، تندیس و لوح و هدایای نخستین جشنواره فرهنگی دانشگاه تهران سه‌شنبه شب با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین ابوترابی‌فرد، دکتر محمدعلی زلفی‌گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، دکتر محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ، دکتر سید محمد مقیمی رئیس دانشگاه تهران، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر مصطفی رستمی رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها و دکتر آقامیری رئیس دانشگاه شهید بهشتی در محا تالار علامه امینی دانشگاه تهران به سرآمدان فرهنگی اعطا شد.

در این آئین، سرآمدان فرهنگی دانشگاه تهران تحت عناوین سرآمد فرهنگی نمونه، سرآمد فرهنگی پیشکسوت و دانشجوی سرآمد معرفی و تجلیل شدند. مرحوم آیت‌الله عباسعلی عمید زنجانی، دکتر محمد سعید تسلیمی و دکتر حمید ابریشمی به عنوان سرآمد فرهنگی پیشکسوت و حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمدحسن ابوترابی‌فرد به عنوان برگزیده بخش ویژه تجلیل از سرآمدان فرهنگی دانشگاه تهران معرفی شدند.

اسامی اساتید سرآمد فرهنگی دانشگاه تهران

دکتر محمدمهدی اسماعیلی، دکتر امیر رستمی، دکتر علی جعفری، دکتر میر حسینی نیری، دکتر جعفر گل‌محمدی، دکتر فریده علوی، دکتر عبدالرضا سیف، دکتر مازیار شفائی روشنی، دکتر علی‌اصغر پورعزت، دکتر سیدرضا حجازی، دکتر فاطمه ثقفی، دکتر علی‌اکبر موسوی موحدی، دکتر سید جلال زرگر، دکتر وحید نیکنام، دکتر مهدی حسنلو، دکتر مصطفی گودرزی، دکتر مجید سرسنگی، دکتر سید عباس احمدی، دکتر هادی بهرامی احسان، دکتر غلامرضا جمشیدیها و دکتر علیرضا وجهی به عنوان استادان سرآمد فرهنگی نمونه و دکتر مهدی غفوری یزدی به عنوان استاد سرآمد فرهنگی جوان معرفی شدند.

کدام دانشجویان دانشگاه تهران شایسته عنوان «سرآمد فرهنگی» شدند؟

ملیحه حسینخانی دبیر شورای هماهنگی کانون‌های فرهنگی دانشگاه تهران و محمدهادی نصر آزادانی مسئول سابق بسیج دانشجویی دانشگاه تهران نیز شایسته عنوان دانشجویان سرآمد شدند.

دکتر سید مهدی شریفی مدیر تلویزیون اینترنتی دانشگاه تهران، نیما شایان مدیر ارتباطات و رسانه دانشگاه تهران، دکتر حمزه منصوری کارگر معاون نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه تهران و دکتر حسین رضایی معاون فرهنگی اداره کل امور خوابگاه‌های دانشگاه تهران به عنوان مدیران سرآمد فرهنگی و زهره محمدقلی، استاد مهدی تجلی و هانیه سادات رضوی به عنوان کارشناسان سرآمد فرهنگی دانشگاه تهران معرفی و تقدیر شدند.

تصویب آئین‌نامه سرآمدی فرهنگی

دکتر مهدی شهبازی، معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه تهران، سه‌شنبه شب در آغاز آئین نخستین جشنواره فرهنگی دانشگاه تهران که در تالار علامه امینی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران برگزار شد، با اشاره به تصویب آئین‌نامه و شیوه‌نامه سرآمدی فرهنگی دانشگاه تهران، گفت: آئین‌نامه سرآمدی فرهنگی به گونه‌ای تدوین شده است که یک آئین‌نامه ساختارمند و دارای تنیدگی با ساحت‌های آموزشی، پژوهشی و دیگر حوزه‌های فعالیت‌های دانشگاه باشد.

مشاور رئیس دانشگاه و معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه تهران، هدف از برگزاری جشنواره فرهنگی و معرفی سرآمدان فرهنگی دانشگاه تهران را معرفی الگوهای فرهنگی به جامعه دانشگاهی دانست و ابراز امیدواری کرد: با تدبیری که وزارت علوم، تحقیقات و فناوری خواهد داشت، برگزاری این قبیل رویدادها به سایر دانشگاه‌ها نیز تسری پیدا کند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در جمع سرآمدان فرهنگی دانشگاه تهران

در ادامه این آئین، دکتر محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در نخستین جشنواره فرهنگی و آئین تجلیل از سرآمدان فرهنگی دانشگاه تهران با بیان اینکه انقلاب ما اساساً فرهنگی است، گفت: در جامعه‌شناسی انقلاب‌ها و در دسته‌بندی نظریات سیاسی قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، عوامل فرهنگی برای پیروزی انقلاب‌ها اساساً مورد توجه نبود. پیروزی انقلاب اسلامی دسته جدیدی از نظریات را برای فهم علل فرهنگی انقلاب ایجاد کرد تا جایی که شخصیت‌های مهم علمی در کشورهای مختلف پژوهش‌های زیادی را برای فهم انقلاب و ماهیت فرهنگی آن انجام دادند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: رهبران انقلاب اسلامی ایران شخصیت‌های بزرگ فرهنگی بوده و هستند؛ امام راحل در دهه سوم و چهارم عمر شریف خود مهمترین کتب اخلاقی و عرفانی را به نگارش درآوردند، رهبر انقلاب شخصیتی فرهنگی، ادیب، حکیم و فرهنگ‌دوست هستند و چنین شخصیت والایی در رأس نظام جمهوری اسلامی ایران قرار دارد. حلقه اصلی یاران امام راحل همگی شخصیت‌های ممتاز فرهنگی بودند که از جمله آنان می‌توان به شهید بهشتی، آیت‌الله مصباح و آیت‌الله جوادی آملی اشاره کرد و این روند تا امروز هم ادامه دارد.

استاد دانشگاه تهران افزود: ما‌به‌ازای ماهیت فرهنگی انقلاب در نظام حکمرانی، سیاست‌گذاری و تصمیم‌سازی، به حوزه فرهنگ به اندازه کافی توجه نمی‌شود و هنوز عقب‌ماندگی‌های بسیار جدی داریم و به این حوزه در بسیاری از مراکز تصمیم‌گیری به عنوان حوزه حاشیه‌ای نگاه می‌شود.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه فرهنگ اصل است و اقتصاد، سیاست و سایر حوزه‌ها فرع بر فرهنگ هستند که باید این نوع نگاه را ترویج کنیم؛ خاطرنشان کرد: به دلیل ماهیت انقلاب، در دولت مردمی کلان برنامه خود را احیای مرجعیت فرهنگی در کشور قرار دادیم.

عضو هیأت امنای دانشگاه تهران تاکید کرد: اصحاب فرهنگ و هنر باید به شکلی ملموس درک کنند که در نظام حکمرانی جمهوری اسلامی نگاه شایسته‌ای به این حوزه می‌شود. اگر فرهنگ اصلاح و تقویت شود مشکلات به همان نسبت در همه بخش‌ها کاهش می‌یابد و به همین دلیل فرهنگ هزینه نیست بلکه سرمایه‌گذاری است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه بحمدالله شخصیت فرهنگی ممتاز از یاران نزدیک امام و رهبری مسئولیت دولت را برعهده دارند، تصریح کرد: باید از فضای جدیدی که برای حوزه فرهنگ پدید آمده است، تشکر کنم؛ دانشگاه تهران مثل همیشه در این موضوع هم پرچمداری کرده است و می‌کند تا بقیه بخش‌ها هم در این مسیر گام بردارند و انشاالله این اقدام مهم که تجربه اولش را از سر می‌گذراند به سنتی حسنه تبدیل شود.

دکتر رستمی: آئین‌نامه ارتقای اعضای هیأت علمی با تمام تغییرات مثبت و رو به جلو، هنوز نتوانسته است به فرهنگ توجه کافی داشته باشد

به گزارش روابط عمومی دانشگاه تهران، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر مصطفی رستمی، رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها در این مراسم با بیان اینکه دانشگاه محل شدن و تربیت نسل و تربیت مدیران و کارشناسان بدنه کشور است، گفت: بخشی از تربیت و آماده‌سازی، ناظر بر حوزه تخصصی و دانشی است که دانشجو باید در آن متبحر و توانمند شود. بخش‌های مهارتی و فرهنگی و تربیتی ضمیمه‌هایی است که باید در کنار این جریان تخصصی و دانشی، فرد را آماده نقش‌پذیری و مسئولیت‌پذیری در آینده کشور نماید. ما باید بپذیریم که به این بخش به اندازه کفایت توجه نکرده‌ایم.

وی با اشاره به اینکه جریان ورود استاد به جرگه استادی عمدتاً متوجه بخش آموزش و پژوهش است و فردی که در دانشگاه خوبی تحصیل کرده و برونداد پژوهشی مناسبی داشته باشد شایسته عضویت هیات علمی تلقی می‌شود، تصریح کرد: ولی هیچ بخشی از دانشگاه مسئولیت آماده‌سازی و مهارت‌دهی استاد در زمینه نقش مربی‌گری، تربیتی و فرهنگی را برعهده نگرفته است و استاد اگر خودش انگیزه‌های لازم را در این زمینه‌ها نداشته باشد، مسیر روشن و منظمی در این عرصه نخواهد داشت‌.

رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها افزود: حتی آیین‌نامه ارتقای اعضای هیات علمی با تمام تغییرات مثبت و رو به جلو، هنوز نتوانسته است به این بخش توجه کافی داشته باشد.

حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر رستمی، برگزاری جشنواره فرهنگی در کنار دیگر ابتکارات دانشگاه تهران از جمله برگزاری رویداد عرصه ویژه اساتید جوان و همچنین ضمیمه کردن فعالیت‌ها و مراکز مهارتی دانشگاه به بخشی از فعالیت‌های فرهنگی و همچنین فعالیت در حوزه اخلاق حرفه‌ای به عنوان بایسته‌های مناسبی که دانشجویان و جریان فاخر دانشگاهی باید در محیط علمی رعایت کنند را اتفاقات مهمی برشمرد که در کنار همدیگر می‌توانند خلا بزرگ و مهم فرهنگی موجود در جریان علمی و دانشی کشور را پر کند.

رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها ابراز امیدواری کرد: جشنواره فرهنگی دانشگاه تهران بتواند به عنوان نماد و الگو، تبدیل به جریان کامل و شامل و دائمی شود و شاهد مشارکت و نقش‌آفرینی تمامی اساتیدمان در جریان تربیت دانشجو باشیم.

دکتر محمدعلی زلفی‌گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری نیز با تمجید از پرچمداری دانشگاه تهران در عرصه‌های فرهنگی، با بیان اینکه جشنواره فرهنگی دانشگاه تهران برای سایر دانشگاه‌ها نیز الگو شود، چگونگی ارزیابی فعالیت‌های فرهنگی در محیط دانشگاه و جامعه را امری مهم ارزیابی کرد و گفت: پالایش و پیرایش فرهنگی بسیار مهم است.

وی با بیان اینکه ما هر لحظه فعالیت‌های فرهنگی دانشگاه‌ها را رصد می‌کنیم، تاکید کرد: برای اولین بار سامانه‌ای طراحی کرده‌ایم که از طریق آن در لحظه می‌توانیم به رصد فعالیت‌های فرهنگی دانشگاه‌ها بپردازیم. همه معاونان فرهنگی دانشگاه‌ها مکلف و موظف هستند فعالیت‌های فرهنگی روزانه را در این سامانه ثبت کنند چون ما در ارزیابی روسا و معاونان دانشگاه‌ها، این موارد را ملاک قرار می‌دهیم.

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری خاطرنشان کرد: در نظام انگیزشی و سنجشی وزارت علوم به بحث فرهنگی توجه کرده‌ایم و انشاء الله در آیین‌نامه ارتقای اعضای هیات علمی نیز به آن توجه ویژه‌ای خواهیم داشت.

دکتر زلفی‌گل افزود: در دوره جاری مدیریت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، روسایی برای دانشگاه‌ها انتخاب شده‌اند که یکی از جنبه‌هایشان این بوده است که به مسائل فرهنگی عنایت ویژه‌ای داشته باشند. سالانه به ۱۰ رئیس دانشگاه کشور نشان سرو اعطا می‌شود که یکی از شاخص‌های ارزیابی روسای دانشگاه‌ها برای اعطای این نشان، فعالیت فرهنگی است.

دکتر زلفی‌گل با اشاره به اینکه برای دانشجویان دانشگاه‌های کشور از این پس علاوه بر کارنامه علمی، کارنامه فرهنگی نیز صادر می‌شود، بیان داشت: کارنامه فرهنگی برای اساتید و یاوران علمی دانشگاه‌ها نیز صادر می‌شود.

دکتر زلفی‌گل با بیان اینکه فرهنگ مجموعه‌ای از بایدها و نبایدها، خلق و خوها، ایمان و عقاید، حرکت از سمت نبایدها و شبکه‌ای از رذایل به سمت شبکه‌ای از فضایل است؛ بیان داشت: امروز جوامع به این نتیجه رسیده‌اند که اگر می‌خواهید سرمایه‌گذاری مادام‌العمر کنید، فرهنگ سالم ایجاد نمایید.

«ژنوم فرهنگی» به روایت دکتر محمدعلی زلفی‌گل

وی در بخش دیگر سخنانش درباره آنچه که تحت عنوان «ژنوم فرهنگی» نام برد، اظهار داشت: در علوم طبیعی ایمان داریم که خصوصیات والدین از طریق ژن پدر و مادر به فرزندان منتقل می‌شود. همین ژنوم در فرهنگ نیز است؛ چون یک فرهنگ به نسل‌های بعد هم منتقل می‌شود. از طریق محصولاتی که در هر کشوری در موزه‌ها نگهداری می‌شود، می‌شود فهمید که فرهنگ و ژنوم سالیان قبل در عرصه فرهنگی چیست. فرهنگ ژنوم هویت‌مداری و امیدآفرینی را در جامعه جاری و ساری می‌کند.

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با تاکید بر اینکه «بخش عمده کار استادان دانشگاه کار فرهنگی است»، اظهار داشت: استادان دانشگاه علاوه بر علم و آموزش علم و فناوری و دانش و مهارت باید نسبت به سایر رفتارهای دانشجویان هم حساسیت داشته باشند، مواظب دانشجویان باشند و در بخش‌های مختلف به آنها مشورت دهند. جشنواره فرهنگی دانشگاه تهران می‌خواهد این پیام را به جامعه فرهیخته دانشگاهی داشته باشد که در کنار درس و مشق و علم و فناوری و مهارت، نهادینه کردن فرهنگ از طریق دانش‎‌آموختگان عالم و عاقل خیلی مهم است.

دکتر زلفی‌گل با بیان اینکه «استاد دانشگاه خیلی قدرت دارد.»، توضیح داد: یک استاد برخی اوقات با یک «آفرین گفتن» یا «از شما انتظار نداشتم» مسیر زندگی یک دانشجو را تغییر می‌دهد. گاهی اوقات نشستن پای صحبت‌های یک دانشجو و مشورت دادن به او مسیر زندگی دانشجو را تغییر می‌دهد.

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در پایان گفت: بنابراین کار زیبای دانشگاه تهران در زمینه برگزاری جشنواره فرهنگی و معرفی سرآمدان فرهنگی به ما معلمان و استادان دانشگاه می‌گوید که در مدتی که مردم جگرگوشه‌ها و ناموس‌شان را به ما می‌سپارند، ما فقط حق نداریم بگوییم که ما فقط درسمان را می‌دهیم و به بقیه چیزهای آن کار نداریم. یک معلم شایسته و استاد اثربخش فرهنگی دانشگاه، فرزند مردم را مثل فرزند خودش مدیریت می‌کند.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه تهران، حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمدحسن ابوترابی‌فرد امام جمعه موقت تهران نیز با تقدیر از اراده رئیس دانشگاه و اعضای هیات رئیسه دانشگاه تهران در زمینه برگزاری نخستین جشنواره فرهنگی دانشگاه تهران، گفت: برگزاری جشنواره فرهنگی دانشگاه تهران یک گام بلند در عرصه مهم ارتقای فضای فرهنگی کشور و تجلیل و تقدیر از استادان و پیشکسوتانی است که در این عرصه با پیوند علم و ایمان و پیوند دادن دانش و معرفت و عمل صالح، منشأ اثر می‌شوند.

مهمترین ویژگی یک جامعه اسلامی و قرآنی از زبان حجت‌الاسلام والمسلمین ابوترابی‌فرد

امام جمعه موقت تهران افزود: از آموزه‌های قرآن کریم به خوبی می‌توان استفاده کرد که اراده پیامبر عظیم‌الشأن اسلام (ص) بر این بوده است که فرهنگ جامعه یک فرهنگ مبتنی بر دانش با نگاه به جایگاه فاخر علم و تکیه بر مرجعیت معرفت و آراسته به قله‌هایی از ایمان و معرفت و دانش باشد. امیدواریم جامعه‌ای داشته باشیم که فرهنگ آن جامعه بر علم و دانش به معنای واقعی کلمه استوار باشد.

حجت‌الاسلام والمسلمین ابوترابی‌فرد بیان داشت: مهمترین ویژگی یک جامعه اسلامی و دینی و قرآنی این است که انسان‌های جویای علم و دانش و معرفت در این جامعه با دانش گام برمی‌دارند و بر اساس معرفت تصمیم می‌گیرند و اقدام می‌کنند. جامعه اسلامی، جامعه‌ای اهل استقامت و ایستادگی و ثبات قدم است و در دانش و تعهد به علم، سر از پا نمی‌شناسد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه تهران، دکتر سید محمد مقیمی رئیس دانشگاه تهران نیز به عنوان آخرین سخنران آیین معرفی سرآمدان فرهنگی دانشگاه تهران، از حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمدحسن ابوترابی‌فرد امام جمعه موقت تهران که به عنوان برگزیده بخش ویژه تجلیل از سرآمدان فرهنگی دانشگاه تهران معرفی شد، به عنوان بخشی از هویت فرهنگی دانشگاه تهران یاد کرد.

دکتر مقیمی با اشاره به سنت دانشگاهی طولانی در ایران اسلامی، گفت: قدیمی‌ترین سنت دانشگاهی دنیا میراث کشور ما است و این میراث باید به نماد آموزش عالی منتقل شود. دانشگاه تهران یک دانشگاه ۹۰ ساله نیست بلکه یک نهاد ۱۷۵۷ ساله است یعنی عقبه‌ای به قدمت ۱۷ قرن به علاوه ۵۷ سال که از تاسیس دانشگاه در ایران و در دنیا می‌گذرد را پشتوانه خود دارد.

رئیس دانشگاه تهران با تاکید بر اینکه فرهنگ را صرفاً نباید به عنوان یک مولفه کارکردی دانشگاه در نظر گرفت، تصریح کرد: فرهنگ باید در تمام مولفه‌های کارکردی دانشگاه اتفاق بیفتد. بنابراین به حوزه فرهنگ نباید نگاه منفصل داشته باشیم بلکه امروز شایسته است که نوع نگاه به کارکردهای فرهنگی در دانشگاه برای اثرگذاری بیشتر، متفاوت باشد.

دکتر مقیمی در این باره توضیح داد: باید کار فرهنگی در قالب بحث‌های علمی و مهارتی شکل بگیرند و نه در یک حوزه مستقل و جزیره‌ای. وقتی می‌خواهیم تحول آموزشی انجام دهیم، باید ببینیم که چه فرهنگی را بر سر آن بگسترانیم تا مهارت‌ورزی در آموزش‌ها جاری و ساری شود.

وی افزود: با عینک فرهنگی باید به کارکردهای آموزشی و پژوهشی دانشگاه نگاه کنیم یعنی وقتی قراردادی پژوهشی نیز منعقد می‌کنیم باید رویکردمان دارای پیوست فرهنگی باشد یعنی بدانیم که علم در خدمت نهاد خاصی نیست بلکه علم در خدمت کشف حقیقت است تا بتواند انسان را عاقبت بخیر کند.