به گزارش خبرگزاری موج هرمزگان، منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس یکی از منحصربه‌فردترین مناطق ویژه کشور به‌ویژه برای صنایع معدنی، فلزی و پتروشیمی به شمار می‌رود. در این منطقه تلاش شده تا با تکمیل زیرساخت‌ها و اعمال مشوق‌های گوناگون زمینه جذب هرچه بیشتری سرمایه فراهم شود. تا جایی که این منطقه را می‌توان یکی از قطب‌های صنعتی کشور دانست. بر همین اساس باهدف بررسی امکانات این منطقه برای صاحبان سرمایه، حسن خلج طهرانی، مدیر عامل منطقه ویژه خلیج فارس از طرح‌های توسعه این منطقه و تلاش برای آماده شدن این منطقه در چشم‌انداز ۱۴۰۴ می‌گوید.

اقدامات انجام‌گرفته در منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس را در حوزه زیرساخت و جذب سرمایه چطور ارزیابی می‌کنید؟

طی سال‌های گذشته، تلاش قابل‌توجهی برای تکمیل امکانات زیرساختی در منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس، انجام‌شده و شرکت‌های مستقر در این منطقه از این امکانات استفاده کرده‌اند. ازجمله مهم‌ترین این خدمات می‌توان به احداث دستگاه آب‌شیرین‌کن نور ویژه اشاره کرد. آب‌شیرین‌کن فولاد کاوه جنوب نیز از دیگر پروژه‌های اجراشده در این منطقه بود. پست برق شهید لشگری برای تأمین برق موردنیاز منطقه احداث و مورداستفاده قرار می‌گرفت. علاوه بر این، شرکت‌های منطقه برای تأمین گاز موردنیاز خود از خطوط گاز سراسری استفاده می‌کردند. همچنین باید تأکید کرد که مدیران قبلی تلاش قابل‌توجهی در خصوص ایجاد محیط مناسب فعالیت و فضاسازی انجام داده بودند. اسکله منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس از سال‌ها پیش احداث‌شده بود، هرچند که تمام ظرفیت آن مورداستفاده قرار نمی‌گرفت.

در طول مدت‌زمان مدیریت جنابعالی، چه اقداماتی در این منطقه اجرایی شد و چه برنامه‌هایی را برای تأمین نیاز منطقه در آینده در دستور کاردارید؟

طی دوره اخیر تلاش شد تا از پتانسیل‌های این منطقه و همچنین از توان نیروی انسانی فعال آن، بهره گرفته شود. اقدامات متعددی نیز برای تحقق اهداف تولیدی، صادراتی و وارداتی کشور در افق 1404 در حال انجام است. این منطقه با وسعت 4500 هکتار در 4 سایت جنوبی، میانی، شمالی و توسعه به لحاظ جغرافیایی تقسیم که 2000 هکتار آن عملیاتی و شرکت‌های سرمایه‌گذار در حال اجرا یا بهره‌برداری طرح‌های  موردنظر می‌باشند و 2500 هکتار دیگر در حال آماده‌سازی زیرساخت‌ها است. بر همین اساس تلاش می‌شود تا زیرساخت‌های موردنظر برای فعالیت‌ سرمایه‌گذاران در سایت جدید نیز فراهم شود.

برای تأمین آب موردنیاز طرح‌ها و شرکت‌های موجود و بخش توسعه  پروژه آب‌شیرین‌کن 100  هزار مترمکعبی در روز با استفاده  از پساب شهر عباس در 4 فاز تعریف‌شده است. در هر فاز این پروژه، 25 هزار مترمکعب آب در طول یک روز شیرین می‌شود. گفتنی است، با راه‌اندازی فاز نخست این دستگاه، نیاز فعلی منطقه تأمین می‌شود. در حال حاضر، شرکتی متعلق به بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در این پروژه اعلام آمادگی کرده، اقدامات اولیه برای اجرای آن انجام‌گرفته و مجوزهای محیط‌زیست اخذشده و همچنین استانداری در این طرح به منطق کمک خواهد کرد و درنتیجه دغدغه آب شرکت‌هایی که قصد فعالیت در این منطقه را دارند مرتفع خواهد شد. نکته قابل‌توجه این است که در پروژه یادشده، منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس خرید تضمینی آب را قبول نکرده و سرمایه‌گذار فروش را برعهده‌گرفته است.

تأمین گاز این منطقه نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است چراکه شرکت‌های این منطقه اغلب در حوزه صنایع معدنی و فلزی و پتروشیمی فعال هستند و گاز از ضروریات تولید آن‌ها به شمار می‌رود. اکنون با مجوز دولت اجازه برداشت از خط صلح که بزرگ‌ترین خط صادراتی گاز به پاکستان است، به منطقه ویژه داده‌شده است. این پروژه در مرحله اجرا قرار دارد و انتظار می‌رود تا حدود دو ماه آتی به بهره‌برداری برسد. با ورود این خط گاز به منطقه، بدون شک دغدغه تأمین گاز در منطقه ویژه نیز مرتفع خواهد شد.

برق از دیگر زیرساخت‌های این منطقه است که برنامه‌هایی برای تأمین آن در نظر گرفته‌شده است. بر همین اساس ظرف 2 ماه آتی، نیروگاه 235 مگاواتی برق هرمز به مدار وارد می‌شود. علاوه بر این طبق تفاهم‌نامه‌ای که با فولاد هرمزگان بسته شد و آن شرکت اعلام آمادگی جهت خرید را اعلام نموده است و برق این نیروگاه در اختیار این شرکت قرار خواهد گرفت. جهت تأمین مابقی برق موردنیاز منطقه ویژه، شرکت‌های دیگری نیز اعلام آمادگی کرده‌اند. کما اینکه انتظار می‌رود طی 2 سال آتی نیروگاه نما با ظرفیت 880 مگاوات راه‌اندازی شود و حدود 80 درصد نیاز منطقه را مرتفع نماید.

در اجرای طرح توسعه منطقه ویژه خلیج‌فارس، پروژه بزرگ 65 میلیارد تومانی برای محصور کردن سایت جدید و همچنین احداث جاده سرتاسری اطراف آن تعریف شده بود. هرچند این پروژه به دلیل مشکلات مالی با پیشرفت کمتر از 15 درصدی متوقف‌شده بود. این پروژه را با رایزنی‌های مختلف به پیمانکار دیگری سپرده‌شده و اکنون شاهد پیشرفت بالای 90 درصدی آن هستیم. ضمن آن‌که انتظار می‌رود پروژه تا اواخر تیرماه به بهره‌برداری برسد و این پروژه برای اولین بار در کشور از RCC برای جاده پیرامون با این ابعاد استفاده‌شده است که با انجام این پروژه توسط پیمانکار بومی بنام شرکت سر ریگ بندر که بسیار خوب همکاری کردند.

منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس، چه مشوق‌هایی برای جذب سرمایه‌گذار داخلی فراهم می‌کند؟

فعالیت در منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس، مزیت‌های متعددی برای صاحبان سرمایه به همراه دارد. نخست آن‌که این فعالان اقتصادی و صنعتی از انواع معافیت‌های مالیاتی و معافیت‌هایی ورود و خروج محصول برخوردار می‌شوند. در درجه دوم آن‌که این منطقه به بسیاری از معادن بزرگ کشور همچون گل‌گهر، چادرملو و سنگ‌آهن مرکزی دسترسی نزدیکی دارد. این دسترسی نزدیک، برای واحدهایی که از سنگ‌آهن به‌عنوان ماده اولیه استفاده می‌کنند، مزیت محسوب می‌شود.

هم‌جواری با آب‌های آزاد را باید دیگر مزیت حضور در این منطقه دانست. این موضوع در تسهیل صادرات و واردات بسیار کمک‌کننده است. علاوه بر آن، چالش‌های تأمین آب را مرتفع می‌کند. وجود اسکله مکانیزه تخلیه و بارگیری و اسکله نفتی از دیگر مواردی محسوب می‌شود که فعالان عرصه صنایع معدنی را به حضور و فعالیت در این منطقه ترغیب می‌کند. شرکت‌های پتروشیمی و فرآورده‌های نفتی نیز از اسکله نفتی منطقه استفاده می‌کنند. چراکه آبخور اسکله به‌گونه‌ای است که کشتی‌های 100 هزار تنی هم امکان پهلو در این بندر را دارند. دسترسی به خط راه‌آهن سراسری از دیگر نقاط قوت فعالیت در این منطقه به شمار می‌رود. سیستم مکانیزه تخلیه و بارگیری مواد معدنی، عملیات تخلیه و بارگیری را آسان می‌کند. از دیگر اقدامات انجام‌گرفته در این منطقه می‌توان به راه‌اندازی مجدد سیستم توزین واگن برگردان اشاره کرد. علاوه بر این، نوار نقاله‌ها و خطوط ریلی بازسازی شدند، یکی از واگن برگردان‌ها از مدار خارج شد و تعمیرات اساسی پس از 20 سال روی آن انجام گرفت. برای بازسازی واگن بردان دوم هم برنامه‌هایی اصلاحی در دست اقدام است و توسعه سیستم ریلی از دیگر اقداماتی است که در منطقه ویژه موردتوجه گرفته و اجرای همچنان ادامه دارد.

چه چالش‌هایی در مسیر توسعه منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس وجود دارد؟

اگر دولت به منطقه ویژه تحت نظارت‌های خاصی معافیت مالیاتی بدهد، می‌توان از درآمد ناشی از آن را برای توسعه زیرساخت‌ها استفاده نمود و درنتیجه سرمایه‌گذاران بیشتری جذب منطقه می‌شدند.

درآمد منطقه ویژه از محل گواهی تولید است که شرکت‌های فعال در این منطقه پرداخت می‌کنند. این گواهی تولید برای هر محصول متفاوت است و توسط دولت تعیین می‌شود و به مصرف هزینه‌های جاری شامل حقوق دستمزد و ... می‌رسد. در این منطقه حدود هفتصد نفر نیروی ثابت فعالیت می‌کنند که به‌طور مستقیم با منطقه ویژه قرارداد دارند و مابقی نیروهای پیمانکاری هستند؛ اما درمجموع می‌توان گفت که حدود 10 یا 11 هزار نفر در خانواده بزرگ منطقه ویژه مشغول به کار هستند. اگر مطابق با برنامه توسعه در افق 1404، پروژه‌های این منطقه فعال شوند، درمجموع تا 30 هزار موقعیت شغلی ایجاد خواهد شد.