به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، رنگ و لعاب مغازه‌ها‌ این روزها به قدری چشم‌نواز است که هر بیننده ای را به خرید اجناس دعوت می‌کند اما قیمت کالاهای لوکس ولنتاینی که این روزها مهمان ویترین برخی مغازه‌ها است به قدری افزایش یافته که گاهی با حقوق یک ماه یک کارگر نیز برابری می‌کند!

از طرف دیگر تبلیغات برای خرید کادو‌ها‌ی ولنتاینی به نحوی افزایش یافته که محال است جایی پا بگذارید و با یک حراج به مناسبت ولنتاین یا تبلیغ یک کالای لوکس برای این روز مواجه نشوید! فضای مجازی هم پر شده از تبلیغات رنگارنگ و تخفیف‌ها‌ی به ظاهر واقعی برای خرید کادوی ولنتاین! شاید به همین دلیل است که وقتی اسم ولنتاین می‌آید مخاطب بی‌اختیار به یاد کادو یا عروسک‌ها‌ی کوچک و بزرگ می‌افتد.

کافی است سری به خیابان ها و مراکز خرید دور و اطرافمان بزنیم تا دریابیم که ولنتاین برای برخی مغازه داران بازار فروش خوبی فراهم آورده و کسب و کارشان را رونق بخشیده است. به ویژه آن دسته از فروشندگان که کالاهای دکوری و تزئینی می‌فروشند یا به طور خاص تر، «کادویی فروش» هستند. یا حتی فروشندگان عروسک که به نظر برترین فصل فروششان موسم ولنتاین است.

البته برای درک حال و روز ولنتاینی جامعه شاید نیازی به خیره شدن به ویترین مغازه ها و سرک کشیدن به داخل آنها هم نباشد و کمی دقیق شدن به حال و روز مردمی که در حال تردد هستند هم کفایت کند. به ویژه جوانانی که این روز برایشان خیلی خاص است و در آن هدیه می‌گیرند و هدیه می‌دهند و گرامی اش می‌دارند.

منظور جوانانی است که همگی به وضوح از ارتباط تأیید نشده شان با جنس مخالف آگاهیم و می‌دانیم که نه ولنتاین و هدایایش و نه هیچ مناسبت مشابهی نخواهد توانست فرجام ارتباطشان را شیرین کند، اما با علم به این موضوع ترجیح می‌دهیم آنها را ندید گرفته و به حال خودشان رهایشان کنیم؛ درست مثل مواجهه مان با ولنتاین.

واقعیت این است که ولنتاین هم مثل خیلی از رسوم دیگر، چند سالی است که به فرهنگ ایران وارد شده است. یک سری موافق آن و یک سری مخالف آن می باشند. بعضی ها سپندارمذگان را ترجیح می دهند و بعضی دیگر هر ۲ را جشن می گیرند.

بیشتر بخوانید:

تقویم روز شمار سال ۱۴۰۱ به همراه مناسبت ها و تعطیلات

ولنتاین از کجا آمده است؟

کارشناسان و پژوهشگران حوزه فرهنگ بر این باورند که رسومی مثل جشن ولنتاین به‌وسیله ایرانیان به اروپا رفته است و بعد از تغییر شکل، خودش را به شکل جشن ولنتاین نشان داده است. کیومرث فلاحی یکی از پژو هشگران این حوزه است که در این باره می‌گوید:« در غرب به دنبال رویدادهایی هستند که آن را سمبل کنند به همین دلیل جشن ولنتاین را تبلیغ می‌کنند در حالی که از فلسفه آن بی‌خبر هستند اما ما فلسفه جشن‌هایمان را می‌دانیم. بسیاری از این مراسم از شرق به غرب رفته و بسیاری از نمادها متعلق به ایران بوده است. شاید از هر جوانی که سوال کنید داستان‌های ولنتاین را که در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌چرخد بداند، این داستان‌ها همانندی شده است اما اصل آن در ایران شکل گرفته است. همان طور که بسیاری از پژوهشگران بر این باورند اصل مراسمی که در کریسمس برگزار می‌شود، مربوط به داستان زایش مهر در ایران است.»

جشن فراموش شده ایران را غربی ها خوب تبلیغ می کنند

در جایی دیگر دکتر فریدون جنیدی ایران شناس و مدرس دانشگاه نیز در این باره دیدگاه خاص خود را دارد و معتقد است ولنتاین اقتباس غرب از ایران است؛ جنیدی معتقد است اساساً آنچه امروز به عنوان تاریخچه ولنتاین در اذهان ما جا گرفته، بی‌پایه و اساس است. او می‌گوید: «در گاهشمار اروپایی چهار ماه داریم به نام‌ها‌ی سپتامبر، اکتبر، نوامبر و دسامبر که ماه‌ها‌ی هفتم، هشتم، نهم و دهم هستند و می‌بینیم مطابق ماه‌ها‌ی مهر، آبان، آذر و دی هستند که این موضوع نشان می‌دهد بیشتر گاهشمار غرب از کیش مهر وام گرفته می‌شود؛ چنانچه سال آنها از نوروز آغاز می‌شد اما بعد از آنکه آنها به کیش مسیحی درآمدند دو ماه، ماه خود را عقب کشیدند و سال جدید آنها از دی آغاز می‌شود که شب زایش مهر است و شب چله ایرانی. البته این تنها تاریخی نیست که آنها از ایران باستان وام گرفته‌اند بلکه می‌بینیم که این موضوع در تاریخ سازی آنها در ولنتاین نیز دیده می‌شود که چند روز پیش از سپتامبر، جشن عشاق را به پا کرده‌اند. کلاً جشن روز ولنتاین برگرفته از جشن سپندارمذگان ایران است و اساساً مبنایی ایرانی دارد. »

او می‌گوید: «شما به تاریخچه کشورهایی که ادعای پیشتاز بودن برگزاری این جشن را می‌کنند، نگاه کنید؛ انگلیس را که 800 سال پیش دزدان دریایی آن را کشف کردند و فرانسه که تاریخی حدود 1000 ساله دارد. قدیمی ترین این کشورها یونان است که حداکثر 2800 سال تاریخ دارد؛ در حالی که مشابه این جشن 5000 سال پیش در ایران برگزار می‌شده است. این روز در ایران باستان روز بزرگداشت زن و زمین که هر دو در واقع به گسترش جهان و زندگی یاری می‌رسانده‌اند، بوده است. ایرانیان در واقع همواره بر این عقیده بوده‌اند که باید زن را به سبب گستردن خانواده ستایش کرد. در خصوص تاریخ سازی غربی‌ها‌ هم بر این اعتقادم که آنها این جشن کاملاً ایرانی را با یک داستان سازی خیالی تغییر شکل دادند و به نام خود ثبت کردند؛ آخر کدام خرد می‌پذیرد که در آن سال‌ها‌ و زندان‌ها‌ی مخوف آن دوران، چنین داستانی به وقوع پیوسته باشد؟»

بیشتر بخوانید:

ولنتاین، روز عشاق محدود شده در عشق و تنگناهای جامعه

دیدگاه مراجع در خصوص ولنتاین/ جایز نیست

فلسفه ولنتاین غربی چیست؟

روز ولنتاین یا روز عشق هر سال در روز ۱۴ فوریه جشن گرفته می شود و روزی است که در آن افراد، محبت و علاقه ی خود را به یکدیگر با فرستادن کارت، گل، شکلات، کادو و پیام های عاشقانه نشان می دهند. اما این سنتی است که امروزه مرسوم است؛ جالب است بدانید که ولنتاین از اول هم به این گونه برگزار نمی شد!

اعتقاد عام بر این است که ولنتاین، نام کشیشی رومی در قرن سوم میلادی بوده است. در آن زمان امپراطور وقت روم، کلادیوس دوم، ازدواج را منع کرده بود؛ چون اعتقاد داشت سربازان متاهل جنگجویان بدی هستند. اما کشیشی به نام سینت ولنتاین که این کار کلادیوس را درست نمی دانست و مراسم ازدواج را به صورت مخفیانه انجام می داد.

کلادیوس بعد از مدتی این موضوع را فهمید و به دستور او ولنتاین زندانی و سپس به مرگ محکوم شد. ولنتاین به زندان افتاد و در آنجا عاشق دختر کور زندانبان شد. روز ۱۴ فوریه که روز اعدام ولنتاین بود و او را برای اعدام می بردند نامه ای برای دختر زندانبان نوشت و در آخر نامه نوشت “از طرف ولنتاین تو”.

ولنتاین هنجار یا ناهنجار؟

این در حالی است که اگر کمی به عقب تر بازگردیم، به یاد خواهیم آورد که گهگاه اقدامات عجیب و غریب و ناهماهنگی در مقابله با شیوع ولنتاین شاهد بوده‌ایم. مثل دستور نیروی انتظامی برای ممنوعیت فروش کالاهای مرتبط با این روز در برخی شهرها. دستورهای عجیبی که گاه در آن تأکید شده بود قنادان از فروش شکلات های به شکل قلب در این روز و قبل از آن خودداری کنند!

اقداماتی که نمونه های مشابه آن در برخی دیگر از کشورهای مسلمان مانند مالزی و عربستان هم برای مقابله با شیوع ولنتاین به کار گرفته شده و شکست خورده بود. اما آیا شکست این دست اقدامات برای رها کردن اوضاع به حال خود کافی‌ است یا باید از آن نتیجه گرفته و اقدامی مؤثر و مناسب برای مقابله با شیوع این جشن وارداتی به کار بست؟ اصلا آیا باید با شیوع این جشن مقابله کرد یا بهتر است با آن همراه شد و از مزایایش بهره مند شد؟

این پرسش اخیر شاید مهم ترین پرسشی باشد که می‌توان در این باره مطرح نمود. از این که می‌بینیم ولنتاین مورد تأیید هیچ نهاد و قانونی قرار نگرفته و رسمیت ندارد، به شدت مورد پذیرش بخش هایی از جامعه قرار گرفته و در سایه آن، به رسمی جدایی ناپذیر از جامعه بدل شده است؛ گویی از ابتدا در فرهنگ ایرانی بوده و همیشه آن را گرامی می‌داشته‌اند.

وضعیتی که نتیجه انفعال و کندی مسئولان در مقابله با شیوع پدیده های نوین در جامعه ایرانی است و نمونه های دیگری از آن را هم می‌توان مثال زد. مثل شیوع استفاده از انواع ترقه ها و وسایل آتش بازی در روز چهارشنبه سوری، که نتیجه مستقیم غیررسمی رها کردن این جشن و واگذاردن امور آن به افراد غیر مسئول است.

رویکردی که مشابه آن در ولنتاین دیده می‌شود و آنقدر مخرب و آسیب آفرین است که می‌بینیم حتی برخی تلاش های صورت گرفته برای هدایت موج شکل گرفته پیرامون این جشن به مسیرهای درست نیز هیچ ثمری نداشته است. مثل تلاش برخی برای جایگزینی ولنتاین با جشن های ایران باستان مانند اسفندگان یا مهرگان، که اگر کمی مسئولان هوشیار بودند، می‌شد به کمکشان ولنتاین را از روز عروسک هدیه دادن و هدیه گرفتن، به جشنی شیرین برای تمامی ایرانیان بدل کرد.