نانومواد به عنوان ماده نگهدارنده مواد غذایی استفاده می شود
پژوهشگران دانشگاه پیام نور مرکز تفت و یزد در تحقیقات آزمایشگاهی خود به یک نوع نانو ماده دارای خاصیت ضدمیکروبی دست یافته اند که می توان از آن به عنوان ماده نگهدارنده مواد غذایی استفاده کرد.
به گزارش خبرگزاری موج از ستاد ویژه توسعه فناوری نانو ریاست جمهوری، در گذشته بیشتر غذاها به طور مستقیم از منابع طبیعی تولید و مصرف می شد و اغلب بدون صرف هزینه های جانبی به دست مصرف کننده می رسید، اما امروزه برای تهیه محصولات غذایی در کارخانه های صنایع از افزودنی های شیمیایی و مواد نگهدارنده ضد میکروبی استفاده می شود. این ترکیبات نگهدارنده ضد میکروبی همراه با عملیات اجرایی مناسب نقش مفیدی در تأمین ایمنی مواد غذایی دارند. این مواد همچنین می توانند موجب طولانی تر شدن عمر نگهداری مواد غذایی و کاهش ضایعات شوند. مائده افضلی پژوهشگردانشگاه پیام نور مرکز تفت از
استفاده نادرست و بی رویه از آنتی بیوتیک ها به عنوان عامل اصلی افزایش مقاومت باکتری ها به عوامل ضد میکروب مرسوم و ایجاد گونه های جدید مقاوم یاد کرد و گفت: افزایش مقاومت باکتری ها به مواد آنتی بیوتیک به عنوان یک مشکل اساسی در سیستم بهداشتی مطرح است. بنابراین توجهات به سمت مواد ضد میکروبی جدید از جمله نانومواد ضد میکروبی جلب شده است و امروزه استفاده از آن به سرعت در حال پیشروی است. در طرح حاضر یک نانو ماده ضد میکروبی جدید جهت استفاده به عنوان ماده نگهدارنده مواد غذایی پیشنهاد شده است. به گفته افضلی 'نیزین' ماده محافظ طبیعی است که به صورت رایج به عنوان ماده
نگهدارنده طبیعی در مواد غذایی استفاده می شود. ولی از معایب این ماده این است که بیشتر بر روی پاتوژن های گرم مثبت تأثیر دارد. به منظور رفع این عیب از نانوذره اکسید منیزیوم استفاده شده تا طیف اثر ضد میکروبی نیزین افزایش یابد. وی افزود: نیزین با ایجاد منفذ بر روی غشای سلولی باکتری ها ورود نانوذره اکسید منیزیوم را تسهیل می کند و در اثر فعالیت ضد میکروبی آن محتویات سلولی بیرون ریخته و سبب مرگ باکتری می شود. به علاوه، استفاده از این ماده ضد میکروبی به همراه حرارت، نفوذپذیری غشای سلولی باکتری افزایش یافته و خاصیت ضد میکروبی ماده ضد میکروب بیشتر نمود پیدا می کند. افضلی در
رابطه با بررسی های صورت گرفته در این طرح گفت: در طرح حاضر، اثر ضد میکروبی نانوذرات اکسید منیزیم و نیزین در محیط کشت مایع بر باکتری های اشریشیا کلی و استافیلوکوکوس اورئوس بررسی شده است. همچنین اثر ترکیب نانوذرات اکسید منیزیم و نیزین بر این باکتری ها به صورت توأم در محیط شیر به روش کلنی کانت مطالعه شده است. در نهایت اثر مواد ضد میکروبی مذکور بر مورفولوژی باکتری های ٰ اشریشیا کلی و استافیلوکوکوس اورئوس به وسیله ی میکروسکوپ الکترونی مورد ارزیابی قرار گرفته است. وی تصریح کرد: با بهره گیری از نتایج این طرح می توان مواد غذایی را با هزینه کمتر و ایمنی بیشتر نگهداری کرد.
این تحقیقات حاصل تلاش های دکتر محبوبه میرحسینی – عضو هیأت علمی دانشگاه پیام نور مرکز یزد- و مائده افضلی- دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور مرکز تفت- است. نتایج این کار در مجله Food Control (جلد ۶۸، سال ۲۰۱۶، صفحات ۲۰۸ تا ۲۱۵) به چاپ رسیده است.
ارسال نظر