به گزارش خبرگزاری موج، فریز کردن جنین یکی از این موارد انجماد است که در دهه های اخیر مطرح شده است که از این طریق به افراد امکان بچه‌ دار شدن در آینده را می دهد. در واقع فریز کردن اسپرم و تخمک برای بارداری در آینده می تواند بهترین گزینه برای افرادی باشد که قدرت باروری خود را از دست خواهند داد.

بسیاری از افراد توانسته‌اند از طریق انجماد جنین حاملگی سالم و زایمان موفق داشته باشند. در واقع فریز کردن جنین یک روش نسبتاً بی خطر است و اغلب منجر به بارداری و زایمان موفقیت‌ آمیز می ‌شود.

در صورتیکه تعداد تخمک ها زیاد باشد و منجر به تولید جنین های متعدد شود، یا بنا به دلایلی جنین ها برای زوجین فریز می شوند تا در صورت عدم حصول بارداری در آینده مورد استفاده واقع شوند.

طولانی ترین زمانی که تا حالا جنین را در فریز نگه داشته اند و بچه سالم به دنیا آمده ۱۰ سال و در آمریکا انجام شده است. هم اکنون بسیاری از کودکان با فریز آهسته یا فریز شیشه ای (سریع) متولد می شوند.

* سه دلیل اصلی برای منجمد کردن تخمک ها

بسیاری از خانم ها در حال حاضر آمادگی لازم برای بارداری را ندارند و بنا به دلایلی بارداری خود را به تعویق می اندازند و تصمیم می گیرند تخمک خود را منجمد کنند، این دسته از خانم ها ترجیح می دهند پس از بهبود شرایط و با آمادگی کامل در آینده اقدام به بارداری کنند. به عنوان مثال، منتظر بدست آوردن موقعیت مالی بهتری هستند، سربازی همسر، طلاق یا مشکلات کاری می خواهند درس یا تحصیلشان به پایان برسد یا اینکه هنوز ازدواج نکرده اند. بنابراین فریز کردن تخمک یا فریز جنین این امکان را به شما می دهد که در آینده بتوانید شانس بارداری داشته باشید.

قدرت باروری ممکن است پس از 28 سالگی رو به کاهش برود. این کاهش در سنین 35 تا 40 سالگی شدید تر نیز می شود. کاهش قدرت باروری ممکن است به دلیل افزایش سن تخمک ها باشد. هنگامیکه تخمک ها پیر می شوند، از کیفیت و کمیت آن ها کاسته شده و در نتیجه شانس بارداری کاهش پیدا می کند. فریز تخمک می تواند تا زمانیکه می خواهید ازدواج کنید، شانس بارداری را برایتان حفظ کند.

بنابراین به این دسته از خانم ها توصیه می شود که تخمک خود را فریز کنند در این حالت آنها با دوام می شوند و خانمها می توانند از آنها استفاده کنند. خانمها می توانند تخمک های فریز شده را گرم کرده و در زمانی که آمادگی دارند تا باردار شوند هرچند که دیر شده باشد در 30، 40 یا حتی 50 سالگی از آن استفاده کنند.

شیمی درمانی و پرتو درمانی می توانند منجر به کاهش قدرت باروری شوند بنابراین برای حفاظت از قدرت باروری در طول درمان پزشکی بهتر است تعدادی از تخمک ها قبل از شروع درمان انبار شوند این امکان باروری و انتقال تخمک به رحم، پس از درمان و بهبودی کامل وجود دارد.

بیماری های خاصی مانند کیست تخمدان شدید یا اندومتریوز شدید می تواند به قدرت باروری آسیب برساند. بیماری های مزمنی مانند بیماری های کلیوی، کم خونی داسی شکل یا لوپوس نیز ممکن است بر قدرت باروری تاثیر بگذارند. در این مواقع، فریز جنین یا تخمک می تواند نگرانی ها را برای کاهش قدرت باروری برطرف کند. چرا که ممکن است برای درمان این بیماری ها، مجبور به انجام جراحی هایی شوید که بر قدرت باروری تاثیر بگذارند.

برای جلوگیری از دور انداختن لقاح در طول لقاح آزمایشگاهی جنین های اضافی از IVF معمولا فریز می شوند و در زمان دیگری انتقال داده شده یا از آنها صرف نظر می شود. فریز کردن تخمک این امکان را می دهد به همان اندازه که لازم است در IVF بارور شوید و تخمک های بارور نشده را برای استفاده های بعدی منجمد کنید.

درباره فریز کردن جنین، تخمک و اسپرم دو روش وجود دارد. روش آهسته که از قدیم بوده و روش سریع که حدود ۵ سال است انجام می شود. از نظر بارداری تفاوتی میان روش آهسته و سریع نیست. به هر حال امروزه در لقاح مصنوعی خارج رحمی نقش فریزکردن بسیار مهم است چون تقریبا در خیلی از موارد، پس از مصرف داروهای لقاح مصنوعی خارج رحمی تعداد زیادی تخمک حاصل می شود که برای خانمی مبتلا به نازایی این تعداد بیش از نیاز است ثابت شده احتمال بارداری با افزایش تعداد جنین های انتقالی بیشتر نخواهد شد.

پس از انتقال ۳ جنین احتمال بارداری حتی اگر ۳۰ تا جنین هم منتقل شود، ۱۰ برابر نخواهد شد و این موضوع تنها به افزایش چندقلویی منجر می شود که نه تنها مفید نیست بلکه برای مادر و جنین خطرناک هم است. پس جنین های اضافه را می توان فریز و برای دفعات بعد استفاده کرد.

از این گذشته، امکان دارد شرایط جسمی خانم در همان ماه مناسب نباشد بنابراین ما با امکان فریز، می توانیم در آن دوره همه جنین ها را فریز کنیم تا ماه آینده و حتی اگر تخمک یا جنین اهدایی نیز داریم و گیرنده اوضاع جسمی مناسبی ندارد و احتمال بارداری اش در آن دوره کم است، تا بهبود شرایط می توان جنین را فریز کرد. در گذشته جنین های اضافی را دور می ریختیم و حالا می توان برای خود شخص فریز کرد.

* بهترین سن برای فریز کردن تخمک

برای فریز کردن هرچقدر جوان تر باشید بهتر است. همانطور که سن شما بالا می رود سن تخمک نیز افزایش پیدا می کند، بنابراین قدرت باروری شما کاهش پیدا می کند و خطر اختلالات کروموزومی جنین نیز افزایش پیدا می کند.

* فواید فریز کردن جنین 

زمان مراجعه جهت آماده سازی بیمار جهت انتقال جنین های فریز حداقل دو ماه پس از عمل تخمک گیری و یک هفته مانده به قاعدگی یا نهایتاً تا روز اول قاعدگی می باشد. در این زمان بیمار تحت سونوگرافی قرار گرفته و در صورت مطلوب بودن وضعیت تخمدان ها، رحم و آندومتر و نداشتن عفونت، تحت درمان با ترکیبات استروژن دار به منظور آماده سازی رحم برای پذیرش جنین قرار داده می شود.

بیمار مجدداً حوالی سیزدهم یا چهاردهم سیکل قاعدگی سونوگرافی شده ودر صورت مناسب بودن وضعیت رحم و آندومتر جهت لانه گزینی جنین، تحت درمان با ترکیبات دارای استروژن و پروژسترون (تواماً) قرار داده می شود و زمان انتقال جنین برای وی مشخص می شود.

* عوارض فریز کردن تخمک

• بیماری های مربوط به استفاده از داروهای باروری

به ندرت، استفاده از داروهای باروری تزریقی مانند هورمون تحریک کننده فولیکول یا هورمون لوتئینیزه برای ایجاد تخمک گذاری می تواند سبب ایجاد سندرم هیپرکرمی تخمدان شود که در آن تخمدان ها پس از تخمک گذاری و یا بازیابی تخمک ها متورم و دردناک می شوند. علائم و نشانه ها شامل درد خفیف شکم، نفخ، تهوع، استفراغ و اسهال است. حتی به ندرت، ممکن است یک فرم شدیدتر از سندرم هیپرکرمی تخمدان ایجاد شود که همچنین می تواند باعث ایجاد مایع در شکم و تنگی نفس شود.

• عوارض بازیابی تخمک

 به ندرت، استفاده از یک سوزن آسپیریت برای بازیابی تخمک های باعث خونریزی، عفونت یا آسیب به روده، مثانه یا رگ های خونی می شود. خطرات مربوط به بیهوشی عمومی - که ممکن است برای برخی از روش های بازسازی تخمک استفاده شود - همچنین ممکن است نگرانی ایجاد کند.

• خطرات احساسی

انجماد تخمک می تواند امیدهای کاذب را فراهم کند. با این حال هنوز هیچ تضمینی برای موفقیت وجود ندارد. اگر از تخمک های یخ زده برای باردار شدن استفاده می کنید، احتمال سقط جنین در درجه اول بر اساس سن شما در زمان یخ زدن تخمک می باشد. تحقیقات تا به امروز افزایش خطر نقایص زودرس نوزادانی که به دلیل انجماد تخمک متولد شده اند را نشان نداده است. با این حال، برای تأیید ایمنی انجماد تخمک، تحقیقات بیشتری لازم است.

* چگونگی برداشت تخمک ها برای فریز کردن

مراحل آن شبیه مراحل IVF است و 2 تا 4 هفته زمان می برد. نزدیک به زمان قاعدگی، داروهای باروری تجویز می شود تا تخمدان ها را برای تولید تخمک های بیشتر تحریک کنند. ( معمولا بدن در هر ماه تنها یک تخمک آزاد می کند.) پس از گذشت چند روز باید برای معاینه و چکاب به متخصص خود مراجعه کند. وضعیت فرد از طریق سونوگرافی و سطح هورمان های خون تحت نظر قرار می گیرد تا مشخص شود که چه زمان تخمک ها برای برداشتن آمادگی دارند.

زمانیکه تخمک ها بالغ شدند، در طول یک روش سرپایی که 30 دقیقه طول می کشد بازیابی می شوند. ابتدا شما را بی حس می کنند. سپس دکتر با استفاده از یک سوزن از دیواره واژن و با کمک سونوگرافی تخمکها را بر می دارد. معمولا در این شرایط 5 تا 20 تخمک قابل برداشت است. پس از آن به منزل برمی گردید و استراحت می کنید . ممکن است برای مدت چند روز دچار گرفتگی عضلات شکمی شوید.

* تخمک های فریز شده چگونه عمل می کنند

تخمک ها به سرعت منجمد می شوند. هرچقدر تعداد تخمک هایی که فریز می کنید بیشتر باشد، شانس داشتن یک تخمک زنده و سالم از مرحله فریز، گرم کردن و بارورشدن بیشتر می شود زمانی که شما آمادگی لازم برای بارداری را پیدا کرده اید، تخمک شما گرم می شود. تخمک گرم شده و زنده با اسپرم در آزمایشگاه برای تولید لقاح ترکیب می شود.

گفتنی است؛ بچه هایی که محصول جنین فریز شده در ۲۵ سال پیش بوده اند را از نظر عصبی و قلبی و همه دستگاه های بدن بررسی کردند و دریافتند که با دیگر همسالان خود که امروزه جوانانی ۲۵ ساله هستند تفاوتی نداشته اند.

* نکات مهم در روز انتقال جنین

1. در روز انتقال جنین باید بیمار به همراه همسر خود مراجعه و تشکیل پرونده دهد.
2. پس از طی مدت زمانی انتظار جهت برگشت جنین های فریز به دمای محیط آزمایشگاه، بیمار به اتاق عمل فرستاده می شود.
3. در اتاق عمل بیمار روی تخت معاینه قرار گرفته و جنین ها با کاتترهای مخصوص به رحم بیمارانتقال داده می شود.
4. پس از انتقال جنین در اتاق عمل، بیمار مرخص شده و نیاز به استراحت مطلق نیست.

* هزینه فریز کردن تخمک

بسته به مرکز دولتی و خصوصی هزینه فریز کردن تخمک متفاوت خواهد بود. ابتدا شما هزینه ای را بابت داروهای تحریک کننده تخمدان، لاپاراسکوپی و خروج تخمک از بدن می دهید که حدودا 2- 3 میلیون تومان است همچنین مبلغی را به صورت سالانه باید برای نگهداری از تخمک بپردازید که میانگین 250 هزار تومان در سال خواهد بود.

گفتنی است، در ایالت متحده آمریکا زوج ها تمایل زیادی به استفاده از جنین فریز شده نسبت به جنین طبیعی دارند، علت آن است که بر اساس پژوهش های صورت گرفته، در زنانی که از جنین فریز شده استفاده می کنند احتمال زایمان زودرس و تولد نوزاد با وزن پایین کمتر است.