به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، از زمانی که تحریم‌های آمریکا علیه ایران آغازشده، ایران نیز مذاکرات خود را با اروپایی‌ها برای ایجاد سازوکار مالی انجام داده است، اما این روند با فراز و نشیب‌های زیادی همراه بوده، در ابتدا برخی کشورها همچون اتریش از پذیرش میزبانی دفتر سوئیفت اروپا-ایران خودداری کرد و بعد از آن آلمان و فرانسه در همکاری دوجانبه قرار شده زیرساخت‌های این مبادله مالی را ایجاد و مدیریت کنند. در ادامه اگرچه خوش‌بینی‌های زیادی برای ایرانی‌ها ایجاد شد، اما در عمل اتفاق خاصی نیفتاده است، زیرا بخش عمده اقتصاد کشورهای اروپایی خصوصی است و شرکت‌ها به دلیل برخی محدودیت‌های بانکی تمایل چندانی برای همکاری با ایران ندارد، چراکه سیستم بانکی ایران هنوز نتوانسته است برخی مقررات بین‌المللی همچون « FATF » را پشت سر بگذارد و همین موضوع خارج از چارچوب سازوکاری مالی ایران اروپا به‌عنوان یک مانع عمل کرده است و در داخل کشور نیز مسائل سیاسی پیوستن ایران به این کنوانسیون را با پیچ‌وخم‌های مواجه کرده است.

عضو اتاق بازرگانی آلمان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج با اشاره به اینکه تحریم‌ها مانع همکاری شرکت‌های اروپایی با ایران نیست، گفت: در حال حاضر تنها مشکل بانکی مانع همکاری شرکت‌های اروپایی با ایرانی‌ها شده است، زیرا این شرکت‌ها زمانی که کالای خود را به ایران ارسال می‌کنند نمی‌توانند به‌راحتی پول آن را بگیرند. از طرف دیگر این شرکت اروپایی وقتی فاکتور را برای شرکت ایرانی ارسال می‌کند از آنجایی‌ که شرکت ایرانی فاکتورها را از طریق صرافی‌های دبی ارسال می‌کنند و نمی‌تواند از طریق ایران صادر کند سازمان‌های مالیاتی کشورهای اروپایی با این موضوع مشکل‌دارند، زیرا اطلاعات انتقال مالی از یک کشور و شرکت متعلق به کشور دیگر است. بنابراین این روند در چارچوب مبارزه با پول‌شویی قرار می‌گیرد.

بهروز بوذری با بیان اینکه شرکت‌های اروپایی ایران را ترک نکرده است، افزود: در واقع نوعی احساس قطع ارتباط به وجود آمده است که بخشی مربوط به مشکلات بانکی و بخشی نیز ناشی از ترس شخصی مدیران شرکت‌ها از تحریم‌های آمریکا است، زیرا برخی از این مدیران معتقدند که ممکن است در آینده این تحریم فعالیت‌های شخصی برون‌مرزی آن‌ها به‌ ویژه در آمریکا را تحت تأثیر قرار دهد.

او با بیان اینکه باید مذاکرات جدی با شرکت‌های اروپایی ها را ادامه دهیم، تصریح کرد: تجار و دیپلمات‌های ترکیه‌ای در زمینه همکاری با شرکت های اروپایی بسیار موفق عمل می‌کنند، برای نمونه چند سال پیش یک شرکت آلمانی از یک تأمین‌کننده‌ای آفریقایی نخ وارد می‌کرد و چند بار یک شرکت ترکیه‌ای خواستار همکاری این شرکت آلمانی با آن‌ها شد، اما شرکت آلمانی همواره این درخواست را رد می‌کرد و می‌گفت نخی که از آفریقا وارد می‌کند بسیار به‌صرفه و باکیفیت است، اما بعد از آن شرکت ترکیه‌ای اعلام کرد یک کانتینر نخ به‌عنوان هدیه برای شما ارسال می‌کنم و کیفیت محصول را نیز ببینید و اگر تمایل داشتید بعد با ما همکاری کنید. این فرایند باعث شد شرکت ترکیه‌ای سفارش این شرکت را در اختیار بگیرد. بنابراین امروز شرکت‌های ایرانی باید از ترفندهای مختلفی برای توسعه همکاری خود با شرکت‌های اروپایی استفاده کنند.

بوذری با اشاره به اینکه دولت‌های اروپایی آماده همکاری با ایران هستند، تصریح کرد: وقتی یک ایرانی به‌ راحتی بعد از دو سال حضور در آلمان شرکت ثبت کرده و می تواند فعالیت خود را در این کشور آغاز می‌کند، نشان می دهد که محدودیتی برای ایرانی‌ها ایجاد نکرده‌اند.

مشکل مبادلات مالی گره همکاری ایران و اروپا

بعد از تحریم‌ها بسیاری از شرکت‌های اروپایی مستقل از تصمیم دولت‌های خود همکاری خود را با ایران قطع و اعلام کردند منافع اقتصادی آن‌ها ایجاب می‌کنند که در منجلاب تحریم‌ها نیفتند، در این شرایط دولت‌های اروپایی درنتیجه اصرار ایران به اجرای برجام قول داند که با مشوق‌ها و تسهیل گری‌ها به حضور شرکت‌های اروپایی در ایران تداوم خواهند بخشید ولی در عمل پس از گذشت چند ماه هنوز اتفاقی نیفتاده است.

یک استاد اقتصاد در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج با اشاره به اینکه در اروپا شرکت‌های اروپایی تحت تأثیر سیاست‌های دولت چندان قرار نمی‌گیرند، گفت: در حال حاضر برخی شرکت‌های اروپایی دارای فعالیت‌های بین‌المللی و دارای ساختاری چندملیتی هستند که نه‌ تنها در بازارهای متنوعی همکاری می‌کنند، به دلیل اینکه عمده‌ای تجارت خود را با دلار انجام می‌دهند، تحریم‌های آمریکا علیه خود را یک تهدید بزرگ می‌دانند. از طرف دیگر این شرکت‌ها در کشورهای مختلف تولید یا صادرات دارند، ازاین‌رو محدودیت در مبادلات مالی برای این شرکت‌ها بسیار زیان ده است، بنابراین این شرکت‌ها حتی با تشویق دولت‌های خود تمایلی به همکاری با شرکت تحت تحریم نشان نمی‌دهند.

علی‌اکبر نیکو اقبال با بیان اینکه در حال حاضر باید رفع مشکل مبادلات مالی باید در دستور کار قرار داشته باشد، افزود: در حال حاضر مشکل «FATF» به بهانه بزرگی برای اروپایی‌ها در تسهیل فرایند مالی با ایران تبدیل‌شده است که اگر این موضوع اجرایی شود تا حدودی تکلیف همکاری ایران با کشورهای اروپایی روشن خواهد شد. چراکه در حال حاضر کشورهای اروپایی اعلام کرده‌اند که از تحریم‌ها تبعیت نمی‌کنند و همکاری‌های خود را با ایران ادامه خواهند داد.

او با بیان اینکه دولت اروپا در همکاری با ایران نیز از خود محافظه‌کاری نشان می‌دهد، تصریح کرد: اقتصاد آمریکا بسیار بزرگ است و تقریبا تراز تجاریش با اتحادیه اروپا برابر است، ازاین‌رو در چارچوب استدلال‌های اقتصادی تمایل بیشتری به همکاری با آمریکا دارند، اما از آنجایی‌که اتحادیه اروپا به دنبال تعریف هویتی مستقل از آمریکا است ممکن است بخشی از فرایندهای مالی را در این شرکت مستقل از دلار انجام دهد و ایران باید در همین چارچوب همکاری کند.

بر اساس این گزارش فرایند همکاری ایران و اروپا بخشی وابسته به اقدامات مالی ایران همچون اف ای تی اف شده و بخشی نیز به اقدامات اروپا وابسته به اجرای سازوکار مالی و تسهیل همکاری شرکت‌های اروپایی به ایران شده است که به نظر می‌رسد این مسائل به‌عنوان بهانه‌های بزرگی برای تأخیر ادامه مبادلات تجاری آن‌ها بدون در نظر گرفتن تحریم‌ها شده است.