به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، در یک سال گذشته با وجود اینکه اقتصاد کشور نوسانات زیادی داشته و برخی بازارها همچون مسکن با رکود عمیقی روبرو بوده و از طرف دیگر تورم ماهانه در تمام سال ۹۸ ادامه داشته است، اما بورس در سال گذشته توانسته سهم قابل توجهی از نقدینگی موجود در بازار را به سمت خود جذب کند و در شرایط کنونی که شیوع ویروس کرونا باعث شده اوضاع اقتصادی بسیار بدتر شود، بورس ایران در بلند مدت همچنان روند مثبتی دارد و این برخلاف پارامترهای اقتصاد کلان بوده است. برخی کارشناسان می گویند این رشد بورس با رشد اقتصادی کشور تطابق ندارد، در پاسخ، وزیر اقتصاد و امور دارایی در گفتگوی ویژه خبری ۱۸ فروردین در شبکه دو سیما، وجود هرگونه حباب در بورس را رد و تاکید کرد« پژوهش های مستقلی در سازمان بورس و اوراق بهادار و پژوهشکده اقتصادی انجام شده که نشان می دهد رشد بورس ایران واقعی بوده است.»

طبق گزارش های مرکز آمار، میزان نقدینگی در سال 98 با ۲۰ درصد افزایش به حدود ۲۲ هزار میلیارد ریال رسیده و این عدد حاکی از این است که اقتصاد ایران نتوانسته در جذب نقدینگی در بخش های مولد اقتصادی موفق عمل کند، آنهم در شرایطی که طبق برنامه ششم توسعه و بودجه سالانه، ایران باید هر سال حدود یک میلیون شغل جدید ایجاد کند و این عدد محقق نشده و حتی در جلسات وزارت کار در پاییز ۹۸ برای اصلاح برنامه اشتغال، این عدد را به نصف هدفگذاری برنامه ششم توسعه کاهش دادند. هدایت نقدینگی به بخش های مولد می تواند نقش موثری در اشتغال زایی و کنترل تورم داشته باشد و بسیاری از کارشناسان معتقدند بورس می تواند ظرفیتی برای مدیریت نقدینگی سرگردان در بازار باشد.

یک اقتصاددان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج در پاسخ به این سوال که چگونه بازار سرمایه در شرایط کنونی که کشور با رکود اقتصادی مواجه شده و فعالیت بنگاه های تولیدی تحت تاثیر قرار گرفته می تواند نقش مهمی در جذب نقدینگی داشته باشد؟ گفت: بورس در ایران در کنار بازارهای طلا، مسکن و غیره یکی از گزینه های سرمایه گذاری تلقی می شود، اما وضعیت جذب نقدینگی آن به میزان فعالیت و رونق سایر بازارها بستگی دارد، در واقع اگر بازار ارز، مسکن و ... کنترل شود نقدینگی بیشتری به سمت بورس می رود. برای نمونه در یکسال گذشته بازار مسکن با رکود مواجه بود و نرخ ارز نیز کنترل شد، از این رو تنها بازار بورس شناور بوده و براساس همین ظرفیت در یکسال گذشته توانست معاملات بیشتری انجام دهد و دولت نیز که به دنبال انتقال سرمایه ها به این بخش است تا بتواند به سرمایه در گردش بنگاه ها کمک کند با مدیریت و کنترل بازار سرمایه، فضای مناسبی برای جذب سرمایه جدید ایجاد کرد تا بنگاه های اقتصادی میزان سرمایه در گردش خود را بهبود ببخشند و بخش های مولد نیز توسعه بیشتری پیدا کنند.

 عزیز آرمن با بیان اینکه ممکن است انحراف در نقدینگی بورس نیز وجود داشته باشد، افزود: وقتی شرکت ها به جای اینکه سرمایه جذب شده از طریق بورس را به بخش مولد سوق دهند در بخش های دیگر همچون مسکن، ارز و .. سرمایه گذاری کنند ضربه شدیدی بر پیکر اقتصاد کشور وارد می کنند، زیرا هرچقدر میزان نقدینگی به بازارهای سوداگری ورود کند، سرمایه گذاری برای تولید در کشور کاهش می یابد و در نهایت اقتصاد با تبعاتی همچون تورم مواجه می شود.

پایداری سوددهی بورس شرط ماندگاری سرمایه

در یک سال گذشته به جزء در چند مقطع همچون افزایش تنش سیاسی با آمریکا، ورود ایران به فهرست سیاه اف ای تی اف و ... که روابط بین المللی کشور را دستشخوش نوسان کرد، بورس ایران روندی مثبت داشته است، برخی از کارشناسان با اشاره به اینکه بورس نمی تواند خارج از معادلات اقتصادی حرکت کند و وقتی اقتصاد کشوری رشد منفی دارد بورس نمی تواند خیلی مثبت باشد، روند تغییرات در بورس ایران را کنترلی و مدیریت شده قلمداد می کنند.

یک اقتصاددان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج با اشاره به اینکه بورس متشکل از شرکت های بزرگ تولیدی و خدماتی است که روند شاخص های آن توسط میزان سوددهی این شرکت ها رقم می خورد، گفت: وقتی اقتصاد کشور دچار رکود شود و میزان فروش محصولات و در نهایت سوددهی شرکت ها کاهش یابد، به طور قطع روی شاخص های بورس نیز تاثیر می گذارد، از این رو بورس و فضای اقتصادی کشور رابطه ای متقابل دارند.

کامران ندری با بیان اینکه تلاش برای جذب نقدینگی در بورس می تواند گام مثبتی برای جلوگیری از تورم و نوسان در سایر بازارهای موازی باشد، افزود: وقتی که نقدینگی در جامعه بالا باشد و سرمایه گذاری در بخش های مولد نیز سودده نباشد مردم برای جلوگیری از کاهش ارزش دارایی های خود به سمت بازارهای صعودی و با ثبات می روند و از آنجایی که بازار دلار و سکه همواره در تنش های سیاسی در ایران صعودی بوده مردم سرمایه های خود را به این بخش ها وارد می کنند، در چنین شرایطی اگر دولت بر این بازارهای سوداگری کنترل داشته باشد می تواند با ثبات در آن ها سرمایه ها را به سمت بازارهای دیگر همچون بورس سوق دهد.

او با تاکید بر اینکه میزان ماندگاری سرمایه در بازار بورس به پایداری سوددهی آن بستگی دارد، تصریح کرد: اگر شاخص بورس در یک بازه زمانی رشد قابل ملاحظه ای داشته باشد و بعد از آن سقوط کند بسیاری از کسانی که تازه سرمایه های خود را به این بازار وارد کرده اند انگیزه خود را برای فعالیت در این بازار از دست می دهند و به سمت بازارهای سودده دیگر می روند و این مساله می تواند همچمنان آسیب های افزایش نقدینگی در جامعه را به همراه داشته باشد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، در حال حاضر با شیوع کرونا بسیاری از واحدهای تولید و خدماتی به دلیل تعطیلی چند ماهه با کاهش سرمایه در گردش مواجه شده اند، از این رو رونق بورس می تواند زمینه ورود سرمایه های جدید را فراهم کند و شرکت ها نیز با افزایش سرمایه می توانند این سرمایه ها را برای توسعه فعالیت خود و تامین مالی بخش تولید جذب کنند. البته در شرایط کنونی برخی از کارشناسان معتقدند جذب نقدینگی نخستین قدم برای فعالسازی بخش اقتصاد مولد است و در صورتی می تواند نتیجه بخش باشد که دولت بتواند میزان ثبات و سوددهی بورس را برای زمان بلند مدت تری تضمین کند.