به گزارش خبرگزاری موج به نقل از پایگاه اطلاع رسانی محیط زیست (پام)، مسعود زندی سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست پیش از ظهر امروز در نخستین روز نشست توسعه همکاری های محیط زیستی ایران و اتحادیه اروپا با بیان اینکه آلودگی هوا یکی از مهم ترین چالش های محیط زیستی ایران است، به ارائه آماری از تعداد روزهای سالم و ناسالم هوا در کلانشهرهای کشور، همچنین تشریح مهم ترین چالش های این هشت کلانشهر برای برخورداری از هوای پاک پرداخت.

زندی با تشریح اقدام های صورت گرفته برای مقابله با آلودگی هوا و دستاوردهای حاصل از این اقدام ها، اظهار کرد: به طور نمونه در اهواز به عنوان یکی از کلانشهرهای مواجه با چالش آلودگی هوا، دو عامل طوفان های گرد و غبار و توسعه فعالیت های نفتی و گازی به ویژه پس از رفع تحریم ها از جمله دلایل موثر در کاهش تعداد روزهای سالم است.

وی اشاره ای هم به وضعیت شهر مشهد داشت و تردد بالای خودروها به دلیل جایگاه گردشگری این شهر و ایجاد کانون های جدید گرد و غبار در حاشیه را از جمله عوامل موثر بر کاهش تعداد روزهای سالم در مشهد دانست.

سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص وضعیت کیفی هوا در تهران با بیان اینکه مهم ترین منبع آلودگی هوا در تهران منابع متحرک هستند، گفت: اگرچه به طور میانگین تهران در هشت ماه نخست هر سال، ۳۰ روز آلوده را تجربه می کند اما چهار ماه انتهایی سال منجر به افزایش تعداد روزهای آلوده به بیش از ۱۰۰ روز می شود.

این مقام مسئول ضمن یادآوری این موضوع که تا سال ۲۰۰۰، خودروسازی در ایران تقریبا از هیچ استانداردی برخوردار نبود، خاطرنشان کرد: با آغاز برنامه جامع کاهش آلودگی هوا، مباحثی همچون استاندارد سازی خودروها، خروج خودروهای فرسوده، بهبود کیفیت سوخت، توسعه حمل و نقل عمومی، کنترل آلودگی ناشی از فعالیت های صنعتی، معاینه فنی خودروها، مدیریت ترافیک، توسعه فضای سبز، پایش بیماری ها و برنامه های فرهنگی و آموزشی در دستور کار قرار گرفت.

زندی تاکید کرد: طی سال های اخیر، علاوه بر برنامه جامع مقابله با آلودگی هوا، تصویب قانون هوای پاک در مجلس، همچنین تدوین، تصویب و ابلاغ آئین نامه های مختلف اجرایی برای بهبود شرایط کیفی هوا در کشور به ویژه در کلانشهرها در دستور کار بوده است.

وی، ارتقاء استاندارد خودروهای تولیدی به یورو ۴، ارتقاء و بهبود کیفیت سوخت، الزام خودروهای دیزلی وارداتی به رعایت استاندارد یورو ۴ به همراه برخورداری از فیلتر دوده یا برخورداری از استاندارد یورو ۵ به بالا، الزام خودروهای تولیدی سواری داخل کشور به رعایت استاندارد یورو ۴ و عدم شماره گذاری خودروهای فاقد استاندارد تعیین شده، الزام خودروهای سواری وارداتی به رعایت استاندارد یورو ۵ به بالا را برخی از اقدام های مهم صورت گرفته برای مقابله با آلودگی هوا طی سه، چهار سال اخیر دانست.

سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: با توجه به حجم بالای آلایندگی موتورسیکلت ها از دیگر مصوبات مهم هیات دولت برای مقابله با آلودگی هوا، عدم شماره گذاری موتورسیکلت های کاربراتوری از سال گذشته و جایگزینی آن ها با موتورسیکلت های انژکتوری، همچنین تلاش برای توسعه استفاده از موتورسیکلت های برقی بود.

موتورسیکلت های کاربراتوری  منبع ۱۹ درصد آلودگی شهر تهران است

این مقام مسئول با یادآوری این موضوع که در حال حاضر حدود دو میلیون موتورسکیلت در حال تردد در تهران است، گفت: به رغم آنکه بالغ بر ۱۹ درصد آلودگی شهر تهران از منبع موتورسیکلت های کاربراتوری در حال تردد است، به دلیل نبود زیرساخت ها، تغییر فرهنگ به سمت استفاده از موتورهای برقی کاری دشوار است.

زندی ادامه داد: البته از سال گذشته تلاش هایی برای توسعه استفاده از خودروهای هیبریدی و الکتریکی و موتورهای برقی صورت گرفته است اما تا رسیدن به نقطه مطلوب فاصله بسیاری وجود دارد.

نبود مراکز معاینه فنی برای خودروهای دیزلی

وی اشاره ای هم به افزایش سخت گیری ها و نظارت ها در موضوع حدود مجاز معاینه فنی و معابنه فنی خودروها داشت و گفت: البته یکی از چالش های مهم این حوزه نبود مراکز معاینه فنی برای خودروهای دیزلی است.

سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست افزود: در موضوع خروج خودروهای فرسوده نیز دولت ضمن اعطای تسهیلات برای خروج این خودروها، تلاش کرده تا روند خروج این خودروها از چرخه تردد را تسهیل و تسریع کند و به همین دلیل از سال ۲۰۱۳ روند خروج خودروهای فرسوده با شتاب بیشتری همراه شده است.

این مقام مسئول تصریح کرد: در حالیکه در فاصله سال های ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۵، ۲۵ هزار دستگاه خودرو فرسوده از رده خارج شد، این تعداد در سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۴ به ۶۱۴ هزار دستگاه رسید و پس از این سال با روند افزایشی مواجه شد.

زندی خاطرنشان کرد: یکی از چالش های مهم در خروج خودروهای فرسوده، عدم خروج چشمگیر اتوبوس، مینی بوس و خودرو دیزلی فرسوده از چرخه تردد به رغم نقش چشمگیر و قابل توجه این دسته از خودروها در آلودگی هوا است.

وی با بیان اینکه در حال حاضر حدود ۹ درصد خودروهای سواری تهران فرسوده و بسیار آلاینده هستند، اظهار کرد: این تعداد خودرو، نقش مهمی در آلودگی هوای تهران دارند.

سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه با اشاره به توزیع سوخت استاندارد در هشت کلانشهر و تعدادی از دیگر شهرهای کشور، گفت: توزیع سوخت استاندارد با گوگرد کمتر از ۵۰ ppm و حذف تولید و توزیع سوخت پتروشیمی با بنزن و آروماتیک بسیار بالا از جمله اقدام های مهم در این حوزه است.

تحریم ها مانع از تکمیل و اجرای طرح کهاب در کشور شد

این مقام مسئول در خصوص عدم اجرایی شدن طرح کهاب در ایران، تحریم ها را از جمله دلایل مهم این موضوع دانست و افزود: طرح کهاب (کاهش، هدایت، انتقال و بازیافت بخارهای بنزین به مخازن) به رغم پیشرفت حدود ۵۰ درصدی در کشور و تاثیر بسیار زیاد در کاهش آلودگی هوا، همچنین کاهش انتشار گازهای گلخانه ای به دلیل تحریم های ناعادلانه سال های گذشته علیه ج. ا.ایران به مرحله اجرا نرسیده است.

زندی اشاره ای هم به نقش نیروگاه ها در آلودگی هوا داشت و گفت: به دلیل عدم برخورداری نیروگاه ها از سیستم های کنترل آلایندگی در سال های دور به ویژه نیروگاه های بخاری که فعالیت آن ها از طریق تنظیم سیستم احتراق صورت می پذیرد، در انتشار آلاینده ها به خصوص اکسیدهای گوگرد نقشی مهم دارند.

وی خاطرنشان کرد: استفاده از سوخت گاز برای به حداقل رساندن آلودگی ناشی از فعالیت نیروگاه ها، همچنین افزایش اقدام های نظارتی و کنترلی بر فعالیت نیروگاه ها از جمله اقدام های صورت گرفته در این زمینه است.

سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست از فعالیت ۱۹۵ ایستگاه مانتورینگ و پایش وضعیت کیفی هوا در کشور خبر داد و اظهار کرد: به رغم آنکه در پایش زمینی با مشکل چندانی مواجه نیستیم ولی توسعه فعالیت های پایشی با استفاده از اطلاعات و سیستم های مانتورینگ ماهواره ای می تواند نقشی بسیار مهم در پایش آلایندگی ها به ویژه در کلانشهرها داشته باشد.

این مقام مسئول یکی دیگر از آثار سوء تحریم های ناعادلانه علیه ایران طی سال های گذشته را محرومیت واحدهای صنعتی، پتروشیمی و پالایشگاهی از تکنولوژی ها و فناوری های روز دانست و گفت: در حال حاضر برای کنترل آلایندگی ناشی از فعالیت واحدهای صنعتی، در حال حاضر بالغ بر ۲۲۰ واحد صنعتی بزرگ و کوچک کشور به صورت آنلاین مورد پایش و مانتورینگ قرار می گیرند.

سامانه پایش ملی واحدهای صنعتی ایجاد می شود

زندی از برنامه ریزی های صورت گرفته برای راه اندازی سامانه پایش ملی به منظور تجمیع اطلاعات پایش آلودگی ناشی از فعالیت واحدهای صنعتی و تولیدی خبر داد و ابراز امیدواری کرد: راه اندازی این سامانه منجر به کاهش آلایندگی ناشی از واحدها و افزایش نظارت ها در این حوزه شود.

وی توسعه حمل و نقل عمومی و فرهنگ سازی برای استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی همچون مترو را از جمله راهکارهای مهم برای کنترل و کاهش آلودگی هوا و مدیریت ترافیک به ویژه در کلانشهرها برشمرد و افزود: خوشبختانه راه اندازی ۷ خط مترو در تهران و فعالی شدن برخی خطوط مترو در سایر کلانشهرهای کشور، آثار مثبتی در این زمینه داشت.

سهم ۲۰ درصدی خودروهای فرسوده در آلودگی هوای کشور

سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست افزایش استاندارد سوخت در سراسر کشور، کاهش تردد موتورسیکلت های کاربراتوری در کشور، شتاب بخشی بیشتر به خروج خودروهای فرسوده با توجه به سهم ۲۰ درصدی آن ها در آلودگی هوای کشور، جلوگیری از تردد خودورهای دیزلی به ویژه تردد شبانه این خودروها با سن غالبا بالای ۴۰ سال و نقش اساسی آن ها در انتشار ذرات کمتر از ۲.۵ میکرون، تولید و واردات خودروها با استاندارد بالا را برخی از مهم ترین اقدام ها و برنامه ها برای بهبود کیفی هوا دانست.

این مقام مسئول همچنین از برنامه دولت برای خروج سالانه ۵۰۰ هزار خودرو فرسوده از چرخه حمل و نقل خبر داد و ابراز امیدواری کرد: برآیند این اقدام ها و برنامه ها منجر به بهره مندی مردم از هوای سالم تر شود.

گفتنی است، نشست شش روزه توسعه همکاری های محیط زیستی ایران و اتحادیه اروپا با موضوعات آلودگی هوا، آب و محیط زیست دریایی و اقتصاد چرخشی با محوریت پسماند از صبح امروز سه شنبه ۳۰ آبان ماه در محل برج میلاد تهران آغاز به کار کرد و تا یکشنبه ۵ آذرماه ادامه دارد.