به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، طبق آمار نهادهای دولتی در سال ۹۷ کشور میانگین تورمی بین ۴۰ تا ۵۰ درصد را تجربه کرده است که بر مبنای آن برخی کالاهای مصرفی تورمی بیشتر داشته اند و حتی به دو برابر قیمت نیز رسیده اند و برخی کالاهای که در سبد کالای خانوار قرار ندارند تورم چندانی نداشته است، اما در مجموع تورم بالایی را تحمیل کرده و این مساله باعث افزایش شکاف طبقاتی شده است، هرچند دولت بارها اعلام کرده با تخصیص سبدکالا و کمک هزینه دهک های پایین جامعه را حمایت خواهد کرد، اما در واقعیت هزینه های خانوارها اعداد و ارقام متفاوتی را نشان می دهد، برای نمونه در آمار سال ۹۷ هزینه ناخالص دهک اول به نسبت درآمد برای تحصیل  ۵.۵۷۷تومان و برای دهک دهم ۳۳۷.۲۶۸ تومان بوده که برای دهک پایین تر ۶۰ برابر دهک اول است، در بخش حمل و نقل این تفاوت هزینه نسبت به درآمد به ۵۳ برابر، پوشاک ۴۸ برابر، اثاثیه منزل ۴۱ برابر، بهداشت و درمان ۲۴ برابر، خوراک و آشامیدنی ۸.۷ برابر بوده است.

یک اقتصاددان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج با اشاره به اینکه در تورم های بالا افرادی که درآمد ثابت دارند به طور واقعی درآمد آن ها کاهش و هزینه آن ها افزایش می یابد، گفت: برای نمونه یک فروشنده ای که درآمد جاری دارد ۲۰ درصد میزان فروش کالا را سود می کند با تورم بالاتر درآمد او نیز افزایش می یابد، اما برای یک فرد حقوق بگیر این اتفاق نمی افتد و از آنجایی که افزایش حقوق نیز متناسب با تورم نیست درآمد حقوق بگیرها در شرایط تورم کاهش می یابد و حتی فردی که حقوق بالا می گیرد نسبت افزایش درآمد و تورم آن ها نیز یکسان نیست، اما افرادی که درآمد جاری دارند و با قیمت های روز درآمد آن ها تغییر می کند میزان درآمد آن ها در حالت تورم افزایش می یابد و برای سرمایه گذران نیز به نسبت تورم میزان ارزش دارایی آن ها افزایش می یابد.

مرتضی عزتی با تاکید بر اینکه تناسب بین درآمد و تورم در میان مدت بستگی به وضعیت اقتصادی دارد و در اقتصادهای سالم بین این دو تناسب برقرار است، افزود: آمارگیری درآمد و هزینه در ایران دقیق نیست و این مساله به علت ترس از مالیات و ... است و برخی نیز به خاطر چشم و هم چشمی هزینه خود را بالاتر می گویند یا با نگرانی درباره اینکه ممکن است دیگران فکر کنند هزینه این خانواده ها بالا است هزینه های خود را پایین تر می گویند، از این رو آمارهای درآمد و هزینه ها در ایران، دقیق و قابل اتکا نیست.

او با تاکید بر اینکه هزینه های افرادی که درآمد ثابت دارند با ادامه تورم هزینه های آن ها بالا می رود، افزود: ادامه روند تورم در کشور برای حقوق ثابت به گیرها یعنی فقیر تر شدن است، اما برای گروه های که درآمد آن ها پویا است و از آنجایی که اگر ۱۰۰ درصد تورم افزایش یابد ۱۰۰ درصد درآمد آن ها بالا خواهد رفت نه تنها فقیر تر نمی شوند، بلکه ممکن است ثروتمند تر نیز بشوند.

چه کسانی در یکسال گذشته فقیر شدند؟

 در یکسال گذشته بسیاری از مردم با هجوم برای خرید کالاهایی همچون خودرو، سکه و مسکن توانستند همگام با تورم ارزش دارایی خود را بالا ببرند، اما مردمی هم بودند که نه سرمایه ای داشتند و نه دارایی که بخواهند شرایط خود را نسبت به تورم حفظ کنند.

یک اقتصاددان در گفتگو با خبرنگار خبرگزای موج با اشاره به اینکه افزایش فاصله بین درآمد و هزینه یعنی افزایش فاصله دهک های مختلف است، گفت: به طور قطع با افزایش تورم به دلیل اینکه درآمد در دهک های پایین به نسبت تورم افزایش نمی یابد و میزان هزینه ها بالاتر می رود میزان قدرت خرید کاهش می یابد، از طرف دیگر هزینه های دهک های پایین بیشتر اجباری و برای کالاهای اساسی است و قابل حذف نیست، از این رو دهک های پایین بدهکار تر می شوند و در دهک های بالا درآمدشان به نسبت تورم بالا می رود و حتی ممکن است بیش از تورم درآمد پیدا کنند و فاصله هزینه و درآمد کمتر و به سود درآمد این تغییرات ایجاد می شود.

عزیز آرمن با بیان اینکه آنچه که در حالت تورم اتفاق می افتد به خانوارهای با درآمدهای ثابت آسیب می زند، افزود: مردم در دهک های پایین حتی در بین هم گروه های خود نیز ضرر می کنند و به دهک های پایین تر منتقل می شوند، به عبارت دیگر دهک های متوسط به دهک های پایین تر منتقل می شوند.

او با بیان اینکه در حالت عادی نرخ ارز معلول تورم است، تصریح کرد: از آنجایی تورم رو به بالا در آینده نیز ممکن است در نرخ ارز این تورم رخ دهد، اما در چند ماه اخیر نرخ ارز کنترل شده و در سیاست خارجی نیز التهاب ها کاهش یافته و این موضوع باعث نمایش ثبات نسبی نرخ ارز شده است، اما واقعیت این است که کالاهای وارداتی به دلیل گرانی تورم دلار گران شده اند و این تورم ناشی از تحریم ها و مشکلات ورود ارز به کشور است.

آرمن با تاکید بر اینکه تورم ریشه ای همیشه داشته ایم، تصریح کرد: الان به دلیل کاهش منابع ارزی ، نرخ ارز آزاد تاثیر پذیرفته و پیرو آن نرخ نیمایی نیز که قرار است بین ارز وارداتی و ارز صادراتی تعادل ایجاد کند روند صعودی در پیش گرفته است. از این رو می توان گفت علت افزایش نرخ ارز نیمایی، کاهش درآمدهای ارزی بوده است و اگر در مجموع نرخ ارز کنترلی باشد نرخ نیمایی نیز کنترلی خواهد بود و اگر نرخ آزاد بالا برود در بخش نیمایی نیز بالایی می رود که در نهایت روی تورم کالا نیز اثر خواهد گذاشت.

براساس این گزارش آمار نسبت هزینه و درآمد دهک های مختلف ایران در یک سال گذشته نشان می دهد که در برخی کالاها تفاوت نسبت هزینه بین دهک های بالا و پایین حتی به ۶۰ برابر نیز می رسد، بدین معنا که با افزایش قیمت برخی کالا و خدمات، درآمد دهک های اول با درآمدی پویا و سرمایه دار بالاتر رفت و برای دهک های با حقوق ثابت و بدون دارایی تنها هزینه ها بالا رفت و درآمد ثابت مانده است و این مسئله باعث فقیر تر شدن مردم دهک های پایین شده است و تنها راهکار مقابله با این موضوع کنترل تورم عمومی و حمایت از چند دهک پایین به شکل پرداخت های مستقیم است.