به گزارش خبرگزاری موج، از زمستان سال گذشته شهرداری تهران اعلام کرد که قرار است در سال ۹۹، بیش از هزار پروژه کوچک مقیاس را اجرا کند. با این حال مجید فراهانی، نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر تهران، دو هفته قبل اعلام کرد که هنوز شهرداری لیست این پروژه ها را به شورا ارسال نکرده است و از این بابت از شهردار تهران انتقاد کرد.

این در حالی است که سیاست اجرای پروژه های کوچک مقیاس، در مجموع با انتقادهای زیادی هم همراه بوده است. انتقادهایی از سوی منتقدینی که معتقدند هنوز تهران نیازمند پروژه های بزرگ مقیاس نیز می باشد. برای بررسی ابعاد مختلف این طرح ۲ هزار میلیاردی که به اعتقاد خیلی ها شهرداری را برای تامین آن با چالش هایی جدی مواجه خواهد کرد؛ خبرنگار موج گفتگویی با مجید فراهانی انجام داده که در ادامه می خوانید.

آقای فراهانی؛  شما چندی قبل انتقادی داشتید به شهرداری در مورد ارایه نشدن لیست پروژه های کوچک مقیاس شهر تهران که قرار بود تا خرداد ماه به شورا ارسال شود. این لیست بالاخره به دست شما رسید؟

بله. خوشبختانه این لیست چند وقت قبل به شورا ارایه شد و همین الان این پروژه ها به مناطق ابلاغ شده اند و عملیات اجرایی آنها نیز آغاز شده است. البته طی دو – سه هفته گذشته شهردار تهران هم دستورالعمل بسیار جامع و مفصلی را ابلاغ کردند که نشان می دهد؛ شهرداری در مورد اجرای این پروژه های کوچک مقیاس یا پروژه های محله محور، جدی است.  

ولی یادم هست که  در چند ماهه آخر سال گذشته نیز چندین پروژه در مناطق مختلف افتتاح شدند که از آنها به عنوان پروژه های کوچک مقیاس یاد می شد. 

بله. بعد از نهایی شدن موضوع و براساس مجوزهایی که وجود داشت؛ یکسری پروژه های کوچک مقیاس به صورت آزمایشی شروع شد تا نقاط ضعف و قوت این فرآیند مشخص شوند. البته قرار نیست که شهرداری های مناطق بخواهند پروژه های خودشان را در قالب پروژه های کوچک مقیاس معرفی کنند و جا بزنند!

خب پروژه های مناطق هم به هر حال برای بهبود شرایط محلات و ارتقاء زندگی شهروندان اجرایی می شوند!

بله. ولی قرار است پروژه هایی که به عنوان محله محور یا کوچک مقیاس تعریف می شوند، پروژه هایی هستند که جزو مطالبات مردم هستند و به نوعی رضایت مندی شهروندان را به همراه دارند. برای همین مقرر شده که پروژه های روتین و معمول شهرداری های مناطق و محلات در این لیست نباشند. پروژه هایی مانند: رنگ آمیزی، جداول، آسفالت ریزی، گاردیل سازی و... اینها جزو وظایف ذاتی شهرداری است و نباید به عنوان پروژه های کوچک مقیاس تعریف شوند.

و الان چند پروژه از سوی شهرداری به عنوان پروژه های محله محور یا همان کوچک مقیاس معرفی شده اند؟

حدود ۶۰۰ پروژه با بودجه ای معادل ۵۵۷ میلیارد تومان.

۵۵۷ میلیارد؟ مگر قرار نبود در این طرح هزار پروژه و با بودجه ای حدود ۲ هزار میلیارد اجرایی شود؟

چرا. ولی این فاز اول پروژه هاست. تا پایان شهریور لیست دوم ابلاغ می شود و در نهایت باقی مانده پروژه ها نیز تا پایان آبان ماه معرفی و ابلاغ خواهند شد تا فرصتی برای اجرای آنها در سال ۹۹ باشد. چون این پروژه ها به گونه ای تعریف می شوند که باید طی ۳ تا ۹ ماه اجرا شوند.

تا جایی که به خاطر دارم، قرار بود که این پروژه ها با نظر مستقیم شورایاران انتخاب شوند. با این وجود شورایاران اکثر مناطق گلایه و انتقاد دارند که در انتحاب پروژه های کوچک مقیاس از آنها نظرخواهی نشده است. این ادعای شورایاران، با ماهیت دستورالعمل و هدف گذاری تعریف شده برای این پروژه ها کاملا در تناقض است!

علت این مساله برمی گردد به روند ابلاغ بودجه سال ۹۹ شهرداری. در تبصره ۳۵ بودجه سال جاری شهرداری، صراحتا اعلام شده که پروژه های کوچک مقیاس حتما باید با نظر شورایاران تعریف و اعلام شوند و امضای آنها نیز باید پای صورتجلسه لیست این پروژه ها باشد. اما متاسفانه فرمانداری به بودجه شهرداری ایرادهایی گرفت و درنهایت کار به وزارت کشور و هیات حل اختلاف کشید. بنابراین فرآیند تایید این بودجه بسیار طولانی تر از حد معمول شد و تازه حدود یکماه قبل بود که بودجه مناطق ابلاغ شد. بنابراین طبیعی است که درفاز اول؛ اصلا سندی برای الزام به اخذ نظر از شورایاری ها در تعریف این پروژه ها وجود نداشته تا شهرداری مناطق ملزم باشند براساس آن، از شورایاری ها نظرخواهی کنند. 

موضوع بعدی این است که آیا شهرداری می تواند در این شرایط بحران مالی، ۲ هزار میلیارد تومان بودجه لازم برای اجرای این پروژه ها را تامین کند؟

بله. این ردیف بودجه جزو ردیف هایی است که منابع آن پیش بینی شده و صددرصد محقق خواهد شد.

از همان زمانی که اعلام شد قرار است پروژه های کوچک مقیاس اجرا شود، انتقادهای زیادی مطرح می شد که چرا شهرداری باید در تهران با اینهمه مشکلاتی که دارد، به جای طرح های زیر بنایی و بزرگ مقیاس به دنبال طرح های خرد و کوچکی باشد که شاید تاثیر چندانی در وضعیت عمرانی پایتخت ندارند؟ واقعا چرا شهرداری تصمیم گرفته دیگر پروژه بزرگ مقیاسی را اجرا نکند؟

این بحث مفصلی است . فقط همین قدر بگویم که با شرایط کنونی تهران، اجرای پروژه های بزرگ مقیاس دیگر نه ممکن است و نه برای تهران مفید می باشد. پروژه هایی مانند پروژه های بزرگراه امام علی، صدر یا تونل توحید و.... چون اجرای این پروژه ها در حقیقت دعوت خودروها برای تردد بیشتر در شهر است که برای تهران نه مفید است و نه ممکن. برای همین تمرکز مدیریت شهری روی پروژه های کوچک مقیاس قرار گرفته است. البته این به معنای تعطیلی پروژه های بزرگ مقیاس نیست بلکه منظور این است که "تمرکز" ما روی پروژه های کوچک مقیاس است نه پروژه های بزرگ مقیاس. وگرنه همین الان هم پروژهای بزرگ مقیاسی مثل زیرگذر پل گیشا، استاد معین( بخش اتصال به سی متری جی) و... در حال اجرا و تکمیل هستند. 

جنس پروژه هایی که در این طرح پروژه های کوچک مقیاس تعریف می شود در چه بخش هایی است؟ منظورم این است که این پروژه ها بیشتر در بخش نوسازی هستند؛ یا فضای سبز یا عمرانی و.... ؟

هنوز کار آماری ما در این زمینه به نتیجه نرسیده است ولی همین قدر می توانم بگویم که طیف وسیعی از پروژه های شهری را شامل می شود. از ایجاد دور برگردان‌ها تا ایستگاه های جدید اتوبوس، میادین میوه و تره بار، درمانگاه هایی برای شرکت شهر سالم و حتی ایجاد فروشگاه های شهروند جدید.

ولی فکر نمی کنید پروژهایی مثل پروژه های احداث بازارچه های جدید میوه و تره بار یا فروشگاه‌های شهروند دیگر جزو پروژه های کوچک مقیاس نباشند؟!

بله درست است ولی تاکید ما این است که چنین پروژه هایی توسط سرمایه گذاران بخش خصوصی انجام شود تا کمبودهای محلات در بخش های خدمات رسانی جبران شوند.