، علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در نشست خبری که  امروز به مناسبت هفته سلامت برگزار شد، اظهار داشت: مرگ‌ومیر مادران باردار همچنان یکی از معضلات جدی در سطح جهانی است که در بسیاری از کشورها هنوز به‌طور کامل حل نشده است. سالانه تعداد زیادی از مادران به دلیل عوارض دوران بارداری و زایمان جان خود را از دست می‌دهند. این موضوع به‌ویژه در کشورهای با سیستم بهداشت ضعیف‌تر، یک چالش بزرگ باقی‌مانده است.

وی افزود: در ایران نیز علیرغم پیشرفت‌های قابل‌توجه در زمینه بهداشت مادر و کودک، هنوز در برخی مناطق کشور با مشکلاتی در این زمینه مواجه هستیم که نیازمند توجه ویژه و ارتقاء سطح دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی برای مادران باردار است.

وی ادامه داد: در این راستا، وزارت بهداشت برای کاهش آمار مرگ‌ومیر مادران باردار و نوزادان، برنامه‌های مختلفی از جمله تقویت نظام مراقبت‌های اولیه بهداشتی، ارتقاء آموزش‌های بهداشتی برای مادران باردار و توسعه خدمات آزمایشگاهی و تشخیصی در دوران بارداری را در دستور کار قرار داده است.

 وی تاکید کرد: در هفته سلامت، هدف ما ارتقاء آگاهی عمومی درباره اهمیت مراقبت‌های بهداشتی مادران و نوزادان است تا بتوانیم در راستای کاهش خطرات و تهدیدات به سلامت این گروه‌های آسیب‌پذیر گام‌های مؤثری برداریم.

معاون بهداشت  به اهمیت «عدالت در سلامت» در کشور اشاره کرد و گفت: عدالت در سلامت جنبه‌های مختلفی دارد. یکی از اصلی‌ترین جنبه‌ها، دسترسی برابر مردم به خدمات بهداشتی و درمانی است. هدف این است که هر فرد، در هر نقطه از کشور، چه در روستا و چه در شهر، بتواند با کمترین هزینه ممکن به خدمات مورد نیاز خود دسترسی پیدا کند.

رئیسی با بیان اینکه موضوع دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی در کشور ما بسیار پیچیده است، افزود: با این حال، خوشبختانه یکی از نقاط قوت نظام سلامت ایران این است که ۳۰ میلیون روستایی و ساکنان شهرهای کوچک کشور نیز به خدمات بهداشتی دسترسی دارند. ما خانه بهداشت در هر نقطه از کشور داریم و این گستردگی، به‌ویژه در حوزه پیشگیری، نقش مهمی در تحقق عدالت در سلامت ایفا می‌کند.

وی یکی از ابزارهای مهم برای ایجاد عدالت در دسترسی به خدمات بهداشتی را «پزشک خانواده» و «نظام ارجاع» دانست و اظهار داشت: پزشک خانواده و نظام ارجاع به‌عنوان ابزارهایی کارآمد می‌توانند فرصت‌های برابر برای همه افراد در سراسر کشور فراهم کنند تا به خدمات بهداشتی و درمانی با کیفیت دسترسی داشته باشند.

معاون بهداشت وزارت بهداشت در ادامه به چالش‌های موجود در نظام پرداخت‌ها و تأثیر آن بر عدالت در پرداخت‌ها اشاره کرد و گفت: مدل‌های مختلف پرداخت در نظام سلامت، مانند پرداخت مبتنی بر سرانه، خدمات، و عملکرد، باعث پیچیدگی‌هایی در سیستم پرداخت شده است. این گوناگونی در پرداخت‌ها، به‌ویژه در رشته‌های پزشکی، مشکلاتی ایجاد کرده است که وزارت بهداشت در تلاش است تا آن‌ها را رفع کند.

رئیسی  تأکید کرد: اجرای عدالت در سلامت کار بسیار دشواری است، اما وزارت بهداشت با برنامه‌ریزی‌های دقیق و اصلاح مدل‌های پرداخت در تلاش است تا نظام سلامت را به سمت عدالت بیشتر سوق دهد.

معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به اهمیت پویش‌ها و برنامه‌های آگاه‌سازی در حوزه سلامت و کاهش تصادفات اشاره کرد و گفت: پویش‌ها باید به اندازه خودشان از مسئولین و مردم توقع داشته باشند. یکی از مهم‌ترین اهداف پویش‌ها، جلب توجه مسئولین و حساس‌سازی آنان نسبت به مسائل بهداشتی و ایمنی است.

وی در ادامه به پویش‌های مرتبط با کاهش تصادفات اشاره کرد و افزود: یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که در کاهش تصادفات با آن روبرو هستیم، کیفیت جاده‌هاست. در حال حاضر بیش از ۳ هزار نقطه حادثه‌خیز در کشور داریم که نیاز به اصلاح دارند. 

رئیسی همچنین به ضعف قوانین و مقررات رانندگی اشاره کرد و گفت: در کشور ما قوانین و جرایم رانندگی فاقد بازدارندگی کافی هستند. در بسیاری از موارد، جریمه‌ها آن‌قدر ناچیز هستند که رانندگان بی‌توجه به قوانین رانندگی می‌کنند. در کشورهای دیگر جریمه‌ها بسیار سنگین هستند و تخلفات رانندگی را کاهش می‌دهند. در ایران، باید جریمه‌ها سنگین‌تر شوند و تخلفات جدی‌تر مجازات شوند.

وی اضافه کرد: ضلع سوم پویش‌ها، فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی در زمینه ترافیک و رانندگی است. این کار باید از مدارس آغاز شود و در طول زمان گسترش یابد. مردم باید بیشتر از قبل آگاه شوند و مسئولین هم باید نسبت به کم‌کاری‌ها و نواقص موجود در سیستم آگاه شوند.

رئیسی  تأکید کرد: پویش‌ نه به تصادف در سه بخش کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت برنامه ریزی شده در کوتاه‌مدت می‌توانیم توجه مسئولین را جلب کنیم، اما ارزیابی موفقیت پویش‌ها باید در بلندمدت انجام شود. مثلاً اگر در سه سال آینده میزان تصادفات کاهش یابد، می‌توانیم بگوییم که این پویش‌ها موفق بوده است.

 رئیسی با اشاره به مشکلات ایمنی خودروهای داخلی و تأثیر آن بر تصادفات و مرگ و میرهای جاده‌ای، گفت: ایمنی خودرو یکی از مسائل بسیار مهم در کاهش تصادفات و مرگ‌ومیرها است. متأسفانه خودروهای داخلی ما از ایمنی کافی برخوردار نیستند. بیش از ۶۰ درصد مرگ‌ومیرها در صحنه تصادفات به دلیل ایمنی پایین خودروهاست. با یک برخورد ساده شاهد هستیم که تعداد زیادی از سرنشینان خودروها جان خود را از دست می‌دهند.

رئیسی در ادامه افزود: ایمنی خودروها در کشور به‌ویژه در مدل‌های داخلی نظیر پراید و ۴۰۵ پایین است و این موضوع در کنار سایر عوامل نظیر شرایط جاده‌ها و رفتار رانندگان، باعث می‌شود که میزان مرگ و میر در تصادفات بالا باشد. حتی در تصادفات موتور سیکلت‌ها نیز که ایمنی کمتری دارند، مرگ‌ومیرهای زیادی رخ می‌دهد.

وی با اشاره به حادثه‌ای در زاهدان، گفت: در حادثه‌ای در زاهدان، دو موتورسیکلت با یکدیگر تصادف کردند و چهار جوان جان خود را از دست دادند. این تصادفات به دلیل استفاده نکردن از کلاه ایمنی و ایمنی ضعیف موتورسیکلت‌هاست.

رئیسی در ادامه تأکید کرد: هدف ما کاهش مرگ‌ومیرها است، اما باید توجه داشته باشیم که موفقیت این پویش‌ها را نمی‌توان تنها در کاهش فوری تصادفات ارزیابی کرد. این اهداف نیاز به برنامه‌ریزی بلندمدت دارند.

وی افزود: در نهایت، ما باید به بهبود ایمنی خودروها و استفاده از فناوری‌های جدید در تولید خودروهای ایمن‌تر توجه بیشتری داشته باشیم تا بتوانیم در بلندمدت شاهد کاهش مرگ‌ومیرها در تصادفات باشیم.

رئیسی با اشاره به اینکه بیماری‌هایی مانند سرخک، سرخجه و سرخک که می‌توانند به سرعت در کشور شیوع پیدا کند، تصریح کرد: پوشش واکسیناسیون کشور ما به‌طور کلی بسیار بالا و حدود ۹۵ تا ۹۸ درصد است، اما همسایگان ما مانند افغانستان، پاکستان و عراق که پوشش واکسیناسیون پایین‌تری دارند، می‌توانند به سرعت این بیماری‌ها را به کشور وارد کنند.

رئیسی افزود: اگرچه تعداد واکسن‌های دریافتی بالاست، هنوز ۵ درصد از جمعیت، به‌ویژه در سنین پایین، واکسن نمی‌زنند و ممکن است در معرض ابتلا به این بیماری‌ها قرار گیرند. همچنین افرادی که از کشورهای همسایه وارد کشور می‌شوند و واکسینه نشده‌اند، می‌توانند عامل شیوع این بیماری‌ها شوند.

وی همچنین با اشاره به چالش‌های موجود در زمینه اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی، تأکید کرد که بسیاری از مردم از خطرات بیماری‌ها بی‌خبرند و هشدارهای بهداشتی باید بیشتر از قبل در سطح عمومی منتشر شود، خاطرنشان کرد: کار بهداشت و درمان در این زمینه بسیار دشوار است، زیرا بسیاری از مردم از خطرات بیماری‌ها بی‌اطلاع هستند.

معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی  با اشاره به پایین بودن آمار خودکشی در ایران نسبت به میانگین جهانی، گفت: نباید تصور کرد این معضل در کشور ما بی‌اهمیت است. اقدام به خودکشی معمولاً پس از عبور فرد از مرحله‌ای بحرانی مانند روان‌پریشی رخ می‌دهد که نیازمند مداخله جدی است.

وی با اشاره به علل زمینه‌ساز خودکشی از جمله بیکاری، فقر، و سطح پایین سواد، افزود: یکی از اقدامات مؤثر در این زمینه، استقرار کارشناسان بهداشت روان در مراکز جامع سلامت بوده که منجر به شناسایی و مداخله به‌موقع در مواردی با افکار خودکشی شده است.

رئیسی همچنین از راه‌اندازی مراکز نوینی چون «سراج» با هدف ارائه خدمات تخصصی سلامت روان خبر داد و تأکید کرد: بسیاری از عوامل مؤثر بر سلامت روان، اجتماعی و فرابخشی هستند و همکاری نهادهای مختلف برای مقابله با این چالش ضروری است.