یکی از کارکردهای مناطق آزاد در دنیا عبور از محدودیت های مالیاتی سرزمین اصلی است، بر مبنای همین مولفه بسیاری از کارشناسان معتقدند توسعه مناطق آزاد در ایران به ویژه در دوره تحریم ها می تواند راهکاری برای تقویت تولید در کشور باشد، چراکه با آغاز تحریم ها شرکت های بزرگ بین المللی برای فرار از جریمه احتمالی از سوی خزانه داری آمریکا همکاری خود را با ایران محدود یا قطع می کنند، از این رو باردیگر انتقال تکنولوژی به سختی به سرزمین اصلی انجام خواهد شد، اما این خلاء را می توان به سرعت از طریق توسعه مناطق آزاد و ویژه اقتصادی جبران کرد.

مرتضی بانک دبیر شورای عالی مناطق آزاد چندی پیش در گفتگو با خبرنگار موج درباره وضعیت سرمایه گذاری در مناطق آزاد تاکید کرد:« در حال حاضر سیاست گذاری های سرزمین اصلی در زمینه محدودیت واردات روی سرمایه گذاری در مناطق آزاد تاثیر نگذاشته است و سرمایه گذاران خارجی فعالیت های خود را ادامه می دهند و تاکنون هیچ شرکت خارجی در این منطقه نسبت به خروج سرمایه صحبت نکرده است.»

تغییر قوانین محدود کننده مناطق آزاد

 لایحه افزایش تعداد مناطق آزاد که در سال ۹۵ یک فوریت آن تصویب شده بود هفته جاری برای تصویب نهایی در صحن علنی مجلس بررسی خواهد شد. به این ترتیب  کمیسیون اقتصادی مجلس گزارش خود از بررسی لایحه ایجاد۷ مناطق آزاد تجاری و صنعتی و ۱۲ منطقه ویژه را به صحن علنی مجلس ارائه خواهد کرد. حال با توجه به آنکه ایجاد مناطق آزاد جدید با قوانین بالا دستی مثل برنامه های توسعه تعارضاتی دارد به نظر میرسد، برای تصویب این لایحه بایستی دو سوم نمایندگان مجلس به آن رای مثبت بدهند.

طبق برنامه ششم  اعطا ارائه تخفیف یا معافیت های مالیاتی یعنی اصلاح قانون و از انجا که ایجاد مناطق آزاد جدید معافیت های تازه مالیاتی را در پی دارد، برای تصویب لایحه ای که اصلاح  قانون را در پی دارد باید دو سوم نمایندگان به آن رای مثبت بدهند. از این رو برخی نمایندگان مجلس با توجه به ضرورت تقویت تولید در زمان تحریم ها نیز باور جدی دارند معتقدند در صورت ارائه استراتزی تولید در مناطق اقتصادی و آزاد صنعتی رویکرد اصلاح قانون نیز دنبال خواهند کرد.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس با اشاره به اینکه در حال حاضر تعدادی منطقه آزاد فعال در کشور داریم گفت: با دید دور زدن تحریم ها تصویب مناطق آزاد و اقتصاد می تواند راهکار موثری باشد، از این رو باید استراتژی مشخصی داشت که باید صادرات محور باشد. در این مسیر ایجاد زیرساخت ها، تامین انرژی و ... است می توانیم بستر سرمایه گذاران خارجی را جذب کنیم.

حمید گرمابی با بیان اینکه بسته های جذب سرمایه گذاری برای مناطق آزاد به صورت مجزا داده شود افزود: برای رفع مشکلات مالیات ارزش افزوده ناشی از صادرات کالا از مناطق آزاد به سرزمین اصلی و بالعکس اصلاحیه های لازم در قانون را انجام دهیم تا بتوانیم در دوره تحریم ها با تعریف شرایط خاص اقتصاد کشور را سرپا نگه داریم.

تسهیل واردات و صادرات از طریق مناطق آزاد

کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج ضمن اشاره به اینکه مزیت های برای سرمایه گذاری در مناطق آزاد برای سرمایه گذاران وجود دارد: آمریکا در زمینه تحریم ها رد پول ها را می گیرد و این محدودیت های در تمام کشور وجود خواهد داشت، اما مناطق آزاد کشور با بهره گیری از ظرفیت های مناطق می توانند راحتر از سرزمین اصلی با سرمایه گذاران خارجی تعامل برقرار کنند.

جواد صلاحی با بیان اینکه در زمان تحریم ها انتقال کالاهای که مشمول تحریم هستند به دلیل جابجایی پول کارمزد بالا می رود، تصریح کرد: در حال حاضر یکی از برنامه های کشور مبادله کالا در قبال فروش نفت است و از آنجایی که واردات صادرات و واردات در مناطق آزاد راحت تر از سرزمین اصلی است و گمرک نیز ترخیص سریعتر کالا برای این مناطق را در دستور کار قرار داده است تکیه بر این مناطق در زمان تحریم ها می تواند یک مزیت ایجاد کند.