، صدیقه ترابی، معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص اقدامات و عملکرد دفتر ارزیابی این معاونت در سال گذشته گفت: تعداد طرح‌هایی با پیشرفت فیزیکی که در وزارتخانه‌های مختلف و حوزه‌های گوناگون تعریف شده بودند به ۴۱۲ مورد می‌رسید؛ اما این طرح‌ها فاقد مجوز محیط‌زیستی بودند.

ترابی افزود: بر اساس قانون، همه طرح‌ها باید پیش از آغاز عملیات اجرایی، مجوز محیط‌زیستی دریافت کنند. با این حال در سال‌های گذشته، بسیاری از این طرح‌ها بدون داشتن چنین مجوزی، اعتبار مالی دریافت کرده و عملیات اجرایی آن‌ها آغاز شده بود.  این موضوع شامل طرح‌هایی می‌شد که یا در بخش دولتی تعریف شده بودند یا با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی اجرا شده بودند. 

وی ادامه داد: علاوه بر این، حدود ۲۰۰ طرح دیگر نیز وجود داشت که نیازمند بررسی و صدور مجوز بودند. به طور کلی، در دفتر ارزیابی ما ۶۵۸ طرح ثبت شده بود که باید فرآیند صدور مجوز محیط‌زیستی برای آن‌ها انجام می‌شد. برخی از این طرح‌ها حتی ردیف اجرایی گرفته و عملیاتی شده بودند، اما همچنان بدون مجوز محیط‌زیستی پیش رفته بودند. سازمان حفاظت محیط‌زیست طبق مصوبه‌های قبلی، از جمله آخرین آن در شهریور ۱۴۰۲ که توسط دولت تصویب شده بود، موظف شده بود این موارد را در کارگروهی ویژه در دولت بررسی و مجوزهای محیط‌زیستی را صادر کند.

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: دفتر ارزیابی و معاونت محیط‌زیست انسانی به صورت معمول هر هفته یک جلسه کمیته ارزیابی برگزار می‌کند و در این جلسات معمولاً ۲ تا ۳ طرح بررسی می‌شود. اگر می‌خواستیم ۶۵۸ طرح را با این روند عادی پیش ببریم ممکن بود ۴ سال تمام شود و همچنان نتوانیم به این طرح‌ها رسیدگی کنیم. علاوه بر این، ورودی‌ها و درخواست‌های جدید هم به‌طور مداوم در جریان هستند. بنابراین ابتدا ۴۱۲ طرح بررسی شدند و مشخص شد این طرح‌ها نیازی به مجوز زیست‌محیطی ندارند؛ یا باید به استان‌ها واگذار می‌شدند یا جز دسته‌ای نبودند که طبق سطح‌بندی نیازمند مجوز زیست‌محیطی باشند.

وی ادامه داد: پس از این بررسی‌ها، تعداد طرح‌هایی که باقی ماندند به ۷۷ طرح رسید. در این مرحله مصوبه دیگری از هیأت‌وزیران گرفتیم که به ما اختیار داد تا سازمان حفاظت محیط‌زیست مستقیماً وارد عمل شود و مکلف شدیم ظرف مدت سه ماه برای این طرح‌ها یا مجوز صادر کنیم یا تعیین تکلیف انجام دهیم.

ترابی در ادامه گفت: برای طرح‌هایی که بیش از ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته‌اند، حتماً باید برنامه مدیریت زیست‌محیطی و برآورد خسارت تهیه شود. اما برای طرح‌هایی که زیر ۵۰ درصد پیشرفت دارند، طبق روال معمول، ارزیابی اثرات زیست‌محیطی انجام می‌شود و مورد بررسی قرار می‌گیرند. از تمامی دستگاه‌های اجرایی درخواست کردیم که یک نماینده تام‌الاختیار معرفی کنند. امیدواریم در بازه زمانی سه‌ماهه تعیین‌شده، کار را پیش ببریم و به نتیجه مطلوب برسیم. 

وی درباره اقداماتی که در زمینه پایش انجام شده است، اظهار کرد: شناسایی و جمع‌آوری تمام ابزارها و تجهیزاتی که برای کنترل و پایش آلاینده‌ها در سطح کشور نیاز داریم، صورت گرفته است. تاکنون تخصیص اعتبارات به شکل روتین انجام می‌شد، اما بر اساس بررسی‌های انجام‌شده مشخص شد که برای تجهیز کل کشور به ابزارهای پایش آلاینده‌ها، به ۲ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم. این در حالی است که بودجه سالانه ما حدود ۲۵۰ میلیارد تومان است که آن هم غالباً تنها حدود ۵۰ درصد تخصیص داده می‌شود. 

معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: نامه‌ای ویژه به معاون اول محترم رئیس‌جمهور ارسال کردیم و در آن به توضیح شرایط پرداختیم. همچنین پیگیری مصوبات و وظایف قانونی دستگاه‌ها در زمینه اجرای قانون هوای پاک، قانون خاک و قانون مدیریت پسماند را به‌صورت مستمر دنبال می‌کنیم.

ترابی درباره به نتیجه رسیدن مدل‌سازی گردآوری اطلاعات گفت: به‌زودی قرارداد مربوط به این مدل‌سازی منعقد خواهد شد. همچنین نظارتی در نظر گرفته‌ایم تا این داده‌ها به‌صورت منسجم مورد استفاده قرار گیرند، نه اینکه تنها به جمع‌آوری داده‌های خام و بی‌استفاده محدود شویم. بر اساس این اطلاعات و مدل‌سازی‌هایی که انجام می‌دهیم، باید بتوانیم با دقت تشخیص دهیم که مثلاً ریشه اصلی آلودگی تهران چیست. سهم هر عامل چقدر است؟ و با چه اولویت‌بندی‌هایی باید سراغ حل این مسائل برویم تا بتوانیم به یک نتیجه مطلوب دست پیدا کنیم.