به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، از همان هفته‌های اول انتشار ویروس کرونا، کشورهای مختلف با تکیه بر فناوری اطلاعات و نیز نظر به اینکه امروزه همه افراد دنیا اعم از کوچک و بزرگ، پیر و جوان توان استفاده از اینترنت و اپلیکیشن و سایت را دارند و بسترهای موبایلی و شبکه های اجتماعی نیز عامه پسند شده و درحال حاضر اکثرا از این نرم افزارها براحتی استفاده می نمایند، برآن شدند تا با بهره گیری از این علم بخشی از کنترل و حفاظت شهروندان را به خودشان واگذار نمایند تا بتوانند بدین گونه نسبت به کنترل بحران بوجود آمده اقدام کنند. بعنوان مثال بلافاصله پس از اعلان همه‌گیر بودن ویروس کرونا، انواع سایت های تست اولیه خود ارزیابی کرونا راه اندازی شد تا مردم ابتدا خود نسبت به تست اقدام کرده و تنها در صورت لزوم به بیمارستان‌ها مراجعه نمایند و از این طریق احتمال آلودگی افراد را به حداقل برسانند و نیز کادر پزشکی را تنها به بیماران واقعی اختصاص دهند، در این راستا حتی تلاش بر آن بود که پراکندگی مناطق پرخطر را نیز به مردم گوشزد کرده تا کمترین تردد از این اماکن صورت پذیرد و طبیعتا خطر ابتلا نیز کمتر شود و حتی سعی شد که از همین شیوه احتمال آلودگی افرادی که با آنها در تماس هستند را به آنها نشان دهند، تا شهروندان بتوانند مراقبت بیشتری از خود داشته و نهایتا از طریق این فناوری‌ها وضعیت بحرانی کرونا را به گونه ایی آسان تر مدیریت کنند.

این توفیق اجباری بهانه ای شد برای اینکه بار دیگر تکنولوژی توانمندی خود را برای کمک به بشریت به رخ بکشد. عملکردی که شاید انگلستان، آلمان، چین، آمریکا و هند را بتوان از پیشتازان آن دانست. به عنوان مثال در همان هفته های ابتدایی انتشار ویروس کرونا در انگلستان، محققان این کشور با دستور مستقیم وزارت بهداشت آن، برای شناخت هرچه بیشتر این بیماری همه گیر، اپلیکیشنی را برای کمک به ردیابی شیوع covid-19 و کشف افرادی که بیشتر در معرض این بیماری هستند ، راه اندازی کرده است.

این برنامه رایگان که Covid Symptom Tracker نام دارد و با همکاری مستمر محققین دانشگاه کینگ کالج لندن تدوین شده، از کاربران می خواهد تا داده هایی را از جمله سن، جنسیت، کدپستی و همچنین سؤالاتی درباره شرایط پزشکی خود از قبیل بیماری های قلبی، آسم و دیابت را در این سیستم پر کنند. از دیگر اطلاعاتی که این اپلیکیشن از شما می خواهد سابقه مصرف آنتی بیوتیک و مسکن و تایید سلامت جسمانی است.

این اپلیکیشن پس از تکمیل این فرم، از شما می خواهد تا هر روز به مدت ۱ دقیقه  وقت گذاشته و به سوالاتی از قبیل داشتن سرگیجه، حالت تهوع، تب، سرفه و تنگی نفس پاسخ می دهید.

نقطه قوت این اپلیکیشن تعیین لوکیشن افراد بیمار یا افرادی که بیشتر در معرض بیماری قرار دارند، است. بریتانیایی ها معتقدند تا چند روز آینده می توانند مناطق پر خطر را برای افراد جامعه پیش بینی کنند.

 

کره جنوبی و اپلیکیشن مراقبت از خود در قرنطینه

 کره جنوبی نیز یکی دیگر از کشورهایی است که اپلیکیشن های ویژه ای را در مورد ویروس کرونا طراحی کرده است. این نرم افزارهای مراقبت فردی در زمان قرنطینه که توسط وزارت کشور و بهداشت و ایمنی تهیه شده است به افرادی که در قرنطینه قرار دارند اجازه می دهد علائم خود را گزارش دهند. دولت به مردم توصیه کرده است که از نسخه رسمی این اپلیکیشن ها در فرمت iOS و اندروید استفاده کنند. این برنامه از ردیابی GPS برای هشدار دادن به کاربران و مقامات استفاده می کند تا افراد قرنطینه در خارج از منطقه مجاز خود وارد نشوند. این اپلیکیشن به مردم کمک می کند تا از ورود به مناطق آلوده جلوگیری کند. حرکتی که معتقدند می تواند برای جلوگیری از همه گیر شدن این ویروس موثر باشد.

همچنین این اپلیکیشن داده هایی از جمله آدرس و شماره تماس مراکز کنترل بیماری را در اختیار همگان قرار می دهد. در بخشی دیگر ملیت افراد مبتلا، تاریخ ابتلا، سن و محلی که در آن دچار بیماری شده است را نیز به نمایش می گذارد.

البته به گفته دولت، نصب این اپلیکیشن ها اجباری نیست و وزارت بهداشت با در نظر داشتن این مسئله که برای برخی از افراد به خصوص افراد مسن نصب یک اپلیکیشن ممکن است دردسر ساز باشد، همچنان تماس های عادی برای چک آپ شهروندان را به طور سنتی ادامه می‌دهد.

در عین حال به نظر می‌رسد که محبوب ترین اپلیکیشن در کره جنوبی corona۱۰۰m  باشد  که از زمان راه اندازی آن در ۱۱ فوریه بیش از میلیون ها بار نصب شده است. براساس طراحی های صورت گرفته در این اپلیکیشن؛ زمانی که کاربران در فاصله ۱۰۰ متری مکانی قرار بگیرند که توسط دولت به عنوان یک منطقه پرخطر مشخص شده است، هشدار می دهد. دو اپلیکیشن دیگر که مکمل این سامانه هستند، Coronamap که اطلاعات مسافرتی بیماران مبتلا شده را نشان می دهد و Coronaita که مانند یک موتور جستجو برای اطلاعات مربوط به کرونا عمل می‌کند، می‌باشند.

 

سلفی در زمان کرونا

اما دراین میان اپلیکیشن های جالبی هم طراحی شده است که در نوع خود قابل توجه است . به عنوان مثال در لهستان اپلیکیشنی با نام " قرنطینه در خانه" ساخته است که بیماران کرونایی را وادار به گرفتن سلفی می کند. یعنی آن ها باید برای اثبات در داخل خانه بودن یا ویزیت شدن توسط پلیس و پزشک، این سلفی ها را بگیرند.براین اساس، اگر در مدت زمان ۲۰ دقیقه‌ای تعیین شده در اپلیکیشن، سلفی نگیرید ، پلیس به منزل شما می رسد.

 

هندوستان و اپلیکیشن ردیابی کرونا

هندوستان هم یکی از کشورهایی است که به خاطر جمعیت زیادی که دارد و برای حفظ جان شهروندان خود تلاش زیادی را برای طراحی اپلیکیشنی کارآمد داشته است. در نهایت این کشور موفق شده تا اپلیکیشنی را بسازد که با استفاده  از داده های مکانی شما، کرونا ویروس رو رد یابی میکند. این برنامه که ۲۰ cowin-  نام دارد و هم اکنون نیز در iOS و Android مورد آزمایش قرار گرفته است . موقعیت مکانی شما را ردیابی می کند و اگر نزدیک بیمار آلوده به covid-19 باشید ، به شما هشدار می دهد. همچنین این نرم افزارمی تواند تشخیص دهد که منطقه ای که در آن حضور دارید، جز مناطق پر خطر محسوب می شود یا خیر؟

 

آمریکا و سامانه های جدید

اپل در بیانیه ای اعلام کرد که تمامی اپلیکشین های ویروس کرونا که توسط نهاد های دولتی، رسمی و یا ارگان های بهداشت کشور ها توسعه داده نشده باشند را از اپ استور حذف خواهد کرد. همچنین اپل به تازگی اپلیکشن جدیدی برای آیفون طراحی کرده است که در فرمت وب اپلیکیشن نیز قابل استفاده است و به صورت یک پرسشنامه با پرسیدن سوالاتی از کاربران اقدامات ایمنی لازم برای قرنطینه یا مراجعه به پزشک را اعلام می‌کند.

همچنین در آمریکا روباتی با نام "پروموبات" ساخته شده که در میدان تایمز نیویورک نصب شده و نشانه‌های مربوط به ویروس کرونا را ردیابی می‌کند و به سوالات افراد در این زمینه نیز پاسخ می‌دهد.

روبات جدید با چهره انیمیشنی دوستانه و قد یک و نیم متری خود پاسخگوی سوالات افراد در مورد ویروس کرونا است؛ این سوالات می‌تواند شامل علائم بیماری، نحوه درمان، پیشگیری و راههای کاهش خطر ابتلا به بیماری کرونا باشد. برای کمک گرفتن از این روبات، فرد باید رو به روی آن بایستد و به پرسشنامه کوتاهی در صفحه نمایش لمسی جلوی روبات پاسخ دهد و حتی با این روبات گفتگو کند.

 

اپلیکیشن هشدار کرونا در آلمان

آلمان هم گرچه دیرتر از بقیه کشورها اما بالاخره حدود یکماه قبل از اپلیکیشنی جدید و پیشرفته رونمایی کرد. دلیل اصلی دیر فعال شدن این اپلیکیشن اختلاف نظرها در قبال ثبت و ذخیره اطلاعات کاربران بود. در ابتدا قرار بود اطلاعات کاربران به صورت مرکزی ذخیره گردد، اما بعداً حکومت فدرال آلمان بر سر مدل غیرمتمرکز ذخیره داده ها توافق نمود. در پایان ماه اپریل شرکت «تی سیستم» که شرکت تابعه «دویچه تلیکام» است و شرکت نرم افزار «اس ای پی» نیز برای توسعه این اپلکیشن با وزارت صحت فدرال آلمان همکار گردیدند.   

ینس اشپان، وزیر صحت آلمان فدرال گفت که این اپلیکیشن هم در زمان تعیین شده با شرکت‌های همکار و هم با هزینه تعیین شده از قبل آماده فعالیت شده است. او همزمان پذیرفت که توسعه این اپلیکیشن کمی بیشتر زمان گرفته است. به گفته اشپان یکی از دلایل زمانگیر شدن این اپلیکیشن، ساختن آن بر مبنای معیارهای فناوری بلوتوث می باشد که باید انتقال اطلاعات از فاصله کوتاه با آن ممکن باشد. او گفت: «طور مثال برخی کشورها در آسیا با سیستم «جی پی اس» کار می کنند که در آن از فاصله صد متری اطلاعات تبادله می شود. به باور من این گونه اپلکیشن‌ها آنقدر دقیق نیست، مثل اپلیکیشنی که ما ارائه کرده ایم.» به گفته او در صورت تماس و ارتباط با یک فرد مبتلا به کرونا، می توان خیلی سریع آن را ردیابی و شناسایی کرد.

 

چینی ها و ردیاب تماس

چینی ها نیز مانند هندی ها یکی از پرجمعیت ترین کشورهای جهان را تشکیل می دهند . ضمن آنکه این کشور خود مهد کرونا در جهان محسوب می شود. برای همین محققان چینی نیز برای اینکه از قافله عقب نمانند به منظور پیشگیری از شیوع ویروس کرونا، اپلیکیشنی به نام "ردیاب تماس نزدیک" (Close Contact Detector) را طراحی کرده اند. این برنامه خطر تماس کاربران با ویروس جدید کرونا را بر اساس میزان نزدیکی آن‌ها با مبتلایان یا افراد مشکوک به این بیماری بررسی کرده و در صورت لزوم به فرد هشدار می‌دهد.

اپلیکیشن جدید به کاربران اجازه می‌دهد وضعیت سلامت خود را از طریق اسکن کردن یک کد QR در اپلیکیشن‌هایی همانند Alipay، WeChat یا QQ کنترل کنند. آن‌ها باید نام و شماره شناسایی خود را در اپلیکیشن وارد کنند. سپس اپلیکیشن به آن‌ها اطلاع می‌دهد که آیا آن‌ها در تماس مستقیم با فرد مبتلا بوده‌اند یا خیر. همچنین، هر شماره تلفن ثبت شده می‌تواند سه شماره شناسایی دیگر را نیز بررسی کند تا مطلع شود آیا آن‌ها در معرض ابتلا به بیماری کرونا قرار داشته‌اند یا خیر.

این برنامه اغلب برای افرادی مفید است که محل کار و زندگی مشترکی دارند. علاوه بر این، پزشکانی که با بیماران سر و کار دارند و مسافران وسایل حمل و نقل عمومی نیز می‌توانند از این برنامه بهره ببرند. اگر برنامه "ردیاب تماس نزدیک"، تشخیص بدهد فردی با علائم مربوط به بیماری کرونا در فاصله کمی از کاربر قرار دارد، از او خواسته می‌شود در منزل بماند.

 

خطر اپلیکیشنی

اما این اپلیکیشن ها، همیشه هم اینچنین بی خطر نیستند! درست مثل اپلیکیشنی که در کشور اسرائیل طراحی شده است. یک  روزنامه این کشور اعلام کرده افرادی که نرم افزار «کرونا اپ» را در سرزمین‌های اشغالی فلسطین دانلود کرده بودند، باید اطلاعات شخصی از جمله سابقه بیماری خود را در این نرم افزار وارد می‌کردند. بسیاری از کاربران همچنین آدرس الکترونیکی خود را نیز برای دریافت به روز رسانی‌ها در اختیار نرم افزار قرار داده بودند.

اما یک پژوهشگر امنیتی اعلام کرده که شکاف بزرگ امنیتی به هر شخصی اجازه می‌دهد که با استفاده از ابزار هک به سوابق تمام کاربران دسترسی پیدا کرده و حتی به جای کاربران از نرم افزار استفاده کنند که همین امر می تواتند باعث بروز نگرانی های فراوانی برای کاربران این کشور باشد.

 

همکاری گوگل و اپل برای  اپلیکیشنی مشترک

علاوه بر اینها در اوایل سال جدید، دو شرکت گوگل و اپل اعلام کرده اند که در پروژ‌‌ه‌ای مشترک یک فناوری‌ را تدارک دیده اند که با استفاده از آن می‌توان دارندگان گوشی‌های هوشمند را از طریق ارسال پیام باخبر کرد که در تماس با یک بیمار مبتلا با کرونا قرار گرفته‌اند. 

این شرکت با همکاری اپل ویژگی ای را توسعه داده که تماس میان افراد را ردیابی می‌کند و در آینده نزدیک به سیستم عامل اندروید و iOS اضافه می‌شوند، البته به iOS 13.5 قابلیت پشتیبانی از ردیابی تماس اضافه شده است.

گوگل اخیرا ابزاری با نام Sodar را توسعه داده که از دوربین گوشی‌های هوشمند به عنوان ابزاری برای اندازه‌گیری استفاده می‌کند و در صفحه نمایش یک دایره با شعاع ۲ متر را به نمایش می‌گذارد. از نظر فنی، ابزار گوگل از WebXR استفاده می‌کند که نحوه شبیه‌سازی دایره در اطراف شما مانند دیدن اشیاء واقعیت افزوده توسط گوشی است که بهترین مثال برای آن، بازی «پوکمون گو» است.

پیش از این هم اپل اپلیکیشنی را طراحی کرده بود که به مردم امکان می‌دهد تا نشانه‌های بیماری کووید-۱۹ را دنبال کرده و به مبارزه با انتشار ویروس کرونا کمک کنند 

این نرم‌افزار کاربردی تاکنون صدها هزار بار پیاده‌سازی شده و با موج حرکت کاربران به سوی شناسایی نشانه‌های بیماری در خود، به صدر جدول «اپ استور اپل» راه یافته است. 

نکته جالب تر در مورد این نرم افزار این است که پژوهشگران از کاربران خواسته‌اند تا در برنامه فوق ثبت نام کرده و حتی اگر نشانه بیماری را در خود نمی‌بینند، بنویسند که چه احساسی دارند. این کار موجب جمع‌آوری اطلاعات بیشتر درباره محل سرایت ویروس و نحوه اثر آن بر افراد مختلف می‌شود. 

این نرم‌افزار کاربردی جدید فعلا در بریتانیا و آمریکا در دسترس است. این اپلیکیشن را شرکت علوم تغذیه زوئی، به ریاست تیم اسپکتور پرفسور اپیدمیولوژی ژنتیک در کالج کینگ لندن، تهیه کرده است. زوئی قبل از آن که به عنوان شرکت خصوصی تاسیس شود، در کالج کینگ شروع به کار کرد و پژوهشگران دانشگاه و دیگر سازمان‌ها به ایجاد اپ آن کمک کردند. 

البته قبل از این هم، اپل اپلیکیشنی خاص هم برای کاربران گوشی های آیفون خود طراحی کرده بود که با نام "سیری" شناخته می شد. این دستیار صوتی با طرح چند سوال، از عوامل این ویروس مطلع شده و به کاربران در پیشگیری از ابتلا و همچنین درمان آن کمک کند. بدین ترتیب اکنون اگر بپرسید که شما به ویروس کرونا مبتلا هستید یا خیر، او بر اساس اطلاعات بدست آمده از مرکز بهداشت عمومی آمریکا، چند سوال بله یا خیر در مورد علائم از شما می‌پرسد تا در نهایت به پرسش شما پاسخ دهد. (بدیهی است که سوال باید به زبان انگلیسی یا زبان‌های پشتیبانی شده در سیری پرسیده شود).

علاوه بر توصیه‌های ابتدایی و پرسش در مورد عواملی که شایع‌ترین در مورد کرونا هستند، قابلیت تشخیص کرونا در سیری شما را به برنامه‌های سلامتی از راه دور هدایت می‌کنند. برنامه‌هایی که توسط توسعه‌ دهندگانی معتبر طراحی شده و اپل نیز از صحت اطلاعات درون آن‌ها کاملا مطمئن است.

البته تلاش‌های اپل صرفا به سیری محدود نمی‌شود! این شرکت در سرویس اشتراکی اپل تی‌وی هم نمایش جدیدی راه‌اندازی کرده تحت عنوان Oprah Talks COVID-۱۹ که در آن Oprah Winfrey قول داده با متخصصین و افراد مبتلا به ویروس مصاحبه‌ای داشته باشد. اولین قسمت این برنامه با مصاحبه‌ای از ادریس البا، بازیگر معروف و همسرش سابرینا دور، آغاز شد. افرادی که متاسفانه آزمایش کرونا برایشان مثبت شد.

 

صدای کرونا

دانشگاه کمبریج هم یکی دیگر از مراکزی است که از مدتها قبل بر روی پروژه ای با عنوان  "صدای کرونا" کار می کند. در این پروژه، افراد در میکروفون کامپیوتر نفس می‌کشند و سرفه می‌کنند و اطلاعاتی مانند سن، جنسیت و موقعیت مکانی خود را ثبت می‌کنند. اگر آزمایش کرونا داده باشند جواب آزمایششان هم ثبت می‌شود. در آخر از آنها خواسته می‌شود این جمله را سه بار بخوانند: "امیدوارم اطلاعاتم بتواند به کنترل همه‌گیری ویروس کرونا کمک کند." در پایان، دستگاه احتمال ابتلای آنها به بیماری کرونا را حدس می‌زد. اکنون محققان مشغول بارنگری این برنامه هستند.

پرفسور سیسیلیا ماسکولو می‌گوید: "هدف ما جمع آوری انبوهی داده است تا بفهمیم آیا می‌توانیم با استفاده از این صداها، افراد مبتلا به کرونا را شناسایی و حتی شاید مرحله بیماری آنها را تعیین کنیم. با این کار شاید بتوان در اولویت‌بندی بیماران (تریاژ) به اورژانس و مراجع درمانی کمک کرد. "

براساس این گزارش؛ در روزهای اول ، ۱۲۰۰ نفر صدای خود را ضبط کردند و ۲۲ نفر گفتند نتیجه تست ویروس کرونایشان مثبت بوده است.در واقع اساس برنامه "صدایاب کرونا" دانشگاه کارنگی ملون، تحقیقات قبلی دانشگاه پیتزبورگ در جمع‌آوری و ثبت و ضبط صدا است. گروه تحقیقاتی دانشگاه کمبریج امیدوار است در دو ماه آینده محصول نهایی را تکمیل کند.

 

و اما ایران...!

در ایران هم بعد از انتشار اخباری در مورد طراحی نرم افزارهایی برای تست کرونا، رقابت شدیدی برای طراحی اپلیکیشنی در همین خصوص آغاز شد که شاید اولین آنها تلاش دانشگاه جندی شاپور اهواز بود. سرپرست دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهوازدر دهه اول اسفند ماه سال گذشته با اعلام خبر طراحی اولین اپلیکیشن تشخیص کرونا گفته بود: این نرم افزار به جهت کمک پزشکان و متخصصان در تشخیص کرونا طراحی شده است.

دکتر فرهاد ابول نژادیان افزود: این نرم افزار راهنمای مجموعه اقدامات تشخیصی بیماری حاد تنفسی کرونا بر اساس پروتکل تشخیص کوید 19 می باشد.

پس از آن حتی خود وزارت بهداشت هم سایتی با عنوان سامانه اطلاع‌رسانی، خود‌ارزیابی و ثبت بیماران کرونا را طراحی کرد که شهروندان می توانستند با مراجعه به آن ضمن تست خودارزیابی کرونا، از وضعیت آلوده بودن مناطق مختلف شهرهای کشور به کرونا نیز با خبر شوند. این سایت با تقلید از نمونه های خارجی خود، قسمتی هم برای اخبار پیرامون کرونا داشت. با تمام این تفاصیل این سایت که گفته می شود هزینه سنگینی هم برای طراحی آن شده است، از اردیبهشت عملا از مدار خارج شد و تا امروز تلاشی برای به روز کردن آن نشده است. گرچه این تنها سایت و نرم افزار وزارت بهداشت و نهادهای بهداشتی کشور برای تست کرونا نبوده است. پس از آن هم وزارت بهداشت بدون اینکه توضیحی در مورد تعطیلی سایت قبلی ارایه دهد؛ سایت دیگری را راه اندازی کرد تا از قافله رقابت داخلی راه افتاده عقب نیافتاد. اما جالب اینجا بود که شرکت گوگل همان زمان ادعای تلاش دولت ایران برای جمع‌آوری اطلاعات شخصی مانند شماره تلفن و موقعیت جغرافیایی افراد، در نسخه موبایلی این  برنامه اندرویدی که با نام  AC19 شناخته می شد را مطرح کرد و برخی از کارشناسان امنیت نیز آنرا تایید کردند و برخی نیز این ادعا را رد نمودند و در نهایت هم گوگل این نم افزار را از فروشگاه گوگل پلی حذف کرد!

شاید آخرین اقدام در این زمینه به تلاش محققان بیمارستان سینا با دانشکده انفورماتیک دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی برگردد.  دکتر محمد طالب پور رییس بیمارستان سینا در این مورد با اشاره به اینکه تحقیقات در زمینه استفاده از هوش مصنوعی برای درمان کرونا آغاز شده است، گفت: دانشکده انفورماتیک دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در حال پردازش، اطلاعات جمع آوری شده همکاران این مجموعه است و کار در مراحل پایانی بوده و بزودی این نرم افزار در دسترس مردم قرار می گیرد.

وی ادامه داد: این نرم افزار با بررسی ۴ آیتم سی تی اسکن، صدای سرفه، نوار قلب و علایم حیاتی بیمار، اطلاعات را پردازش و براساس آن احتمال ابتلا به بیماری کرونا را پیش بینی می کند و همچنین در افراد مبتلا میزان احتمال مرگ و میر یا بهبودی را به صورت درصدی پیش بینی می کند و در همین راستا پیشنهادهایی در خصوص انتخاب مدل درمانی و یا ایزولاسیون در منزل یا بستری در بیمارستان ارائه می دهد.

رییس بیمارستان سینا ادامه داد: نرم افزارهای مشابهی وجود دارد که اطلاعات محدودتری مانند عکس سی تی اسکن ریه را جمع آوری و با ارزیابی آنها، راهکار ارایه می دهد، اما این نرم افزار علاوه بر داشتن اطلاعات در مورد حدود ۵۰ سوال مرتبط با کرونا (رجیستری کرونا)، با استفاده از نوار قلب، سرفه و سی تی اسکن، اطلاعات را به صورت جامع ارزیابی و بهترین راهکار را ارائه می دهد.

بعد از ناکامی دولت در طراحی نرم افزاری موثر برای تست کرونا، باز هم بخش های خصوصی و دانشگاه ها خودشان دست به کار شدند تا نرم افزارهایی مشابه را طراحی و راهی بازار کنند. طراحی هایی که تعدادشان آنچنان زیاد شده که شهروندان نمی دانند باید کدام را انتخاب یا به کدام یک اطمینان کنند. چرا که گذشته از اینکه معلوم نیست این نرم افزارهای تا چه حد در تشخیص کرونا موفق هستند، این ترس هم از سوی کاربران وجود دارد که اطلاعات شخصی آنها به سرقت برود. 

 اپلیکیشن ماسک یکی دیگر از همین نرم افزارهاست که توسط تیمی از دانشجویان دانشگاه‌های برتر ایران ساخته شده مدعی است که نقشه ابتلا به کرونا در کشور، شهر و محل زندگی کاربران را در اختیار آنها قرار می‌دهد. بنابراین کاربران با استفاده از این نرم‌افزار از مناطق آلوده به ویروس کرونا مطلع می‌شوند و با استفاده از تست‌های موجود در این نرم‌افزار  میزان سلامتی خود و احتمال ابتلایشان  به این بیماری را بسنجند.

 

حقیقت در پس پرده

به نظر می رسد اما دغدغه شهروندان در مورد استفاده از این اپلیکیشن ها چندان هم بیراه نباشد. کمااینکه سرهنگ علی‌محمد رجبی، سرپرست مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا، چندی پیش خبر از شناسایی 23 برنامه که تحت عنوان دماسنج و تست کرونا فعالیت می‌کردند گفت.: برای نمونه این نرم افزارها از مخاطبین درخواست می‌کردند انگشت خود را روی موبایل قرار داده تا دمای بدن آن‌ها را مشخص کند. نکته نخست اینکه اینگونه نرم افزارها اطلاعات واقعی به شهروندان نمایش نمی‌دهد و همواره صورت تصادفی یک عدد را نمایش می‌دهد زیرا از نظر فنی چنین امکانی وجود ندارد.

سرهنگ رجبی افزود: این 23 برنامه اقدام به سرقت اطلاعات شهروندان می‌کردند و برخی از این بدافزارها در قالب برنامه‌های داخلی نیز عرضه می‌شد که تذکرات لازم به این مجموعه‌های داخلی دادیم تا این بدافزارها را از خدمات خود حذف کردند.

با این حال به نظر می رسد گویا طراحی نرم افزار و اپلیکیشنی برای انجام تست های کرونا و ناکامی وزارت بهداشت و ستاد ملی کرونا در این مورد بدجوری برای مسئولان بهداشت کشور سنگین بوده است چرا که براساس ظواهر امر به نظر می رسد همچنان این وزارت خانه و ستاد ملی کرونا با تمام توان و البته صرف هزینه های سنگین به دنبال طراحی چنین نرم افزاری هستند. 

آخرین اخبار در این زمینه به اظهارات ستاد ملی مدیریت کرونا در مورد تولید اپلیکیشنی جدید برای این هدف بر می گردد که هفته اول تیرماه منتشر شده است. حسین قاسمی در این خبر با اشاره به ضرورت استفاده از نرم‌افزار منسجم کنترل هوشمند کرونا درباره نرم افزار جدیدی که قرار است با مشارکت دستگاه‌های مختلف آماده شود گفت: در تلاش هستیم با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، معاونت علمی ریاست جمهوری و شرکت‌های دانش بنیان، کنترل هوشمند بیماری کرونا را با هدف قطع زنجیره انتقال، در قالب یک نرم افزار منسجم بررسی و اجرایی کنیم. 

دبیر کمیته امنیتی، اجتماعی و انتظامی مدیریت کرونا با اقرار به اینکه هم اکنون برنامه‌های مختلفی وجود دارد اما انسجام برای  ارائه خدمات به دینفعان کامل نشده است، گفت: با طراحی نرم‌افزار کنترل هوشمند کرونا، کلیه کنترل‌ها و ایجاد محدودیت‌ها  در کشور، بر اساس یک برنامه نرم‌افزاری صورت خواهد گرفت.

قاسمی یادآورشد: جلسات منظم و هدفمندی جهت طراحی نرم‌افزار کنترل هوشمند کرونا برگزار شده است و همه دستگاه‌ها بر اهمیت ایجاد و کارایی این نرم افزار تأکید دارند. درباره جزئیات آن نیز پس از نهایی شدن طرح، اطلاع رسانی انجام خواهد شد.

بدین ترتیب باید منتظر ماند و دید که این بار آیا وزارت بهداشت به نمایندگی از ایران می تواند اپلیکیشنی کارآمد و در شأن کشورمان طراحی کند یا دوباره این نرم افزار جدید هم به سرنوشت اپلیکیشن ها و سایت های مشابه دچار خواهد شد و به بایگانی پرونده های نرم افزارهای قبلی خواهد پیوست و هزینه های گزافی که برای آن شده نیز به سادگی فراموش می شود!؟ بدون آنکه کسی بخواهد در مورد چگونگی هزینه کرد آنها تحقیق و تفحصی کند!