به گزارش خبرگزاری موج یزد، ساشا ریاحی مقدم اظهار کرد: در گذشته‌های دور، قافله‌ها و کاروان ‌هایی که به سمت کرمان در حرکت بودند، پس از توقف در یزد به سمت فهرج حرکت می‌کردند و بعد از عبور از روستای هرفته در مجموعه کاروان روستای سریزد که اولین منزلگاه راه باستانی یزد به کرمان بود، اقامت و استراحت می‌کردند.

وی اضافه کرد: منزلگاه‌های بعدی از روستای سریزد تا کرمان در محدوده‌ی استان یزد نیز به ترتیب کاروانسرای زین‌الدین، کاروانسرای کرمانشاهان و کاروانسرای شمش که فاصله تقریبی هر کدام از یکدیگر بین ۲۵ تا ۳۰ کیلومتر بوده است.

ریاحی‌مقدم با بیان اینکه دو کاروانسرای بزرگ در ایستگاه کاروان‌ها در روستای سریزد وجود دارد، تصریح کرد: یکی از این کاروانسراها با عنوان کاروانسرای کهنه مربوط به دوره پیش از صفویه است و دیگری کاروانسرای نو مربوط به دوران صفویه است که چاپارخانه خشتی متعلق به دوران زندیه در آن واقع شده است.

به گفته‌ی وی، کاروانسرای دیگری نیز در مجاورت کاروانسرای کهنه و در کنار مجموعه موسوم به «قصر صنم» وجود دارد که راه ارتباطی آن از داخل کاروانسرای کهنه و از در دوم واقع در ایوان شمالی برقرار می‌شده است.

وی معتقد است که تجمع این مجموعه کاروانی با چنین گستردگی و نیز تجهیزات و عناصر وابسته به راه‌های باستانی در روستای سریزد، نشانه‌ای از رونق اقتصادی و امنیت راه‌های این منطقه در دوران گذشته محسوب می‌شود.

ریاحی مقدم ادامه داد: هر چند با توجه به مطالعات صورت گرفته می‌توان ادعا کرد پیشینه و قدمت کاروانسرای کهنه به دوران آل مظفر باز می‌گردد و کاروانسرای نو مربوط به دوران صفویه و از کاروانسراهای شاه‌عباسی است، اما رباط کهنه یا کاروانسرای خشتی در کتاب کاروانسراهای ایران به اشتباه «زر یزد» نامیده شده و قدمت آن را به دوران قاجار نسبت داده‌اند.

وی با اشاره به تغییر مسیر چند کیلومتری این راه قدیمی بعد از گذشت زمان، گفت: در حالی که پس از دوران قاجار این مسیر حدود دو کیلومتر به سمت جنوب تغییر جهت می‌دهد، یک کاروانسرای نسبتاً بزرگ بر سر راه جدید به جای ایستگاه کاروانی سریزد با نام کاروانسرای «علی آباد» ساخته می‌شود که امروزه این جاده به محور ارتباطی «سنتو» معروف است.