موج گزارش می دهد؛
چرا فشار اقتصادی تحریم های جدید بیشتر از دور قبل است؟/راهی جز اصلاح ساختاری و مبارزه با فساد نداریم
تکرار تحریم های آمریکا در ۷ ماه اخیر مشکلاتی را در اقتصاد ایران به وجود آورده است که به گفته مقام های ایرانی عبور از آن غیر ممکن نیست، زیرا پیش از این ایران تحریم ها را تجربه کرده است. کارشناسان معتقدند؛ تنها راه عبور از مشکلات تحریمی جدید که اثری مخرب تر از قبل دارد ضمن توسعه همکاری با اروپا، اجرای تغییرات ساختاری در اقتصاد به ویژه اصلاح نظام بانکی و مبارزه با رانت و فساد اقتصادی داخلی است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، بررسی تطبیقی تحریم های امروز نسبت به دوره قبل بسیاری از راهکارهای مقابله با تحریم ها را نمایان می کند، درواقع کشور آمریکا به تنهایی تحریم های شدیدی را علیه ایران وضع کرده، اما به دلیل اینکه به چشم یک جنگ اقتصادی به این مسئله نگاه می کند و تمام راه های دور زدن تحریم های را بسته است و باعث شده فشار تحریم های اقتصادی جدید بیش از گذشته باشد و تنها در شرایطی ایران بر آن غلبه خواهد کرد که اروپا بخشی از بار این مشکلات را به دوش بکشد. در حال حاضر موضعگیری اروپا و حمایت های آن ها تنها روی کاغذ قابل توجه بوده و در عمل تاثیری در روند معاملات بین المللی ایران نداشته است، به گونه ای که مدیر یک شرکت خصوصی به تازگی نقل می کرد که برای ساخت قطعات خودرو به یک ماشین قالبزنی تولید آمریکا نیاز داشته که برای واردات آن شرکتی را در کشور ایتالیا ثبت کردند و از این طریق دستگاه را از آمریکا به ایتالیا منتقل کرده بود، اما بعد آمریکایی ها تا بندر جنوای ایتالیا رد این دستگاه را گرفته بودند و در آنجا که متوجه احتمال انتقال دستگاه به ایران شده بودند آن را مصادره کردند، این مسئله حکایت از تشدید تحریم هاست و چنین مواردی در تحریم های دوره قبل اتفاق نمی افتاد و غربی ها تنها به تحمیل هزینه بیشتر به ایران اکتفا کرده بودند، اما امروز اصطلاح دیوار خیزران را برای همکاری بین المللی اقتصاد ایران زنده کرده اند.
یک اقتصاددان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج، با اشاره به اینکه در تحریم های قبلی یکبار غربی ها تحریم ها را علیه ما اعمال کردند و بعد نه آن را تشدید کردند و نه راه های دور زدن آن را بستند، گفت: امروز تحریم های آمریکا علیه ایران اینگونه نیست، زیرا هم تحریم ها در این دوره تشدید شده اند و هم آمریکایی ها با تهدید شرکت های خارجی مانع از دور زدن تحریم ها از سوی ایران شده اند. البته نکته مثبتی که در این دوره وجود دارد این است که اروپایی ها در زمینه تحریم ها با آمریکا همکاری ویژه ای ندارند.
آلبرت بغزیان با نگاهی به مشکلاتی که امروز در اقتصاد کشور وجود دارد، افزود: در شرایط کنونی با وجود همکاری کشورهای اروپایی شرکت های آن ها تمایلی برای همکاری با ایران ندارند و دولت این کشورها نیز حمایت لازم را از این شرکت ها نکرده است، از این رو فشار بر اقتصاد کشور در روندی فزاینده است، مگر اینکه سازوکارهای پیش بینی شده بین ایران و اروپا به درستی اجرا شود.
او با نگاهی به راهکارهای که امروز در اقتصاد کشور باید دنبال کرد، گفت: در حال حاضر باید بیشتر روی ساختار اقتصادی کشور کار کرد تا اقتصاد تاب آور شود و در کوتاه مدت باید سهمیه بندی ارز، تأمین ارز و کنترل تورم را مورد توجه قرارداد و بعد کالاهای وارداتی جایگزین شوند که البته این موضوع زمانبر است، زیرا باید در بلندمدت تکنولوژی ساخت قطعات صنعتی جایگزین شود.
بغزیان با تأکید بر اینکه در حال حاضر باید دو جنبه در اقتصاد را مورد بازنگری قرارداد، اظهار کرد: امروز اقتصاد کشور با مشکلات ناشی از واردات مواجه است و در بخش های دیگر نظارت ها را باید تقویت کنیم، برای نمونه امروز مردم نگران قدرت خرید و ارزش پولشان هستند. همچنین برخی از کالاها با اینکه ارز دولتی دریافت می کنند، همچنان با نرخ ارز آزاد به بازار عرضه می شود و همین مسئله علاوه بر اینکه تورم را افزایش می دهد رکود را نیز عمیق تر می کند. بنابراین نظارت بر قیمت ها و تأمین کالاهای مورد نیاز بازار و تولید باید مورد بررسی دوباره قرار گیرند.
این کارشناس اقتصادی با نگاهی به راهکار های که دولت می تواند در تجارت با ارزهای دیگر غیر از دلار پیش بگیرد، گفت: در حال حاضر دولت ایران تنها می تواند از یورو استفاده کند، زیرا ارزش جهانی دارد و اگر از ارز های دیگری استفاده کند، به اقتصاد کشور آسیب می زند، زیرا این ارزهای محلی یعنی تحمیل کالاهای همان کشور به اقتصاد داخلی و ممکن است ضد اشتغال عمل کند، البته اگر الزامات رعایت شود و آن کشورها کالاهایی را از ایران خریداری کنند که در داخل مازاد داریم و برای خرید کالاهای اساسی موردنیاز ایران بهویژه در مرزها هجوم نبرند و کالاهایی که به ایران صادر می کنند بر مبنای قیمتگذاری واقعی باشد همکاری تجاری مثبت خواهد بود، اما اگر بخواهند کالاهای خارجی را با درصد بالایی افزایش قیمت به ایران صادر کنند بهطورقطع اثرات مخربی بر اقتصاد کشور خواهد داشت.
مبارزه با رانت و فساد اقتصادی
سال هاست که مشکلات اقتصادی در ایران سر باز کرده است و از همان دهه 80 که با وجود افزایش درآمدهای نفتی نتوانستیم خلأ اقتصادی و صنعتی کشور را جبران کنیم نگاه همه کارشناسان را به سمت مشکلات ساختاری بهویژه رانت و فساد اقتصادی سوق داد و همین نکته تاکنون ادامه داشته است و هنوز با تغییر دولتها این مشکلات در اقتصاد کشور باقیمانده است و شاید یکی از دلایل بیتوجهی دولتها هزینه بالای اقتصادی و اجتماعی تغییرات ساختاری است که ادامه کار دولتها را با چالش مواجه کند، زیرا ریشه بسیاری مشکلات اقتصادی مافیای قدرت است که از نفوذ بالایی در دستگاههای قدرت برخوردار هستند.
یک اقتصاددان با نگاهی به چالشهای که کشور در شرایط کنونی تحریم با آن مواجه است، در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج تصریح کرد: به نظر میرسد در شرایط کنونی فشار تحریم ها بر اقتصاد کشور بیش از 50 درصد است و تا زمانی که ترامپ و سیاست ها او برقرار است، این فشار تحریم ها وجود خواهد داشت، اما تحریم های این دور یک تفاوت اساسی دارد اینکه در گذشته فشار تحریم ها به تدریج کاسته شد، اگر چه تحریم خاصی لغو نشد. حال باید توجه داشت که با همین 50 درصد درآمد ارزی می توان اقتصاد را اداره کرد، اما مهمترین مسئله این است که دولت تنها در شرایطی موفق خواهد بود که راهکارهای داخلی همچون اصلاحات ساختاریی را مورد توجه قرار دهد و مبارزه با رانت و فساد اقتصادی را جدی تر دنبال کند و اگر این مشکلات حل نشود، این درآمد 50 درصدی نیز به اقتصاد کشور کمک نمی کند.
علی اکبر نیکواقبال با تأکید بر اینکه نخبگان ایرانی توصیه می کنند که اقتصاد کشور نیازمند اصلاحات داخلی است، تصریح کرد: نظام بانکی کشور هنوز بهم ریخته است و بر مبنای نظام مالی کشور بنا گذاشته شده است، به گونه ای که 80 درصد از بودجه کشور هنوز برای فعالیت های جاری تخصیص می یابد و زمانی که دولت با کسری بودجه مواجه می شود، از نظام بانکی استقراض می کند و از همه مهمتر اینکه صنایع ایران که در شهرکهای صنعتی مستقر هستند با حدود 30 درصد از ظرفیت تولید فعالیت میکنند و نزدیک به 30 سال از فناوریهای روز دنیا عقب هستند و اینها گرفتاریهای بزرگی هستند که ناشی از تحریمها نیست و نیازمند تغییرات ساختاری در صنعت و اقتصاد است.
او با اشاره به شرایط جدیدی که ایران بهواسطه تحریمهای آمریکا با آن مواجه است، گفت: در حال حاضر آلمان و فرانسه به توافق رسیدهاند که مسئول تبادلات مالی بین ایران و اتحادیه اروپا باشند، به گونه ای که اگر آلمان میزبان باشد فرانسه مدیریت مبادلات را به عهده خواهد گرفت و برعکس اگر فرانسه میزبان باشد آلمان مسئول اجرای فرایند مالی خواهد بود، درچنین شرایطی فشار آمریکا به این سازوکار کمتر خواهد شد، زیرا این دو کشور ازنظر اقتصاد در اروپا حرف اول را میزنند.
براساس این گزارش تحریم های ظالمانه اقتصادی آمریکا همواره اثرات مخربی بر اقتصاد کشور خواهد داشت و تنها ایران می تواند با توسعه همکای بین المللی با اروپا، مقابله با فساد و اصلاح ساختار اقتصادی بخشی از این مشکلات را تعدیل کند.
ارسال نظر