به گزارش خبرگزاری موج، سیدحیدر محمدی، معاون وزیر و رییس سازمان غذا و دارو در یک برنامه تلویزیونی درباره شرایط بازار دارویی کشور، کمبودهای ایجاد شده در برخی اقلام دارویی و اقدامات انجام شده در جهت رفع آن گفت: در شراط مناسبی در حوزه دارو نیستیم؛ البته ظرف سه چهار روز اخیر تصمیمات خوبی در جهت رفع مشکل گرفته شد؛ تصمیماتی که اگر زودتر همراهی و همصدایی می شد، قطعا از بروز و افزایش کمبودها جلوگیری می کرد. به دنبال تصمیمات و اقدامات اتخاذ شده و همت صنعت، خیلی خوشبین هستیم که ظرف چند هفته آینده به وضعیت قبل بازگردیم و مطمئن هستیم شرایط دوباره ایده آل می شود.

وی همچنین در پاسخ به سوالی درباره طرح دارویار و تغییر سیاستهای ارزی دارو، گفت: اساس طرح این بود که سیاست ارزی دارو از دولتی به نیمایی تغییر یابد؛ چراکه در ارز دولتی با مشکلاتی نظیر تخصیص ارز، قاچاق معکوس و ... روبرو بودیم و به این ترتیب تصمیم گیری در دولت این شد که ارز ترجیحی تغییر یابد و یارانه حاصل از ارز ترجیحی از طریق بیمه ها به صورت مستقیم در اختیار مردم قرار گیرد.

محمدی به برنامه ریزی های انجام شده برای تامین نقدینگی شرکت های دارویی به دنبال تغییر ارز ترجیحی دارو به ارز نیمایی اشاره کرد و گفت: قاعدتا این مابه التفاوت ارز ترجیحی به نیمایی به راحتی برای شرکت ها قابل وصول نیست. بر همین اساس هم قبل از اجرای طرح، برنامه ریزی کردیم که از طریق شبکه بانکی و بانک های عامل، تسهیلاتی در اختیار شرکت ها قرار گیرد؛ حتی سقف تسهیلات هم قرار بود از ۹۰ درصد فروش سال قبل به ۲۰۰ درصد افزایش یابد اما متاسفانه این اتفاق نیفتاد.

رییس سازمان غذا و دارو با اشاره به ماجرای مالیات بر ارزش افزوده دارو به عنوان یکی از علل بروز کمبودهای اخیر، گفت: بخش زیادی از شرکت های دارویی نیز حجم زیادی از ماده اولیه شان در گمرکات دپو شده بود و نمی توانستند ترخیص کنند؛ چراکه هنگام ترخیص باید پول را واریز کنند. از طرفی هم باید تعرفه های گمرکی و مالیات بر ارزش افزوده را پرداخت کنند؛ این درحالیست که تعرفه گمرکی و مالیات بر ارزش افزوده که قبلا با نرخ دولتی حساب می شد از این پس باید با نرخ نیمایی محاسبه شود و حدود شش تا هفت برابر افزایش یافته است و قاعدتا شرکت ها نمی توانستند آن را بپردازند. بر همین اساس هم پیشنهاد ما این بود که از ابتدای امسال مانند سایر کالاهای اساسی، ۹ درصد ارزش افزوده که قرار است با ارز نیمایی محاسبه شود، برای دارو هم یک درصد اعمال شود. این موضوع تا اوایل آبان ماه اصلاح نشده بود و اخیرا با دستور معاون اول رییس جمهور، مشکل حل شد. مشکل دیگر مربوط به مواد اولیه در گمرکات از آبان به قبل بود که اخیرا در ستاد تنظیم بازار نیز دستور داده شده که مبنای محاسبات این اقلام نیز از اول فروردین ماه باشد. در مجموع این مشکلات اساسی باعث برخی کمبودهای دارویی فعلی شد.

محمدی با بیان اینکه ۹۸ تا ۹۸.۵ درصد از بازار سال گذشته دارو، تولید داخل بوده و حدود ۱.۵ تا ۲ درصد مربوط به واردات بوده است، افزود: البته همین میزان واردات ۱۵ درصد سهم ریالی بازار را داشته است؛ چرا که داروهای وارداتی، گران تر هستند و ارزبری بیشتری هم دارند. در مجموع برنامه کوتاه مدت برای رفع کمبودها آن است که تولید داخل افزایش یابد و در همین راستا تولیدکنندگان به صورت سه شیفت کار می کنند و طبق بازدیدهای مان از کارخانه های داروسازی، وضعیت خوب است.

وی ادامه داد: بخش اصلی مشکل در آنتی بیوتیک های خوراکی بود که در کنار افزایش تولید، یک محموله از این داروها نیز اخیرا وارد شد و یک محموله دیگر نیز که شامل ۳ تا ۴ میلیون انواع آنتی بیوتیک ها است، تا اواخر هفته جاری به صورت هوایی وارد کشور می شود.

وی درباره کمبود سرم های تزریقی نیز گفت: در خصوص سرم نیز تا زمانی که مشکل برطرف شود، واردات را ادامه می دهیم. هفته ای حدود ۵۰۰ هزار سرم وارداتی داریم و این به جز ۱۴.۵ میلیون تولید داخلی ماهانه است. تا سال گذشته و قبل از پیک پنجم کرونا، مصرف سرم در کشور ۱۰ تا ۱۰.۵ میلیون عدد در ماه بود که به ۱۶ میلیون عدد در ماه رسیده است. اعتقاد داریم تزریق سرم در درمانگاه ها خیلی زیاد شده و البته تعرفه سرم تراپی هم افزایش یافته بنابراین انگیزه برای تزریق آن هم وجود دارد.

محمدی ادامه داد: امسال پدیده آنفلوآنزای زودرس را داشتیم که حوزه درمان و دارو را شوکه کرد؛ معمولا آنفلوآنزا را از مهر ماه شاهد بودیم البته طی دو سال گذشته به دلیل شرایط کرونا و رعایت موازین بهداشتی، تقریبا مشکل آنفلوآنزا نداشتیم اما امسال تحت تاثیر کاهش سطح رعایت موارد بهداشتی از شهریورماه با آنفلوآنزا روبرو شدیم که بازار دارویی را شوکه کرد. سال گذشته، تاریخ مصرف بخشی از آنتی بیوتیک های خوراکی گذشت و البته صادرات هم داشتیم. اما امسال علیرغم آنکه دو برابر سال گذشته تولید شده است اما با این افزایش مصرفی که ایجاد شد، مشکلاتی در تامین این اقلام بوجود آمد.

وی تاکید کرد: بخشی از مصرف آنتی بیوتیک ناشی از تجویز آن برای بیماران آنفلوآنزاست؛ در حالیکه آنفلوآنزا، بیماری ویروسی است و در ابتدا درمان مربوط به بیماری ویروسی باید اعمال شود و در این درمان هم آنتی بیوتیک درمانی نیست. بنابراین بخشی از مصرف آنتی بیوتیک ها ناشی از تجویز و مصرف نابجاست؛ درخواست مان تجویز منطقی دارو و آنتی بیوتیک از سوی همکاران جامعه پزشکی است.

رییس سازمان غذا و دارو گفت: به دنبال اقدامات انجام شده در حوزه آنتی بیوتیک تا اواخر هفته مشکلی به اسم کمبود آنتی بیوتیک نخواهیم داشت. در حوزه سرم هم همین طور. در زمینه تامین شربت استامینوفن و سرماخوردگی در برخی از استانها، مشکلاتی وجود داشت که در این راستا هم تولید افزایش است. البته همه استانها در این زمینه مشکل ندارند و در استانهایی که مشکل دارند، نیز بلافاصله از طریق شبکه مویرگی توزیع، دارو را میرسانیم تا مشکل حل شود.

وی گفت: کمبودها در حال حاضر اغلب مربوط به داروهای درمان حمایتی، سرماخوردگی و آنفلوآنزا است که واقعا مصرف آنها بالا رفته و به مردم اطمینان می دهیم با تولید مضاعف و هم واردات، ظرف هفته آینده، مشکل رفع شود.

رییس سازمان غذا و دارو گفت: تا زمانی که تولید داخل کفایت نیاز کشور را داشته باشد، تمام قد پشت تولید هستیم ولی زمانی که به مشکل بخوریم مجبوریم از مسیرهای موجود استفاده کنیم و یکی از این مسیرهای کمکی استفاده مقطعی از واردات است که آرامش به بازار برگردد.

وی گفت: در مواقعی که برای تامین دارو به مشکل بر می خوریم، واردات را انجام می دهیم؛ البته با هر قیمتی نمی توان واردات انجام داد؛ چراکه در حوزه سلامت مردم به شدت آسیب پذیرند و در تامین دارو باید شرایط همه مردم را در نظر داشته باشیم تا امکان تامین پرداخت از جیب برایشان میسر باشد و تامین دارو باید به صورتی باشد که همه جامعه در هر سطحی بتوانند به راحتی آن را تامین کنند.

 محمدی با بیان اینکه اغلب کمبودهای فعلی مربوط به داروهای عمومی و حمایتی است و داروهای تخصصی را شامل نمی شود، افزود: برخی داروهای تخصصی هم تحت تاثیر تحریم ها و مشکلات ناشی از انتقال ارز به ایران داده نمی شود که از مسیرهای دیپلماتیک به دنبال حل مشکل هستیم.

رییس سازمان غذا و دارو درباره افزایش قیمت داروها در طرح دارویار گفت: در طرح دارویار همه افزایش قیمت دارو که شیب تندی هم داشت را بیمه ها تقبل کردند و پرداخت از جیب مردم از ابتدای سال نباید هیچ تغییری داشته باشد. اگر جایی پرداخت از جیب مردم در داروی بیمه ای بالا رفته، خلاف قانون است. هرچند که باز هم قیمت دارو در کشور نسبت به کشورهای همسایه پایین است. اما در مجموع با ارائه نسخه پزشک و پوشش بیمه ای، پرداخت از جیب بیمار در هیچ دارویی افزایش نیافته است. ما نیز باید در این زمینه نظارت کنیم؛ تامین و همچنین حفظ قیمت و جلوگیری از بالا رفتن پرداخت از جیب مردم وظیفه ماست.

وی در همچنین در پاسخ به سوالی درباره پرداخت آزاد برخی داروها در مراجعه به داروخانه ها، گفت: بعد از اجرای طرح دارویار، بیش از ۲۰۰ قلم دارو به لیست اقلام بیمه ای اضافه شد. پرداخت برخی بیمه ها به داروخانه ها با تاخیر مواجه بود که در هفته های اخیر اصلاح شد؛ اما اینکه بخاطر عدم پرداخت بیمه، داروخانه در پرداخت داروی بیمه ای، قصور کند و آن را آزاد محاسبه کند، تخلف است. پوشش بیمه ای داروها افزایش یافته و الان میانگین پوشش بیمه ای ۸۰ تا ۹۰ درصد شده و به عنوان مثال همه اقلام دیابت هم بیمه شدند. مردم لازم است که موارد تخلف را اطلاع رسانی کنند.

رییس سازمان غذا و دارو گفت: داروخانه ها خط مقدم خدمت رسانی به مردم در حوزه دارو هستند و لازم است در این شرایط با مردم همراهی کنند. پذیرفته نیست به خاطر عدم پرداخت مطالبات بیمه ای، دارو را به قیمت آزاد به مردم ارائه کنند. البته ما تلاش می کنیم بیمه ها پرداختهای شان را به روز کنند. خوشبختانه پرداختی بیمه ها بهتر شده به طوری که بدهی بیمه ها پیشاز این شش ماه تا یک سال بود. الان در یکی از بیمه ها پرداخت ها به روز شده و یکی از بیمه ها نیز دو سه ماه تاخیر دارد. شایسته نیست بیماری که رنج بیماری دارد و خستگی ناشی از رفت و آمد پزشک و داروخانه دارد، در مراجعه به داروخانه دارو را آزاد دریافت کند. البته تاکید می کنم که اکثریت داروخانه همراهی دارند.

وی خطاب به مردم گفت: به هیچ وجه دارویی که قبلا بیمه بوده، از پوشش خارج نشده و مردم اگر دارویی را قبلا با بیمه می گرفتند اکنون هم روال به همان صورت است و نباید مردم مشکلی به اسم داروی آزاد داشته باشند. افراد می توانند موارد تخلف را به معاونت های غذا و دارو دانشگاه ها و سامانه ۱۹۰ انتقال دهند.

رییس سازمان غذا و دارو درباره کیفیت و اثربخشی داروهای ایرانی نیز گفت: مراحل صدور مجوز دارو متفاوت از سایر اقلام است و دارو، استانداردهای پیچیده ای دارد. تا زمانی که استانداردها و شاخص های موثر بر تولید رعایت نشود، مجوز برای دارو صادر نمی شود؛ یکی از این معیارها نیز اثربخشی است. در آزمایش ها، نمونه تولیدی با نمونه برند اصلی و میزان اثرگذاری آن مقایسه می شود و اگر نمونه تولیدی با فاصله نزدیک توانست با نمونه اصلی رقابت کند، مجوز می گیرد. بنابراین اگر دارویی مجوز گرفت ایمان داشته باشید که کیفیت و اثرگذاری دارد. البته در مدل های جذب دارو، شرکت های دارویی از مدل های متفاوتی استفاده می کنند. اگر جایی مشکل کیفیت داشته باشد مردم، پزشکان و داروخانه ها می توانند از طریق سامانه تیتک در بخش گزارش عوارض دارویی، موارد را منعکس کنند.