به گزارش خبرگزاری موج، عفونت‌های لثه معمولاً ناشی از عدم رعایت بهداشت دهان و دندان طی یک مدت طولانی هستند که موجب آسیب به لثه‌ ها و فک شده و باعث التهاب در آن‌ها می‌شود. این عفونت که اغلب ناشی از سهل انگاری در رعایت بهداشت دهان و دندان می باشد باعث شده تا باکتری‌ ها بین لثه‌ ها و دندان‌ها تجمع کرده و آزادانه در آنجا رشد کنند. البته، عوامل دیگری نیز در بروز عفونت‌های لثه و همچنین بیماری لثه نقش دارند.

معاینه مرتب دهان و دندان توسط دندانپزشک برای پیشگیری از عفونت لثه یا درمان آن، نقش مهمی در پیشگیری از عوارض جانبی این عارضه دارد. به طور کلی، هرکسی که احتمال می‌دهد مبتلا به عفونت لثه شده می‌بایست به دندانپزشک مراجعه کند. در این مقاله، در مورد علل، درمان و جلوگیری از عفونت‌های لثه با شما صحبت کرده و برایتان توضیح می‌دهیم که چه موقع باید به دندانپزشک مراجعه کنید.

علل عفونت لثه

عفونت لثه عبارت است از تجمع باکتری‌ها در بافت اطراف لثه زیرا دهان پر است از انواع باکتری‌ها و رعایت اصول بهداشت دهان و دندان، از جمله مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به طور روزانه، به کنترل مقدار باکتری‌ها در دهان، حفظ سلامت دهان، دندان‌ها و لثه‌ها و همچنین جلوگیری از پوسیدگی دندان‌ها کمک می‌ کند. بدون انجام این کارها، باکتری‌ها پوشش نازکی به دور دندان‌ها تشکیل می‌دهند که به آن پلاک گفته می‌شود. اگر فرد این پلاک را از روی دندان‌های خود پاک نکند، پلاک سخت شده و تبدیل به جرم می‌شود که برداشتن آن از روی دندان کار بسیار سختی است.

تشکیل جرم، تمیز کردن دندان‌ها را سخت‌تر کرده و در نتیجه باعث می‌شود که باکتری‌ها راحت‌تر به نواحی اطراف دندان و لثه‌ها حمله کنند. تجمع باکتری‌ ها در زیر خط لثه به راحتی می‌تواند باعث عفونی شدن این ناحیه شود. تنها راه از بین بردن این باکتری‌ها و جلوگیری از عفونت، رعایت اصول بهداشت دهان و دندان است. بنابراین، عدم رعایت بهداشت مستقیماً باعث پوسیدگی دندان‌ها و بروز بیماری‌های دهانی می‌شود.

«انستیتوی ملی تحقیقات دندانپزشکی و جمجمه و صورت» یادآور می‌شود که استعمال دخانیات یکی دیگر از مهمترین عوامل خطرزا برای ابتلا به بیماری لثه است. به علاوه، سیگار کشیدن اثر درمان‌ها را نیز کمتر می‌کند.

سایر عوامل خطرزای عفونت‌های لثه عبارتند از:

• دیابت
• تغییرات هورمونی در زنان، مانند تغییراتی که در دوره بارداری صورت می‌گیرد
• ژنتیک
• استرس
• کج بودن دندان‌ها
• داروهایی که دهان را خشک کرده یا جریان بزاق را کند می‌کنند
• نقص سیستم ایمنی

گاهی اوقات، ابزارهای دهانی و دندانی هم می‌توانند ریسک بروز این بیماری‌ها را افزایش بدهند. برای مثال، پروتزهای دندانی یا بریج‌هایی که به درستی در دهان جا نمی‌گیرند و همچنین پرکردگی ناقص دندان‌ها هم می‌توانند باعث این مشکل شوند.

علائم عفونت لثه

علائم عفونت لثه بسته به محل و میزان پیشرفتگی آن متفاوت است. در عین حال، عفونت لثه، خود یکی از نشانه‌های عدم سلامت دهان و دندان و بیماری لثه است. جینجیویت (Gingivitis) یکی از علائم اولیه بیماری لثه بوده و در اصطلاح پزشکی به معنی التهاب لثه‌ها است. جینجیویت ، اگرچه اصولاً در این مرحله هنوز یک عفونت نیست، اما می‌تواند به عفونت یا یک بیماری پریودنتال پیشرفته‌تر به نام پریودنتیت تبدیل شود.  

جینجیویت عموماً باعث می‌شود که لثه‌ها قرمز و متورم شده و به راحتی (مثلاً در هنگام مسواک زدن) خونریزی کنند. برخی افراد در ابتدا متوجه این مشکل نمی‌شوند. البته، اگر التهاب پیشرفت کرده و به عفونت تبدیل شود، علائم آن آشکارتر خواهند شد.

سایر نشانه‌های عفونت لثه یا بیماری لثه عبارتند از:

• درد در هنگام جویدن خوراکی‌ها
• خونریزی در هنگام مسواک زدن
• دیدن مقداری رنگ صورتی در باقیمانده خمیردندانی که از دهان تخلیه می‌شود
• حساس شدن دندان‌ها
• لق شدن دندان‌ها
• بوی بد دهان که از بین نمی‌رود
• پسروی و تحلیل رفتن لثه‌ها
• ترشح چرک در دهان
• تغییر در نحوه گاز زدن یا هماهنگی دندان‌ها در هنگام جویدن غذا
• به هم خوردن فیتینگ پروتزهای دندانی پارسیل

عفونت‌ها معمولاً منجر به تشکیل پاکتی از چرک به نام آبسه می‌شوند، که باید فوراً درمان شود. آبسه باعث ایجاد یک ورم دردناک و همچنین ترشح چرک در دهان می‌شود.

درمان عفونت لثه

درمان سریع عفونت لثه باعث جلوگیری از عوارض بعدی آن می‌شود. مطابق اعلان مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) با رعایت بهداشت دهان و دندان و مراجعه منظم به دندانپزشک برای تمیز کردن دندان‌ها می‌توان بیماری‌های پریودنتال مثل جینجیویت را در مراحل اولیه کنترل و درمان کرد. پلاکی که به جرم تبدیل شده باید توسط یک دندانپزشک از روی دندان‌ها پاک شود. جدا شدن این جرم‌های سخت، کمک می‌کند تا شخص بتواند با کشیدن نخ دندان و مسواک زدن روزانه التهاب و آسیب وارده به لثه‌های خود را کنترل کند.

گاهی اوقات برای درمان عفونت لثه، یا پریودنتیت، به پاکسازی عمقی لثه‌ها و پاکت‌های اطراف دندان‌ها نیاز است. همچنین، پاکسازی و رفع هرگونه آبسه موجود نیز ضروری است. در برخی موارد هم، دندانپزشک مجبور می‌شود که بخش‌هایی از لثه‌ها یا بافت‌ها را بردارد.

عفونت‌های شدیدتر و مقاوم‌تر با آنتی‌بیوتیک‌های خوراکی درمان می‌شوند. البته، گاهی اوقات برای از بین بردن عفونت، نیاز است که آنتی‌بیوتیک مستقیماً به ناحیه عفونی تزریق شود. در مواردی که عفونت پیشرفته است، برای جلوگیری از آسیب به فک یا ترمیم آن، از جراحی‌هایی مثل پیوند بافت یا استخوان استفاده می‌شود.

پیشگیری از عفونت لثه

پاکسازی مرتب دندان‌ها توسط دندانپزشک و رعایت اصول بهداشت دهان و دندان دو اقدام مهم جهت جلوگیری از عفونت‌های لثه هستند، چراکه آن‌ها به کنترل باکتری‌های موجود در دهان کمک می‌کنند. حتماً روزی دو بار دندان‌هایتان را مسواک بزنید؛ فرقی ندارد که از مسواک معمولی استفاده کنید یا مسواک برقی. البته، تحقیقات ثابت کرده که مزایای استفاده از مسواک‌های برقی در پاکسازی دندان‌ها و جلوگیری از عفونت لثه بیشتر از مسواک های معمولی مبیباشد. در حال حاضر، برندهای مختلفی از مسواک‌های برقی در داروخانه‌ها و فروشگاه‌های آنلاین نظیر فروشگاه سپیدفمیلی که به طور تخصصی محصولات بهداشت دهان و دندان را به فروش میرساند، وجود دارد.

همچنین، باید نخ دندان بکشید تا ذرات غذا و باکتری‌هایی که بین دندان‌هایتان قرار گرفته‌اند از آنجا خارج شوند. البته در این مورد نیز تکنولوژی دست پیش را دارد و جایگزینی مدرن تر از خلال یا نخ دندان را پیشنهاد میکند: واترجت.

 واترجت دندان، می‌تواند به شکل مؤثری نواحی و فضاهای بین دندان‌ها را تمیز کند. به علاوه، می‌توان از دهان شویه برای ضدعفونی کردن دندان‌ها و جلوگیری از عفونت بیشتر لثه‌ها استفاده کرد. در عین حال، کشیدن سیگار اکسیژن موجود در خون را کاهش داده و خطر ابتلا به عفونت لثه را افزایش می‌دهد.

چه موقع باید به دندانپزشک مراجعه کرد؟

هرکسی که احساس می‌کند دچار عفونت لثه شده است می‌بایست در اولین فرصت به دندانپزشک مراجعه کند. حتی در مراحل اولیه بیماری‌های پریودنتال، مانند ژنژیویت، هم حتماً باید بدون تأخیر به دندانپزشک مراجعه شود تا او بتواند سریعاً از پیشروی بیماری جلوگیری کند.