شگفتیهای آتش فشانها
آتش فشان در زمانی رخ می دهد که مواد آتش فشانی از داخل زمین به سطح برسد که دارای معایب و مزایایی است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، توضیح وجود آتش فشان ها بر روی زمین و فعال بودن و یا نبودن آن ها از جمله دروسی است که قطعا در دوران تحصیل آن را مرور کرده اید ، اما آیا از این زاویه نیز به آن نگاه کرده اید که وجود آتش فشان ها می تواند دارای مزایا و معایبی داشته باشد و ...
آتشفِشان؛ روزنهای در سطح زمین
همانطور که می دانید آتشفِشان ها در واقع روزنهای در سطح زمین نامیده می شوند که در زمان فعالیت، سنگهای گداخته را به بیرون پرتاب می کنند، سنگ هایی بسیار داغ و سوزان که دارای بوی نامطبوعی هستند و و خاکستر و گازهای درون زمین، از آن به بیرون فوران میکنند.
در واقع فعالیت آتشفشان با برونافکنی سنگهای مذاب، با گذشت زمان، سبب پیدایش کوههای آتشفشانی بر سطح زمین شدهاست و اگر بخواهیم از زاویه ای دیگر به این موضوع بنگریم اینطور باید گفت که آتشفشانها معمولاً در نقاطی دیده میشوند که صفحههای سخت پوسته زمینساخت، همگرا یا واگرایی دارند، براین اساس ماگما، با رسیدن به سطح زمین، سرد و جامد شده و گُدازه نامیده میشود که این فرایند باعث تشکیل آتشفشان میشود.
نکته مهم در این میان آن است که در ماگما و گدازه، حبابهای گاز وجود دارد که در زمان فوران باعث انفجار میشود و از سوی دیگر همانطور که می دانید، بروز آتشفشان، تأثیراتی به همراه دارد که دراز مدت یا کوتاه مدت هستند و یکی از آنها، تغییر آبوهوا است، در واقع فوران آتشفشان میتواندبارش برف و رعد و برق را ایجاد کند.
باتوجه به این موضوع می توان اینطور گفت که آتشفشان ها میتوانند تأثیراتی درازمدت در وضعیت آب و هوا ایجاد کنند.
آتش فشان چه موقعی اتفاق می افتد؟
آتش فشان در زمانی رخ می دهد که مواد آتش فشانی از داخل زمین به سطح برسد و در نهایت سبب بوجود آمدن سنگ های آتش فشانی شود.
درواقع فوران آتشفشانی بسیار فراتر از آن چیزی است که در ظاهر میبینیم و فعل و انفعالات داخل زمین بههمراه عوامل خارجی باعث شکلگیری پدیده آتشفشان میشوند.
حرکت صفحات زمین، تغییرات آب و هوایی و حرکت ماگما در نزدیکی هسته زمین، از جمله دلایل اصلی فوران آتشفشانها هستند.
اگر بخواهیم از نظر علمی به این موضوع بپردازیم اینطور می توان گفت که، سنگهای لایههای زیرین زمین، در اثر گرمای هسته زمین ذوب میشوند و مایعی مذاب به نام ماگما با درجه حرارت بالا تولید میکنند.
این گدازهها زیر پوستهای جامد مخفی میمانند تا زمانی که بهدلیل کمتر شدن چگالی بهسمت بالا شروع به حرکت میکنند و در این مرحله گازهای موجود در گدازهها تا ۱۰۰۰ برابر اندازه واقعی خود بزرگ میشوند که مانند بمبی آماده انفجار هستند و در نهایت با رسیدن به سوراخ پوسته زمین، گدازههای ماگما رها میشوند و انفجاری با درجه حرارت بیش از ۱۰۰۰ درجه سانتیگراد با سرعت ۷۰۰ کیلومتر در ساعت اتفاق میافتد.
در برخی از فورانهای آتشفشانی انفجارهای پیاپی رخ میدهد که بهدلیل افزایش انرژی گازهای منبسط است و با توجه به استحکام کم سنگهای پوسته زیرین زمین و تغییرات شدید آب و هوایی مانند آب شدن یخچالهای طبیعی، اثر زیادی بر احتمال فعال شدن آتشفشانهای خفته دارند.
از سوی دیگر زمینلرزه نیز بهدلیل جابهجا کردن صفحههای زیرین زمین، نقشی مؤثر در شکلگیری فوران آتشفشانی دارد.
اما به این موضوع نیز توجه داشته باشید که با وجود پیشرفت هر روزه تکنولوژی در زمینه بررسی گازهای اطراف آتشفشانها و همین طور بررسی تغییرات حرارتی اعماق زمین، پیشبینی وقوع پدیده آتشفشان هنوز برای بشر ممکن نیست و اگرچه دانشمندان موفق به شناسایی آتشفشانهای فعال یا کوههای با احتمال فعالیت آتشفشانی شدهاند، هنوز از زمان فوران آتشفشانها کسی خبر ندارد.
معرفی قسمت های اصلی آتش فشان ها
آتش فشان ها دارای سه قسمت اصلی هستند که عبارتند از:
_دهانه یا همان قله آتشفشان
_اتاقک مواد مذاب و داغ آتش فشان؛ محلی که مواد مذاب پیش از فوران آن جا جمع میشود
_مجرای مرکزی؛ قسمت اتاقک را به دهانه متصل می کند
انواع آتش فشان
آتش فشان فعال
مواد موجود در آتش فشان ( جامد مایع و گاز) از دهانه این کوه ها خارج می شوند در واقع مواد های خارج شده از دهانه این نوع آتش فشان ها شامل مواد جامد یا مایع و گاز هستند.
آتش فشان نیمه فعال
در این نوع اتش فشان فقط گاز از دهانه خارج می شود، همچون دماوند و تفتان که مهم ترین گاز خارج شده از دهانه آن ها بخار آب و کربن دی اکسید است.
آتش فشان خاموش
در این نوع آتش فشان هیچ گونه موادی از دهانه خارج نمی شود،مانند: سهند و سبلان.
فواید آتش فشان
_تشکیل دریاچه
_توسعه گردشگری
_ایجاد زمین های کشاورزی حاصلخیز
_تشکیل چشمه های آب گرم
_تشکیل سرزمین های جدید
_مطالعات ساختمان درونی زمین
مضرات آتش فشان
_انتشار گازها سمی
_جریان عظیم گذاره
_انتشار خاکستر
_ریزش باران های اسیدی
_تخریب مناطق مسکونی
_ایجاد سونامی
بیشتر بخوانید:
پیش بینی لحظه انفجار آتشفشان امکان پذیر شد
زنبوری که میان مواد مذاب آتشفشانی زندگی می کند
ارسال نظر