دانستنی های حقوقی؛

آرا قابل تجدید نظر و آرا غیر قابل تجدید نظر چیست؟

احکامی که از دادگاه ها صادر می شوند را می توان به احکام قابل تجدید نظر و غیر قابل تجدید نظر (قطعی) تقسیم بندی کرد. شناخت آرا غیر قابل تجدید نظر و قطعی موضوع مهمی است؛ بدلیل اینکه اصولا احکامی که قطعی شده اند لازم الاجرا می باشند.

به گزارش خبرگزاری موج، آرا تجدیدنظر و آرا غیر قابل تجدیدنظر در اصطلاح از معنای لغوی آن دور نمی‌ باشد. در حقیقت تجدیدنظر دوباره قضاوت کردن امری است که بدوا مورد قضاوت قرار گرفته و به نوعی بازبینی اعمال دادگاه بدوی است و آرا غیر قابل تجدید نظر به حکمی گفته می شود که دیگر امکان تغییر در مفاد آن وجود ندارد و به همین لحاظ، لازم الاجراست.

آراء دادگاه های عمومی و انقلاب در امور حقوقی قطعی است، مگر درمواردی که طبق قانون قابل درخواست تجدیدنظر باشد. در این ماده:

بین قطعیت با تجدیدنظر ملازمه ایجاد نموده است به عبارت دیگر این دو مفهوم را در هم ادغام و تعریف حکم قطعی را با حکم قابل تجدیدنظر مرتبط دانسته است. حال آن که قاعدتا بین این دو اصطلاح عموم و خصوص من وجه حاکم است نه ترادف.
در این ماده آورده است آراء قطعی در صورتی که حکم می‌تواند قطعی و غیر قطعی شناخته شود و قرار قابل تقسیم به قطعی و غیر قطعی نیست. زیرا قرار ملازمه با رسیدگی در ماهیت دعوا ندارد.
صدر ماده مزبور دلالت بر پذیرش اصل قطعیت آراء احکام دارد و قابلیت تجدیدنظر استثناء است.
مستندا به ماده 10 و 331 قانون آیین دادرسی مدنی با توجه به سه مرحله‌ای بودن بلکه چهار مرحله‌ای بودن دادرسی در سیستم فعلی چنین استنباط می‌شود که اصل بر قابل تجدیدنظز بودن احکام است مگر این که قانون استثناء کرده باشد.

علیرغم اینکه فرض بر این است که احکام صادر شده توسط دادگاه ها به شکل صحیح و قانونی صادر شده اند، اما در مقررات قانونی، برای اطمینان از اینکه احکام صادر شده توسط دادگاه ها مطابق موازین قانونی صادر شده اند، امکان رسیدگی مجدد در خصوص آنها پیش بینی شده است.

احکامی که از دادگاه ها صادر می شوند را می توان به احکام قطعی و احکام غیر قطعی تقسیم بندی کرد. شناخت احکام قطعی موضوع مهمی است؛ بدلیل اینکه اصولا احکامی که قطعی شده اند لازم الاجرا می باشند.

آرا قابل تجدید نظر و آرا غیر قابل تجدید نظر

حکم قطعی و غیر قابل تجدید نظر به حکمی گفته می شود که دیگر امکان تغییر در مفاد آن وجود ندارد و به همین لحاظ، لازم الاجراست.

در قانون ملاک تشخیص حکم قطعی از حکم غیر قطعی این است که آیا می شود از آن حکم صادر شده با استفاده از طرق عادی شکایت از آراء دادگاه ها یعنی واخواهی و تجدید نظر شکایت کرد یا خیر. اگر با طرق عادی شکایت از آراء دادگاه ها نتوان از حکم صادر شده شکایت کرد، آن حکم قطعی و غیر قابل تجدید نظر است و اگر بتوان از آن شکایت کرد، حکم غیر قطعی و قابل تجدید نظراست. به عبارت دیگر حکم قطعی حکمی است که قابل هیچ یک از طرق عادی شکایت ( واخواهی و تجدیدنظر خواهی) نباشد.

فایده مهمی که تقسیم بندی احکام صادر شده از دادگاه ها به احکام قطعی و احکام غیر قطعی دارد این است که علی الاصول احکامی که قطعیت یافتند لازم الاجرا می باشند .

آرا غیر قابل تجدید نظر