به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزای موج، "سنگ بزرگ علامت نزدن است! ما از همان اول هم می دانستیم که وعده دولت در مورد کمک به تامین اتوبوس، یک وعده غیر اجرایی بوده و عملا نمی تواند محقق شود"؛ اینها بخش هایی از سخنان تند و تیز محمد علیخانی ،  رییس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر در واکنش به وعده چندین باره دولت برای کمک به توسعه ناوگان اتوبوسرانی است که این روزها با توجه به اتمام مهلت و شرط دولت برای کمک به شهرداری، دوباره مطرح شده است. وعده ای که بعد از گذشت ۱۳ سال از تصویب الزام دولت به کمک برای توسعه حمل و نقل عمومی در شهرها همچنان مسکوت مانده و قوه مجریه عملا از تمکین به آن طفره می رود.

اصل ماجرا ولی به وعده رییس جمهور برمی گردد که حدود یک ماه و نیم قبل و در یکی از نخستین جلسات ستاد ملی کرونا در مورد کمک به توسعه ناوگان عمومی و در این دوره که بیش از پیش نیازمند رعایت فاصله گذاری اجتماعی در وسایل حمل و نقل عمومی هستیم،  گفت: «اگر در تهران به ۵۰۰ و در استان‌های دیگر هم ۱۵۰۰ اتوبوس نیاز است ما حاضریم در این زمینه کمک کنیم اما به شرط آنکه بتوانند اتوبوس های داخلی یا خارجی را تا پایان اردیبهشت خریداری و تحویل بگیرند. آن وقت ما هم حاضریم در این زمینه کمک کنیم، مخصوصاً درمورد قسط اولی که باید پرداخت کنند تا اتوبوس آماده شود، به‌عنوان دولت کمک می‌کنیم و بقیه اقساط را هم خود شهرداری‌ها پرداخت می‌کنند.»

طبل توخالی!

این وعده اما از همان ابتدا به زعم اکثر مدیران و کارشناسان مصداق بارزی از مثل معروف "کشک"! بود؛ چرا که چند نکته ظریف در سخنان روحانی، باعث می شود تا عملا بحث کمک به شهرداری ها برای خرید اتوبوس منتفی شود.

اول اینکه روحانی در جایی از سخنان خود گفته بود که ابتدا باید اتوبوس ها تحویل گرفته شود و بعد ما کمک کنیم؛ درحالیکه اگر شهرداری ها توان عقد قرار داد و تحویل اتوبوس ها را داشتند که دیگر نیازی به کمک دولت نبود!

دوم اینکه وی در بخش دیگر از سخنانش برخلاف اظهار نظر قبلی خود گفته بود که تنها وقتیکه قرار داد بسته شود ما حاضریم قسط اول آن را بپردازیم، در حالیکه این سخنان کاملا با موضوع خرید نقدی اتوبوس کاملا متفاوت است.

سوم اینکه در فرصت یک ماهه داده شده، حتی امکان عقد قرار داد با شرکت های داخلی نیز امکان پذیر نیست چه رسد به عقد قرار داد با تولید کنندگان خارجی! درحقیقت نه در داخل خودروسازان قادرند که ۵۰۰ اتوبوس( و یا به بیانی ۲ هزار اتوبوس برای کل کشور) را درمهلت یک ماهه  آماده کنند و نه در بین کشورهای خارجی خودروسازی را می توان پیدا کرد که حاضر باشد در این مدت کم تحریم ها را دور بزند و به ایران ۲ هزار اتوبوس بفروشد.

با این وجود شهردار تهران ترجیح داد به جای دل بریدن از این وعده نافرجام آنهم بعد از ۱۳ سال؛ خود را از تکاپو نیاندازد و موضوع را به شیوه های دیگری پیگیری کند. وی در نامه ای به رییس جمهور در همین زمینه که حدود دو هفته بعد از جلسه ستاد ملی کرونا و وعده رییس جمهور نوشته شده بود؛ قید کرده است: گرچه تمامی خودروسازان داخلی به رایزنی های شهرداری برای تامین ۵۰۰ دستگاه اتوبوس پاسخ مثبت داده اند ولی، در عین حال همگی تاکید داشته اند که با توجه به لزوم تأمین قطعات و آماده سازی خط تولید هیچکدام امکان تحویل در سه ماه آینده را ندارند، اما در صورت عقد قرارداد و دریافت پیش پرداخت می‌توانند بعد از سه ماه،  تحویل اتوبوس‌ها را آغاز کند. اما این نامه حاوی پیشنهاد دیگری هم بود. پیشنهادی مبنی بر واردات اتوبوس‌های دست دوم که در شرایط کنونی می تواند کمک زیادی به ناوگان حمل و نقل عمومی کند.

همچنین در این نامه از رئیس جمهور درخواست شده تا زمان تعیین شده برای اتوبوس‌ها افزایش یابد و این دستور شامل مینی‌بوس و اجازه واردات اتوبوس و مینی بوس نو و کارکرده نیز بشود. از سویی دیگر همزمان با این نامه، وزیر کشور نیز در نامه ای خطاب به رییس جمهور خواستار تعیین تکلیف در مورد تامین ۲ هزار اتوبوس شد. با این وجود پاسخ روحانی به این دو نامه، کاملا با قولی که داده بود مغایر بود.

وی در پاسخ به این ۲ نامه تاکید کرده بود که اولویت باید با اورهال و بازسازی اتوبوس های کنونی باشد تا خرید آنها. این پیام واضح روحانی نشان می داد که وی خودش نیز تمایلی به پیگیری و تحقق وعده ای که داده ندارد.  با این وجود مدیران شهری پایتخت که بعد از ۱۳سال برای اولین بار چراغ سبزی از سوی رییس جمهور در مورد اجرای قانون دریافت کرده بودند، ول کن ماجرا نبودند و با سماجت همچنان به  دنبال راهکاری برای زنده کردن ۵۰۰ دستگاه اتوبوس وعده داده شده رییس جمهور بوده و هستند. 

کما اینکه محسن هاشمی، رئیس شورای اسلامی شهر تهران هم در جلسه این هفته شورا در مورد دیگر اقدامات صورت گرفته در این زمینه گفت: به شهردار تهران پیشنهاد دادم تا قرارداد خرید ۵۰۰ دستگاه اتوبوس با کارخانه‌های داخلی بسته شود تا قسط اول خرید را دولت بپردازد.

ماراتن بدون پایان

اما در مدار تمامی اظهار نظرها ونامه نگاری ها و وعده ها و تلاش هایی که برای نقد کردن وعده رییس جمهور و خرید ۵۰۰ دستگاه اتوبوس برای پایتخت صورت گرفته، شاید بهترین نتیجه گیری همان باشد که رییس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر کرده است. علیخانی در این زمینه به خبرنگار خبرگزاری موج گفت: دولت گفته اگر تا پایان اردیبهشت، شهرداری بتواند ۵۰۰ دستگاه اتوبوس وارد کند سهمش را در خرید آنها پرداخت خواهد کرد. اصلا چنین چیزی ممکن است؟ حتی خرید و وارد کردن یک خودرو هم چندین ماه زمان می برد چه رسد به خرید ۵۰۰ دستگاه اتوبوس! از سویی الان چند سال است که قرارداد ساخت ۶۰۰ واگن با چین بسته شده و دولت تعهد کرده تا هزینه آن را بپردازد. اما در این مورد هم زیر حرفهایش زده و تاکنون حتی پیش پرداخت لازم را هم به طرف قرار داد چینی نداده تا کار را آغاز کند.

وی با همان لحن تند و انتقادی خود خطاب به روحانی گفت: آیا این سخنان به معنای سنگ اندازی آشکار برای خرید و تجهیز ناوگان اتوبوسرانی نیست؟ درحالیکه اگر مترو و اتوبوسرانی ما توسعه پیدا کرده بود، امروز برای رعایت فاصله اجتماعی برای مسافران و خدمات رسانی به شهروندان تهرانی تا این حد با مشکل مواجه نبودیم .

بدین ترتیب به نظر می رسد روحانی با این ترفند از یکسو می خواسته بگوید دولت طبق قانون؛ به وعده هایش در مورد توسعه حمل و نقل عمومی عمل خواهد کرد و از سویی با شرط و شروط عجیبی که گذاشته، عملا گره کوری را در مقابل شهرداری قرار داده که باز کردن آن حتی با دندان هم بعید است. حال باید منتظر ماند و دید که آیا مدیریت شهری باز هم در چند روز باقی مانده تا پایان اردیبهشت و فرصت رییس جمهور، هم همچنان به دنبال نقد کردن این وعده خواهد بود یا عملا عطای این حمایت را به لقایش خواهد بخشید؟