به گزارش خبرگزاری موج؛ "۰۶ دیگر تمام شده است. (ارتش) گفته ۰۶ دیگر تمام شده است. گفتند چون اعضای شورا نسبت به این موضوع اعتراض کردند ارتش آن را کنار گذاشته و موضوع را پیگیری نمی‌کند بنابراین این تذکر پاسخی ندارد. تلفنی به من گفتند تا به شما اعلام کنم. نگران نباشید و دیگر پیگیری نکنید."

اینها بخش هایی از سخنان محسن هاشمی، رییس شورای شهر تهران در جلسه روز یکشنبه شورای شهر بود که خطاب به علی اعطا؛ سخنگوی شورای شهر که خواستار رسیدگی به نامه اعتراض آمیز ۵ عضو شورا بود؛ بیان می کرد.

تفاهم نامه  پادگان ۰۶ که در مراسم انجام آن با تبلیغات گسترده ای از سوی مدیریت شهری همراه بود و از آن به عنوان یکی از مهمترین دستاوردهای شهرداری در دوره جدید یاد می شد. گرچه این اقدام با انتقادهای فراوانی از سوی برخی از اعضای شورای شهر همراه بود که یکی از آنها همین نامه ۵ عضو شورا بود. در واقع اشاره اعطا به نامه ای بود که بعد از مراسم واگذاری نمادین پادگان ۰۶ به شهرداری تهران، از سوی ۵ عضو شورا و خطاب به شهردار تهران نوشته شده بود و در آن ضمن برشمردن پاره ای از دلایل، تفاهم نامه واگذاری فوق را به نفع شهر ندانسته و خواستار اصلاح آن شده بودند. حالا بعد از حدود یک هفته؛ سخنگوی شورا درصحن شورا به عنوان یکی از امضاء کنندگان نامه یاد شده، در راستای پیگیری آن خطاب به رییس شورای شهر گفت: اخیراً تذکری با امضای ۶ عضو از شورا در رابطه با توافق واگذاری پادگان ۰۶ به شهرداری و تبدیل آن به بوستان؛ مطرح شد که توسط همکارم آقای حق‌شناس قرائت شد که ۵ عضو کمیسیون فرهنگی و اینجانب آن را امضاء کرده بودیم اما متأسفانه با گذشت مدت زمان قابل توجهی همچنان پاسخی به این تذکر داده نشده است. اما هنوز سخنان اعطا تمام نشده بود که رییس شورای شهر با همان لحن شوخ طبعانه مختص به خودش سخنان وی را قطع کرد و به طور ناگهانی خبر از فسخ تفاهم نامه یاد شده و بسته شدن پرونده آن داد.

وی سپس خطاب به برخی از اعضای شورا از جمله حق شناس که می خواستند در این مورد صحبت کنند گفت: آقایان خواهش می کنم موضوعی که تمام شده را دیگر ادامه ندهید. پرونده پادگان ۰۶ بسته شده و لزومی ندارد که بخواهید در مورد آن صحبت کنید یا نامه‌تان را پیگیری کنید!"

ریشه در گذشته

با این وجود و درحالیکه به نظر می رسید اعضای شورای شهر از شنیدن این خبرناگهانی کاملا شوکه شده بودند، اما مروری بر رخدادهای چند هفته اخیر نشان می دهد که این رخداد، چندان هم غیرمترقبه و دور از ذهن نبوده است. 

"محمد سالاری" رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران یکی از منتقدان این طرح بود که پیش از این با انتقاد شدید از شیوه عقد تفاهم نامه یاد شده گفته بود: خواسته اعضای شورای شهر که بارها هم اعلام شد این بود که در این پادگان هیچگونه بارگذاری صورت نگیرد و به یک پارک عمومی تبدیل شود؛ به اعتقاد من نیز اظهارنظر افرادی که در این زمینه انتقاد و دغدغه دارند، درست است اما نقد و بررسی یک موضوع باید مبتنی بر اسناد فرادست یا حقوق مکتسبه‌ای که ایجاد شده، باشد.

وی که طرح قبلی توافق شهرداری با ارتش در مورد این پادگان در زمان ریاست وی بر کمیسیون شهرسازی شورا در دوره چهارم صورت گرفته بود در خصوص دلایل ایراداتی که به توافق جدید وارد است گفت: اشکال اساسی در خصوص پادگان ۰۶ این بوده که در دوره مدیریت شهری گذشته و در زمان دولت هشتم و نهم که طرح‌های جامع و تفصیلی تدوین و ابلاغ شد، این مکان را به جای پهنه G در پهنه S (که مرغوبترین پهنه محسوب می‌شود) با تراکم ۳۱۰ درصد ، قرار داده‌اند؛ پهنه S یعنی تجاری، اداری و خدماتی.

به گفته وی؛ بر اساس دو بند از طرح تفصیلی (که در حال حاضر مقداری از آن تعدیل شده) اگر مساحت یک ملک، سه برابر مساحت مبنا باشد یعنی حدود ۷۵۰ یا ۸۰۰ متر، می‌تواند مجوز یک طبقه اضافه و اگر ۵ برابر مساحت مبنا باشد یعنی حدود ۱۲۵۰ یا ۱۳۰۰ متر می‌تواند مجوز دو طبقه اضافه دریافت کند. طبق این محاسبات و بر اساس طرح تفصیلی که محدوده پادگان ۲۱۳S است، ارتش در سال ۹۲ می‌توانست برای حدود ۲ میلیون مترمربع این عرصه که در پهنه S۲۱۳ قرار دارد، تقاضای پروانه کند اما اشکال اساسی به آنهایی مربوط می‌شود که طرح‌های جامع و تفصیلی را مطالعه، تصویب و ابلا غ کردند.

وی با تاکید براینکه در این زمینه اشتباه استراتژیکی رخ داده است تصریح کرد: علاوه بر این در دوره گذشته مدیریت شهری در کمیسیون ماده ۵ این پرونده مطرح و با بارگذاری حدود ۲ میلیون مترمربع موافقت شده است اما الزامی هنگام تصویب، تعیین کردند که با توجه به اینکه در این عرصه بناهایی وجود دارد که بعضاً گفته می‌شود ارزش تاریخی دارد، نقشه‌ها و طرح نهایی به شورای عالی شهرسازی ارسال و تصویب شود در همین راستا هم ارتش مبالغی برای شهرداری منطقه ۴ واریز کرده است.

اما در سال ۹۶ شهرداری محمد علی نجفی با استناد به برخی از استدلال ها با این تفاهم نامه مخالفت شد و نهایتاً با پیگیری‌های صورت گرفته، بارگذاری در این پادگان به‌صورت قابل توجهی کاهش یافت و مقرر شد بارگذاری‌ها به قسمت جنوبی که فاقد درخت است یا درختان کمتری دارد، منتقل شود؛ قسمت شمالی هم که دارای درختان کهنسال و بناهای پراکنده‌ای حدود ۱۰۰ هزار مترمربع دارد و سازمان میراث هم اعلام کرده دارای ارزش تاریخی است، حفظ شود و به صورت کامل سند به نام شهرداری شود.

به گفته رییس کمیسیون شهرسازی شورا؛ بارگذاری بیش از حد به طور خلاصه، مهمترین ایرادی است که می توان به این تفاهم نامه گرفت که در تشریح آن گفت: بنده فکر می‌کنم دغدغه جامعه مدنی و حرفه‌ای، دغدغه درستی است؛ آنها بر این باورند که اگر قرار است در پادگان‌ها، ساخت و ساز صورت گیرد بهتر است که از شهر خارج نشوند! این حرف درستی است و من هم اعتقاد دارم اگر قرار است پادگانی به خارج شهر منتقل و با بارگذاری‌های انبوه، سرانه‌های موجود هم کمتر شود، چه بهتر که پادگان‌ها در شهر بمانند و از آنها هنگام مدیریت بحران استفاده کرد.

اپیدمی انتقاد در شورا

این انتقادها اما طی یکماه گذشته و به انحاء مختلف از زبان تعدادی از اعضای شورا مطرح شده بود تا اینکه چند هفته قبل محمدجواد حق‌شناس رییس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر، در جریان برگزاری دویست و بیست و یکمین جلسه شورای شهر تهران در تذکری با اشاره به ضرورت اصلاح مصوبات و توافقات در رابطه با پادگان ۰۶ اظهار کرد: پیرو تذکرات و پیگیری‌های انجام شده توسط اعضای شورا در رابطه با موضوع پادگان ۰۶ و مصوبات و توافقات پیرامون آن  با موضوع تفاهمنامه واگذاری پادگان جوادالائمه مشهور به ۰۶ به شهرداری تهران با گذشت ۲ هفته بی‌پاسخ مانده است.

رئیس کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای شهر تهران با انتقاد از اینکه در مدت زمانی که پرونده واگذاری پادگان آموزشی ۰۶ در دوره تصدی شهردار مطرح و در جریان بوده است، هیچ اطلاع‌رسانی یا استعلامی در خصوص روند مذاکرات و شرایط توافق توسط شهرداری و چگونگی پیگیری موضوع در شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، به شورای اسلامی شهر تهران نرسیده و همه اقدامات راسا توسط شهرداری دنبال شده است.

حق شناس نیز در بخشی از سخنانش به بررسی های سالاری اشاره می کند. به گفته وی؛ محمد سالاری رییس کمیسیون معماری و شهرسازی پس از بررسی‌های لازم در کمیسیون مربوطه، در پاسخ استعلام وزارت راه و شهرسازی به درستی مخالفت صریح کمیسیون را با طرح پیشنهادی به دلیل تبعات نامطلوب آن برای شهر را اعلام و درخواست می‌کند کل پنجاه هکتار در اختیار شهر قرار گیرد و از بارگذاری‌های مذکور جلوگیری شود. رونوشت نامه برای شهردار هم ارسال می‌شود. آنچه مسلم است شهرداری تهران و شورای عالی شهرسازی و معماری ایران توجهی به این مخالفت و هشدارها در انجام توافق و تصویب مصوبات مربوطه نداشته‌اند.

حق‌شناس با طرح این سوال که چرا با وجود نظرات اعضای این کمیته که از کارشناسان برجسته کشور هستند، مصوبه فعلی در شورای عالی شهرسازی و معماری ایران به تصویب رسیده و توافقی بر اساس این مصوبه میان شهرداری و ارتش جمهوری اسلامی شکل گرفته است؟ گفت: وزارت راه و شهرسازی در مورخه ۲۶/۴/۹۷ طی مکاتبه ای با شهردار وقت اعلام می‌دارد " نظر به گفتگوهای جلسه مورخ ۲/۱۱/۹۶ شورای عالی شهرسازی و معماری در این رابطه و چالش‌های طرح پیشنهادی در کل با هرگونه بارگذاری در این اراضی با توجه به عوارض ترافیکی، وجود تراکم بالای مسکونی حوزه بلافصل، آسیب‌پذیری بافت ارزشمند و تاریخی... از شهردار تهران درخواست می‌کند نسبت به تعیین تکلیف اراضی مذکور و "اعلام اجماع نظرات" اقدام کند. همچنین با اشاره به نامه مورخه ۱۶/۴/۹۷ کمیسیون شهرسازی شورای شهر که در آن تبعات غیرقابل قبول اجرای طرح بطور کامل تشریح و درخواست مسکوت ماندن طرح مطرح شده است بر این خواسته تاکید مجدد می‌کند.

رئیس کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای شهر تهران ادامه داد: ما معتقدیم در نهایت اگر نتوان هیچ کاری انجام داد، تجدید نظر جدی در میزان بارگذاری و همچنین کاربری های مترتب بر آن مطالبه می‌گردد، به گونه‌ای که در سطح ۱۵هکتاری سهم ارتش، غلبه با کاربری های فرهنگی، اجتماعی و گردشگری باشد و نه کاربری های مسکونی، اداری و تجاری. انتظار می‌رود بر اساس قوانین و مقررات، هرگونه تفاهم نامه منعقده در این زمینه، مورد تایید شورا قرار گیرد.

ارتش: چرا باید عمل کنیم؟!

این انتقادهای تند و تیز که هر روز هم بیشتر و بیشتر می شد و به نوعی عملکرد شهرداری و ارتش را زیر سوال می برد و خیلی ها آن را نوعی تسویه حساب سیاسی می دانستند، اما چندان به مذاق فرماندهان و امرای ارتش خوش نیامد. واضح ترین دلیل آنهم، سخنان مدیرعامل بنیاد تعاون آجا؛ در گفتگو با یکی از خبرگزاری ها بود که در آن در خصوص این تفاهم نامه گفته بود: متاسفانه افرادی‌که تخصص لازم را در این زمینه ندارند به موضوع ورود کرده و حرف‌های بی‌مبنایی را مطرح کنند که قطعاً به ضرر مردم است. جالب اینجاست که این افراد هم شعار مردم و ملت را سر می‌دهند در حالی‌که رونما و پوسته بحث دفاع از مردم و حقوق آنها است ولی درون آن عین ضربه زدن به مردم است.

امیر سرتیپ رضا خرم‌طوسی سپس به طعنه خطاب به منتقدان گفته بود: خنده‌دار است موضوعی را که ۱۰ ها نفر متخصص روی آن بحث کرده و به تصمیمی معقولی برای تهران رسیده‌اند که برای مردم مفید است و می‌تواند سرانه‌ها را ایجاد کند، افرادی‌ که تخصص لازم را در این زمینه ندارند به موضوع ورود کرده و حرف‌های بی‌مبنایی را مطرح کنند که قطعاً به ضرر مردم است. جالب اینجاست که این افراد هم شعار مردم و ملت را سر می‌دهند در حالی‌که رونما و پوسته بحث دفاع از مردم و حقوق آنها است ولی درون آن عین ضربه زدن به مردم است چون با این صحبت‌ها مردم را از یک پارک ۳۵ هکتاری که از پارک شهر و پارک ملت هم بزرگ‌تر است محروم می‌کنند.

وی با اشاره به این‌که ارتش از روی بیکاری اقدامی را انجام نمی‌دهد که به ضرر امنیت کشور باشد، گفت: ما باید عاقلانه و مدبرانه مجوزهایی را برابر قانون و منطق کاری دریافت کنیم به گونه‌ای که هم به نفع شهر باشد و هم از درون آن منابعی حاصل شود که بتواند هزینه این جابجایی را تأمین کند.

وی با شعاری و ژورنالیستی خواندن ادعای برخی از منتقدان و اعضای شورای شهر که معتقدند باید کل این پادگان به شهرداری واگذار شود گفت : ۳۰ درصد باقی‌مانده مقرر شده تا بارگذاری خلوتی روی آن انجام گیرد. متخصصان معماری و شهرسازی به این موضوع واقف هستند که بارگذاری ۶۳۰ هزار متر در ۱۵ هکتار چه میزان بزرگوارانه است.

وی سپس در اظهار نظری صریح در ارتباط با تأثیر تداوم اظهارات غیرکارشناسی برخی از اعضای شورای اسلامی شهر تهران در خصوص تفاهم ‌نامه واگذاری پادگان ۰۶ گفت: برای ما مهم است که در چه فضایی حرکت می‌کنیم، چه کسی را با این اظهارات ناراحت می‌کنیم؟ اگر که اظهار نظرهای خام آقایان که خالی از منطق تخصصی و علمی است ادامه داشته باشد و ما جو را نامناسب ببینیم دوست نداریم در یک جو نامناسب و منفی اقدام مفید ملی را انجام دهیم.

مدیرعامل بنیاد تعاون آجا تصریح کرد: من اتفاقاً با آقای حناچی هم این موضوع را مطرح کردیم وگفتم اگر ببینیم فضا، فضای مسموم، آلوده و ناجوری است چرا ما باید بیاییم و توافق کنیم؟. همین الان که اتفاقی نیفتاده صفر صفر شویم. وقتی‌ که این اقدام به‌جای این‌که یک خدمت ملی تلقی شود این‌طور به‌نظر بیاید که اجحافی به شهر تهران تحمیل می‌کند چه الزامی برای انجام آن است.

امیر خرم‌طوسی اذعان کرد: آخر این چه کاری است که ارتش منابعش را پای کار بیاورد و بعد از آن اتفاقی که نباید بیافتد، رخ دهد؟ البته که این موضوع با تصمیم من انجام نمی‌شود ولی من موافقم که اگر فضا، فضای همدلی و تأیید و تشکر نباشد بازگردیم و سر جای خودمان بایستیم و پادگان را سر جایش بازگردانیم و در این صورت چیزی هم از دست نداده‌ایم.

وی در ادامه دوباره خطاب به اعضای شورای شهر که به این تفاهم نامه انتقاد دارند گفت: ما به آقایانی که فکر می‌کنند تفاهم بر سر تبدیل پادگان ۰۶ به بوستان به ضرر تهران است اثبات می‌کنیم اگر این اتفاق رخ ندهد به ضرر تهران خواهد بود. به جز رفت و آمدهای پادگان انتقال چند هزار نیرو از این محل برای رزمایش یا تیراندازی و حتی رفتن این نیروها به مرخصی با توجه به عرض کم خیابان پاسداران آن را قفل می‌کند.

مدیرعامل بنیاد تعاون آجا بار دیگر در انتقاد به اظهارنظرهای اخیر برخی از اعضای شورای شهر نسبت به تفاهم‌نامه واگذاری پادگان ۰۶، گفت: با چه عقلی کسانی‌که تخصص ندارد به موضوع ورود کرده و تصمیمی را که در سطح بالا گرفته شده را زیر سؤال می‌برند؟ انشاالله ما در برابر این اظهارات ایستادگی و مقاومت می‌کنیم و اجازه نمی‌دهیم این صحبت‌ها خللی در جریان این اقدام ایجاد کند.

امیر خرم‌طوسی در بخش دیگری از سخنان خود حتی پا را از این نیز فراتر گذاشته و با لحنی تند خطاب به شورای شهرگفت: به‌نظر می‌رسد در شورای شهر انضباطی وجود ندارد چون این افراد حرمت رئیس خودشان (شورای اسلامی شهر تهران) را هم نگاه نمی‌دارند چه برسد به ما! رئیس شورای شهر تهران خود در مراسم عملیات احداث بوستان ارتش و تبدیل پادگان ۰۶ به فضای سبز شهری در ردیف اول نشست و در سخنرانی خود از آن تعریف کرد.

وی در پایان صراحتا انتقادهای مطرح شده را سیاسی خوانده و گفت: سازمان ارتش قصد ندارد در دعواهای سیاسی وارد شود ولی ما از این موضوع بوی دعوای سیاسی استشمام می‌کنیم. متأسفانه در مواردی مدیریت شهری خودشان نمی‌خواهند کاری انجام دهند!

ملغی یا پابرجا؟

اما با تمام این تفاصیل این اظهارات صریح و تند و تیز مدیرعامل بنیاد تعاون آجا که خیلی ها از آن به عنوان اتمام حجت ارتش با مدیریت شهری یاد می کردند نیز باعث نشد تا اعضای شورا دست از انتقادهای خود بردارند و همچنان در مصاحبه های رسانه ای بر مواضع خود اصرار می کردند. تا اینکه روز یکشنبه رییس شورای شهر که معلوم بود خودش نیز از این رویه ناراضی است؛ خبر از منتفی شدن این تفاهم نامه داد تا به یکباره مدیریت شهری از شوک این خبر، در سکوتی معنادار فروبروند.

محسن هاشمی همچنین در حاشیه جلسه شورا و در جمع خبرنگاران در خصوص منتفی شدن تفاهم ارتش و شهرداری در خصوص تبدیل پادگان ۰۶ به بوستان گفت: زمانی که تفاهم‌نامه ۰۶ افتتاح شد برخی از اعضا گفتند که این اقدام حرکت خوبی نیست. حرف آنها این بود که چرا ۶۰۰ هزار متر در این پادگان بارگزاری می‌شود در حالیکه پهنه این پادگان S بوده؟ 

وی با ذکر اینکه همین اظهار نظرها باعث بروز سوء استفاده هایی شده است از قول شهردار تهران گفت: حناچی به ما گفته چون در مدیریت شهری اختلاف وجود دارد و ارتش دیده است که دارد مورد سوال قرار می‌گیرد و کار مناسب تبدیل به ضدارزش شده است؛ کمتر موضوع را دنبال می‌کند .

هاشمی با ذکر اینکه این پروژه‌ها برد – برد است  گفت: وقتی یک طرف احساس خطر می‌کند پایش را عقب می‌کشد. من نمی‌گویم موضوع کاملا منتفی شده اما حس پیگیری جدی نداریم.

وی سپس با همان لحن طنز آلود همیشگی اش گفت: این موضوع مثل ازدواج شده که اگر یک طرف احساس "غبن" کند پایش را عقب می‌کشد که نازش را بکشند! حالا هم اینطور شده است. البته من نمی‌گویم که ارتش ناز می‌کند!

با این حال شهرداری هنوز واکنش خاصی به لغو این تفاهم نامه نداشته است. تنها واکنش این نهاد به توییت غلامحسین محمدی رییس مرکز ارتباطات شهرداری تهران بر می گردد که  در خصوص این مساله در حساب توییتری خود به حواشی پادگان ۰۶ اشاره کرد و نوشت: ‌« اینکه گفته می‌شود توافق ‎پادگان ۰۶ منتفی شده است صحت ندارد و اکنون ‎شهرداری و ‎ارتش در عالی‌ترین سطح در حال گفتگو برای اجرای فوری توافق با در نظر گرفتن نظرات اعضای شورای شهر هستند.»

اما با این حال پیگیری های خبرنگار موج حکایت از آن دارد که برخلاف ادعای شهرداری گویا، ارتش تصمیم خود را گرفته و قصد دارد به زودی موضوع منتفی شدن این تفاهم نامه را علنی کند. حالا باید منتظر ماند و دید که آیا تلاش های در پس پرده شهردار تهران برای پابرجا ماندن این تفاهم نامه به نتیجه می رسد یا این دستاورد مدیریت شهری دوره جدید که بسیاری از مدیران کنونی شهرداری و شورا از آن به عنوان یکی از شاخص ترین رهاوردهای این مجموعه یاد می کنند، باز مسکوت و بی نتیجه خواهد ماند؟! تفاهم نامه ای که شهرداری قبل از اجرای آن؛ در اقدامی عجیب و شتابزده، کار احداث بوستانی ۳۵ هکتاری در آن را آغاز کرده و تاکنون هزینه های زیادی در آن صرف شده و قرار بوده تا پایان سال به بهر ه برداری برسد!