به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، هر ساله با آغاز فصل تابستان، آب شرب و احتمال قطعی آن به یکی از دغدغه های شهروندان تهرانی بدل می شود. شهری  ۸ میلیونی که تامین آب آن به سادگی امکان پذیر نیست بخصوص در گرمای طاقت فرسای تابستان و در شرایط بحرانی مثل همین دوران کرونایی کنونی. با این حال موضوع احداث شبکه فاضلاب و ایجاد تصفیه خانه های جدید سالهاست که بین مدیریت شهری و شرکت آب و فاضلاب تهران دست به دست می شود ولی تا امروز این طرح که شامل ایجاد شبکه به هم پیوسته ای برای تامین آب پایتخت نشینان است، همچنان نیمه کاره مانده است. به همین بهانه و در حاشیه مراسم امضاء تفاهم نامه بین شهرداری و شرکت آبفا برای احداث تصفیه خانه ای بزرگ در منطقه ۲۲ که می تواند آب مورد نیاز بیش از ۲/۵ میلیون نفر از شهروندان تهرانی را تامین کند؛ گفتگویی داشتیم با زهرا صدر اعظم نوری، رییس کمیسیون سلامت و محیط زیست شورای شهر تهران. گفتگویی در خصوص پرونده آب و فاضلاب تهران تا شایعاتی که در مورد سلامت آب شرب پایتخت شنیده می شود. 

فکر می کنم در حال حاضر بخش زیادی از آب مصرفی تهران از چاه های آن تامین می شود. ولی این مقدار چقدر است؟ یعنی چه حجمی از آب مصرفی تهران از طریق چاه ها تامین می شود؟

به طور کلی در حال حاضر حدود 850 میلیون مترمکعب از کل حجم آب مصرفی تهران از آب های زیر زمینی تامین می شود. از این 850 میلیون مترمکعب نیز حدود 400 میلیون متر مکعب آن از طریق چاه ها تامین می شود. یعنی حدود نیمی از آب های زیر زمینی مورد استفاده از طریق چاه ها جبران می شود.

حجم کل آبی که روزانه در پایتخت مصرف می کنیم چقدر است؟

معمولا در روزهای گرم سال های گذشته حداکثر آب مصرفی شهروندان حدود 3 میلیون مترمکعب بوده، ولی از زمانیکه کرونا شیوع پیدا کرده، به همان نسبت مصرف آب شهروندان هم به شکلی تصاعدی افزایش داشته است بطوریکه در ماه اخیر هیچ روزی مصرف آب به کمتر از میلیون مترمکعب نرسیده است. این درحالی است که در روزهای مشابه سال های قبل مصرف آب شهروندان تهرانی حدود 2 میلیون و  600 هزارمترمکعب بوده و به ندرت به 3 میلیون می رسیده است. 

خب اگر قرار باشد شبکه فاضلاب تهران راه بیافتاد، مسلما از چرخه آبرسانی خارج خواهند شد. در چنین شرایطی قرار است سهم این چاه ها از کجا جبران شود؟

به همان نسبت که چاه ها از مدار خارج می شوند، باید تصفیه خانه ها جای آن را بگیرند و آب شهر را تامین کنند. برای همین هم هست که احداث تصفیه خانه های جدید در دستور کار شورا قرار گرفته است. این تصفیه خانه ها می توانند بعد از تکمیل شبکه فاضلاب تهران، آب جمع آوری شده را تصفیه کنند تا آب مورد نیاز برای کشاورزی را تامین کنند.

به شبکه فاضلاب اشاره کردید، گفته می شود که این شبکه تقریبا تکمیل شده، پس چرا به بهره برداری نمی رسد و از آن استفاده نمی شود؟

همانطور که شما هم اشاره کردید در حال حاضر شبکه فاضلاب تهران تقریبا آماده است. یعنی حدود 90 درصد شبکه احداث شده است. البته این رقم، شامل منطقه 21 و 22 نمی شود. چون در این مناطق آمار احداث شبکه فاضلاب بین 70 تا 80 درصد است. ولی حتی اگر همه این شبکه ها کامل هم شود، باز هم برای بهره برداری از آن ابتدا باید این شبکه ها به هم متصل شوند و از آن مهمتر، تصفیه خانه های مورد نیاز برای بازیافت آب نیز به شکل کامل احداث و به بهره برداری برسد.

اصلا کل شبکه فاضلاب تهران چند کیلومتر است؟

حدود 6800 کیلومتر.

قرار است چه تعداد تصفیه خانه در تهران احداث شود؟

12 تصفیه خانه. ضمن آنکه بد نیست بدانید برنامه ما این است که این تصفیه خانه ها کار کرد محله ای داشته باشند. یعنی تصفیه خانه هایی در هر منطقه داشته باشیم که نیازهای آن منطقه را برطرف کند.

چه زمانی قرار است این شبکه تکمیل خواهد شد؟

پیش بینی های انجام شده نشان می دهد که در افق 1410 این چرخه می تواند به بهره برداری برسد و آب مورد نیاز برای آبیاری کشاورزی را تامین کند.  

اما شاید سوال اصلی به نقش شهرداری در این مساله برگردد. اینکه اصلا شهرداری براساس چه وظیفه قانونی در مساله تامین آب تهران دخالت می کند؟ آن هم در شرایطی که این همه مشکل ریز و درشت و پروژه های نیمه کاره دارد!

به هر حال این هم یکی از مسایل شهری محسوب می شود. منظورم موضوع تامین آب کشاورزی و آب شرب شهروندان است. در این مورد البته قانون هم وظیفه شهرداری را مشخص کرده است. در تبصره 7 و ماده 3 شورا در مورد آب و فاضلاب تهران در این مورد به شهرداری ماموریت داده شده تا برای تامین آب مورد نیاز تهران، منایعی را برای شرکت آب و فاضلاب آماده کند تا شرکت آبفا بتواند نسبت به تکمیل شبکه فاضلاب و احداث تصفیه خانه های مورد نیاز شهر اقدام کند.

منظورتان در نظر گرفتن بودجه ای برای این کار است؟

نه... کمک شهرداری بیشتر باید در قالب در اختیار گذاشتن زمین هایی برای احداث تصفیه خانه ها یا کمک به دریافت مجوزهای قانونی یا کمک به کاهش عوارض احداث شبکه های فضلاب در شهر باشد. البته شاید برخی منابع مالی هم برحسب پروژه تعریف شده، در نظر گرفته شود. تصفیه خانه ششم که امروز تکمیل شده و حدود یکماه بعد وارد مدار خواهد شد و همچنین احداث مخازن آب برای مواقع اضطراری و تکمیل رینگ شبکه آبرسانی تهران از جمله دستاوردهای این تفاهم نامه و همکاری خواهد بود.

صحبت از چاه های تهران و بهره برداری از آنها شد. اصلا چند چاه در تهران داریم؟

براساس اعلام سازمان فضای سبز شهرداری در حال حاضر حدود 150 چاه فعال در تهران داریم که البته این تعداد، در سالهای نه چندان دور، 600 حلقه چاه بوده است.

حالا که بحث آب مطرح شد اجازه دهید کمی در مورد سلامت آن صحبت کنیم. در این شرایط کرونایی شایعاتی مطرح می شود مبنی براینکه آب تهران آلوده به ویروس کروناست. این موضوع واقعا صحت دارد؟

به هیچ وجه. البته در بسیاری از کشورها این مشکل مشاهده شده است. یعنی آب شرب آنها به ویروس کرونا آلوده شده است. ولی براساس رصد دایم آب شرب تهران و حتی فاضلاب آن، خوشبختانه تاکنون هیچ موردی از آلودگی آنها به این ویروس مشاهده نشده است. بنابراین مردم نباید به هیچ عنوان نگران باشند. چه در مورد آلوده بودن و سلامت و کیفیت آب و چه از لحاظ تامین آب در روزهای گرم تابستان.