قاره هند برمی گردد. در آن زمان براساس سند تجزیه سه ملاک برای شبه قاره هند وجود داشت: دین مردم، نظر مردم و نزدیکی جغرافیایی. این استدلالی ها بود که پاکستانی ها داشتند و بر طبق این معیارها نیز از شبه قاره هند جدا شدند. اما پس از استقلال پاکستان، کشمیر بلاتکلیف ماند. در آن زمان استدلال این بود که کشمیر یک منطقه مستقل است و باید جدا از شبه قاره تعیین وضعیت شود. نکته این بود که مردم کشمیر مسلمان بودند و حاکمیت دیرینه مسلمانان بر آن وجود داشت اما مدت ها قبل این حاکمیت توسط هندوها خریداری شده بود. لذا این مساله تعیین تکلیف کشمیر را معلق نگه داشت. در این شرایط پاکستان بنا به آن سه معیار به این سرزمین حمله کرد و بخش هایی از آن را گرفت. در مقابل حاکم کمشیر از هند درخواست کمک کرد و اعلام کرد کشمیر بخشی از هند است و این طوری بود که هندی ها وارد و در خطی که خط آتش بس نام درد متوقف شدند. در مقابل این دو دیدگاه گروهی از مردم کمشیر نیز هستند که تمایلی به پیوستن به پاکستان و هند ندارد و خواهان استقلال هستند.چه عواملی باعثشد بحران کشمیر در ۱۰ روز گذشته مجددا اوج بگیرد؟در کشمیر سه دیدگاه وجود دارد. یک گروه طرفدار پیوستن به پاکستان هستند، یک گروه خواهان باقی ماندن در تمامیت ارضی هند و گروه دیگر در پی استقلال هستند. این منازعات همیشه بوده است ولی گاه تحت تاثیر شرایطی فروکش می کرده است. امروز علت فعال شدن این بحران به انفعال منطقه ای و بین المللی پاکستان و تبدیل شدن هند به یک بازیگر مهم بر می گردد. نمونه آن سفر نخست وزیر هند به ایران و سپس افغانستان بود که پاسکتان از طریق فعال کردن نیروهای معارض در کشمیر علیه هند، دست زدن به اقداماتی در خط مرزی با افغانستان به آن واکنش نشان داد. از این رو دور از انتظار نخواهد بود که در مرزهای شرقی ما نیز تحرکاتی صورت گیرد. از این رو آنچه در کشمیر در حال وقوع است به نوعی تلاش اسلام آباد برای آسیب پذیر کردن هند است.چرا مقامات هندی به طور رسمی به این مساله واکنشی نشان نمی دهند؟هند کشمیر را بخش تجزیه ناپذیر خود می داند از این رو هرگونه تجزیه طلبی را سرکوب می کند. اما پاکستانی ها همیشه صدای مردم کشمیر در عرصه بین المللی بودند. بنابراین هر آنچه در کشمیر رخ می دهد از طرف پاکستان محکوم و از طرف هند نوعی اقدام برای حفظ تمامیت ارضی است.چرا سازمان ملل در کشمیر وارد نمی شود؟سازمان ملل در مقطعی کوتاه در سال ۱۹۴۸ و بحثآتش بس و همچنین زمان استقلال بنگلادش در موضوع ورود پیدا کرد. اما دیگر مداخله نکرد. زیرا موضع سازمان ملل به هندی ها نزدیک است و همچنین نظم سیاسی بین الملل موافق دیدگاه دهلی نو است. از طرفی کشورهایی مانند آمریکا نیز تمایل ندارند این بحران برجسته شود.راه حل منطقه ای بحران کشمیر چیست؟کشمیر بحران پیچیده ای دارد و تاکنون ۷ سناریو برای آن مطرح شده است. برخی معتقدند باید این منطقه مستقل شود، بعضی حفظ موضوع و تقسیم میان دو کشور را پینشهاد دادند. عده ای هم از تقسیم به سه منطقه سخن گفته اند. با این حال آنچه بهترین راه حل است جلوگیری از بروز تنش میان دو کشور هند و پاکستان بر سر کشمیر و تلاش برای حل مسالمت آمیز مساله است. هرچند که این راه حل قاطعی نیز نخواهد بود. اما به زعم من بهترین کار تقسیم منطقه به سه قمست هندی، پاکستانی و مستقل با مرکزیت دره کشمیر است.آیا برگزاری همه پرسی می تواند راهگشا باشد؟پیش از این بحثهمه پرسی مطرح شد که جواهر لعل نهرو مانع شد. زیرا به طور قطع همه پرسی به استقلال کشمیر منتهی می شود و هندی ها می دانند استقلال کشمیر دومینو تجزیه سایر ایالات را به حرکت در می آورد. لذا این موضوع با امنیت ملی و تمامیت ارضی این کشور گره خورده است.نقش انگلیس به عنوان کشوری که ده ها هند را مستعمره خود کرده بود چیست؟ انگلیس بخش نرم افزاری این بحران است. در واقع اگر بخواهیم دباره کشمیر دقیق تر بررسی های انجام دهیم باید اسناد وزارت خارجه انگلیس را نیز مورد مطالعه قرار دهیم.