به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، قرار بود از روز شنبه محدودیت های کرونایی جدیدی در سطح پایتخت و بسیاری از شهرهای دیگر کشور اعمال شود تا شاید زنجیره کرونا قطع گردد. اما، با این حال بررسی های میدانی خبرنگار موج نشان می دهد که به جز صنوفی که در خیابان های اصلی مشغول به کار هستند و مغازه دارند بسیاری دیگر از مغازه های واقع در خیابان های فرعی و دفاتر شرکت هایی که در ساختمان های بدون نام و نشان فعالیت می کنند، همچنان به کار خود ادامه می دهند. چه در طول روز و چه بعد از ساعت ۱۸ و حتی محدودیت جدید رفت و آمدی در ساعت ۲۱. 

ساعت ۱۰:۳۰ دقیقه صبح؛ محله سلسبیل

برخلاف آنچه گفته می شود با وجودیکه بسیاری از مغازه های خیابان های اصلی رودکی و جیحون و قصرالدشت و امام خمینی و کلا محله سلسبیل کرکره ها را پایین کشیده اند و تعطیل کرده اند اما؛ به همان نسبت مغازه هایی که در خیابان های فرعی این محله قرار دارند درست مثل روزهای عادی به کار خود ادامه می دهند! به بهانه قیمت کردن سیم شارژر موبایل وارد یکی از همین مغازه ها که بی خیال از همه چیز همچنان باز است و مشغول کسب و کار می روم. دو جوان ۲۶-۲۷ ساله پشت ویترین داخلی مغازه نشسته اند و دارند با موبایل هایشان ور می روند. برای اینکه سرصحبت را باز کنم می پرسم: آقا شارژر دارید؟

یکی از دو جوان فروشنده بدون آنکه سرش را از روی گوشی اش بلند کند جواب می دهد: اگر شارژر اصلی بخواهی ۹۵ تومن و اگر متفرقه بخواهی بین ۳۵ تا ۵۵ تومن.

قبل از خارج شدن از مغازه سوال اصلی ام که بهانه ای برای ورود به مغازه شده را می پرسم و می گویم: خوبه شما باز بودید.. وگرنه امروز گیر می کردم. راستی نمی ترسید که پلمبتون کنند؟

همان فروشنده اولی نگاهی عاقل اندر صفیحانه به من می کند و می گوید: نه بابا ... کی میاد تو این خیابون فرعی؟ اینجا محلیه. پلیس مگه بیکاره بخواهد تک تک کوچه ها و فرعی ها را بچرخد؟!

ساعت ۱۱ خیابان نظری در میدان انقلاب

اینجا اکثر کسب و کارها در خانه های قدیمی فعالیت می کنند. یکی لیتوگرافی  دارد و یکی طبقه ای از ساختمان را دفتر فنی کرده است. اما اکثر ساختمان های این خیابان فرعی یا دفتر انتشاراتی هاست و یا انبار آنها. بنابراین تقریبا فهمیدن اینکه کدامیک باز هستند و کدامیک تعطیل تقریبا غیرممکن است. سرایدار یکی از این ساختمان های قدیمی که دم در ایستاده وقتیکه از او می پرسم: باز هستند؟  درحالیکه دارد آنطرف خیابان را نگاه می کند می گوید: آره مگه قراره نباشن؟ 

- گفتم شاید با توجه به اینکه قرار بوده از امروز همه جا تعطیل باشد، اینها هم نباشن!

لبخند معناداری می زند و می گوید: اینها همه اش یه مشت حرف چرند و پرنده. یعنی چی که یکسری مشاغل تعطیل باشن و یکسری باز؟ یعنی کرونا از مغازه هایی که باز هستن می ترسه و سراغ اونها و مشتریانشون نمی ره؟ 

- خب نمی ترسند که دفترهاشون را ببندند؟

باز هم لبخند ملیحش را تحویلم می دهد و با همان لحن تمسخرآمیزش جواب می دهد: تو روز یکی دو بار ممکنه ماشین گشت از اینجا رد بشه، اون هم که نمیاد در ساختمون ها رو بزنه و بره تو ببینه کدوم شرکته و کدوم خونه! پس خیالی نیست... اینجا همه چیز آزاد؛ آزاده.

اما وضعیت در خیابان های اصلی شهر ۱۸۰ درجه با این مغازه ها و شرکت های واقع در خیابان های فرعی فرق می کند. در گشتی که در شهر می زنم، تقریبا هیچ مغازه و شرکتی در خیابان های اصلی شهر باز نیست.( البته به جز مغازه های مجاز به فعالیت) از خیابان ولیعصر به عنوان طولاتی ترین خیابان تهران گرفته تا بلوار کشاورز و هفت تیر و ستارخان و رسالت و تهرانپارس و .... با این وجود همان مغازه های خیابان های فرعی کافی هستند تا تمام تلاش و نتیجه ای که گفته می شود "قرار" است با بستن مغازه ها عاید شهر و شهروندان شود، بی ثمر بماند.

ساعت ۲۰:۴۵ شرق تهران، محله مجیدیه 

قرار است تا یک ربع دیگر برای اولین بار مقررات منع تردد از ساعت ۲۱ در تهران اجرایی شود. اینجا خبری از ترافیک همیشگی خیابان های این محله نیست. تعداد ماشین ها به تعداد انگشتان یک دست هم  نمی رسد . شاید به این علت که اعلام شده، قرار است دوربین های نصب شده در خیابان ها، پلاک ماشین ها را ثبت و هر کدام را یک میلیون تومان جریمه کنند. با این حال بسیاری از مغازه های این محله هنوز هم باز هستند. حتی در خیابان های اصلی ! مردم هم بیشتر پیاده طول و عرض خیابان را طی می کنند و از این مغازه به آن مغازه می روند. دم یکی از مغازه های نان فانتزی مردم صف کشیده اند! چند ماشین هم جلوی مغازه صف کشیده اند تا صاحبانشان خریدشان را انجام دهند و دوباره حرکت کنند. پشت سرآخرین نفر می ایستام تا مثلا نوبتم شود! انگار که با خودم صحبت بکنم، کمی بلند می گویم: چه خبره؟ مگه قرار نیست تا یک ربع دیگه خودروهایی که توی خیابان هستند جریمه بشن؟  مردی که جلوی من ایستاده خنده ای می کند و می گوید: آقا اینها همه حرفه... مگه می شه دوربین همه خودروها را بگیرد؟

دختر جوانی که جلوی مرد در صف ایستاده ناخودآگاه وارد بحثمان می شود و می گوید: می گن ماشین هایی که می تونن در سطح شهر تردد داشته باشن مجوز می گیرن و دوربین جریمه اشان نمی کند. 

اما مرد گویا جواب این استدلال را هم در آستین دارد که می گوید: چطور می تونن تو این مدت کوتاه اطلاعات اینهمه ماشین را ثبت کنند؟ اینها همه برای ترسوندن مردم است!

هر چه به ساعت ۲۱ نزدیک می شویم خیابان ها خلوت و خلوت تر می شود. گویا ترفند ثبت پلاک خودروها توسط دوربین ها، کاملا کارساز بوده است ! گرچه هنوز هم هستند تعدادی از خودروهایی که از رو نرفته اند و همچنان در خیابان ها جولان می دهند!

تعطیلی پر ایهام

اما با وجودیکه از دیروز محدودیت های دو هفته ای در تهران و کلانشهرها آغاز شده هنوز هم ابهامات فراوانی در مورد آن وجود دارد. یکی از این ابهامات به شیوه اجرای طرح ترافیک در این روزها برمی گردد.  مدیر واحد فرماندهی طرح‌ها و محدوده‌های ترافیکی شهرداری تهران با اشاره به محدودیت‌های جدیدی که از امروز در راستای کنترل شیوع کرونا آغاز شده است گفت: این موضوع سبب تغییر ساعت اجرای طرح ترافیک نشده است.

ضمن اینکه پیش از این به خاطر شرایط ناشی از کرونا ساعت آغاز اجرای طرح ترافیک از ۶:۳۰ صبح به ۸:۳۰  و ساعت پایان آن هم از ۱۹ به ۱۶ تغییر یافته است.

ابهامی دیگر

معاونت مطبوعاتی، در پاسخ به سؤالات و ابهامات مرتبط با طرح جدید محدودیت‌های کرونایی درباره رفت‌وآمد خبرنگاران در ساعات ممنوعیت توضیح داده شده است که «درباره مشاغل هماهنگ‌شده از جمله خبرنگاران با هماهنگی فرمانداری‌ها و راهور اقدام می‌شود؛ لذا جریمه شامل آنها نخواهد شد؛ البته این افراد و سایر مردمی که به ضرورت، نیاز به تردد دارند، می‌توانند از راننده‌های اینترنتی در سطح شهر استفاده کنند.

همچنین ممنوعیت تردد در شهرهای قرمز انجام شده که برابر هماهنگی فرمانداری‌ها موارد ضروری احصا و به راهور اعلام می‌شود تا اعمال قانون نشوند. سایر موارد در صورت عدم رعایت جریمه خواهند شد. سازوکار آن هم دوربین‌ها راهور هستند.» 

هشدار از نوع جدید!

اما گذشته از این ابهامات ، به نظر می رسد اعمال محدودیت های یاد شده ، فرصت هایی را نیز برای کلاهبرداران و سارقان فراهم کرده تا از خلوتی خیابان ها یا بی اطلاعی شهروندان استفاده کنند و جیب آنها را خالی و جیب خودشان را پر پول کنند! 

سرگرد وحید سلطانی‌پاجی ، اجتماعی پلیس پیشگیری تهران بزرگ با تایید این موضوع با بیان اینکه مجرمان همواره در شرایط خاص و با سوءاستفاده از این جو اقدام به سواستفاده از چنین موقعیت هایی می کنند، گفت: در همین راستا نیز این احتمال وجود دارد که افراد سودجو و مجرم با غصب و جعل عناوینی نظیر مامور پلیس، مامور بهداشت، بازرس اتحادیه، تعزیرات و ... اقدامات مجرمانه‌ای را انجام دهند که لازم است در این خصوص شهروندان هوشیاری خود را حفظ کنند.

سلطانی اضافه کرد: یکی از این موارد احتمال مراجعه افراد سودجو به صاحبان و متصدیان صنوف، شهروندان یا خودروهای آنان است که در این خصوص لازم است شهروندان حتما از جزئیات اجرای طرح‌ها آگاه باشند و بدانند که هیچگاه ماموران اعم از پلیس، بهداشت و ... با مراجعه مستقیم به شهروندان مبلغی را تحت عنوان جریمه اخذ نمی‌کنند. همچنین طبق اعلام نهادهای مربوطه خودرویی نیز در این طرح توقیف نمی شود و صرفا اعمال جریمه انجام خواهد شد که آن هم در سامانه رسمی پلیس راهور قابل استعلام است.

وی ادامه داد: بنابراین اگر شهروندان با مواردی از مراجعه افراد به واحد صنفی یا در منازل خود روبه رو شدند حتما صحت و سقم موضوع را بررسی کنند.

به گفته وی، هیچ ماموری برای اجرای محدودیت های کرونایی به در منازل مراجعه نخواهد کرد و به همین دلیل درخواست ما از شهروندان این است که حتما موضوع را به پلیس ۱۱۰ اطلاع دهند.

معاون اجتماعی پلیس پیشگیری پایتخت با تاکید بر اینکه لازم است صاحبان صنوف نیز در همان ساعات مقرر و اعلام شده نسبت به تعطیلی واحد صنفی خود اقدام کنند، گفت: با توجه به خلوتی معابر، ممکن است افراد سودجو و سارق به واحدهایی که پس از ساعات مجاز فعال هستند مراجعه کرده و اقدام به سرقت از آنان کنند. همچنین این احتمال وجود دارد که به همین بهانه اقدام به اخاذی از صاحبان صنوف هم کنند.

سلطانی به انتشار اخبار جعلی و شایعات در فضای مجازی نیز اشاره کرد و گفت: بعضا ممکن است اخبار کذب و اشتباه و با اهداف و نیات خاص در فضای مجازی منتشر شود. به همین دلیل توصیه همیشگی پلیس به شهروندان این است که اخبار را از رسانه های رسمی و خبرگزاری های معتبر پیگیری کنند و به آنچه که در فیک نیوزها منتشر می شود، توجه نکنند.

وی درباره احتمال کلاهبرداری و سودجویی از شهروندان به بهانه‌هایی نظیر اخذ مجوز تردد در ساعات محدودیت و ... نیز گفت: این موارد رسما از سوی نهادهای رسمی اعلام خواهد شد و شیوه آن نیز کاملا شفاف و صریح است. بنابراین اگر شهروندان و به خصوص رانندگان تاکسی ها و ناوگان مسافربری با چنین مواردی مواجه شدند باید بدانند که هرگونه شیوه‌ای خارج از ضوابط اعلام شده، به قصد کلاهبرداری از آنان بوده و به آن توجه نکنند. چون معمولا در این روش یا اطلاعات هویتی افراد اخذ شده و از آنان سواستفاده می‌شود یا مبالغی از آنان کلاهبرداری می‌شود.

شاید تامین امنیت مغازه ها و پاساژها در ساعت 21 ، کمترین انتظار شهروندان از نیروی انتظامی باشد. با این وجود تنها سهم آنها از این انتظار ، توصیه ای است که سلطانی به مردم دارد! وی با اشاره به خطر سرقت از صنوفی که فعالیت آنها بر اساس تصمیم ستادملی مقابله با کرونا تعطیل شده است، گفت: توصیه پلیس به متصدیان این واحدهای صنفی این است که حتما از رعایت نکات ایمنی در زمان تعطیلی واحد خود مطمئن شوند و درها و کرکره واحد صنفی خود را به خوبی قفل کرده و دزدگیر آن را نیز فعال کنند. همچنین اگر واحد صنفی آنها در پاساژ یا مجتمع تجاری است، لازم است که حتما سرایدار یا نگهبانی به طور ۲۴ساعته در محل حضور داشته و اقدام به مراقبت از محل کند.

به هر تقدیر، روز اول محدودیت های جدید دو هفته ای در حالی تمام شد که به نظر نمی رسد حداقل در تهران ، توپ و تشر مسئولان بیش از 50 درصد موفق بوده باشد. حالا باید منتظر ماند و دید که آیا این محدودیت های نصفه و نیمه می تواند همانطور که مسئولان داعیه آن را دارند ، باعث کاهش آمار مبتلایان و فوتی ها و نزولی شدن مسیر کرونا در ایران شود یا...؟!