به گزارش خبرگزاری موج خراسان رضوی، کاهش بارندگی اخیر در کشور و همچنین گرمای روز افزون و تخریب پوشش گیاهی در حریم شهری مشهد و کم بود آب های زیر زمینی در آبیاری مناطقی با گستره گیاهی، معضلی بزرگ برای تنفس گاه های شهری است، در این راستا جلسات بسیاری با مراکز و کارشناسان حوزه محیط زیست انجام شد تا برای رفع این مشکل روز افزون در کشور چاره اندیشی شود،

در یکی از این برنامه های محیط زیست و بحران که از سوی تشکلات دوست دار زمین و اداره محیط زیست برگزار شده بود، فاطمه باقری کارشناس این حوزه در مورد این بحران روز افزون به ما اینگونه گفت: با توجه به نقش گیاهان در محیط زیست چه از نظر تعادل آب و هوایی، زیبایی، جلوگیری از فرسایش خاک، زیبایی منازل، شهرها و دیگر اماکن داخلی، باغها و غیره و تاثیر آن بر زنجیره غذایی انسان از یک سو و وابستگی زندگی حیوانات به گیاهان، از جایگاه حیاتی بر روی کره خاکی برخوردارند.

باقری در ادامه افزود: وضعیت اقلیمی منطقه نیز نقش مهمی در پیدایش و رویش گونه های مختلف گیاهی دارد و بطور کلی براساس موقعیت جغرافیایی، ارتفاع، وضعیت توپوگرافی، بارش بارندگی و غیر تعیین کننده پراکنش گیاهان در یک منطقه می باشد.

وی گفت: در چند سال اخیر با توجه به رشد سریع جمعیت و گسترش شهرنشینی و فعالیتهای انسانی شاهد تغییراتی در وضعیت اقلیمی حریم شهر مشهد هستیم که با بررسی های صورت گرفته طی ده سال گذشته، دما به میزان ۷/۳  درجه سانتی گراد افزایش داشته است، شرایط اکولوژیکی متفاوت منطقه به دلیل توپوگرافی مختلف و عدم پراکنش یکسان نزولات آسمانی سبب به وجود آمدن طبقات رویشگاهی در این محدوده گردیده است.

این کارشناس محیط زیست اظهار کرد: گستره های مختلف حریم شهر مشهد از درجه حرارتهای متفاوتی برخوردار هستند به شکلی که به ازاء هر ۱۰۰ متر افزایش ارتفاع ۴/۰ درجه سانتی گراد درجه حرارت کاهش می یابد و کمترین دما در ارتفاعات جنوبی و بیشترین دما در نواحی پست و هموار شرقی رخ داده است و دما از حدود ۱۵ درجه سانتی گراد در نواحی کم ارتفاع به ۱۳  درجه سانتی گراد در نواحی مرتفع در نوسان است.

باقری بیان کرد: همچنین بارش، تابعی از ارتفاع هر ناحیه می باشد و میزان ارتفاع نیز در قسمتهای مختلف حریم شهر مشهد متغیر است و بارش های متفاوتی را  نیز به همراه دارد، بطوریکه هر چه بر میزان اراضی افزوده شود میزان بارش نیز بیشتر می شود، از این رو متوسط رطوبت نسبی در حریم شهر مشهد ۵۴ درصد و بارش در منطقه ۲۵۰ میلی متر در طول سال می باشد.

وی تصریح کرد: متاسفانه در سال های گذشته با تخریب پوشش گیاهی و کاهش نفوذ پذیری، چرای تعداد بیش از ۴۰۰۰ راس دام تقریبا پوشش گیاهی منطقه از بین رفته و شرایط مساعدی برای افزایش حجم سیلاب، رسوب و کاهش زمان تمرکز را ایجاد نموده است و فشار دام بر مرتع خصوصاً طی خشکسالی های اخیر موجب از بین رفتن بسیاری از گونه‌ها شده و مراتع حوضه را در وضعیت کاملاً بحرانی قرار داده است.

وی اذعان کرد: گسترش شهرها نقش غیر مستقیم در از بین رفتن اراضی مرتعی و دیم زارهای پایین دست حوضه های آبریز دارند و باعث عقب رفت مرز حوضه نیز شده اند و نمی توان از نقش آنها در این فرآیند چشم پوشی نمود.

این کارشناس زیست محیطی با در نظر گرفتن پوشش گیاهی جنگلی محدوده حریم شهر مشهد، که جزء رویش‌های ایران و تورانی کوهستانی هستند عنوان کرد: در گذشته درختان ارس قسمت عمده مناطق کوهستانی حوضه را پوشش می‌دادند، اما امروز این گونه گیاهی به ندرت در بعضی نواحی مورد مطالعه مانند کوه‌های بینالود و هزارمسجد دیده می‌شود و گونه های غالب در حریم شهر مشهد، درمنه می‌باشد و پس از درمنه، گون، کلاه میرحسن، چوبک، چمن گندمی، ورک، کاهو، آویشن، جاروعلفی، انواع گونه های چمنی، ارمک، استیپا، علف شور، تلخ بیان، اسپند، اشنان و عجوه از گیاهان اصلی تشکیل دهنده مراتع این حوضه به شمار می روند و همراه ارس گونه‌های درختی کوچک چون آلو، زالزالک و گونه‌های درختچه‌ای از نوع گوجه، زرشک، دغدغک، شنگ، ارمک و .. دیده می‌شود.

باقری در خاتمه افزود: بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی سازمان‌ها و ادارات دولتی در حال حاضر حدود ۳۵۰۰ هکتار از اراضی حریم مشهد به کشت انواع درختان سازگار با محیط طبیعی این منطقه اختصاص یافته است و پیش‌بینی می‌شود با اقدامات در دست انجام در سال های آینده شاهد سطح جنگلی دست‌کاشت بیشتری نیز در قسمت‌های کوهستانی جنوب حریم و در بستر و حاشیه رودخانه کشف‌رود در قسمت‌های شمالی حریم باشیم.

شایان ذکر است: با تغییرات انجام صورت گرفته در فعالیتهای دامپروری روستاییان و برخی اقدامات نهادهای عمومی برای گسترش عرصه های سبز عمومی و با تخصیص بخشی از اراضی کم ‌بازده زراعی به ایجاد باغات میوه در سال‌های آینده سطح باغات در حریم مشهد افزایش خواهد یافت و این مهم کمک خواهد نمود تا حریم مشهد از پوشش گیاهی مناسب‌تری برخوردار گردد.