علی دهنوی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج اصفهان،  بیان داشت:فرآیندی که پسماندهای تر را از فرآیند فساد و دفن نجات داده و با جداسازی آن ها، مسیر تبدیل به ماده ای ارزشمند را رقم می زند. شهرداری اصفهان در استفاده از این ظرفیت پسماندها، سالهاست به عنوان یکی از پیشگامان عمل می کند تا فرآیند تبدیل پسماند تر به کود آلی با کیفیت بیشتر و در سطح گسترده تر، صورت پذیرد.

در این باره گفت و گوی ما را علی دهنوی، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری اصفهان می خوانید؛

*با توجه به شرایط اقتصادی و زیست محیطی کنونی، چه ضرورتی برای بازیافت پسماندها احساس می شود؟

به طور کلی پسماندها، مواد زائد حاصل از فعالیت های انسانی هستند که به کره زمین تحمیل می شوند و هر چقدر پسماند بیشتری تولید شود، محیط زیست در معرض آلودگی بیشتر و در نتیجه آسیب های شدیدتر قرار می-گیرد. بر این اساس، ما علاوه بر تمرکزی که بر فرهنگسازی در جهت کاهش میزان پسماندها داریم، بر بازیافت انواع پسماندها نیز تأکید داریم چرا که از این راه می توان مجددا این پسماندها را در کاربردهای دیگر مورد استفاده قرار داد و ضمن کاهش بهره برداری از منابع خام، مدیریت پسماند را تسهیل کرد و از آمار دفن پسماند نیز به مقدار چشم گیری کاست. باید توجه داشت که پسماندها در صورت مدیریت صحیح می توانند ارزش افزوده تولید کنند و بازده ارزشمند اقتصادی داشته باشند اما در صورتی که در فرآیند نادرست قرار بگیرند، نه تنها ارزش اقتصادی نهفته از آن از دست می رود، بلکه به محیط زیست نیز لطمات جبران ناپذیری وارد شده که خسارت مادی و معنوی بسیاری را به بار می آورد.

*اگر بخواهیم به طور مشخص به پسماندهای تر اشاره کنیم؛ در مورد بازیافت آن ها و تبدیل به کود آلی به عنوان یک محصول بازیافتی توضیح دهید.

روزانه در اصفهان حدود یک هزار تن پسماند تولید و به کارخانه پردازش پسماند منتقل می شوند. این پسماندها پس از انتقال به خطوط پردازش به چند بخش تقسیم می شوند. بیشترین مقدار آن که حدود 600 تا 650 تن است، پسماند تری است که وارد فرآیند تبدیل به کود می شود. از پسماندهای باقی مانده بین 10 تا 20 تن حاوی اقلام بازیافتی و ارزشمند است و مابقی به عنوان ریجکت شناخته شده که در حال حاضر دفن می شوند. اما پسماندهای تر که قرار است تبدیل به کود شوند، پس از جداسازی از سایر اقلام به سکوهای تولید کود رفته و طی یک فرآیند حدوداً 4ماهه قرار گرفتن در معرض هوادهی و ترنینگ، به کود کمپوست تبدیل می شوند. این کود در پایان نیز مجددا سرند شده تا علاوه بر جداشدن اجزای اضافی مانند نایلون و دیگر اقلام غیر ارگانیک، از نظر سایز نیز کود به دسته های مختلف مانند کود 0.8 و 0.6 تقسیم شود.

*کود کمپوست به عنوان محصول اصلی فرآیند بازیافت پسماند تر چه کاربردی دارد؟ آیا می توان این کود را جایگزین انواع شیمیایی کرد؟

تاکنون پژوهش های فراوانی در مورد ارزش غذایی کود کمپوست و تأثیرگذاری آن بر رشد انواع گیاهان انجام شده که همگی موفقیت این کود را از نظر تولید محصول سالم اثبات کرده اند. از طرفی به طور کلی خاک کشور ما از حیث برخورداری از مواد آلی در شمار خاک های فقیر قرار می گیرد و بدیهی است استفاده از این کود که به طور کامل از مواد ارگانیک تهیه شده، می تواند به جبران این کمبودها منجر شود. این در حالی است که آثار زیانبار کودهای شیمیایی برای محیط زیست، سلامت انسان و سایر جانداران و همینطور کیفیت خاک، همواره تأیید شده و اصرار بر آن است تا از کودهای سالم تر استفاده شود.

*از نظر هزینه چطور؟ آیا استفاده از کودهای آلی و به طور خاص کود کمپوست به صرفه است؟

کمپوستی که در حال حاضر تولید می شود، در مقایسه با انواع کودها قیمت چندان بالایی ندارد و کشاورزان و باغداران می توانند کمپوست را جایگزین کودهای شیمیایی کنند بدون آنکه هزینه بالایی نیاز باشد. در حال حاضر فضای سبز شهر اصفهان با کود کمپوست تیمار می شود و تأثیر رضایتبخش این کود، سبب شده تا شهروندان نیز برای استفاده از این کود در مصارف شخصی مانند باغچه های خانگی و باغات مشتاق شوند و به همین خاطر در آستانه نوروز سال گذشته همه ایستگاه های بازیافت سراسر شهر، بسته های خاک غنی شده با کمپوست را با تخفیف 50درصدی به شهروندان عرضه می کردند. لازم به ذکر است که ما در کارخانه تولید کود آلی، علاوه بر کمپوست، زیرساخت تولید ورمی کمپوست که نوع دیگری از کود آلی با ارزش غذایی بالاست را هم تولید می کنیم تا بتوانیم کودهای با ارزش تری را در اختیار بهره برداران قرار دهیم. ورمی کمپوست که حاصل فعالیت گوارشی گونه ای از کرم خاکی به آیزنیا فوتیدا در یک بستر شامل کود دامی است، در یک فرآیند 6 ماهه حاصل می شود و از نظر کیفیت و تأثیرگذاری، اثبات شده است به طوری که اکنون بسیاری از محصولات زراعی را با این کود پرورش می دهند و با حذف کودهای شیمیایی سلامت محصولات را تضمین کرده اند.

*شهروندان در این روند چه نقشی دارند؟ چطور می توانند به کاهش مصرف کودهای شیمیایی و حذف آثار نامطلوب آن کمک کنند؟

در درجه اول شهروندان لازم است با تفکیک از مبدأ و جداسازی صحیح، پسماند تر را از سایر گروه ها شامل پسماند خشک، پسماند ویژه و پسماند الکترونیک جدا کنند تا هم این اقلام در چرخه صحیح مدیریت و بازیافت قرار بگیرند و هم پسماندهای تر برای تبدیل شدن به کمپوست از خلوص بیشتری برخوردار باشند. علاوه بر این مصرف کنندگان کود مانند کشاورزان، باغداران و حتی شهروندان عادی برای باغچه ها و گیاهان خانگی، می توانند کود کمپوست و ورمی کمپوست را جایگزین کودهای شیمیایی کنند تا هم از ورود اثرات مخرب به محیط زیست جلوگیری کنند و هم به محصولات سالم و با کیفیت تری دست یابند.