به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری موج، شاید برای برخی‌ها اتفاق افتاده باشد یا شنیده باشید، هنگام رانندگی به خصوص در بزرگراه‌ها و مکان‌هایی که عابر پیاده کمتر در آنجا تردد می‌کند؛ به یکباره فردی خود را جلوی اتومبیل بیندازد، وضعیتی که هم جان راننده و هم جان فرد مقابل را بشدت در خطر انداخته و می‌تواند حوادث جبران ناپذیری را ایجاد کند. غافل از اینکه این تصادف ها ساختگی هستند و برای تله کردن شهروندان طراحی می شوند. البته افرادی که با ایجاد تصادف های ساختگی و خودزنی به دنبال اخاذی هستند، سعی می‌کنند جوری تصادف کنند که بیشتر از آسیبی که می‌بینند بتوانند از مالک ماشین پول اخاذی کنند. شیوه‌ای که گاهی نه‌تنها شهروندان که حتی مأموران پلیس و بیمه را هم فریب می‌دهد.

 این ماجرا زمانی جذاب تر می شود که بدانیم ، سرپرست دفتر امور معاینات بالینی سازمان پزشکی قانونی در خبری اعلام کرده که تنها در  ۹ماه گذشته امسال، ۱۰هزار و ۲۳۱مورد خودزنی کشف شده است، خودزنی هایی که  ۷۸۸۶ مورد آن مرد و ۲۳۴۵ مورد آن زن بوده اند که با ادعای نزاع و با هدف دریافت دیه و خسارت خودزنی کرده اند و پس از کشف در مراکز پزشکی قانون، به مراجع قضایی معرفی شده اند. این پدیده، گرچه همانطور که گفته شد، پدیده نو و تازه ای نیست ولی، آنچه این آمار را نسبت به سالهای قبل متمایز می کند، رشد تصاعدی و عجیب و غریب آن است. بسیاری از کارشناسان معتقدند که دلیل ازدیاد تصاعدی این آمار در ماه‌های اخیر بی ارتباط با معضلات اقتصادی و بی کاری و فشارهای روحی و روانی و اقتصادی بعد از آغاز کرونا نیست.

سرپرست دفتر امور معاینات بالینی سازمان پزشکی قانونی در زمینه این تصادف ها یا خودزنی های ساختگی گفت: این افراد با ادعای حدوث این آسیب‌ها و عوارض در سانحه تصادف هایی (که ساختگی است) و یا با ادعای نزاع و درگیری با هدف دریافت دیه و جبران خسارت به پزشکی قانونی مراجعه می‌کنند، در حالی که بسیاری از این صدمات ساختگی قابل تشخیص است.

فرزانه مهدی‌زاده تاکید کرد: افرادی که اقدام به خودزنی می‌کنند در بیشتر موارد نه فقط از آسیب رساندن به خود سودی نمی‌برند، بلکه با مشکلات قانونی و قضایی نیز روبرو خواهند شد.

رییس کل بیمه مرکزی نیز چندی قبل با اشاره به دستور کار بودن نصب دوربین و نصب نرم‌افزارهای مخصوص شناسایی تصادف در خودروها، گفت: «فردی را شناسایی کرده‌ایم که در مدت یک سال مبلغ یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان خسارت شخص ثالث از بیمه‌ها به بهانه تصادف‌های ساختگی کلاهبرداری کرده است.»

«غلامرضا سلیمانی» درباره آمار تصادفات ساختگی، اظهار داشت: «بررسی‌ها نشان می‌دهد که حدود ۲۰ درصد تصادفات با هدف اخذ خسارت شخص ثالث، ساختگی بوده و یا در مدارک و مستندات آن تخلف و دستکاری صورت گرفته است.»

تلکه کردن های جدید!

اینگونه رفتارها اما از آنجاییکه نوعی اخاذی محسوب می شود در نگاه اول باید مجازات هایی را نیز به دنبال داشته باشد. دقیقا برای همین هم هست که پلیس البته اعلام کرده افراد سودجویی را که با ایجاد تصادفات ساختگی سعی در اخاذی، ‌سرقت و دریافت خسارات مالی داشته باشند را شناسایی و به مراجع قضایی معرفی می‌کند. به عبارتی باید سوال کرد شاید بعد از خواندن چنین خبری اولین سوالی که به ذهن مخاطب می رسد این باشد که چه مجازاتی در انتظار افرادی است که اقدام به خودزنی به قصد تلکه کردن شهروندان یا کلاه گذاشتن سر بیمه و.... می کنند؟

عبدالصمد خرمشاهی، حقوقدان در پاسخ به این سوال، به جنبه های مختلف این ماجرا اشاره کرده و به خبرنگار موج گفت: به نظرم این مساله را می توان از دو منظر بررسی کرد. اول از حیث خسارت و جراحتی است که به خود فردی که خودزنی می کند برمی گردد. در این مورد از لحاظ حقوقی، نمی توان این فرد را متهم به آسیب زدن به خودش کرد، چون به هر شخص مسئول جسم و سلامت خود است!

وی در عین حال تاکید کرد: اما از منظر کسی که مورد اخاذی یا سوء استفاده قرار گرفته است، آن شخص می تواند به دلیل ضرر و زیانی که دیده است، از فرد یاد شده شکایت کند که در صورت اثبات فرد خودزن به حبس یا جزای نقدی محکوم خواهد شد.

این وکیل پایه یک دادگستری همچنین در امکان مورد شکایت دستگاه های دولتی و قوه قضاییه از چنین افرادی که قصد فریب آنها را داشته است نیز گفت: اگر حادثه ای که رخ داده است جنبه عمومی پیدا کند؛ مسلما دستگاه قضا می تواند به عنوان مدعی العموم به ماجرا ورود پیدا کند و شخصی که خودزنی کرده را تحت تعقیب قضایی قرار دهد. اما اگر حادثه جنبه عمومی نداشته باشد، قابل پیگیری قضایی از سوی دادستانی و سایر نهاهای دولتی مرتبط نیست، مگر همانطور که گفته شد، شخصی به صورت خصوصی از وی شکایت کرده باشد.  

با این حال برخی از وکلا نیز نظری خلاف نظر خرمشاهی را دارند. التفات سنایی یکی از همین حقوقدان هاست که معتقد است از آنجاییکه این اقدام، چه از لحاظ شرعی و دینی و چه از لحاظ تحصیل مال نامشروع، غیرقانونی است، قابل پیگیرد قضایی از سوی مدعی العموم نیز می باشد.

این وکیل پایه یک دادگستری در گفتگو با خبرنگار موج گفت: معتقدم این مساله از ۲ جنبه قابل بررسی است. اول از جنبه شرعی و دینی آن و دوم از جنبه قضایی و قانونی اش.

وی با اشاره به جنبه شرعی این عمل گفت: از منظر شرعی، از آنجاییکه خودزنی، آسیب زدن به پیکر و بدن و جسم انسان است، شرع مقدس اسلام آن را حرام دانسته است. بنابراین خودزنی عملا ، اقدامی حرام تلقی می شود.

سنایی از منظر وجهه قضایی این موضوع نیز گفت: از این لحاظ نیز به دلیل آنکه این اقدام برای به دست آوردن مال نامشروع انجام می شود، به نوعی اقدامی غیرقانونی و قابل پیگیری است.

تصادف های ساختگی شبانه انجام می شود

با این وجود روایت عینی و واقعی اینگونه حوادث از زبان مسئولان نیروی انتظامی که از نزدیک با آنها سروکار دارند ، چیز دیگری است. سرهنگ احسان مومنی رئیس اداره تصادفات پلیس راهنمایی و رانندگی درباره ایجاد تصادف های ساختگی برای گرفتن دیه از بیمه گفت: این افراد معمولا با خودروهای قدیمی یا تصادفی دارد در خیابان های اصلی رفت وآمد می کنند و به محض مشاهده تردد ماشین های گران قیمت یا شاسی بلندی که از خیابان فرعی قصد ورود به خیابان اصلی دارند، با سرعت کم با آنها برخورد می کنند.

به گفته مومنی این تصادفات ساختگی بیشتر در ساعت‌های تاریک شب صورت می گیرد تا قدرت تشخیص خسارت ناشی از برخورد نیز کمتر باشد، ضمن آنکه در عین حال معمولا نیز این افراد سراغ رانندگان زنی که خودروهای مدل بالا دارند می روند.

این کارشناس پلیس راهور  با بیان اینکه معمولا تشخیص اینگونه صحنه سازی با توجه به اینکه آنها در تاریکی شب و در نقاطی که دید دوربین و روشنایی ندارند سخت است، گفت: این افراد با توجه به اطلاع از قوانین راهنمایی و رانندگی می دانند که معمولا عبور کنندگان ازخیابان  فرعی به اصلی مقصر هستند و از سویی کاملا اطلاع دارند که پلیس راهور نیز براساس قانون برای تصادف های تا سقف ۱۱ میلیون تومان خسارت کروکی  نمی کشد. در چنین شرایطی این افراد شیاد با این ترفند با راننده مقصر وارد معامله می شوند و بعد باطرح این که خسارتی بین ۳ تا ۴ میلیون تومان به ماشینشان وارد شده؛ درنهایت با گرفتن رقم های مختلف و یا گرفتن برگه بیمه اقدام به گرفتن پول از بیمه می کنند.

مومنی درباره برخی سوء استفاده  ها از شکستگی  اعضای بدن برای گرفتن دیه از بیمه نیز گفت: برخی از این افراد نیز خود برگه جعلی بیمارستان را تهیه و با شکایت قضایی، تقاضای دیه می کنند که معمولا نیز در این کار موفق هم می شوند و دیه می گیرند، مگر اینکه قاضی پرونده آنها را به پزشکی قانونی معرفی کند که در آن صورت موضوع لو می رود.

با تمام این تفاصیل هنوز یک سوال دیگر باقی می ماند. اینکه دلیل این افزایش بی سابقه آمار خودزنی در کشور چیست؟ سوالی که خرمشاهی در پاسخ به آن گفت: فکر می کنم دلیل آن مشخص باشد! از وقتیکه کرونا آغاز شده و از وقتیکه روز به روز آمار بی کاری و افزایش قیمت ها بیشتر و بیشتر شده، خیلی ها برای تامین حداقل های زندگی‌شان نیز با مشکلات عدیده ای روبرو هستند بطوریکه مجبور می شوند دست به هر کاری برای تامین مخارجشان بزنند.

وی با ذکر اینکه اینگونه بزه ها و قانون شکنی هایی در چنین شرایطی طبیعی است، تاکید کرد: وقتیکه باندی را می گیرند که به صورت خانوادگی و سازمان یافته اقدام به خودزنی و اخازی می کرده اند، چه معنایی دارد؟ جز اینکه این خانواده از سراجبار مجبور به تن دادن به این شیوه کسب درآمد و گذران زندگی بوده است؟! بنابراین تا وقتیکه شرایط اقتصادی به همین منوال باشد، باید منتظر افزایش آمارهایی اینچنینی هم باشیم.