به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، پیش از تحریم ها ایران توانسته بود در یک سال ۶۰ میلیارد دلار صادرات کالاهای غیر نفتی داشتهباشدف اما در شرایط کنونی با وجود تحریم ها میزان ان به حدود ۴۰ میلیارد دلار کاهش یافته است، زیرا تحریم‌های در یک سال و نیم گذشته به محصولات مختلفی از فلزات، مواد معدنی و پتروشیمی توسعه یافت و همین مسئله باعث شد که بخشی از بازارهای اروپایی خود را از دست داده ، با این حال ایران توانسته سطح صادرات خود را با جایگزین کردن بازار کشورهای همسایه تا حدودی حفظ کند.

مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج با اشاره به اینکه در سال جاری نسبت به سال گذشته ۱۵ درصد رشد صادرات مواد معدنی و محصولات فلزی را داشته‌ایم، گفت: در حال حاضر مواد معدنی و مواد اولیه محصولات فلزی در کشور وجود دارد و تاثیر تحریم‌ها بر این محصولات ناچیز است، از طرف دیگر تحریم‌ها کمک کرده که شرکت‌های تولیدکننده در بخش بالادستی به سمت تکمیل زنجیره تولید بروند.

سیف‌الله امیری با بیان اینکه تعداد کشورهای واردکننده محصولات معدنی و فلزی از ایران کاهش یافته است، افزود: در حال حاضر بیشتری صادرات مواد معدنی و فلزی ایران به کشورهای همسایگان است و نباید نادیده گرفت که امروز به همان کشورهای که ترس از تحریم‌های آمریکا دارند نیز صادرات انجام می‌شود، در واقع این تهدیدها و تحریم‌ها باعث شده برخی کشورها به صورت مستقیم از ایران واردات یا صادرات نداشته باشند و از طریق کشورهای واسطه به آن بازارها نیز صادرات می‌کنیم.

او با تاکید بر اینکه وقتی کالایی از اروپا مستقیم واردات انجام می‌شود قیمت پایین‌تری نسبت به واردات با کمک واسطه دارد، تصریح کرد: وقتی محصولی از اروپا واردات می‌شود یا مستقیم به این قاره صادر می‌شود هزینه کمتری خواهد داشت تا اینکه محصولات به کشوری مانند چین صادر شوند و بعد از آن به بازارهای دیگر همچون اروپا صادر شود، این موضوع در زمینه واردات نیز صدق می‌کند.

در حال حاضر علاوه بر نفت تمام کالاهای غیرنفتی ایران به ویژه شرکت‌های بزرگ دولتی تحریم هستند، از این رو بخش عمده‌ای از صادرات ایران زیر فشار تحریم قرار گرفته است، اما گزارش‌های درباره میزان صادرات ایران بسیار متفاوت است و نمی‌توان به صورت کلی این داده‌ها را مورد ارزیابی قرار داد، زیرا در برخی محصولات میزان صادرات ایران به شدت کاهش یافته و در برخی دیگر از این محصولات نه تنها کاهشی وجود نداشته بلکه رشد نیز اتفاق افتاده که این مسئله ناشی از این است که محصول تولید شده آیا به منابع داخلی وابسته بوده است یا حاصل مواد اولیه وارداتی بوده است، برای نمونه در تولیدات خودرو به دلیل وابستگی به قطعات وارداتی میزان تولید به نصف کاهش پیدا کرده اما در محصولات فولادی، معدنی و پتروشیمی‌ها به دلیل اینکه مواد اولیه در داخل تامین می‌شود این تحریم‌ها تاثیر در کاهش تولید نداشته حتی به دلیل کاهش ارزش پول ملی برای خریداران خارجی، تولیدات ایرانی ارزان‌تر تمام می‌شود.

۳۵ میلیارد دلار صادرات به کشورهای همسایه

حمید زادبوم رئیس سازمان توسعه و تجارت در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج درباره وضعیت صادرات و واردات ایران در سال ۹۸ گفت: در حال حاضر مبادلات تجاری ایران با کشورهای همسایه  ادامه دارد و در کشورهای اروپایی نیز کاهش یافته است که این مسئله به دلیل نبود منابع ارزی در اینستکس واردات کالا از این کشورها کاهش یافته است.

همچنین مدیرکل توسعه صادرات محصولات معدنی و صنعتی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج با اشاره به اینکه در حال حاضر فلزاتی مانند مس، روی، سرب و... بیشترین سهم را از صادرات محصولات فلزی دارند، گفت: محصولات معدنی همچون کاشی و سرامیک و سیمان سهم بالایی در صادرات دارند، هرچند عراق بازار سیمان را به روی محصولات ایرانی بسته است، اما از آنجایی که صادرات به کشورهایی مانند ارمنستان و آذربایجان و ... توسعه یافته و بازار این کشور جبران شده است.

میر ابوطالب بدری با بیان اینکه در شرایط کنونی مشکلاتی در زمینه تنوع کالایی و تکنولوژی محصولات وجود دارد، افزود: در شرایط کنونی اولویت ما صادرات به ۱۵ کشور همسایه به‌علاوه چین و هند است که بیش از ۳۵ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی ایران را به خود اختصاص داده‌اند.

او با تشریح سایر اقدامات برای توسعه صادرات در شرایط تحریم تصریح کرد: در حال حاضر۱۹۰۰ قلم کالا در بخش‌های ماشین‌آلات، دارو و تجهیزات پزشکی تعیین شده که تشویق‌های مالیاتی و... روی این گروه‌ها قرار داده‌ایم تا بتوانیم ارزش‌افزوده بیشتری داشته باشیم.

بدری با بیان اینکه در حال حاضر بیشتر کالاهای که به چین صادر می شوند شامل مواد معدنی است، تصریح کرد: این محصولات ارزش‌افزوده پایینی دارند، از طرف دیگر باید توجه داشت که رقابت با چین سخت است اما غیرممکن نیست و در حال حاضر برخی محصولات تجهیزات پزشکی به این کشور صادر می‌شود یا حتی ایران به چین به‌عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده کفش، مقداری کفش صادر می‌کند، بنابراین صادرات به این کشور نیز غیرممکن نیست.

بر اساس این گزارش در شرایط کنونی گرچه ایران بخشی از بازارهای اروپایی خود را از دست داده توانسته با توسعه همکاری های منطقه بازار همسایگان را جایگزین کند و تاثیر تحریم ها بر صادرات محصولات معدنی و صنایع فلزی را کاهش دهد.