خبرگزاری موج اصفهان- سردار محمدرضا میرحیدری، فرمانده انتظامی استان اصفهان، نهم تا ۱۵ دی ماه به مناسبت سالروز حماسه تاریخی مردم ایران در نهم دی ماه سال ۱۳۸۸ که با بصیرت خود بعد از ۸ ماه مقاومت بساط فتنه انگیزی دشمنان و معاندان نظام را در هم پیچیدند به عنوان دهه بصیرت و میثاق امت با ولایت نامگذاری شده است. به همین مناسبت در یادداشت حاضر اهمیت بصیرت و نقش آن در پیروزی ملت بر فتنه های دشمن را مرور می کنیم.

تعریف لغوی، عرفاانی و فلسفی بصیرت

براساس آنچه در کتاب لسان العرب، جلد ۲،ص۴۱۸ آمده بصیرت در لغت عربی به معنای عقیده قلبی، شناخت، یقین، زیرکی و عبرت تعریف شده است. اما در اصطلاح عرفانی و فلسفی که در کتاب ترتیب العین جلد یک صفحه ۱۶۶ به آن اشاره شده بصیرت عبارت است از قوه ای در قلب شخص که به نور قدسی منور بوده و شخص به وسیله آن حققایق اشیاء و امور را درک می کند همانگونه که شخص به وسیله چشم صورت ها و ظواهر اشیا را می بیند البته برخی گفته اند بصیرت، معرفت و اعتقاد حاصل شده در قلب نسبت به امور دینی و حقایق امور است.

تعریف بصیرت از نظر عرف سیاسی و اجتماعی

با این همه مراد از بصیرت در عرف سیاسی و اجتماعی همان قدرت تشخیص مسایل پیچیده سیاسی و اجتماعی و درک و فهم درست آن برای دست یابی به راهکارهای مفد و سازنده در این حوزه می باشد و صاحب رای و بصیرت کسی است که بتواند در هنگام بحران ها و فتنه های اجتماعی حق را از باطل تشخیص دهد و موضع مناسب با آن را اتخاذ کند و در سیاهی فتنه ها و تاریکی آنها بتواند با نور معرفت و تقوای الهی مسیر خویش را بشناسد و در آن مسیر حرکت کند.

بصیرت از منظر قرآن کریم

از نظر قرآن بصیرت از هر نوعی که باشد دارای نتایج بسیار مثبت و سازنده ای برای خود و جامعه است بلکه این بهره بیش از آن که به دیگری برسد به خود شخص می رسد( سوره انعام آیه ۱۰۴)

خداوند در آیه ۲۰۳ سوره اعراف به ایمان به عنوان مهم ترین عامل دست یابی انسان به قدرت تشخیص حق از باطل و درست از نادرست یعنی بصیرت اشاره می کند و در ادامه به در آدامه همین سوره تقوا را از مهمترین عوامل تحقق بخش بصیرت و روشن دلی در آدمی برمی شمارد.

بصیرت از نگاه پیامبراکرم(ص) و امیرمؤمنان

در روایتی از پیامبر اکرم (ص) نقل شده که فرمودند: « من از فقر بر امتم نمی ترسم ولی از سؤ تدبیر و عدم بصیرت می ترسم.»

در داستان حضرت امیرمومنان در جنگ صفین و فتنه بزرگ آن برخی از اهل تردید نمی دانستند که حق با علی یا معاویه است زیرا یک نشانه چون شهادت عمار به دست گروه یاقی و طغیانگر برای توده های مردم آشکار کرد که معاویه بر باطل است. هر چند که در آن زمان بسیاری از لشکریان معاویه با توجیه عمروعاص فریب خوردند ولی زنگارهای بسیار و پرده های استواری از دغل و تزویر و دروغ با شهادت عمار به عنوان یک نشانه فرو ریخت و از میان برداشته شد و اهل حق توانستند راه خویش را دریابند. در حقیقت هر نشانه ای در هر فتنه ای برای توده های مردم می تواند به عنوان نشانه ای از درستی و نادرستی کس یا گروه و یا حکومتی باشد.

بصیرت؛ مانند یک قطب‌نما عمل می کند

رهبر معظم انقلاب ۱۵ مهر ۱۳۸۸ در دیدار با مردم چالوس و بوشهر؛ از بصیرت به عنوان قطب نما یاد کردند و اظهار داشتند: « شما در جبهة جنگ اگر راه را بلد نباشید، اگر نقشه‌خوانی بلد نباشید، اگر قطب‌نما در اختیار نداشته باشید، یک وقت نگاه می‌کنید می‌بینید در محاصرة دشمن قرار گرفته‌اید؛ راه را عوضی آمده‌اید، دشمن بر شما مسلط می‌شود. این قطب‌نما همان بصیرت است.»

ایشان در جای دیگری می فرمایند :« بصیرت مثل نور افکنی است که در ظلمات یا تاریکی یا در مه جلوی انسان را روشن می کند و جهت را به انسان نشان می دهد.»

بصیرت مهمترین ابزار مقابله با جنگ ترکیبی

دشمن جنگ های زیادی را بر علیه ملت ما و انقلاب ما طراحی کرده است از جنگ سخت گرفته تا جنگ فرهنگی، جنگ نرم، جنگ اقتصادی، جنگ شناختی –ادراکی و جنگ ترکیبی اما در همه این جنگ ها با حضور حماسی و با هوشیاری و بصیرت بالای مردم شکست خورده است. واقعیت این است که برای مقابله با هر کدام از این جنگ ها نیازمند ابزارهای خاص خود هستیم. امروز که در جنگ ترکیبی قرار داریم همانند جنگ های نرم و جنگ شناختی – ادراکی بیش از پیش نیازمند مجهز شدن به بصیرت هستیم.

در جنگ ترکیبی دشمن، از تمام ابزارهای رسانه ای خود بهره برد. جنگ ترکیبی در حقیقت ترکیبی از عملیات روانی، اقدامات تروریستی، اقدامات هنجارشکنانه، ایجاد ضرور و زیان به تاسیسات و فلج کردن اقتصاد کشور، کشته سازی، ایجاد بحران و نارضایتی های عمومی بود. آنچه باعث شد که مردم در این جنگ دشمن را همراهی نکنند و یکی پس از دیگری توطئه های آنها خنثی شود بصیرت بالای مردم بود و دیدیم که مردم با بصیرت دشمنان را ناکام گذاشتند و خواب براندازان را آشفته ساختند.

بصیرت، رمز موفقیت و پیروزی در جنگ ترکیبی

امروز عامل موفقیت و پیروزی ما در جنگ ترکیبی اخیر دشمن، بصیرت مردم بود و آنچه که باعث افزایش بصیرت می شود تبیین درست و صحیح وقایع و روشن ساختن حقایق و پشت پرده های اتفاقات رخ داده است چیزی که بارها در ماه های پیش رهبر معظم انقلاب بر آن تاکید کرده و موضوع جهاد تبیین را مطرح کردند.

در جنگ شناختی- ادراکی و جنگ ترکیبی کار به جایی می رسد که جامعه و انسان ها بر علیه خودشان و منافع خودشان قیام می کنند چون او مصلحتش را چیزی تشخیص می دهد که سراب است، مصلحت ساختگی و تصنعی است.

ما در بصیرت باید به دنبال این موضوع باشیم که بدانیم ،هجمه دشمن از کجاست، چطور، چگونه و به چه شکل است، ابزار، ساز و کار آن چیست و نتیجه اش چه می شود؟ و مطمئناً این بصیرت است که می تواند به ما کمک کند که در این نبرد شناختی و ادراکی نیز بتوانیم دشمن را مغلوب کنیم.

هیچ زمانی شاید به اندازه امروز نیاز به بصیرت نداریم، چون امکانات، ظرفیت ها، بسترها به گونه ای فراهم است که می شود یک امر ناصحیح را به عنوان یک امر صحیح جلوه داد و باورمند کرد. می توان راه غلط را درست نشان داد و پذیرش هم داشته باشد که امروز به آن جنگ شناختی - ادراکی می گویند.

بنابر این تنها در صورت داشتن "بصیرت" است که می توانیم در صحنه حوادث و فتنه های مختلف حق را از باطل تشخیص داده و بین افراد معاند و مخالف و معترضان به حق تفکیک قائل شده و ارزش های نظام مقدس جمهوری اسلامی و اطلاعات دقیق از ولایت فقیه را بر هرچیزی مقدم بدانیم و در میدان عمل بهترین تصمیم را در دفاع از حریم امنیت اتخاذ کنیم.