به گزارش خبرگزاری موج،  محمدرضا‌ شانه‌ساز ، رییس سازمان غذا و دارو در نشست خبری سومین یادواره ایثارگران و شهدای داروسازی کشور، ‌ در پاسخ به پرسشی در خصوص چرایی دیرکرد سازمان غذا و دارو در زمینه ریکال داروهای شرکت داروسازی اسوه، اظهار کرد: درباره برخی اقلامی دارویی اصلا ریکال نداشتیم، بلکه توقف مصرف داشتیم. گاهی دارویی آن هم در حجم بالا مورد سوال قرار می‌گیرد و گفته می‌شود دارای عوارض شدید و خطرناکی است که باید بلافاصله از سطح جامعه جمع‌آوری شود. در این زمینه باید به صحبت‌های متخصصین اعتماد کنیم.

وی افزود: حال ممکن است عده‌ای در رقابت‌های محصولی و شرکتی و در بیزینس خودشان مطلبی را عنوان کرده و آن را بزرگ کنند، اما خواهش من این است که صرفا به حرف آنها توجه نکنید. به هر حال در مورد این اقلام بحث توقف مصرف مطرح بوده و بررسی‌ها در حال انجام است که به محض تکمیل بررسی‌ها و به محض اینکه به این نتیجه برسیم که برخی اقلام باید جمع‌آوری شود، ‌ بدون هیچ قصور و رودربایستی آن‌ها را جمع‌آوری می‌کنیم. زیرا دلیلی ندارد که بخواهیم در انجام  اقدامی که بر اساس قانون جزو وظیفه ذاتی سازمان غذا و دارو محسوب می‌شود، کوتاهی کنیم.

شانه‌ساز ادامه داد: ما با کسی رودربایستی نداریم و در صورت لزوم این اقدام را انجام می‌دهیم. بنابراین به محض اینکه مطمئن شویم که دارو باید جمع‌آوری شود، در اسرع وقت اقدامات لازم را انجام می‌دهیم. در حال حاضر گروهی از متخصصین دانشگاهی، نظارتی و نخبگان بی‌طرف صنعت به طور مرتب در حال پیگیری و رصد هستند و شخصا گزارشات آنها را دریافت کرده و این موضوع را دنبال می‌کنم.

* ذخایر دارویی وتجهیزاتی ایرانی در سطحی اطمینان‌بخش

رییس سازمان غذا و دارو با اشاره به قرارگاه سازمان غذا و دارو، اظهار کرد: آنچه در قالب قرارگاه سازمان غذا و دارو اتفاق افتاد، نه‌تنها استقلال سازمان غذا و دارو را کم نکرد، بلکه تمام بخش‌های درون وزارتی و حتی خارج از وزارتخانه را در اختیار سازمان غذا و دارو قرار داد تا بتوانیم حوزه تامین کمی و کیفی دارو و تجهیزات پزشکی را مدیریت کنیم. نتیجه این اقدامات این بود که در حال حاضر ذخایر دارویی، تجهیزات پزشکی و مواد اولیه‌مان نسبت به ابتدای سال جاری و انتهای سال گذشته به سطح کاملا اطمینان‌بخش رسیده، علی‌رغم اینکه حلقه محاصره ما در تبادلات مالی و بانکی روز به‌ روز سخت‌گیرانه‌تر شده و در نهایت بی‌رحمی توسط دشمنان‌مان تنگ‌تر شده است؛ به‌طوری که هر روزنه‌ای را که باز کرده‌ایم، با بهانه و شعارهای فریبنده آن را بسته‌اند. با این حال در حال حاضر ذخایر دارویی‌مان بسیار اطمینان‌بخش است و کمبود نگران‌کننده‌ای نداریم و این نتیجه تشکیل قرارگاه سازمان غذا و دارو بوده که ما را از بروکراسی نجات داده است.

* ذخیره شش ماه تا یک ساله مواد اولیه داروها

شانه‌ساز با بیان اینکه به هر حال همه می‌دانند که در حوزه بودجه‌ای و نقدینگی مشکل داریم و سازمان‌های بیمه‌گر هم در حوزه گردش مالی با مشکلات فراوانی مواجهند، اما ما با همکاری صنعت، ‌ خدمات، داروخانه‌ها و شرکت‌های توزیعی ظرفیتی را در کشور ایجاد کردیم که امسال بین شش ماه تا یکسال ماده اولیه در کارخانه‌های داروسازی‌مان موجود است. در عین حال در حوزه داروهای ساخته‌شده وارداتی که به هر دلیل نمی‌توانیم آن‌ها را در کشور تولید کنیم، بین سه تا شش ماه ذخیره داریم. البته استثنائاتی هم وجود دادر، اما همین استثنائات هم بیشتر از آنچه در همه کشورها دیده می‌شود، نیست. حتی در کشورهای پیشرفته‌ای که ما را تحریم می‌کنند هم کمبودهایی وجود دارد. انصافا قرارگاه سازمان غذا و دارو هم در سطح ملی و وزارتی و هم در سطح استانی و دانشگاهی خیرات و برکات زیادی داشته است. با تدبیری که وزیر بهداشت اندیشید که از تجربیات و برکات مددیریت جنگ بود، ‌ همه مسئولان استانی و روسای دانشگاه‌ها به ریز در جریان مسائل حوز ه دارو و تجهیزات پزشکی هستند و طبیعی است که وقتی متوجه مشکل شدند برای رفع آن در اسرع وقت اقدام می‌کنند. بنابراین اینکه می‌گویند قرارگاه، استقلال سازمان غذا و دارو را تحت‌الشعاع قرار داده، به نظر می‌آید که بیشتر جنبه رقابت داشته و با نیات مختلف مطرح می‌شود که با واقعیت خیلی هم‌خوانی ندارد.

رییس سازمان غذا و دارو در پاسخ به سوالی درباره کمبود داروی تامی‌فلو و آی‌وی‌ آی‌جی، گفت: باید توجه کرد که ایجاد توقعات غیرواقعی که با همه مشکلاتی که داریم، ‌ بگوییم با وجود همه مشکلات باید داروی برند و خارجی مصرف شود و علی‌رغم اینکه تولید داخلی داریم، اما باید داروی خارجی هم وارد شود، کار خوبی نیست. در این شرایط چنین کاری اقدامی است که در خدمت و در ادامه خواست دشمن تا منافع ملی.

* وضعیت تامین داروی آنفلوآنزا

شانه‌ساز افزود: باید توجه کردکه داروی تامی‌فلو داروی برند بوده و نوع ژنریک آن اُسِلتامیویر است که تولید آن به میزان کافی در داخل کشور وجود دارد. تولید اولیه آن به دلیل تعلل تولیدکننده در بازه زمانی دو هفته به تاخیر افتاد، اما ما بلافاصله و قبل از آغاز موج آنفلوآنزا به صورت فوریتی آن را وارد کردیم و در حال حاضر هم این دارو به وفور و حداقل ۲.۵ برابر سال گذشته در کشور وجود دارد.

وی ادامه داد: البته اینکه دارو در داروخانه نیست، درست است. باید توجه کرد که این دارو سلاحی است که تقریبا جایگزینی ندارد و اگر آن را به صورت گسترده عرضه کنیم و با نسخه هر همکار پزشک آن را تحویل دهیم، به سرنوشت بسیاری از آنتی‌بیوتیک‌های دیگر گرفتار می‌شود. در زمینه تولید و تامین این دارو هیچ مشکلی نداریم، اما اصرار به‌حق همکاران‌مان در حوزه معاونت بهداشتی این است که این دارو حتما بجا و به موقع استفاده شود تا منجر به ایجاد مقاومت میکروبی و ویروسی در بیماران نشود. یکی از معضلات دنیا و خصوصا کشورهایی مانند ما بحث مصرف بی‌رویه آنتی‌بیوتیک است. بسیاری از آنتی‌بیوتیک‌ها که تا ۱۰ یا ۲۰ سال قبل به خوبی پاسخ می‌دادند، امروز به دلیل جهش میکروبی، دچار مقاومت میکروبی شده و این داروها دیگر پاسخگو نیستند. بنابراین اصرار همکاران ما در معاونت بهداشتی در این بود که داروی آنفلوآنزا در مراکز خاص و توسط متخصصین خاص تجویز شود. در حال حاضر دارو در کشور وجود دارد و نه‌تنها نگران کمبود آن نیستیم، بلکه نگرانیم که تاریخ انقضای بخشی از آن‌ها فرابرسد و مصرف نشود.

شانه‌ساز تاکید کرد: اگر  بیمارستانی اعلام کرد که این دارو را ندارد، ممکن است به دلیل بدهی‌ها و مناسبات مالی آن بیمارستان با شرکت‌های پخش باشد. در عین حال داروی آی‌وی آی‌جی هم به وفور در کشور وجود دارد. یکی از معضلات ما در کشور این بود که چون داروها را به میزان فراوانی در کشور تامین کرده بودیم، گزارش رسید که به صورت بی‌رویه مصرف می‌شود که تمهیداتی اندیشیده شد. به هر حال ما به دارو ارز ۴۲۰۰ تومانی می‌دهیم و دارو یارانه می‌گیرد. بنابراین باید مصرف را مدیریت کنیم. دارو در انبارها وجود دارد، اما باید صحیح و به موقع مصرف شود و این موضوع ارتباطی با تحریم ندارد. حتی اگر تحریم هم نباشیم، دارو کالایی نیست که بخواهیم نابجا و بی‌رویه آن را مصرف کنیم، بلکه باید با حساب و کتاب مصرف شود. بنابراین در هر دو قلم داروی آنفلوآنزا و آی‌وی آی‌جی، نه‌تنها کمبود نداریم، بلکه بیش‌بود هم داریم.

رییس سازمان غذا و دارو همچنین در پاسخ به سوالی درباره کمبود مواد اولیه در شرکت‌های داروسازی به دلیل عدم تخصیص ارز نیمایی، گفت: در حال حاضر برخی داروها اشکال ژنریک‌شان در داخل موجود هستند، اما برخی داروهای تحت لیسانس یا برند ژنریکی هستند که داروهای خارجی هستند که زیرساخت تولیدشان در کشور ایجاد شده است. حال مواد اولیه بسیاری از این اقلام در کشور تولید می‌شود. منتها از آنجایی که مقرارات شرکت‌هایی که برند ژنریک تولید می‌کنند، قانون‌شان تولید تحت لیسانس است، نمی‌توانند از مواد اولیه تولید داخل استفاده کنند و یک تداخل مقرراتی وجود دارد. به طوری که از یک طرف از آنجایی که این مواد در داخل کشور تولید می‌شود، با مصوبه سران سه قوه نمی‌توانیم به آنچه که تولید داخلی دارد، ارز اختصاص دهیم. از طرف دیگر مقررات این شرکت‌ها وجود دارد که برای تولید داروی تحت لیسانس نمی‌توانند از مواد اولیه تولید داخلی استفاده کنند.

شانه‌ساز دامه داد: البته ارائه ارز به این شرکت‌ها قطع نشده و داریم مدیریت می‌کنیم. یکی از مباحث طرح شده در قرارگاه همین موضوع است. در عین حال کمبودی در این داروها نداریم، بلکه برند خاصی که تحت لیسانس تولید می‌شود با این معضل مواجهند. پیشنهادی داده شده که این اقلام از ارز ۴۲۰۰ تومانی استفاده نکنند، بلکه ارز نیمایی به آن‌ها تعلق گیرد. در عین حال قرار شده یک تخفیف قابل توجه و جدی از طرف‌های خارجی خود بگیرند تا به این ترتیب بتوانیم این موضوع را تعیین تکلیف کنیم.

* میزان واردات واکسن

وی در پاسخ به سوال دیگری درباره استفاده از واکسن‌های تولید داخلی، گفت: چه در حوزه واکسن چه سایر اقلام، هر قلم داروی تولید داخلی که از نظر کمی و کیفی مشکلی نداشته باشد، مطمئن باشید اجازه واردات مشابه آن را نمی‌دهیم. در حوزه واکسن واقعا در کشور هر قلم واکسنی که از بعد کمی و کیفی مشکلی نداشته باشد، آن را استفاده می‌کنیم، اما اگر مشکلی از نظر کمی و کیفی وجود داشته باشد، لاجرم و با توجه به اهمیت سلامت واکسن، نمی‌توانیم آن را مورد استفاده قرار داده و یا ملاحظاتی داشته باشیم.

شانه‌ساز ادامه داد: در بخش دولتی دو مجموعه پاستور و رازی را داریم که خدمات زیادی را انجام داده‌اند، اما به نظر می‌آید که نتوانسته‌اند هم‌پای سایر بخش‌های حوزه دارو قدم بردارند. در عین حال بخش خصوصی و هلدینگ‌های مختلف دارویی هم ورود کرده‌اند. متاسفانه در بخش واکسن میزان واردات‌مان نسبت به سایر بخش‌ها بالاتر است که امیدواریم با تلاش شرکت‌های داخلی بتوانیم به جایی برسیم که نیازی به واردات نداشته باشیم.