حامدشایگان-خبرگزاری موج؛ در چند وقت اخیر اقتصاد ایران زیر فشار زیادی قرار گرفته و اوج تورم را در بازارهایی همچون مسکن و خودرو و ... تجربه می‌کند و مسئولان اقدام موثری برای حل مشکلات کنونی انجام نداده اند و به نظر می رسد دولت بدون اینکه برنامه ریزی بلندمدتی داشته باشد تنها به دنبال وقت کشی است تا از این برهه زمانی ولو با هزینه گزاف بگذرد، به عبارت دیگر ۳ ماه به تاریخ انتخابات آمریکا باقی مانده و گویا همه چیز در ایران به نتیجه انتخابات آمریکا گره خورده است، نمونه عینی آن ضعف تصمیم گیری و انفعال در تصمیم مسئولان در قبال گرانی هاست و این نکته را برای ما تداعی می کند که فارغ از این که نتیجه این انتخابات چه پیامدهایی برای اقتصاد کشور داشته باشد، مسئولان چشم انداز آینده ایران را در خارج از کشور دنبال می کنند.

حال فارغ از اینکه کشور چه استراتژی را برای رویارویی با آمریکای بعد از انتخابات دارد، باید پذیرفت که در شرایط کنونی ترامپ در موضع ضعف قرار دارد و حتی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز اخیرا استعفا داده تا ترامپ بتواند بخشی از شکست سیاسی خود مقابل ایران را به گردن او بی اندازد. اما با این حال نباید فراموش کرد که توافق با ترامپ که در حال حاضر در موضع ضعف قرار دارد بسیار پربارتر و نتیجه بخش تر از توافق با جو بایدن تازه پیروز شده از انتخابات یا ترامپی خواهد بود که مجددا بر کرسی ریاست جمهوری تکیه زده است.

از طرف دیگر شرایط فاجعه بار اقتصادی کنونی کشور حاصل تصمیمات خلق الساعه سالیان قبل دولتمردانی  است که برخی از آنها هنوز در راس قدرت هستند و هیچ برنامه ای ندارند و تنها شعار می دهند و برخی دیگر نیز فقط به خرابی های که به جای گذاشته اند می نگرند، بنابراین گشایش در اقتصاد ایران منوط به اصلاحات اساسی در عرصه سیاسی و ثبات رفتاری در مناسبات نظام بین الملل است و آنچه که حسن روحانی به عنوان گشایش اقتصادی مطرح کرده چیزی جز فرار موقت از بحران اقتصادی نیست، زیرا همه کارشناسان اقتصادی معتقدند که گشایش اقتصادی یک هفته ای محقق نخواهد شد و البته گمانه زنی هایی وجود دارد که دولت می خواهد نفت را به خود مردم پیش فروش کند و این گزینه نیز تنها در صورتی می تواند راهگشا باشد که در آینده نه چندان دور دوباره بازارهای جهانی به نفت ایران اقبال نشان دهد، در غیر اینصورت دولت نمی تواند پول اوراقی که بابت نفت فروخته است را پس دهد، برخی هم گمانه زنی کرده اند که منظور از گشایش اقتصادی راه اندازی سیستم مالی مستقل چین و جایگزینی آن به جای سوئیفت و پیوستن ایران به این سیستم است که باعث آزادی منابع ایران و قابلیت استفاده ایران از آن در معاملات خود با چین خواهد شد که در فاز بعدی دیگر کشورها با واسطه گری چین می توانند با ایران معامله کنند.

در شرایط کنونی گمانه زنی ها را باید فراموش کرد، زیرا امروز با شدت یافتن تحریم ها فشار سنگینی بر پیکره اقتصاد کشور وارد شده و هر گونه  گشایشی در اقتصاد بدون همراهی جامعه جهانی بی نتیجه خواهد بود و متوسل شدن به هر کدام از قدرت های جهانی بلوک غرب و بلوک شرق در قالب هر توافقی به نوعی بیرون آمدن از چاله و افتادن در چاه هست، زیرا هیچ کشوری منافع خودش را به خاطر ما به خطر نمی اندازد و همه به دنبال سواستفاده از ایران در شرایط تنگنا هستند؛ پس بهترین راهکار رفع موانع و تنگناهای بین المللی است.، زیرا همکاری اقتصادی با چین هم نمی تواند جایگزین همه محدودیت های بین المللی شود، چراکه چین هم موقت از جامعه بین المللی کمی فاصله گرفته و به عبارت دیگر پس از امضای ترامپ در حمایت از استقلال هنگ‌ کنگ و اعمال تحریم های بیشتر علیه چین؛ از سال ۲۰۱۵ این کشور برای مقابله با تحریم اقتصادی، سیستم پرداخت خارجی جایگزین خود به جای سوئیفت را به نام CIPS آماده بهره برداری کرده و دولت چین از بانک های داخلی خود خواسته است معاملات خود را از سیستم سوئیفت به این سیستم منتقل کنند و در حال حاضر حدود ۱۹ درصد از کل پرداخت‌های بین‌المللی خودش را از این طریق انجام می دهد. بنابراین خود چین هم صد درصد با مبادلات بین المللی قطع ارتباط نکرده است. بنابراین مسئولان باید در راستای منافع کشور سیاست هایی را در پیش بگیرند که در بلندمدت اقتصاد ایران را رو به جلو پیش ببرد و اگر تنها به مرهمی برای درد موقت اقتصاد کشور می اندیشند باید در آینده نه چندان دور شاهد ابر بحرانی باشیم که نه تنها بنیان های اقتصادی بلکه ساختارهای اجتماعی و فرهنگی جامعه را هم در هم می کوبد.