به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، گرچه مردم بعد از ۱۳ آبان افزایش جدیدی در قیمت ها احساس نکردند، اما همچنان نگران هستند، زیرا برخی معتقد هستند که دولت زیر فشار مبادلات ارزی است و برای جلوگیری از افزایش قیمت فشار زیادی را تحمل می کند و به زودی همچون فنری که فشرده شده است باردیگر قیمت ارزش جهش پیدا می کند. بر پایه همین فضاسازی ها سری به بازار میدان فردوسی زدیم تا خرید و فروش ارز را از نزدیک رصد کنیم.

امروز بازار ارز آرام تر از همیشه بود، هرچند نسبت به چند روز پیش کمی قیمت دلار گران شده و حوالی قیمت ۱۳ هزار تومان خرید و فروش می شود، اما از فضای دلالی در میدان فردوسی مانند گذشته خبری نیست و این موضوع بسیار جالب توجه است. یکی از مدیران صرافی های میدان فردوسی درباره فضای جدید بازار ارز به خبرنگار موج گفت: « محدودیت بازار و تنگ کردن عرصه برای دلال های ارزی چند وقتی است آغاز شده و حتی همین روز گذشته بود که ۳۰ دلال ارزی را به عنوان اخلالگر در کرج دستگیر شدند و مقادیری ارز از جمله دلار، دینار، سکه و ... از آن ها ضبط شده بود. این مسئله جوی را در بازار ارز به وجود آورده است که خیلی ها به طور آشکار در بازار آزاد معامله نمی کنند یا حداقل ارز چندانی به همراه ندارد و معاملات پس از توافق در اینجا در مکان دیگری انجام می شود.»

یک مشتری ارز در بازار که مدعی بود برای مسافرت به خارج از کشور ارز می خواهد درباره وضعیت خرید و فروش در میدان فردوسی گفت: « در حال حاضر فاصله قیمت بین صرافی ها کاهش یافته است و به راحتی می توان برای خرید تصمیم گیری کرد، اما پیش از این در هر گوشه ای از میدان فردوسی یک نرخ اعلام می شد و با کسری از ثانیه قیمت ها بالا و پایین می رفت، اما امروز دیگر خبری از این نوسانات قیمت ها نیست. در آن زمان بسیاری از دلال ها روزانه سودهای کلانی را به جیب می زند و امروز این مسئله منتفی است.»

خرید و فروش ها در سازوکار دولتی

به تازگی رییس کل بانک مرکزی از راه اندازی مکانیسمی برای پیدا کردن نرخ واقعی ارز بازار آزاد خبر داده است، به نظر می رسد روند کنونی با سازوکار جدیدی رسمیت خواهد یافت، به طوری که عرضه ارز در بازار مبتنی بر تقاضا تنظیم خواهد شد و این مسئله باعث می شود بسیاری از دلال های ارزی فعالیت خود را کاهش دهند، زیرا در صورتی که تقاضا برای ارز بالا برود و ارز مورد نظر در یک سامانه به صورت اوراق گواهی و سلف انجام شود، نه تنها خرید سوداگرانه و غیرواقعی ارز را شناسایی می کند، بلکه مانع از ایجاد تورم در این بازار نیز می شود.

در حال حاضر نرخ ارز نسبت به یک ماه پیش ۲ تا ۳ هزار تومان کمتر شده است و همین مسئله نشان می دهد که ظرفیت افزایش قیمت در این بازار وجود دارد و اگر صادرات نفت در ایران با همین میزان ادامه داشته باشد دولت می تواند نرخ ارز را در همین قیمت تثبیت کند و حتی با افزایش معاملات مالی با اروپا تا حدودی می تواند اثر تحریم ها را کاهش دهد.

همان طوری که کامران ندری مدیرگروه پولی و مالی بانک مرکزی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج روند جدیدی را در بازار ارز ترسیم کردند و گفتند: «در ماه های گذشته دولت با کناره گیری از معاملات ارزی در بازار ارز زمینه را برای افزایش قیمت فراهم کرد، زیرا بسیاری از دلال ها به این قیمت ها دامن می زدند و ارز نیز به اندازه کافی در بازار وجود نداشت، اما در حال حاضر دولت به دنبال تزریق ارز به بازار و کنترل قیمت تا پیدا کردن کانال های جدید معاملاتی هستند.»

حال با توجه به اینکه ایران به دنبال انجام معاملات بین المللی با کشورهای همسایه و با ارزهای محلی است تا بتواند بخشی از نیاز به دلار را کاهش دهد باید همکاری های بین المللی آینده ایران را رصد کرد و اگر ایران بتواند با کشورهای بزرگی همچون چین که سهم بالایی از واردات و صادرات با ایران دارند مبادلات پولی دو و چند جانبه امضا کند، به طور قطع بیش از پیش وابستگی به دلار کاهش خواهد یافت و این مسئله باعث می شود تقاضای واردکننده ها از طریق بازار ثانویه و سامانه نیما برای دلار نیز کاهش یابد در این حالت برونداد آن چیزی جز کاهش معاملات دلار در کشور نخواهد بود. در نتیجه دولت می تواند اثر کنترلی بر بازار داشته باشد.

البرت بغزیان اقتصاددان با اشار به اینکه دولت باید با مدیریت ارز مورد نیاز واردات و مردم تقاضای بازار را کنترل کند، به موج گفت:« تا زمانی که بخشی از تقاضاهای بازار از طریق بازار آزاد و دلالی تامین می شود قیمت نرخ ارز همچنان غیرواقعی خواهد بود و دولت نمی تواند مانع از کنترل قیمت ارز شود. بنابراین در گام نخست باید میزان تقاضای واقعی ارز در کشور شناسایی شود و بعد از آن در یک فضای قابل رصد ارز مورد نیاز تخصیص شود تا در این فرایند قیمت ارز مدیریت شود و اگر این روند انجام نشود باردیگر شاهد رشد قیمت ها خواهیم بود،  به ویژه در ماه های آینده که احتمال کاهش قیمت نفت وجود دارد.»

بنابراین گزارش معادلات زیادی برای تعیین نرخ ارز در کشور وجود دارد که فرایند پیش بینی قیمت ارز در ماه های آینده را با چالش همراه کرده است، زیرا عوامل مختلفی در بازار تاثیر می گذارند بخشی از آن خارج از کنترل دولت است، با این حال دولت به دنبال اجرای سازوکاری است که قیمت ارز و میزان عرضه و تقاضا را به صورت کامل مدیریت کند.